Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti 4-amaliy ish

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

4-AMALIY ISH

Fakultet: Kompyuter injiniringgi
Bajardi: Ortiqov Musoxon
Tekshirdi: Bo'riyev Yusuf
Mavzu; Navbat ustida amallar
Navbat bu FIFO (First In - First Out - "birinchi kelgan – birinchi ketadi"), shunday o‘zgaruvchan uzunlikdagi ketma-ketlik, ro‘yhatki, unda tuzilmaga elementlar faqat bir tomondan, ya’ni navbatning oxiridan qo‘shiladi va elementlarni tuzilmadan chiqarish boshqa tomondan, ya’ni navbat boshidan amalga oshiriladi. Navbat ustida bajariladigan asosiy amallar
Navbatda quyidagicha funksiyalar mavjud.
1.yangi elementni qo‘shish,
2.elementni chiqarib tashlash,
3.uzunligini aniqlash,
4.navbatni tozalash.
Navbatni statik xotirada vektor ko‘rinishida ifodalashda 2 ta parametr, ya’ni navbat boshini (navbatning 1-elementini) va oxirini (navbatning oxirgi elementini) ko‘rsatuvchi ko‘rsatkichlar olinadi


NAVBAT TUZILMASI
Navbatga yangi element kiritilayotganda navbat oxiri ko‘rsatkichi ko‘rsatayotgan adresga yoziladi va shundan keyin navbat oxiri ko‘rsatkichi bittaga oshiriladi. Navbatdan elementni o‘chirishda navbat boshi ko‘rsatkichi ko‘rsatayotgan adresdagi element o‘chiriladi va shundan keyin bu ko‘rsatkichning qiymati bittaga oshiriladi. Navbatga elementlar kiritilganda navbat oxiri ko‘rsatkichi shu navbat uchun ajratilgan xotira sohasining oxiriga yetib qoladi. Bunda navbat to‘lgan hisoblanadi.

Agar navbatdan elementlar o‘chiriladigan bo‘lsa, navbat boshida bo‘sh joy ajratiladi. Vaholanki, navbat oxiri ko‘rsatkichi chegaraga yetib qolganligi sababli, navbatga yangi element kiritib bo‘lmaydi. Shu sababli navbatda har safar element o‘chirilganda qolgan barcha elementlar bitta oldinga surilishi kerak bo‘ladi. Natijada navbat oxirida bo‘sh joy ochiladi. Bu holatda navbat boshi ko‘rsatkichiga xojat qolmaydi. Lekin shuni aytish kerakki, bu yondashuv bir muncha noqulay hisoblanadi. Shuning uchun har safar elementlarni surib o‘tirmaslik uchun navbatni halqasimon shaklda tashkil etamiz. Ya’ni bunda xotirada navbat sohasining oxiriga yetib borilganda navbat boshiga o‘tib ketiladi. Ushbu holatda navbat boshi va oxiri ko‘rsatkichlari xotiradagi navbat sohasining boshini ko‘rsatadi. Bu ikkala ko‘rsatkichlarning tengligi navbatning bo‘shligini anglatadi. Halqasimon navbatda element qo‘shish amali o‘chirish amalidan

ko‘proq bajarilsa, navbat oxiri ko‘rsatkichi navbat boshi ko‘rsatkichiga “yetib oladi”. Bu holat navbat to‘laligini anglatadi. Halqasimon navbatda elementni o‘chirish ikkala ko‘rsatkich ko‘rsatayotgan bitta adresda amalga oshiriladi. Bunday navbatning uzunligi boshi va oxiri ko‘rsatkichlari farqi bilan aniqlanadi.
NAVBATGA OID FUNKSIYALAR
ELEMENTLAR O'LCHAMINI ANIQLOVCHI FUNKSIYA;

ELEMENTLAR O'RNINI ALMASHTIRUVCHI FUNKSIYA

#include
using namespace std;

int main()
{
// Take any two queues
queue queue1, queue2;
int v = 96;
for (int i = 0; i < 5; i++) {
queue1.push(v + 1);
v++;
}

for (int i = 0; i < 4; i++) {
queue2.push(v + 1);
v++;
}



// Swap elements of queues
queue1.swap(queue2);

// Print the first queue
cout << "queue1 = ";
while (!queue1.empty()) {
cout << queue1.front() << " ";
queue1.pop();
}

// Print the second set
cout << endl << "queue2 = ";
while (!queue2.empty()) {
cout << queue2.front() << " ";
queue2.pop();
}
return 0;}

PUSH YANI ELEMENT QO'SHISHGA OID MISOL
#include
#include
using namespace std;

int main()
{
int sum = 0;
queue myqueue;
myqueue.push(1);
myqueue.push(8);
myqueue.push(3);
myqueue.push(6);
myqueue.push(2);

// Queue becomes 1, 8, 3, 6, 2



cout << myqueue.size();

return 0;
}


XULOSA
BIZGA BERILGAN NAVBAT(QUEQUE) MAVZUSI ASOSIDA
BU RO’YXATNING FIFO TURIGA MANSUBLIGINI VA UNING KO’PLAB FUNKSIYALARI HAQIDA MA’LUMOTGA EGA BO’LDIK XUSUSAN ELEMENT KIRITISH, ELEMENTNI RO’YXAT OXIRIDAN O’CHIRISH ELEMENT LAR O’LCHAMINI TOPISH KABI FUNKSIYALARI MAVJUD EKANLIGI HAQIDA MA’LUMOTGA EGA BO’LDIK