Markazga intilma normal tezlanish: Garmonik tebranish formulasini ko’rsating



Yüklə 114,12 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix18.02.2023
ölçüsü114,12 Kb.
#84864
3. Fizika



Markazga intilma normal tezlanish: 
Garmonik tebranish formulasini ko’rsating: 
Issiqlik mashinalarida ish quyidagi energiya hisobiga bajariladi: 
Jism inertligining miqdoriy xarakteristikasi… 
Nyutonning 2-qonuni: 
Nyutonning 3-qonuni; 
1 mol modda uchun Mendeleev - Klapeyron tenglamasi: 
Termodinamikaning 1-qonuni: 
Mexanik energiya saqlanish qonuni: 
Arximed kuchi: 
Molekulalarning ilgarilanma harakat o‘rtacha kinetik energiyasi: 
Molekulyar kinetik nazariyasiga ko‘ra ideal gaz bosimi: 
Tekis aylanma harakatda chiziqli tezlik: 
Impuls momenti: 
Aylanma harakat dinamikasining asosiy tenglamasi: 
Nyutonning 2-qonunini impuls orqali ifodalang: 
Yassi to‘lqin tenglamasi: 
Kuch momentini toping: 
Potensial energiya formulasini ko’rsating: 
Termodinamikaning 1-qonuni nimani tavsiflaydi? 
Tovush intensivligi o‘lchanadi: 
Burchak tezligi formulasini ko’rsating: 
Burchak tezlanish: 
Aylanish chastotasi: 
Tangensial tezlanish: 
Birlik vaqt davomidagi aylanishlar soniga -----? 
So’nuvchi tebranishlar tenglamasi yechimi: 
Aylanma harakatdagi quvvat: 
Burilish burchagi: 
Aylana bo‘ylab harakat qilayotgan nuqtaning burchak tezligi deganda: 
Nyutonning I-qonuni: 
Nyutonning II-qonuni: 
Nyutonning III-qonuni: 
Tezlik - : 
Tezlanish - : 
Tangensial tezlanish yo‘nalgan: 
Tebranayotgan nuqta tezligi: 
Mexanika –: 
Dinamika - : 
Kinematika – : 
Aylanish davri deb: 
Burchak tezlanish: 
Burchak tezlik: 


Aylanish chastotasi: 
Statika –: 
Gravitatsion doimiyning fizik ma’nosini ko’rsating 
To’lqin uzunligi ifodasini toping: 
Aylana bo‘ylab harakatda burilish burchagi: 
Mexanik kinetik energiya formulasi: 
Siqilgan yoki cho‘zilgan prujina potensial energiyasi: 
Aylanayotgan jism kinetik energiyasi: 
Matematik mayatnikning tebranish amplitudasi 2 marta ortsa uning 
chastotasi qanday o’zgaradi? 
Quyidagi formulalardan impuls momentini ko’rsating: 
._____________jismlarning yoki ularning ayrim qismlarning o’zaro ta’sir 
energiyasi bo’lib, bu energiya ularning bir-biriga nisbatan joylashuviga 
bog’liq. 
Erkin tushish tezlanishining geografik kengliklarda turli bo’lishiga sabab 
nima? 
Inson qulog’i qanday chastotadagi tovushlarni eshitadi? 
Gazning o‘zgarmas bosim va o‘zgarmas hajmdagi issiqlik sig‘imlari 
quyidagicha bog‘langan: 
Moddaning issiqlik sig‘imi: 
O‘zgarmas bosim va o‘zgarmas hajmdagi issiqlik sig‘imlari nisbati, ya’ni 
adiabatta ko‘rsatkichi: 
Tovushning havoda tarqalish tezligi nimaga teng? 
O‘zgarmas hajmdagi molyar issiqlik sig‘imi: 
Qaysi turdagi ishqalanishda ishqalanish koeffitsienti eng kichik bo’ladi? 
Ideal gaz adiabatta tenglamasini ko’rsating: 
Ideal gaz izobara tenglamasi: 
Ideal gaz izoxora tenglamasi: 
Tovush qattiqligi nimaga bog’liq ? 
Jismning o’zaro ta’sirini хarakterlaydigan fizik vektor kattalikka ___ 
deyiladi. 
Matematik mayatnikni tebranish davri qanday kattaliklarga bog’liq? 
Kuch qaysi asbob bilan o’lchanadi? 
Qo’zg’almas o’q atrofida aylanma harakat qilayotgan jisimning inersiya 
momenti ifodasini ko’rsating: 
Siklik chastota nima? 
Issiqlik dvigatelning F I K qanday? 
Izotermik jarayondagi ish formulasini ko’rsating : 
Gaz bosimi qanday hosil bo’ladi? 
Idish devorlariga gaz bosimining ifodasi: 
Qo’zg’almas o’q atrofida aylanma harakatqilayotgan jismning inersiya 
momenti ifodasini toping: 
Moddaning issiqlik sig’imi deb …. 


Termodinamikani 1 – qonuni izotermik jarayonga tadbiqi ko’rsatilgan to’gri 
javobni aniqlang. 
Tekis tezlanuvchan harakatda tezlikning ifodasini ko’rsating: 
Impuls ifodasini ko’rsating: 
1°C temperatura (temperatura shkalasi) qanday tanlanadi? 
Absolyut temperatura shkalasini ko’rsating: 
Sistema birinchi holatdan ikkinchi holatga o’tganda V=const bo’lsa qanday 
jarayon deyiladi? 
Sistema birinchi holatdan ikkinchi holatga o’tganda p=const bo’lsa qanday 
jarayon deyiladi? 
Sistema birinchi holatdan ikkinchi holatga o’tganda T=const bo’lsa qanday 
jarayon deyiladi? 
Qaysi qatorda Mendeleev – Klapeyron tenglamasi to’g’ri ko’rsatilgan? 
Molekulalarning o’zaro ta’sir etuvchi kuchlari va o’lchamlari hisobga 
olinmaydigan darajada kichik bo’ladigan gazlarga ……… deyiladi. 
Kritik temperatura nima? 
Jismning hamma nuqtalari bir-biriga nisbatan parallel ko’chadigan harakat 
qanday harakat? 
Mexanika bo’limi necha qismdan iborat? 
Inersion sanoq sistemada o’lchamlari va shakli hisobga olmasa ham 
bo’ladigan jism…… 
Qiya tekislikdaturgan jismga nechta kuch ta’sir etadi? 
Fazoviy burchak tezligining birligini ko’rsating. 
0,02 N/cm² necha Paskalga teng? 
P=F/s formula qaysi kattalik? 
Quvvat formulasini ko’rrsating: 
108 km/soat necha m/s ga teng 
Yuqoriga tik otilgan jismning tezligini ko’rsating: 
Tezlik formulasini korsating: 
25 m/s necha km/soatga teng? 
Yuqoriga a tezlanish bilan harakatlanayotgan jism og’irligini ko’rsatinag: 
Jism pastga harakatlanayotgan bo’lsa, tezlikni toping. 
60 km masofani 2 soatda bosib o’tgan avtomobil 120 km masofani necha 
soatda bosib o’tadi? 
Matematik mayatnik uzunligi qanday bo‘lganda uning tebranish davri 6,28 
s ga teng bo‘ladi? 
Matematik mayatnik tebranish davri 2 s ga teng bo‘lsa, uning uzunligini 
toping. 
Jism 10 N kuch ta’sirida 5 m/s tezlik oldi, jism quvvatini toping? 
Jism 10 N kuch ta’sirida 2 m/s2 tezlanish olsa uning massasi qanchaga teng 
SI sistemasida kuch birligi nima? 
Bir jismning kinetik energiyasi ikkinchisidan 4 marta katta. Agar ularning 
massalari bir xil bo‘lsa, jismlarning tezliklari nisbati qanday bo‘ladi? 


1 kg massali jismni 2 m balandlikda ko‘tarishda qancha ish bajariladi. g=10 
m/s2. 
6,4 g kislorod gazi qancha mоlekuladan tashkil topgan? 
Kuch impulsining ifodasini ko‘rsating. 
10 gramm karbonot angidrid gazida qancha molekyla bor. (M=44*10-
3kg/mol) 
Ko‘chish deb nimaga aytiladi? 
Jismning inertligini xarakterlovchi kattalik …. deyiladi? 
Energiyaning SI sistemasidagi o‘lchov birligi nima? 
Tekis tezlanuvchan harakatning to‘liq tenglamasini ko‘rsating.? 
Jismlarning ish bajara olish qobiliyatigni harakterlovchi fizik kattalikni 
toping. 
Suvli idishda katta muz parchasi suzmoqda. Muz erib bo‘lganda idishdagi 
suyuklik sathi o‘zgaradimi? 
Yer sirtida yerning yarim radiusiga teng balandlikda erkin tushish 
tezlanishi qanday bo‘ladi? 
Atmosfera bosimini o‘lchaydigan asbob ..... ? 
Zambarakdan gorizantal burchak ostida uchib chiqqan snaryad 10 s uchgan. 
Snaryad ko‘tarilgan eng yuqori balandlik qancha? 
Mashina 60 km yo‘lni tekis harakatlanib 40 minutda bosib o‘tdi, uning 
tezligini toping? 
Gravitatsion doimiy qanchaga teng? 
Jism 10 N kuch ta’sirida 2m/s2 tezlanish olsa uning massasi qanchaga teng 
bo‘ladi? 
Massasi 0,5 kg bo`lgan koptokka 0,02 s davomida zarb berilgandan keyin u 
10 m/s tezlik oladi. Zarbning o`rtacha kuchini toping. 
2 N kuch ta`siri ostida 4 sm ga uzaygan prujinaning bikrligini aniqlang. 
Massasi 2 t bo`lgan avtomobilni 0,5 m/s2 tezlanish bilan shatakka olib 
ketayotganda bikrligi 100 kN/m bo`lgan trosning cho`zilishini toping. 
27°C temperaturada 1 m3 hajmda 2,4*10ˡ⁰ gaz molekulasi bor. Uning 
bosimini aniqlang.
Akvariumga 15°C temperaturali 20 L va 70°C temperaturali 2 L suv 
quyildi. Akvariumda qaror topgan temperaturani aniqlang. 
Jism 10 N kuch ta’sirida 5 m/s tezlik oldi, jism quvvatini toping? 
Jism 10 N kuch ta’sirida 2 m/s2 tezlanish olsa uning massasi qanchaga teng 
bo‘ladi? 
Traektoriya deb nimaga aytiladi? 
Oniy quvvat formulasini aniqlang. 
O‘rtacha burchak tezlikning vaqt oralig‘i cheksiz kichraytirib borilgandagi 
intilgan limiti…deyiladi. Nuqtalar o‘rniga to‘g‘ri keluvchi so‘zni tanlang. 
Notekis harakat tezligining o‘zgarish jadalligini qaysi kattalik tavsiflaydi? 
Moddiy nuqtaning fazodagi harakatini tavsiflashning necha xil usuli bor? 
Fizika so‘zining ma’nosi. 


