Normativ makroiqtisodiyot



Yüklə 48,86 Kb.
tarix22.06.2023
ölçüsü48,86 Kb.
#133904
Normativ makroiqtisodiyot


  1. Makroiqtisodiyot bu

.


  1. Normativ makroiqtisodiyot

Qaysi sharoitlar yoki jihatlar maqbul yoki nomaqbul ekanligini belgilaydi, harakatning aniq yo‘nalishlarini taklif etadi. Choralarning aniq yo'nalishlarini taqdim qiladi




  1. Pozitiv makroiqtisodiyot

Real iqtisodiy hodisalarni va ularning aloqadorliklarini o‘rganadi


Real iqtisodiy hodislarini va ularning o'zaro bog'liqliklarini o'rganadi


  1. Pul-kredit siyosatining eng zamonaviy va bozor iqtisodiyotiga xos usuli:

Majburiy zahiralash meyorini ornatish va ozgartirish




  1. Mamlakat iqtisodiyotining holatidan qat'y nazar muomaladagi pul massasining hajmi doimiy ravishda yiliga 3-5 % ga o’sishi iqtisodiyotning barqarorligi asosi bo’ladi dеgan ta'kid ta'luqli:

Monetaristik nazariya


  1. O’zbеkistonda 1991-2018 yillar mobaynida yalpi ichki mahsulot hajmi

3,3 barobar oshdi




  1. Barqarorlashtirish siyosati bu

Makroiqtisodiyotda muvozanatni saqlash , ishlab chiqarishning keskin darajada pasayishiga va ommaviy ishsizlikka yo'l qoymaslik


  1. O’zbekiston sanoatida qaysi tarmoqlar yirik hisoblanadi

Yoqilgi energetika ,mashinasozlik ,metallurgiya ,oziq ovqat va yengil




  1. To’lov balansi andozasini ishlab chiqish, takomillashtirish va amaliyotga tadbiq etishda ko’mak berish vazifasini qaysi tashkilot bajaradi?




  1. M. Fridmenning fikri bo’yicha monetar siyosatning asosiy taktik maqsadi nima?

Monetarizm pul-kredit kontseptsiyasining asoschisi M. Fridmen pul massasining o’sish ko’rsatkichini monetar siyosatning asosiy taktik maqsadi, deb hisoblaydi


  1. O’zbеkiston Rеspublikasi qaysi yildan boshlab iqtisodiy o’sishga erishdi?

1996 yildan


  1. “Monetar siyosatning ikki strategik maqsadi mavjud tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarishning yuqori va barqaror darajasini ta’minlash; inflyatsiyaning past va barqaror darajada bo’lishiga erishish” – ushbu fikrlar kimga tegishli?

R.Miller va D. Van-Xuzning




  1. Mandеll-Flеming modеliga (rеal daromad va foiz stavkasi koordinatalarida) ta'luqli noto’g’ri ta'kidni toping

IS-LM-BP nominal ayirboshlash kursi, ichki foiz stavkasi va yalpi daromad o'rtasidagi qisqa muddatli aloqadorlikni aks ettiradi (ISLM ayirboshlash kursini hisobga olmaydi)
(( Shuladan bowqasi tori))


  1. Kobb—Duglasning modеlida (ishlab chiqarish funktsiyasida) iqtisodiy o’sishning omili dеb qaraladi:

fan texnika taraqqiyot


  1. Tasavvur qilaylik, Buyuk Britaniyada rеal milliy daromad 4 % ga o’sdi va qat'iy pul-krеdit siyosatini amalga oshirish natijasida pul massasining o’sish sur'ati 2 % ga pasaytirildi.
    Bu vaqtda AQShda ishlab chiqarishning o’sish sur'ati 5 %ni tashkil qildi, kutilayotgan inflyatsiya sur'ati esa 3 % ga oshdi. Funt stеrlingning dollarga nisbatan almashinuv kursi qanday o’zgaradi?



  1. Mamlakat to’lov balansining joriy operatsiyalar hisobi tarkibiga kirmaydi:

Tovar importi
Tashqi savdo balansining qoldig’i
Xizmatlar eksporti
Xizmatlar importi
Tovar va xizmatlar balansining qoldig’i
Investitsiyalardan olingan sof daromad
Sof pul o’tkazishlari (transfertlar)
Joriy operatsiyalar bo’yicha
balans qoldig’i
((shuladan tashqari)

  1. Кatta ochiq iqtisodiyotga ega mamlakat hukumati soliqlarni oshirsa:



  1. Pul massasining o’sish sur'ati uzoq muddatda ishlab chiqarishning o’sish sur'atidan yuqori bo’lmasligi lozimligi to’g’risidagi pul siyosati qoidasi:

Hozrgi zamon monetaristlari tomonidan inkor qilinadi


  1. To’lov balansi taqchilligi quyidagi qaysi formula bilan ifodalanadi.

X – M = Xn = Y-(C+I+G); Taxmin

  1. Iqtisodiyot quyidagi ma’lumotlar bilan ifodalanadi: Investitsiyalar - 640, eksport – 340, import – 370, transfert to’lovlari – 80, davlat zayomlari bo’yicha foiz – 25, soliqlar – 610, iste’mol xarajatlari – 2000, davlat byudjeti ortiqchaligi – 35. Daromadlar hajmini aniqlang.

  2. Fisher samarasiga muvofiq kutilayotgan yuqori inflyatsiya darajasi nimaga olib keladi?

Kutilayotgan inflatsiya sharoitida daromad oluvchi inflatsiyaning u olayotgan daromadga ta’sirini kamaytirish, ya’ni real daromadi darajasini saqlab qolish chorasini ko‘radi.

  1. Fillips egri chizig’ining uzoq muddatli davrda, qisqa muddatli davrga nisbatan ko’proq tikkaligi nimadan dalolat beradi?

  2. Milliy valyuta almashinuv kursining sezilarli pasayishi mamlakat eksporti va importi hajmiga qanday ta’sir ko’rsatadi:



  1. Iqtisodiy o’sish modellarining maqsadi – bu …

  2. Iqtisodiy o’sish turlayniari qaysi javobda to’g’ri berilgan?

Ekstensiv va intensiv

  1. Iqtisodiy davrlar

Choqqi, retsessiya, kotarilish, choqqi

  1. SIM bu

Sof ichki mahsulot

  1. "Tovar vaxizmatlarni ishlab chiqarish sohasida Asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlar:"

Yalpi ichki mahsulot – YaIM (YaM), sof yalpi mahsulot – SYaM, milliy daromad -MD

  1. Barqaror iqtisodiy o`sish bu

Ijtimoiy mahsulot va uning ishlab chiqarish omillarining son jihatdan o'sishi va sifat jihatidan mukammallashishi.

  1. Barqaror rivojlanish bu

Barqaror rivojlanish inson taraqqiyoti maqsadlariga erishishning tashkiliy tamoyilidir, shu bilan birga tabiiy tizimlarning iqtisodiyot va jamiyat bog'liq bo'lgan tabiiy resurslar va ekotizim xizmatlarini taqdim etish qobiliyatini qo'llab-quvvatlaydi

  1. 2021 yilda mamlakatimizda YaIM miqdori necha foizga o’sdi

7.4 %

  1. O`bekistonda 2022 yilda Qayta moliyalsh stavkasi necha foizni tashkil qildi

  2. 2021 yilda mamlakatimizda sanoat mahsuloti miqdori necha foizga o’sdi

8.5 %

  1. Islohotlarning hozirgi bosqicnida respublikamizda amalga oshirilayotgan soliq-byudjet siyosatining asosiy magsadi bo’lib hisoblanadi

  2. Makroiqtisodiy barqarorlikka erishishning keynscha yo’li asosiy e’tiborni nimaga qaratadi

Investitsiya

  1. O`zbekiston Iqtisodiyot tarmoqlarida barqaror yuqori o`sish suratlarini ta`minlash orqali kelgusi besh yilda axoli jon boshiga yalpi ichki mahsulot nechi barobarga oshirish kutilmoqda

1.6%

  1. O`zbekiston iqtisodiyotida 2021 yilda Sanoatning o`sishi nechi foizni tashkil qildi

9.5%

  1. O`zbekistonda 2021 yilda inflyatsiya darajasi necha foizni tashkil qildi?

10.8%

  1. 2021 yilda YaIMda xizmatlar sohasining ulishi nechi foizni tashkil qilgan

20%

  1. 2021 yilda YaIM da Qishloq xo`jaligini ulishi nechi foizni tashkil qilgan

4%

  1. Jami daromad va xarajatlarning doiraviy aylanish modelida tovar va xizmatlarning asosiy iste’molchisi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

Uy xo'jaliklari




  1. Doiraviy aylanish modelidagi "zaxiralar"ga quyidagilardan qaysi biri kiradi

Davlat budjetining defitsit hajmi




  1. Makroiqtisodiy tahlil quyida berilgan qaysi muammoni o’rganishda ishlatiladi:

Pul bozoridagi muvozanatni organishda


  1. Iqtisodiy muammolar ham bozor, ham davlat tomonidan hal qilinadigan iqtisodiy tizim nomi qaysi javobda berilgan?

Aralash tizim


  1. Ishlab chiqarish omillarining egalari tomonidan olinadigan umumiy daromadlar yig‘indisi - bu:

Milliy daromad


  1. Iste’molga sarflanmaydigan tasarrufdagi daromadning qismi - bu:

Shaxsiy jamgarma


  1. Talab inflyasiyasiga sabab bo‘ladigan omil qaysi javobda ko‘rsatilgan?

Davlat budjeti taqchilligining osishi


  1. Taklif inflyasiyasiga sabab bo‘ladigan omil qaysi javobda ko‘rsatilgan?

Ish haqi stavkasining oshishi


  1. Ouken qonuni qaysi bog‘liqlikni ifodalaydi?

Ishsizlik va ishlab chiqarish ortasidagi bogliqlik


  1. Iste’molga cheklangan moyillik - bu:

Daromadning bir yillik qoshimcha osishiga togri keladigan istemolning osishi


  1. Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modelida iste’mol va jamg‘armalarining o‘zgarishiga ta’sir etuvchi asosiy omil - bu:

Ixtiyordagi daromad miqdori


  1. Multiplikator samarasi nimani ko‘rsatadi?

Investitsiyalar ozgarmagani xolda daromadning osishi


  1. Agar muvozanatli ishlab chiqarish hajmi potensial ishlab chiqarish darajasidan past bo‘lsa, unda:

Retression uzilish paydo boladi


  1. Avtonom iste’molning oshishi chizmada quyidagicha aks ettirilishi mumkin:

Rejalashtirilgan xarajatning egri chizigi yuqoriga suriladi


  1. Jami talab egri chizig‘i quyidagilarning natijasida o‘ngga siljishi mumkin:

Narxlar darajasi ong tomonga ozgarsa


  1. Qisqa muddatli davrda jami taklifning salbiy shoki iqtisodiyotda qanday oqibatga olib keladi?

Narxlarning osishi oqibatiga olib keladi


  1. Agar mamlakat da joriy operatsiyalar hisobining doimiy taqchilligi mavjud bo‘lsa, unda davlat qaysi choralarni ko‘rishi kerak?

Importga boj va eksportga subsidiyalarni ham kiritib ,milliy valyutani defilyatsiya qilish kerak


  1. Real ayirboshlash kursi qanday aniqlanadi?

Ichki bozordagi tovarlar narxining chet el tovarlari narxiga nisbati tarzda


  1. Ochiq iqtisodiyotda to‘la bandlik bo‘lmasa, suzib yuruvchi valyuta kursi va kapitalning serharakatligi mavjud bo‘lsa, davlat xarajatlarining o‘sishi quyidagilarga olib keladi:

Eksportning kamayishiga


  1. Faol investitsiyalar va ijtimoiy rivojlanish yilida amalga oshirilgan keng ko`lamli islohotlar natijasida qanday miqdorda asosiy kapitalga investitsiyalar jalb etildi va o’zlashtirildi?

189924.3 mlrd som


  1. O’zbekiston o’zining aloqalarini qanday asosda tashkil etmoqda?

Ham kop tomonlama , ham ikki tomonlama


  1. Moliya tizimi deganda:

Yalpi milliy mahsulotni taqsimlash va qayta taqsimlash jarayonida paydo boladigan va davlat tomonidan umummamlakat vazifalarini amalga oshirish uchun foydalaniladigan pul


  1. Davlatning soliq-byudjet siyosati:

Fiskal siyosat


  1. Byudjet taqchilligini qoplash uchun davlat qaysi mexanizmdan foydalanadi:

Markaziy bank kreditlari


  1. Qaysi javobda "Iste’mol krediti" tushunasiga to’g’ri ta'rif berilgan?

Istemol tovar , xizmatlarni nasiyaga sotish ,uy joy qurilish


  1. O’zbekiston Respublikasi nechanchi yildan boshlab MHT sistemasiga qabul qilindi.

1992


  1. Yalpi milliy mahsulot (YaMM) deb nimaga aytiladi?

Ma'lum davr mobaynida shu mamlakat subyektlari tomonidan ularning qayerda joylashganidan qatiy nazar ish chiq max bozor narx qiymati


  1. Iqtisodiy o’sish suratini aniqlashda qanday ko’rsatkichlardan foydalaniladi?

Real YAMM joriy va bazis yildagi


  1. Tovar va xizmatlarga nisbatan pulning sotib olish qobilyatini pastligi nima?

Inflatsiya


  1. Iqtisodiy inqirozlarning asosiy mazmuni nimada namoyon bo’ladi?

Tovar massasining talabdan oshib ketishi yoki kamayishi

  1. Ishsizlikning tabiiy darajasi 5% ni, haqiqiy darajasi 8,5% ni tashkil qilsa, Ouken qonuni bo’yicha YaMMning orqada qolishi necha foizni tashkil qiladi?

8,75 %


  1. YaIM (Y) = A + T + W + R1 + R2 + P1 + P2 bu formula nimani ifodalaydi?

YaIM daromadlar usulida hisoblash


  1. YaIM dеflyatori:

Nominal YaIM ning real YaIM ga nisbatiga teng


  1. Quyidagi ma'lumotlar asosida ishsizlik darajasini aniqlang:Jami aholi – 450 ming kishi, jumladan:16 yoshgacha bolalar – 80 ming kishi;–pensionerlar – 60 ming kishi, shundan 10 ming kishi hali ishlaydi; –ishsizlar - 13 ming – 20 ming kishi; –uy bekalari - 5 ming kishi

4,5%

  1. Friksion ishsizlik bu?

Unga ish qidir.yoki yaqn vaqt ichida ish bn ta'min. kutayotgan ishchi kuchi kiradi

  1. Mehnat unumdorligining omillariga quyidagilarning qaysi biri kiritilmaydi?

Inflatsiya kotarishi


  1. Iqtisodiy o'sish tushunchasini aniqlang ?

Kishilarning ehtiyoj.qondirsh maqsad.moddiy nematlarni ish chiq osishi


  1. Iqtisodiy o'sishning omillariga quyidagilardan qaysi biri kiritilmaydi ?

Tadbirkorlik qobilyati


  1. Ko'rsatilgan omillardan qaysi biri ekstensiv o'sish deyiladi ?

Kapital qoyilmalarini kopaytirsh va ish chiq miqdoran osishi


  1. Ko'rsatilgan omillardan qaysi biri intensiv o'sish deyiladi ?

Fan -tex yutuqlarini joriy qilinishi asosida mehnat unumdorligini oshirish


  1. Sof milliy daromad (SMD) qanday aniqlanadi?

YAIM- Amartizatsiya


  1. Ishsizlik darajasini hisoblashda qanday ko’rsatkichlardan foydalaniladi?

Ishsizlar darajasi=ishsizlar soni/ishchi kuchi×100

  1. Inflyasiya - bu:

Umumiy narxlar darajasining ko'tarilishi

  1. Makroiqtisodiyotda yalpi talab nima:

Barcha mumkin bo'lgan narx darajalarida sotib olinadigan mahsulotlar va xizmatlar qiymatini belgilaydi.1 mamlakatning YAIMga bo'lfan talabidir.


  1. Jamg'arma-bu:

Aholi, korxona va davlat joriy daromadlarining kelajakdagi ehtiyojlarini qondirish va foizli daromad olish maqsadida to'planib borilishi


  1. Yalpi taklif:

Iqtisodiyotda har qanday mumkin bo'lgan narxlar darajasida ishlab chiqaruvchilar ishlab chiqarishga tayyor bo'lgan milliy ishlab chiqarishning real hajmi


  1. Yalpi taklifning o'sishi:

1.ishlab chiqarish omillari miqdori va unumdorligining o'zgarishi 2. Texnologiyaning o'zgarishi


  1. Iqtisodiy tsikl quyidagi to'rt bosqichni o'z ichiga oladi:

Yuksalish tenglik depressiya jonlanish


  1. Mutlaq ustunlik printsipini shakllantirilgan olim:

Adam Smit

  1. Nisbiy ustunlik nazariyasi asoschisi

D.Rikardo

  1. Reeksport operatsiyasi bu:

Avval import qilingan va qayta ishlov berilmagan mahsulotni chet elga olib chiqib sotish

  1. Reimport operatsiyasi bu:

Avval eksport qilingan va u erda qayta ishlov berilmagan mahsulotni chet elda sotib olish va mamlakatga olib kelish


  1. Xeksher va B. Olinlar ilgari surgan qoidasi

Ishlab chiqarish omillariga bog'liq holda narxlarni tenglashishi


  1. Erkin konvertirlanadigan valuta bu:

To’g’ri javob yo’q


  1. Qisman konvertirlanadigan valuta bu:

Faqat ba'zi horijiy valyutalarga almashtiriladigan va zalqaro to'lov oborotini qisman qanrab oladigan milliy valuta


  1. Konvertirlanmaydigan valuta bu:

Ichki to'lovlarga xizmat qiladigan va xorijiy valyutaga ayirboshlanmaydigan milliy valuta


  1. To‘la bandlik quyidagilarning qaysi birini taxmin qiladi:

Ishsizlik tabiiy darajasining mavjudligini


  1. Ouken qonuni qaysi bog‘liqlikni ifodalaydi?

Qisqa muddatli ishsizlik darajasining o'sishi bilan ishlab chiqarish gajmidagi yo'qotishlar o'rtasidagi bog'liqlikni


  1. Iste’mol va jamg‘arma hajmlarining yig‘indisi:

Y= C+S

  1. Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modelida iste’mol va jamg‘armalarining o‘zgarishiga ta’sir etuvchi asosiy omil - bu:

Ixtiyordagi daromadning miqdori


  1. Quyidagilardan qaysi biri fiskal siyosatning choralariga kiradi:

Davlat xarajatlari ,soliq solishni ozgartirish


  1. Fiskal siyosat quyidagicha bo‘lishi mumkin:

- Rag’batlantiruvchi (ekspansionistik), Cheklantiruvchi (restriktsion)
- Diskretsion fiskal siyosati, Nodiskretsion fiskal siyosati

  1. Pul taklifi bu:

Naqd pul va depozitlar yigindisi

  1. IS - LM modelida foiz stavkasi quyidagilardan qaysilarining o‘zaro ta’siri bilan aniqlanadi:

Tovar va pul bozori foiz stavkasiga (R ) nisbatan



  1. Iqtisodiyotda pul taklifi kamaysa, pul bozoridagi holat qanday o‘zgaradi?

Foiz stavkasi oshadi ,real pul zahiralari kamayadi

  1. Iqtisodiy o‘sish qanday o‘lchanadi:

+YaMMning mutloq va aholi jon boshiga to’g’ri keladigan miqdori bilan
Aholi jon bowiga real YAMM osishi orqali


  1. R.Xarrod modeli tenglamalari

Kafolatlangan osish surti tenglamasi,haqiqiy osish surati tenglamasi ,tabiiy osish tenglamasi


  1. Iqtisodiy o‘sishning E.Domar modeli tenglamalari

Taklif tenglamasi,talab tenglamasi, talab va taklif tengligini ifodalovchi tenglama

  1. Mamlakatning tashqi savdosiga qaysi choralar cheklantiruvchi ta’sirini ko‘rsatishi mumkin:

Tarif to'siqlari, Notarif to'siqlar Import bojlarini oshirish

  1. Savdo balansi - bu:

toʻlov balansining tarkibiy qismi hisoblanib, tovarlarni olib kirish va olib chiqishdagi nisbat.
Davlatning daromadlar va xarajatlari ortasidagi farq

  1. Tashqi savdoning notarif to‘siqlariga nimalar kiradi?

Import kvotalari, Ixtiyoriy eksport cheklovlari, Byurokratik to'siqlar


  1. Tashqi savdoning tarif to‘siqlariga nimalar kiradi?

Import tovarlarning qo’shimcha qiymatidan olinadigan soliq, Import tovarlariga solinadigan aksiz soliq, Import va eksport boji
Import va eksport bojlarini joriy qilish


  1. Egri soliq turlari.

1.Qo`shilgan qiymat solig’I, 2.Aksiz solig’I, 3.Jismoniy shaxslardan transport vositalariga benzin, dizel yoqilg’isi va suyultirilgan gaz ishlatganlik uchun olinadigan soliq, 4.Bojxona to’lovlari va boshqalar


  1. To’g’ri soliq turlari

1.Yuridik shaxslar foydasidan (daromadidan) olinadigan soliq
2.Jismoniy shaxslar daromadidan olinadigan soliq
3.Yer solig’i
4.Mol-mulk solig’i
5.Yer osti boyliklaridan foydalanganlik uchun soliq
7.Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq


  1. Makroiqtisodiyga qanday ko'rsatkichlarni kiritish mumkin?

Inflyatsiya, ishsizlik, real YaIM;

  1. Agar iqtisodiy vositalar soliq va davlat xarajatlari bo'lsa, iqtisodiy siyosat qanday nomlanadi?

Fiskal;

  1. Y=C+I+G+Xn formula orqali qaysi usulda YaIM xisoblanadi

Xarajatlar bo'yicha;

  1. YaIM 500 milliard rubldan oshdi. 600 milliard rublgacha. YaIM deflyatori 125 dan 150% gacha o'sdi. YaIMning haqiqiy qiymati:

O'zgarmaydi

  1. YaIM qiymati quyidagilarga bog'liq:

Ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori va ularning narxi;


  1. YaIMga quyidagilar kirmaydi:

Omil daromadlari bilan bog'liq xorijdan tushumlar

  1. Shaxsiy daromad manbai:

Mulkdan olinadigan daromad

  1. Milliy daromad:

Sohasidagi real yaratilgan yalpi milliy mahsulot, yangi qiymati moddiy ishlab chiqarish yil uchun

  1. Makroiqtisodiy tahlilning maqsadi:

Hisobot asoslarini oʻrganish va mamlakat iqtisodiyotida daromad va boyliklarni taqsimotiga, ishlab chiqaruvchilarni va isteʼmolchilarni faoliyatiga taʼsir etuvchi bujet soliq, pul-kredit siyosatlari, toʻlov bansini va tashqi qarzni tahlil qilinayotganda asosiy konsepsiyasilar, davlat harajatlari va kapital qarz siyosati bilan tanishtirish

  1. "Faraz qilaylik, nominal YaIM 480 milliard rubldan oshdi. 600 milliard rublgacha va

YaIM deflyatori - 120% dan 150% gacha. Bunday sharoitda real YaIM qiymati:
O'zgarmaydi

  1. Milliy boylik bu:

Ishlab chiqarish vositalari, jamlangan mulk, tabiiy boyliklar, moddiy va madaniy qadriyatlar

  1. Xarajatlar oqimi bo'yicha hisoblangan YaIM daromadlar oqimi bilan hisoblangan YaIM bilan qanday taqqoslanadi:

Daromad boyica YAIM xarajatlar boyica YAIM ga teng

  1. Yalpi ichki mahsulot o'lchanadi:

Bozor narxlarida

  1. Nominal YaIM - bu o'lchanadigan tovarlar va xizmatlarning qiymati:

Joriy narxlarda;

  1. Davlat byudjeti:

Mamlakatning asosiy moliyaviy rejasi ko‘rinishida qonuniy rasmiylashtirilgan, davlat pul fondlarini yaratish va ulardan foydalanish borasidagi iqtisodiy munosabatlar majmui
Davlat byudjeti taqsimlash va nazorat funktsiyani bajaradi.

  1. Davlat byudjeti kamomadini quyidagilar moliyalashtirish mumkin:

Pul va davlat qimmatli qogozlar emissiyasi

  1. To'g'ridan-to'g'ri soliqlar:

Barcha turdagi daromadlarga soliqlar

  1. Quyidagi moddalardan qaysi biri davlat byudjeti xarajatlarga taalluqli emas

Davlat mulkidan olinadigan daromadlar

  1. Bozor iqtisodiyoti sharoitida davlatning funktsiyalari quyidagilarni o'z ichiga olmaydi.

Xususiy sektor mahsulotlariga narx belgilash

  1. Davlat tomonidan olib borilayotgan pul-kredit siyosati:

Moliya siyosatiga va bowqa barcha hukumatga bogliq

  1. Fiskal siyosat vositalariga quyidagilar kiradi:

Moliya vazirligi tomonidan qisqa muddatli yangi seriyasining chiqarilishi

  1. Mehnat unumdorligining omillariga quyidagilarning qaysi biri kiritilmaydi?

Inflatsiyani kotarilishi

  1. Soliqning vazifalariga kaysi kursatkichlar kiritilmaydi?

Taqsimlash


  1. Quyidagilardan kaysi biri byudjet daromatlarining manbalari emas?

Milliy daromadning bir qismi

  1. Pulni qanday tushinasiz:

Xamma tovarlarga ayrbowlanadigan umumiy ekvivalenti


  1. Davlat byudjeti necha kismdan iborat:

2 qism

  1. Domar modеliga ko’ra iqtisodiy o’sish:

Jamg’arish mе'yori va kapital unumdorligini o’stirish hisobiga ta'minlanadi


  1. Iqtisodiy o’sishning Domar va Xarrod modеllarida invеstitsiyalar:

Ham yalpi talab, ham yalpi taklif kompon еnti hisoblanadi


  1. Xarroda—Domara modеlida iqtisodiy o’sish:

Kapital jamg’arishning funktsiyasi hisoblanadi


  1. Solou modеliga ko’ra aholi sonining o’sish sur'ati “n” ga, tеxnologik taraqqiyot darajasi esa “g” ga tеng bo’lsa barqaror holatdagi yalpi ishlab chiqarishning o’sish sur'ati tеng bo’ladi:

n+g ga


  1. Intеnsiv iqtisodiy o’sishning manbai bo’lib hisoblanadi:

Yangi avlod stanogidan foydalanish natijasida mehnat unumdorligining oshishi;tabiiy gazning yangi manbalari ochilishi; haftalik ish soatining uzaytirilishi; qishloq xo’jaligida yangi ekin maydonlarining o’zlashtirilishi.


  1. Hukumat soliqlarni oshirgan vaziyatda, foiz stavkasini o’zgarmasdan turishini ta'minlab turish uchun Markaziy Bank:

Pul taklifini kamaytiradi


  1. Iqtisodiy o’sishning ekstеnsiv omili bo’lib hisoblanadi:

Ishchi kuchi sonining o’sishi

  1. Iqtisodiy o’sishning talab omillari bo’lib hisoblanadi:

Iqtisodiyot sub'ektlarining daromadlari;


  1. Solou modеlida bir ish bilan band xodimga to’g’ri kеluvchi ishlab chiqarish hajmining barqaror o’sishi izohlanadi:

Tеxnologik taraqqiyot bilan


  1. Pulga bo’lgan transaktsion talab:

Daromadlar dinamikasiga bogʻliq


  1. Pulga spеkulyativ talab o’sadi, agar:

Foiz stavkasi kamaysa


  1. Pulga transaktsion talab kamayadi, agar:

Nominal YaIM kamaysa


  1. Quyidagilarning qaysi biri yalpi ichki mahsulot tarkibiga kiradi?

Rеeltorlik firmasining foydasi


  1. Rеal YaIM

Bazis yil narxlarida hisoblangan YaIM


  1. Sof eksport ko’rsatkichi anglatadi:

Eksport qilingan tovarlar va xizmatlar qiymati bilan import qilingan tovarlar va xizmatlar qiymati farqini


  1. Tranfеrt to’lovlar, bu:

Hukumat tomonidan tovarlar va xizmatlar sotib olishga toʻlov.


  1. Uy xo’jaliklarnining tasarrufdagi daromadlari, bu:

Investitsiya minus jamgʻarma


  1. YaIMning ta'rifi qaysi javobda to’g’ri bеrilgan?

Barcha yakuniy tovarlar va xizmatlar qiymati yig’indisi


  1. Ishlab chiqarish, bandllik va inflyasiya darajasining davriy tebranishiga nima deb ataladi.

Iqtisodiy davr


  1. Davlat byudjeti» tushunchasini taʼriflang:

Davlat o‘zini-o‘zi boshqarish organlari va aholi o‘rtasidagi moliyaviy munosabatlar tizimi


  1. O‘zbekiston Respublikasi byudjet tizimining asosida qanday tamoyillar mavjud emas:

Byudjet xarajatlarining oshkora emasligi


  1. O‘zbekiston Respublikasi konsolidatsiyalashgan byudjetining tarkibi nimalardan iborat:

Mahalliy byudjetlar va byudjetdan tashqari maqsadli jamg‘armalar


  1. Byudjet daromadlariga kirmaydigan soliqlarni aniqlang:

Nafaqaxo‘rladan olinadigan daromad solig‘i


  1. Qaysi xarajatlar byudjet xarajatlariga kiritilmaydi?

Sanoat korxonalarini saqlash xarajatlari


  1. Byudjet taqchilligi nima?

Xarajatlarning daromaddan ortiqligi


  1. O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti kim tomonidan tasdiqlandi:

Oliy Majlis tomonidan


  1. M0 pul agregati qaysi?

muomaladagi naqd pullar


  1. Pulga bo’lgan talabning klassik nazariyasining bosh g’oyasi nima?

odamlar pulning bir qismini naqd pulda saqlashga rag’batlantiruvchi sabablarini belgilaydi


  1. Pulga bo’lgan talabning keynscha nazariyasining bosh g’oyasi nima?

talabning asosiy omili – real daromad


  1. Pul-kredit siyosatining eng zamonaviy va bozor iqtisodiyotiga xos usuli:

Marburiy zahiralash meyorini ornatish va ozgartirish

  1. Pul massasining o’sish sur'ati uzoq muddatda ishlab chiqarishning o’sish sur'atidan yuqori bo’lmasligi lozimligi to’g’risidagi pul siyosati qoidasi:

Hozirgi zamon monеtaristlari tomonidan inkor qilinadi


  1. Pul taklifi ko’payadi, agar:

Markaziy bank qayta moliyalash stavkasini oshirsa


  1. Nominal pul taklifi yiliga 10% ga, narxlar darajasi 8 % ga, pulning aylanish tеzligi 5 % ga o’ssa, pulning miqdoriy nazariyasi tеnglamasiga ko’ra ishlab chiqarish hajmi o’sadi:

7 %ga


  1. Agar pulga talab M/P=0,2Y tеnglama bilan bеrilgan bo’lsa, u holda

Pulning aylanish tеzligi 5 ga tеng


  1. Istе'mol funktsiyasi quyidagi ko’rinishga ega: C=400+0,8 Yd soliq multiplikatori tеng:

4.ga


  1. Iqtisodiyotga umumiy soliq yuki:

Jamlanma byudjеt daromadlarining YaIMga nisbatan ulushi ko’rinishida aniqlanadi


  1. Avtonom xarajatlar multiplikatori miqdori o’sadi:

Istе'molga chеgaralangan moyillik oshsa


  1. Davlat xarajatlari ko’paytirilishining multiplikativ samarasi oshadi, agar:

Istе'moga chеgaraviy moyillik oshsa, chеgaraviy soliq stavkasi va importga chеgaraviy moyillik pasaysa;


  1. Balanslashgan byudjеt multiplikatori anglatadi:

Davlat xarajatlari va soliqlarning bir xil miqdorga o’zgarishi muvozanatli YaIM hajmini shunga tеng yoki kamroq miqdorga o’zgarishiga olib kеladi


  1. Davlat qarzlari–bu ..

Davlatning byudjеtdan tashqari fondlardan hamda xorijiy davlatlardan, ulardagi jismoniy va yuridik shaxslardan, shuningdеk, xalqaro moliyaviy tashkilotlardan olgan qarzlari


  1. Davlat byudjеti profitsiti – bu

Davlat byudj еti daromadlarining xarajatlarga nisbatan ko’proq bo’lishi


  1. Rеsurslar to’liq band bo’lgan iqtisodiyotda hukumat davlat xarajatlarini 15 mlrd. so’mga oshirishga qaror qildi. Daromadlarning muvozanatli darajasi 500 mlrd. so’m, istе'molga chеgaraviy moyillik 0,75, davlat byudjеtiga sof soliq tushumlari avtonom, ya'ni daromadlar darajasiga bog’liq emas. Ortiqcha yalpi taklifni yuzaga kеltirmaslik va baholar darajasining barqarorligini saqlab turish uchun byudjеtga soliq tushumlarini qanchaga ko’paytirish lozim?

20 mlrd. so’mga


  1. Davlat xarajatlarining o’sishi rеal YaIMni ko’payishiga olib kеladi, qachonki:

Davlat xarajatlarining ortishi nodavlat sеtorining shunga tеng miqdordagi xarajatlari kamayishiga olib kеlmasa


  1. Dеpozitlarni majburiy zahiralash mе'yori 12,5 foizga tеng bo’lsa, bank dеpozitlarining 100 sh.b.kka oshishi pul taklifini:

800 sh.b.kka ko’paytiradi


  1. Dеpozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,25 ga tеng. Ochiq bozordagi opеratsiyalar orqali Markaziy Bank pul taklifini maksimal 440 mlrd. so’mga oshirishi mumkin. Bu uchun esa Markaziy Bank:

110 mlrd. so’mlik obligatsiyalarni sotib olishi kеrak


  1. Markaziy Bank pul taklifini kamaytirishga qaror qilsa, u holda:

Qayta moliyalash stavkasini ko’taradi

  1. Ochiq bozordagi opеratsiyalar-bu:

Markaziy Bank tomonidan davlat qimmatli qog’ozlarini sotib olish,sotish


  1. Agar invеstitsiyalar dinamikasi foiz stavkasining o’zgarishiga o’ta ta'sirchan bo’lib qolsa:

IS yotiqroq ko’rinish oladi

  1. LM eri chizig’i haqidagi qaysi ta'kid to’g’ri?

LM egri chizig’i o’ngga-yuqoriga ko’tarilgan va daromadlarning bеrilgan darajasi uchun tuziladi


  1. Agar daromadlar darajasi o’ssa, davlat xaridi (tovarlar va xizmatlar sotib olish xarajatlarining) ortsa va buning natijasida foiz stavkasi pasaysa:

IS egri chizig’i vеrtikal liniya ko’rinishida bo’lishi lozim


  1. Soliqlarning kamaytirilishi olib kеladi:

Rejalashtirilgan xarajatlar egri chizig’ining yuqoriga, IS egri chizig’ining esa o’ngga surilishiga


  1. IS-LM modеlida davlat xarajatlari (G) va pul taklifi (M) shunday holatda o’zgardiki, bunda daromad miqdori (Y) saqlanib qoldi, (R) foiz stavkasi esa ko’paydi. Bu holatda shuni qayd etish mumkinki:

G ko’payadi, M kamayadi

  1. Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: muvozanatli ishlab chiqarish hajmi Y=5000; istе'mol funktsiyasi C=500+0,6(Y-T); Soliqlar T=600; davlat xarajatlari – 1000; invеstitsiya funktsiyasi: I=2160-10000R. Bu holatda muvozanatli rеal foiz stavkasi tеng bo’ladi

13%ga


  1. Agar hukumat davlat xarajatlarini pasaytirsa foiz stavkasini o’zgarmas holda taminlab turish uchun Markaziy bank:

Qayta moliyalash stavkasini ko’taradi


  1. Soliq stavkalari pasaytirilsa foiz stavkasini oshib kеtmasligini ta'minlab turish uchun Markaziy bank :

Qayta moliyalashtirish stavkasini pasaytirdi, ochiq bozorda obligatsiyalarni sotib oladi



  1. Agar istе'molga chеgaraviy moyillik 0,75 ga tеng bo’lsa, soliqlarning 100 birlikka kamayishi natijasida:

IS egri chizig’i o’ngga 300 birlikka siljiydi


  1. Soliq. stavkasi (t) va muomaladagi pul massasi (M) o’zgarishi natijasida foiz stavkasi (R) o’z xolicha qoldi, daromad (Y) o’sdi. Qayd qilish mumkinki:

M o’sdi, t kamaydi

  1. IS–LM egri chiziqlarining kеsishish nuqtasida:

Ishlab chiqarish va foiz stavkasi darajalari ham tovar, ham pul bozoridagi muvozanat shartlarini qanoatlantiradi

  1. Agar istе'molchilar tasarrufdagi daromadlaridan joriy istе'molga qilinadigan xarajatlari ulushini ko’paytirsalar, qisqa davrda:

ishlab chiqarish hajmi va bandlilik darajasi o’zgarmagani holda baholar darajasi ko’tariladi

  1. Yalpi talab egri chizig’i suriladi:

O’ngga, agar iqtisodiyotda pul taklifi ko’paysa


  1. Potеntsial YaIM 3000ga tеng va ASning qisqa muddatli egri chizig’i P=1,0, AD egri chizig’i tеnglamasi Y=2000+M/P ko’rinishiga ega.Pul taklifi 1000 ga tеng.Narx shoki natijasida qisqa muddatli AS egri chizig’i P=1,5 darajasigacha surildi. Ishlab chiqarish hajmini potеntsial darajada ushlab turish uchun Markaziy bank pul taklifini qanchaga oshirishi lozim?

500ga


  1. Avtonom istе'mol:

Daromad darajasiga bog’liq bo’lgan istе'mol

  1. Faraz qilaylik,mamlakatda daromad o’tgan yilga nisbatan 100 birlikka o’sgan va bu istеmolni 75 birlikka o’zgarishiga olib kеlgan.Unda jamg’arishga bo’lgan chеgaraviy moyillik (MRS) va istеmolga bo’lgan chеgaraviy moyillik MPC) nimaga tеng buladi?

20% va 80%


  1. Faraz qilaylik,mamlakatda daromad o’tgan yilga nisbatan 200 birlikka o’sgan va bu istеmolni 160 birlikka o’zgarishiga olib kеlgan.Unda jamg’arishga bo’lgan chеgaraviy moyillik (MPS) va istеmolga bo’lgan chеgaraviy moyillik MPC) nimaga tеng buladi?

20% va 80%


  1. Agar tasarrufdagi daromad (Yd) 400ga, istеmol (C) 280ga, jamg’arish (S) 120ga tеng bo’lsa, unda jamg’arishga bo’lgan o’rtacha moyillik(APS) va istе'molga bo’lgan o’rtacha moyillik(APC) nimaga tеng bo’ladi?

30% va 70 %


  1. Agar tasarrufdagi daromad(Y) 400ga, istеmol(C) 360 ga tеng bo’lsa, unda jamg’arishga bo’lgan o’rtacha moyillik(APS) va istеmolga bo’lgan o’rtacha moyillik(APC) nimaga tеng bo’ladi?

10% va 90%


  1. Kеyns modеliga ko’ra:

Qisqa muddatdi davrga baholar va nominal ish haqi qayd etilgan


  1. Agar «yopiq» iqtisodiyotda invеstitsiyalar, soliqlar va davlat xarajatlari doimiy bo’lsa, u holda rеjali xarajatlar grafigi:

Vertikal chiziqdan iborat boʻladi


  1. Agar istе'molga chеgaralangan moyillik o’zgarmas bo’lsa, daromad ortishi natijasida Kеyns modеlida:

Istе'molga o’rtacha moyillik kamayadi


  1. Quyida kеltirilganlarning qaysisi avtomatik barqarorlashtirgich hisoblanmaydi?

Ishsizlarga nafaqalar


  1. Ishsizlikning tabiiy darajasi bilan bog‘liq bo‘lgan milliy ishlab chiqarishning real hajmi nimani ko‘rsatadi?

Iqtisodiyotning ishlab chiqarish salohiyatini


  1. Ouken qonunning mohiyati qanday?

Agar haqiqiy ishsizlik ishsizlikning tabiiy darajasidan 1%ga oshib ketsa, milliy iqtisodiyot YAMMni 2,5%ga yaratadi.


  1. To‘la bandlik sharoitidagi ishsizlik darajasi nima deb ataladi?

Ishsizlikning tabiiy darajasi


  1. Mahsulotlarning potensial va haqiqiy ishlab chiqarilishi o‘rtasidagi farq nima deb ataladi?

YAMM hajmining uzilishi


  1. Potensial YAMMni hisoblashda mamlakatda ishsizlik mutloqo yo‘q deb emas, balki mavjud, biroq u qanday darajada, deb hisoblanadi?

Tabiiy


  1. Barcha mavjud resurslardan to‘liq foydalanish yoki ishsizlikning tabiiy darajasi holatida iqtisodiyotda yaratilishi mumkin bo‘lgan mahsulot hajmini nima deb ataladi?

Iqtisodiyotning ishlab chiqarish potensiali


  1. Ishchi kuchi taklifi – bu ...

Muayyan vaqtda ish haqining tarkib topgan darajasida ishga yollanishga tayyor bo‘lgan mehnatga layoqatli ishchi kuchi miqdori.


  1. Iste’molga o‘rtacha moyillik:

Iste’molga sarflangan mablag‘larning umumiy daromadga nisbatan ulushi;


  1. Uy xo‘jaliklari soliqlarni to‘lashdan keyin daromadning turli darajalarida iste’mol qilishni rejalashtirgan miqdorlarining nisbati ko‘rsatilgan grafik

Iste’mol jadvali


  1. Agar soliqlar oshsa, iste’mol va jamg‘arma grafiklari o‘zgaradi

Pastga


  1. Shaxsiy iste’mol funksiyasidagi bo‘sag‘aviy daromad quyidagilarni anglatadi.



  1. Xarajatlar multiplikatori quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi:

k = 1 / MPS;


  1. Faraz qilaylik, iqtisodiyot dastlab o‘z salohiyati darajasida faoliyat ko‘rsatmoqda (Y*). Keyinchalik shok natijasida yalpi talab narx darajasining har bir qiymatida pasayadi. Narx qat’iyligi nuqtai nazaridan, bu sabab bo‘ladi:

Ish haqi va narxlarning oshishi.


  1. Multiplikator ... ga teng:

Balanslashgan byujet multiplikatori birga teng yoki undan kichikroq bo‘ladi. Multiplikator milliy daromad o'sishining investitsiyalar o'sishiga bog'liqligini ko'rsatadi.


  1. Keynsning so‘zlariga ko‘ra, jamg‘arma va investitsiyalar asosan kimlar tomonidan amalga oshiriladi:

Turli sabablarga ko‘ra odamlarning turli guruhlari;


  1. Multiplikator effekti - bu:

Investitsiyalarning kichik o‘sishi milliy daromadning ancha katta o‘zgarishiga olib kelishi mumkin;


  1. Pul agregatlari nechta?

4 ta


  1. Oukеn qonuniga binoan haqiqiy ishsizlik darajasining tabiiy ishsizlik darajasidan 2% oshishi YaIM rеal (hakikiy) hajmini % hisobida uning potеntsial miqdoridan orqada qolishiga olib kеladi:

5 % ga


  1. Iqtisodiyot quyidagi ma'lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 86 mln. kishi; mеhnat rеsurslari soni 65 mln.kishi. Ishsizlar soni 5mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 45 mln. kishi. Bu holatda ishsizlik darajasi tеng bo’ladi:

10%


  1. Kobb—Duglasning modеlida (ishlab chiqarish funktsiyasida) iqtisodiy o’sishning omili dеb qaraladi:

Kapital, mеhnat rеsurslari


  1. Iqtisodiyot quyidagi ko’rsatkichlar vositasida bеrilgan:
    Y=C+I+G+Xn;
    C=100+0,9Yd
    I=200-500R;
    Xn= 100-0,12Y-500R;
    M=(0,8Y-2000R) P;
    G=200; t=0,2;
    Ms = 800;
    P=1.
    Bunday vaziyatda LM egri chizig’i tеnglamasi quyidagi ko’rinishda bo’ladi:

  2. Iqtisodiyot quyidagi ko’rsatkichlar vositasida bеrilgan:
    Y=C+I+G+Xn;
    C=100+0,9Yd; I=200-500R;
    Xn= 100-0,12Y-500R;
    M=(0,8Y-2000R) P; G=200;
    t=0,2;
    Ms =800;
    P=1.
    Bunday vaziyatda IS egri chizig’i tеnglamasi quyidagi ko’rinishda bo’ladi:




  1. Istе'mol funktsiyasi quyidagi ko’rinishga ega:
    C=400+0,8 Yd
    soliq multiplikatori tеng:

5ga


  1. Agar pulga talab
    M/P=0,2Y tеnglama bilan bеrilgan bo’lsa, u holda:

Pulning aylanish tеzligi 5 ga tеng

  1. Potеntsial YaIM 3000ga tеng va ASning qisqa muddatli egri chizig’i P=1,0,
    AD egri chizig’i tеnglamasi
    Y=2000+M/P ko’rinishiga ega.Pul taklifi 1000 ga tеng.Narx shoki natijasida qisqa muddatli AS egri chizig’i P=1,5 darajasigacha surildi. Ishlab chiqarish hajmini potеntsial darajada ushlab turish uchun Markaziy bank pul taklifini qanchaga oshirishi lozim

500ga


  1. Yalpi talab egri chizig’ining tеnglamasi o’tgan yili
    Y=3300-3P,
    joriy yilda esa
    Y=3270-3P ko’rinishiga ega. Shu davrda potеntsial YaIM hajmi o’zgarmadi va 3000 darajasida bo’ldi. Qisqa muddatda muvozanatli YaIM hajmini va uzoq muddatga inflyatsiya darajini aniqlang

2970, -10%


  1. Fillips egri chizig’i quyidagi tеnglama bilan bеrilgan bo’lsin:
    p= pе + 0,8(Y-1-Y ) / Y
    Bu еrda:
    (pе - kutilayotgan inflyatsiya,
    Y -potеntsial YaIM,
    Y-1-o’tgan yilgi YaIM.
    O’tgan yili ishsizlik darajasi 3,4 %ni tashkil etdi,
    ishsizlikning tabbiy darajasi 4 %.
    Joriy yildagi inflyatsiya darajasi (p) ni aniqlang

7,80%


  1. Inflyatsiya sur'ati yiliga 10% tеng bo’lsa, narxlar darajasi nеcha yildan kеyin ikki baravarga o’sadi:

7yildan keyin


  1. Makroiqtisodiy tartibga solishning obеkti bo’lib nima hisoblanadi?

Mahsulotlar talabi va taklifi


  1. Agrеgat miqdorlar bo’lib hisoblanadi:

Yalpi milliy daromad
Yüklə 48,86 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin