4.
Xammalların zənginləşdirilməsi üsulları
Xammalın t
ərkibində faydalı komponentlərlə yanaşı
faydasız, lazımsız komponentl
ər də olur. Belə komponentlər
bo
ş süxur adlanır. Xammalı zənginləşdirməkdə məqsəd, faydalı
süxuru, y
əni külçəni boş süxurdan azad etmək və onu emal
üçün
əlverişli olan bir və ya bir neçə məhsula ayırmaqdır.
Xammalı z
ənginləşdirdikdə onda olan faydalı komponentin
faizl
ə miqdarı artdığından aparatların istehsalı və məhsulun
keyfiyy
əti yüksəlir, prosesin enerji sərfi azalır. Xammalın
z
ənginləşdirilməsi sənaye üçün xammal ehtiyatını artırır. Belə
ki, faydalı komponenti az olan xammalı z
ənginləşdirməklə,
onun s
ənaye əhəmiyyətini artırıb, emala yararlı hala salırlar.
Bunun n
əticəsində xammalın emalı prosesinin texniki və
iqtisadi effekti artır, xammaldan alınan hazır m
əhsulun
keyfiyy
əti
yax
şılaşır.
Xammalı
çıxarıldı
ğı
yerd
ə
z
ənginləşdirmək daha əlverişlidir. Belə olduqda boş filizin
da
şınması üçün lazım olan enerji və nəqliyyat sərfi aradan
qalxır. Z
ənginləşdirmə kombinatlarında həm bərk, həm də
maye v
ə qaz materiallar zənginləşdirilir. Ona görə də xammalı
z
ənginləşdirmə üsulları da müxtəlifdir. Zənginləşdirmə yolu ilə
bo
ş süxurdan azad edilmiş məhsula konsentrat deyilir.
Konsentrat ç
əkisinin ilkin xammalın çəkisinə olan nisbətinə
konsentratın çıxımı deyilir.
Konsentratdakı faydalı madd
ə miqdarının emal edilmiş
xammaldakı faydalı madd
ə miqdarına olan nisbətinə çıxarılma
d
ərəcəsi deyilir. Konsentratdakı faydalı maddə faizinin
ba
şlanğıc xammaldakı faydalı maddə faizinə olan nisbətinə
z
ənginləşdirmə dərəcəsi deyilir. Zənginləşdirmə prosesi
mineralların fiziki v
ə fiziki–kimyəvi xassələrinin fərqlənməsi
əsasında aparılır. Bu xassələr mineralın forması, rəngi, parıltısı,
xüsusi ç
əkisi, sürtünmə əmsalı, mühitə həssaslığı, elektrikkeçir-
m
ə qabiliyyəti, bəzi məhsullarda islanması və s.-dən ibarətdir.
Ümumi kimya texnologiyası
87
Şəkil 4.1-də mineral xammalların zənginləşdirilmə sxemi
göst
ərilmişdir.
Şə
kil 4.1. Mineral xammalların zənginləşdirilməsi
sxemi.
Xammalların hazırlanması
Yuyulması Xırdalanması
Yandırılması
Xammalların z
ənginləşdirilməsi
Fiziki v
ə fiziki-kimyəvi üsullar
İlkin
xammal
İlkin
konsentrat
Qurudulma
Hazır konsentrat
Atılan v
ə ya emala
gönd
ərilən qalıq
N.Ə.Səlimova, B.Ş.Şahpələngova
88
Z
ənginləşdirmə texnikasında əsasən aşağıdakı üsullardan
istifad
ə olunur:
4.1. Xəlbirləmə üsulu ilə zənginləşdirmə.
Bu üsul xammalın t
ərkibinə daxil olan mineralların
müxt
əlif möhkəmliyə malik olmasına əsaslanır. Belə
mineralları xırdalayan zaman nisb
ətən kövrək minerallar daha
xırda h
əssəciklərə parçalanır. Odur ki, müxtəlif ölçülü deşikləri
olan x
əlbirdən keçirdikdə kiçik hissələr xəlbirdən keçir, iriləri
is
ə xəlbirdə qalır. Bu yolla eyni tərkibli xammalı bir yerə topla-
maq olur. X
əlbirlər çox zaman maili vəziyyətdə yerləşdirilir və
silk
ələyici, yırğalayıcı və vibrasiya edən mexanizmlərlə təchiz
olunur.
4.2.Qravitasiya üsulu ilə zənginləşdirmə.
Bu üsul mineralların xüsusi ç
əkilərinin və onların
parçalarının müxt
əlif mühitdə (ən çox suda) hərəkət sürətinin
müxt
əlifliyinə əsaslanır. Qravitasiya üsulu ilə qara və əlvan
metal mineralları, da
ş kömür və s. faydalı qazıntılar
z
ənginləşdirilir. Bu üsul xüsusi çökdürücü maşınlardan,
qatıla
şdırıcı stollardan, yuyucu maşınlardan istifadə etməklə
h
əyata keçirilir. Zənginləşdirmə maye mühitdə aparıldıqda yaş
qravitasiya üsulu il
ə zənginləşdirmə, hava, yaxud inert qaz
mühitind
ə aparıldıqda isə quru qravitasiya üsulu ilə
z
ənginləşdirmə adlanır.
Qravitasiya üsulu il
ə zənginləşdirmə – mineralların
sıxlıqlarına gör
ə ayrılmasına əsaslanır. Bu üsulun su və ya hava
mühitind
ə qravitasiya və ya mərkəzdənqaçma qüvvəsi
t
əsirindən hərəkət edən hissəciklərin sürətinin müxtəlifliyinə
əsaslanan bir çox növləri məlumdur. Zənginləşdirilən faydalı
qazıntıların ümumi miqdarının yarısı qravitasiya üsulu il
ə emal
olunur. X
əlbirdə yerləşdirilən mineral hissəciklər layının
mühitin turbulent axınında çökdürm
ə ilə ayrılma zamanı
müxt
əlif sıxlığa malik olan hissəciklər mühit axınının təsiri
Ümumi kimya texnologiyası
89
altında ardıcıl olaraq yum
şalır və sıxlaşır. Bu zaman sıxlığı az
olan hiss
əciklər yuxarı laya doğru, sıxlığı yüksək olan
hiss
əciklər isə aşağı laya doğru hətəkət edir. Əmələ gələn
müxt
əlif sıxlıqlara malik laylar ayrı-ayrılıqda konsentratlar və
dig
ər qalıqlar şəklində kənar edilir. Hidravlik çökdürücü
ma
şınlarda (şəkil 4.2) sulu məhlul mühitində zənginləşdirmə
zamanı axının d
əyişməsi xəlbirin, porşenin və diafraqmanın
h
ərəkəti və ya suyun vurulması üsulu ilə əldə olunur. Bu zaman
ayrılan mineralların yüngül fraksiyası su axını il
ə aparılır, ağır
fraksiya is
ə xırda hissəciklər halında olarsa xəlbirdən keçərək
ma
şının rezervüarında, və ya iri hissəciklər olduğu halda isə
bilavasit
ə xəlbirdə toplanır (zənginləşdirilmiş ağır materialdan
ibar
ət olan təbii yuvalar əldə olunur).
Şə
kil 4.2. Hidravlik çökdürücü maşın:
1 - rezervuar (kamera); 2 – arak
əsmə; 3 – qəlbir;
4 – por
şenli ştok.
Yüngül A
ğır
fraksiya fraksiya
N.Ə.Səlimova, B.Ş.Şahpələngova
90
a) Yaş qravitasiya üsulu ilə zənginləşdirmə a
şağıdakı
kimi aparılır: xırdalanmı
ş xammal xüsusi çənlərdə su ilə
qarı
şdırılır və çökdürücü kameralara (üç kamera) verilir.
Kameraların dibi konusvari olur. Bel
ə kameralara bunkerlər də
deyilir. Kameranın eni t
ədricən artdığı üçün bərk hissəciklərin
sür
əti də tədricən azalır. Bu da onların dibə çökməsinə imkan
verir. Birinci kamerada
ən ağır, ikinci kamerada orta ağır,
üçüncü kamerada is
ə yüngül parçalar çökür. Kameraların sayı
xammalın t
ərkibindən asılı olaraq seçilir. Xammalı çoxlu
fraksiyalara ayırmaq lazım g
əldikdə kameraların sayı da çox
olur. fraksiyalar kameralardan xüsusi bo
şaltma yolları ilə
bo
şaldılır.
b) Quru qravitasiya üsulu il
ə zənginləşdirmə prosesində
m
ərkəzdənqaçma prinsipi üzrə işləyən hava separatorlarından
istifad
ə edilir. Xammalların vintşəkilli separatorlarda
z
ənginləşdirilməsi vintşəkilli novçanın mail səthində axan su
axınında ba
ş verir. Müxtəlif sıxlıqlı mineral hissəciklər
m
ərkəzdənqaçma, ağırlıq, axının hidrodinamik, sürtünmə və ya
müqavim
ət qüvvəsinin təsiri altında ayrılırlar. Yüngül
hiss
əciklər böyük sürətlə hərəkət edir və su axını ilə sıxılaraq
novçanın xarici k
ənarında toplanır; agır hissəciklər xüsusi
zolaq
şəklində novçanın daxili kənarında sürüşərək onun dibinə
do
ğru hərəkət edir. Ayırıcının köməyi ilə ilk iki-üç burumdan
konsentrat götürülür, sonra aralıq m
əhsul (faydalı komponentlə
bo
ş süxur və ya onların mexaniki qarışığı), novçanın sonuncu
a
şağı burumundan isə qalıq ayrılır. Belə separatorlarda
parçalarının ölçül
əri 0,15-16 mm olan filizlər zənginləşdirilir.
Xammalların
konusvari
v
ə
axınlı
separatorlarda
z
ənginləşdirilməsi 60-cı illərdən sonrakı dövrlərdə sənayedə
t
ətbiq olumuşdur və mineral xammalların qravitasiya üsulu ilə
ayrılmasına
əsaslanmışdır. Separatorların əsas elementi səth ilə
mü
əyyən bucaq altında olan novçadan ibarətdir. Səthə 15-20
0
bucaq altında yerl
əşdirilən novçaya daxil olan pulpa (xalis
metal
əldə etmək üçün su və ya həlledici maye ilə işlənilən
Ümumi kimya texnologiyası
91
xırdalanmı
ş filiz) hərəkət zamanı hissəciklərin ölçülərinə və
sıxlıqlarına gör
ə laylara ayrılır. Ağır hissəciklər yavaş axan
pulpa layında - a
şağı hissədə qatılaşdırılır, yüngül hissəciklər
is
ə böyük sürətlə hərəkət edən yuxarı layla aparılır. Novçanın
sonunda onun divarının daralması hesabına axının hündürlüyü
artır. Bu da hündürlük boyunca t
əbəqələşmiş hissəciklərin ağır
mineralların t
ərkibinə görə bir-birindən xeyli fərqlənən bir sıra
m
əhsullara ayrılmasına imkan verir. Əyrixətli axınlarda
z
ənginləşdirmə müxtəlif sıxlıqlara malik olan mineral
hiss
əciklərin qravitasiya üsulu ilə ayrılması prosesinin yeni
istiqam
ətidir. Ayrılma mərkəzdənqaçma qüvvəsinin köməyi ilə
əyrixətli axınlarda ayrılan su və hava, həmçinin hər hansı maye
v
ə qaz halında olan mühit və hissəciklərin sürət vektorlarının
uy
ğun gəlmədiyi halda baş verir. Xammalın zənginləşdirilməsi
əməliyyatı şnekli (səpələnən şeyləri və ya tayları kiçik
m
əsafəyə nəql etmək üçün navalçaşəkilli konveyer)
separatorlarda (
şəkil 3.3) həyata keçirilir, bu zaman əyrixətli
axın aparatın gövd
əsi və fırlanan şnek vasitəsilə əmələ gələn
spiral
şəkilli kanalda yaradılır. Mühit, məsələn maye elə verilir
ki, axının bucaq sür
əti və şnekin fırlanma sürətləri vektorlarının
istiqam
ətləri eyni olsun. Belə separatorlarda ayrılan material
hiss
əcikləri mühiti ayıran axına nəzərən az mərkəzdənqaçma
qüvv
əsinə malik olduğuna görə "ağırlaşır". Nəticədə sıxlığı
mühiti ayıran axının sıxlı
ğına nəzərən az olan hissəcilkər
suyun üz
ərinə çıxır və mühiti ayıran axınla yüngül fraksiyanın
bo
şaldılması üçün istifadə olunan novçaya verilir. Sıxlığı
mühiti ayıran axının sıxlı
ğına nəzərən böyük olan hissəcilkər
şnek vasitəsilə ağır fraksiyaları boşaldan novçaya nəql edilir.
Şnekli separatorlar əsasən kömürün zənginləşdirilməsində
istifad
ə olunur.
N.Ə.Səlimova, B.Ş.Şahpələngova
92
4.3. Maqnitlə zənginləşdirmə (maqnitli separasiya)
üsulu.
Bu üsul hiss
əciklərinin ölçüləri 100, bəzən də 150 mm
olan maqnitl
əşə bilən filizləri maqnitləşməyən filizlərdən sabit
v
ə ya dəyişən maqnit sahəsində ayırmaq üçün tətbiq olunur.
Bu yolla filizl
əri boş süxurlardan təmizləmək mümkün olur.
Proses sulu v
ə ya hava mühitində vallı, barabanlı, rotorlu və
dig
ər maqnit separatorlarında həyata keçirilir (şəkil 4.4).
Separatorun maqnit sah
əsində materialın tərkibində olan maqnit
hiss
əcikləri maqnitləşərək maqnit qütbünə (elektromaqnit)
do
ğru cəzb olunur; qeyrimaqnit hissəcikləri maqnitləşə bilmə-
diyin
ə görə aparatdan sərbəst xaric edilir. Maqnit seperasiyası
d
əmirli, manqanlı, mis-nikelli filizlərin zənginləşdirilməsində
geni
ş tətbiq olunur. Dəmirli filizlərin zənginləşdirilməsi bəzən
z
əif maqnitli mineralların qaynar qatda reduksiyaedici qazların
i
ştirakı ilə maqnitləşdirici yandırılma prosesindən sonra həyata
Su v
ə yüngül
fraksiya
İlkin material
Su
Şə
kil 4.3. Şnekli separator:
1 – gövd
ə; 2 – şnek.
A
ğır fraksiya
Ümumi kimya texnologiyası
93
keçirilir. Bu halda gematit (d
əmir filizi) Fe
2
O
3
, siderit FeCO
3
boz d
əmir filizi F
2
O
3
·nH
2
O daha maqnitli d
əmir oksidinə
çevrilir (II, III) Fe
3
0
4
.
Şə
kil 4.4. Barabanlı maqnit separatoru:
1 – vibrasiyalı b
əsləyici; 2 – maqnit;
3 – maqnitli baraban (val).
4.4. Elektrostatik zənginləşdirmə üsulu.
Bu üsul faydalı qazıntının t
ərkibində olan komponentlərin
elektrikkeçiriciliyinin müxt
əlifliyinə əsaslanır. Proses zamanı
metal külç
ələr qeyri-metal külçələrdən ayrılır. Bu zaman nadir
metal filizl
əri də zənginləşir. Separatorda faydalı qazıntıya
İlkin xammallar
Maqnitli
m
əhsullar
Bo
ş süxur tutumu
Maqnitli
m
əhsullar
N.Ə.Səlimova, B.Ş.Şahpələngova
94
yüks
ək potensiallar fərqinə malik elektrodlar tərəfindən
yaradılan elektrik sah
əsinin təsiri nəticəsində müxtəlif elektrik
yükün
ə malik mineral hissəcikləri yaranır. Elektrikkeçiriciliyi-
n
ə görə separasiya zamanı elektrik cərəyanını yaxşı keçirən his-
s
əciklər elektrodlarla toqquşaraq eyniadlı yük əmələ gətirir və
ondan uzaqla
şır. Qalan digər hissəciklər isə praktiki olaraq yük-
l
ənmirlər. Əgər mineral qarışıq komponentlərinin elektrik
keçiricilikl
əri bir–birindən kəskin fərqlənirsə elektrostatik zən-
ginl
əşdirmə çox müvəffəqiyyətlə həyata keçirilir (şəkil 4.5).
M
əsələn, keçiricilər (antrasit, qalenit, maqnetit və s.) çox asan-
lıqla yarımkeçiricil
ərdən (boksit, kassiterit, sfalerit və s.) və
elektrik keçirm
əyən materiallardan (almaz, apatit, kvars və s.)
ayrılırlar.
Şə
kil 4.5. Barabanlı elektrostatik separator:
1 – ilkin xammal bunkeri; 2 – elektrik sah
əsinə qoşulmuş
baraban; 3 – silindrik elektrod; 4 – barabanın t
əmizlənməsi
üçün qurulu
ş; 5, 6, 7 – müvafiq olaraq elektrik keçirməyən
materiallar, yarımkeçiricil
ər və keçiricilərin qəbuledicisi.
Mineralların dielektrik separasiyası müxt
əlif dielektrik
keçiriciliyin
ə malik olan hissəciklərin müxtəlifcinsli elektrik
Ümumi kimya texnologiyası
95
sah
əsində hərəkət trayektoriyalarının müxtəlifliyinə əsaslanır.
Müxt
əlifcinsli hissəciklər kəmiyyətcə eyni, işarəcə müxtəlif
yükl
ənirlər. Bundan başqa digər elektrostatik zənginləşdirmə
üsulu da m
əlumdur. Bu üsulların köməyi ilə kollektiv
konsentratların ayrılması (m
əsələn, titan – sirkon, qalay –
volfram v
ə b.), monomineral, həmçinin də bir çox hallarda
filizl
ərin (məsələn, kaliumlu filizlərin) və ya da digər
prosesl
ərlə birlikdə (məsələn, maqnit separasiyası ilə) dəmir
filizl
ərinin və müxtəlif istehsal sahələri tullantılarının
z
ənginləşdirilməsi həyata keçirilir.
4.5. Radiometrik zənginləşdirmə
Xammalların
radiometrik
z
ənginləşdirilməsi üsulu
mineralların radioaktiv
şüaları udma, buraxma və əks etdirmə
xass
ələrinin müxtəlifliyinə əsaslanır. Hal – hazırda xammal-
ların radiometrik z
ənginləşdirilməsinin 20-dən artıq üsulu
m
əlumdur ki, onlardan da yarıdan çoxu sənaye miqyasında
t
ətbiq olunmuşdur. Bu üsul ilə qara, əlvan, nadir və nəcib metal
filizl
əri, almaz dağıntıları və digər qeyri–metal faydalı
qazıntıları emal olunur. Bel
əliklə, təbii radioaktivlik əsasında
t
ərkibində uran olan filiz parçaları ayrılır. Hissəciklərinin
ölçül
əri 0,5–dən 200-250mm olan xammalların zənginləşdiril-
m
əsi üçün radiometrik separatorlardan (şəkil 3.6) istifadə
olunur. Bu halda verici
şüalanmanı qeyd edir və onu elektrik
impulsuna çevirir. Vericid
ən impulslar radiometrə göndərilir və
burada onların daxil olma tezliyi
əvvəlcədən verilən "hədd"
qiym
əti ilə tutuşdurulur. Əgər impulsların daxil olma tezliyi
veril
ən hədd qiymətindən artıq olarsa, o halda lentşəkilli
konveyer
ə daxil olan faydalı qazıntı xammallarını konsentrat
v
ə qalıq fraksiyaya ayıran icraedici mexanizmə komanda
verilir.
Şəkil 4.6. – da göstərilən separatorda adətən ölçüləri 20-
25mm olan materiallar z
ənginləşdirilir. Digər üsullardan avto-
radiometrik z
ənginləşdirmə maraqlıdır. Belə zənginləşdirmə
N.Ə.Səlimova, B.Ş.Şahpələngova
96
üsulu t
ərkibində uran olan filizlərin və həmçinin də tərkibində
qiym
ətli komponentlərlə yanaşı radioaktiv elementlər olan
mineralların z
ənginləşdirilməsində tətbiq olunur. Xammalların
radiometrik z
ənginləşdirilmə üsulu maqnitli, qravitasiyalı,
elektrostatik v
ə digər zənginləşdirmə üsullarından ucuz başa
g
əlir.
Şə
kil 4.6. Radiometrik separator:
1 – lent
şəkilli konveyer; 2 – radiometrin vericisi; 3 – ayırıcı
şiber mexanizmi; 4 – şiberi döndərən elektromaqnit; 5 –
ekran; 6 – radiometr .
Göst
ərilən zənginləşdirmə üsullardan başqa materialların
ərimə temperaturunun müxtəlifliyinə əsaslanan termiki
z
ənginləşdirmə, həllolmalarının müxtəlifliyinə, kimyəvi
reagentl
ərlə parçalanmalarına və qarışığa daxil olan materialın
konsentrat
qalıq
Ümumi kimya texnologiyası
97
yanmasına
əsaslanan kimyəvi zənginləşdirmə üsulları da geniş
yayılmı
şdır. Maye xammal məhlul halında olur. Məhlulların
qatılıqlarını artırmaq üçün h
əlledicini buxarlandırmaq, məhlulu
faydalı komponentl
ərlə doydurmaq və onu dondurmaqla
qarı
şıqlardan ayırmaq kimi üsullardan istifadə edilir. Məsələn,
m
əhlullardan suyu buxarlandırmaqla müxtəlif mineral duzlar,
q
ələvilər, turşular, əlvan metallar və s. almaq olur. Qaz qarışıq-
larını ayrı-ayrı komponentl
ərə ayırmaq üçün onları soyudur və
yüks
ək təzyiq altında sıxırlar. Bu üsul qaz qarışığı komponent-
l
ərinin kondensləşmə temperaturlarının müxtəlifliyinə əsasla-
nır. B
əzi hallarda qaz qarışığı əvvəlcə mayeləşdirilir, sonra isə
ardıcıl buxarlandırılma yolu il
ə komponentlərinə ayrılır. Hava-
dan azot v
ə oksigen bu yolla alınır. Bundan başqa qaz qarışığını
mayel
ərlə absorbsiya etməklə də tərkib komponentlərinə ayır-
maq mümkündür. Bu m
əqsədlə müxtəlif növ absorbent və
adsorbentl
ər seçilir.
4.6. Flotasiya üsulu ilə zənginləşdirmə.
Flotasiya üsulundan z
ənginləşdirici fabriklərdə oksidləş-
dirilmi
ş əlvan metal, bir sıra nadir metal, apatit, təbii kükürd,
da
ş kömür və sulfidli süxurların və digər xammalların qatılaş-
dırılmasında geni
ş istifadə olunur. Bu onunla izah edilir ki,
müxt
əlif xassələrə malik olan flotoreagentlərdən istifadə etmək-
l
ə mürəkkəb tərkibli dağ süxurlarını həm ayırmaq, həm də zən-
ginl
əşdirmək mümkündür. Digər üstün cəhəti ondan ibarətdir
ki, flotoreagentin çox az miqdarı il
ə tonlarla xammalı zəngin-
l
əşdirmək və ayırmaq mümkün olur. Məsələn, 100 qram floto-
reagent s
ərf etməklə bir ton süxur zənginləşdirmək mümkün-
dür. Flotasiya üsulu il
ə xammalın zənginləşdirilməsi prosesi
mineral hiss
əciklərin su ilə islanmasının müxtəlifliyinə əsasla-
nır.
İslanmayan hissəciklər suyun səthinə, islanan hissəciklər
is
ə aparatın dibinə yatır. Proses flotasiya maşınlarında aparılır.
N.Ə.Səlimova, B.Ş.Şahpələngova
98
Materialların islanma d
ərəcəsi bərk cisim – maye – hava
s
əthlərini ayıran sərhəd xətti boyunca əmələ gələn islanmanın
k
ənar bucagı ilə müəyyən edilir (Şəkil 4.7).
Su islanmayan (hidrofob) hiss
əciklərlə 1 küt kənar bucaq,
islanan (hidrofil) hiss
əciklərlə iti bucaq əmələ gətirir. Səthi
g
ərilmə qüvvəsi maye səviyyəsini bərabərləşdirməyə cəhd edir
v
ə bunun da nəticəsində hidrofob hissəciklər maye içərisindən
sıxı
şdırılıb çıxarılaraq onun üzərində üzür, hidrofil hissəciklər
is
ə maye içərisinə batır. Bu hadisə mineralın sıxlığından asılı
olmur v
ə çox vaxt daha ağır hidrofob hissəciklər maye səthində
üzür, daha yüngül hidrofob hiss
əciklər isə maye içərisinə batır.
Flotasiya prosesi pulpa iç
ərisindən xırda hava qabarcıqla-
rının buraxılması il
ə sürətlənir. Ona görə ki, hava qabarcıqları
maye iç
ərisindən keçərkən hidrofob material hissəciklərini də
özü il
ə bilikdə aparır. Nəticədə maye səthində hidrofob material
hiss
əciklərindən ibarət olan köpük layı əmələ gəlir ki, onu da
asanlıqla ayırmaq olur. Yax
şı islanan hissəciklər tədricən
ma
şının dibinə yığılır. Qrafit, təbii kükürd və daş kömürün bir
çox növl
əri yüksək hidrofob xassəsinə görə fərqlənirlər.
Materialların
əksəriyyəti islanma xassələrinə görə ya bir-
birl
ərindən az fəqrlənirlər, ya da yüksək hidrofil xassəsinə ma-
Dostları ilə paylaş: |