Avtomobil o‘z harakati vaqtining birinchi yarmida 80 km/soat tezlik
bilan, qolgan vaqtida esa 40 km/soat tezlik bilan harakatlangan.
Avtomobil harakatining o‘rtacha tezligi topilsin. 
Suv molekulasi tomchisining massasi 10-10 gramm. U nechta molekuladan 
tashkil topgan? 
Ideal gazning harorati 870 va konsentratsiyasi 1*1012 m-3 bo‘lsa, shu 
gazning bosimini toping. 
Jism 18 km/soat tezlik bilan harakatlanganda 40 kN ga teng qarshilik 
kuchini yengadigan traktor divigateli erishadigan quvvatni aniqlang. 
Marraga yetishiga 5 sekund qolganda velosipedchining tezligi 27 km/soatda 
yetdi. Marraga yetganda esa 36 km/soat ga teng bo‘ldi. Harakatni tekis 
tezlanuvchan deb uning tezlanishini toping. 
Massasi 2 kg bo‘lgan jism, 3 rad/s tezlik bilan aylanmoqda. Bunda 
markazdan qochma kuch 18 N ga teng bo‘lsa, aylanish radiusi nimaga teng 
(m)? 
Avtomobil tekis tezlanuvchan harakat qilib, tepallikka chiqmoqda. Uning 
o‘rtacha tezligi 10 m/s, oxirgi tezligi 2 m/s bo‘lsa, boshlang‘ich tezligi 
qanday (m/s) bo‘lgan? 
Neksiya avtomobili 1 soat 30 minutda 120 km masofani bosib o‘tdi. 
Avtomobilning tezligini toping (km/s). 
Passajir poyezdi har 0,5 soatda 60 km ni, har bir 15 minutda 30 km ni, har 
bir minutda 2 km yo‘lni bosib o‘tdi. Bu qanday harakat? 
Poyezd 60 km/soat tezlik bilan harakatlanmoqda. U 1,5 soatda qanday 
masofani bosib o‘tdi? 
Har bir uzunligi 200 m bo‘lgan ikki poyezd bir-biriga tomon bir xil 36 
km/soat tezlik bilan harakatlanmoqda. Poyezdlar bir-birining yonidan 
qancha vaqtda o‘tadi? 
Joyidan qo‘zg‘algan jism 0,3 m/s2 tezlanish bilan harakat qilib, qancha 
vaqtda 9 m/s2 tezlikka erishadi? 
60 N kuch jismga 0,8 m/s2 tezlanish beradi. Qanday kuch bu jismga 2 m/s2 
tezlanish beradi? 
Ballonda 2 mPa bosim ostida, 400 K haroratda turgan azotning zichligi (ρ) 
hisoblansin. 
Agar jism zichligi har xil bo’lgan suyuqlikka botirilsa Arximed kuchi: 
Suyuqlik va gazlarning bosimi hamma yo’nalishlarda bir xil uzatish xossasi 
ularning molekulalari ….. natijasidir: 
Paskal qonunini ta’riflang: 
Quyidagi faktlarning qaysilari Paskal qonuni bilan bog’liq: 
1) futbol to’pi unga havo damlanganda shar shaklini oladi, 2) tish pastasi 
idishi ezilganda uning bo’g’zidan pasta tashqariga chiqadi, 3) gazlar o’ziga 
berilgan hajmni to’liq egallaydilar 
Suyuqlik, gaz va qattiq jismlarning bosimni uzatishida qanday farq bor? 
Ideal gazning ichki energiyasi bog‘liq: 


Moddaning uchlamchi nuqtasi deb: 
Sublimatsiya deb: 
Moddani agregat holati deb: 
Moddaning fazoviy o‘tishlari: 
Bug‘lanish deb: 
Moddaning erishi deb: 
Qandaydir kattalikni oqim zichligi deb: 
Molekulalarning o‘rtacha yugurish yo‘li: 
Qaysi javobda infratovushlarning chastotasi intervali to’g’ri ko’rsatilgan? 
Yer yuzasidan 5,4 km balandlikda havoning zichligi uning Yer yuzasidagi 
zichligidan qancha farq qiladi? 
Shprisning ishlash prinsipi qaysi qonunga asoslangan? 
Foydali ishning umumiy ishga nisbati bilan o’lchanadigan fizik kattalik 
mexanizmning……………..deyiladi. 
Konveksiya so’zining ma’nosi qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan? 
Termometrga qanday suyuqlik quyiladi? 
Normal atmosfera bosimi nechaga teng?
Jismlarning ozaro ta’siri natijasida yuzaga keladigan harakat qanday 
harakat deb ataladi? 
Komertonga o`rnatilgan rezonator nima vazifani bajaradi? 
Nyutonning 3 ta qonuni dinamikaning asosini tashkil qiladi. Bu qonunlar 
doimo o’rinlimi? 
Jismning boshqa jism bilan o’zaro ta’sirlashishi natijasida olgan tezlanishi 
unga ta’sir qilayotgan kuchga to’q’ri proporsional va uning massasiga 
teskari proporsional. Bu… 
Massasi m prujinaning bikrligi k bo’lgan mayatnikning Yerdan Oyga 
ko’chirilsa uning tebranish davri qanday o’zgaradi? Oydagi erkin tushish 
tezlanishi yerdagidan 6 marta kichik. 
Berilgan jumlaning mаzmuniga mos gapni davom ettiring: Tebranayotgan 
jism kinetik energiyasi ……......... 
Quyidagi tasdiqning qaysi biri ideal gaz uchun noto’g’ri? 
 

Yüklə 114,12 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin