Olgu Sunumu / Case Report

Orbitada Ekrin Hidrokistoma 

Orbital Eccrine Hidrocystoma 

Olgu Sunumu / Case Report

251

Deniz Marangoz*, Işın Doğan Ekici**, Ferda Çiftçi*

*Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göz Hastalıkları Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye

**Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye

Yirmi dokuz yaşında kadın hasta, sol göz üst kapak medyalinde 4 yıldır giderek büyüyen ağrısız kitle şikayetiyle kliniğimize başvurdu. 

Kitle üzerinde herhangi bir deri lezyonu, kapak ödemi, diplopi ya da görsel şikayet bulunmamaktaydı. Oküler muayenesinde, göz 

hareketleri normaldi, fundus muayenesinde patolojiye rastlanmadı. Sol göz üst kapak medyalinde ağrısız, hareketli kitle palpe edildi. 

Kontrastlı orbita manyetik rezonans görüntülemesinde 12x8x7 mm boyutunda kontrast tutmayan düzgün sınırlı kistik kitle lezyonu 

saptandı. Kapsül korunarak kitle tümü ile eksize edildi ve patolojik inceleme sonucunda “ekrin hidrokistoma” tanısı konuldu. Amacımız, 

orbita tümörleri ayırıcı tanısında, orbitada nadir görülen ekrin hidrokistomanın da yer alması gerektiğini vurgulamaktır.

Anahtar Kelimeler: Ekrin gland, hidrokistoma, orbitada kistik kitle

A 29-year-old female patient presented with a painless mass on her upper eyelid medially. She noticed the mass 4 years earlier and it 

had increased in size over time. She had no diplopia, eyelid swelling, skin lesion overlying the mass, or visual disturbances. On ocular 

examination, eye movements and funduscopy were normal. The mass was movable and painless with palpation. Magnetic resonance 

imaging with contrast showed a 12x8x7 mm well-circumscribed cystic lesion with no contrast dye appearance. Surgical removal was 

performed delicately and no capsular rupture occured. Pathological examination revealed an eccrine hidrocystoma. Our aim is to 

underline that eccrine hidrocystoma should be included in differential diagnosis of orbital masses.

Keywords: Eccrine gland, hidrocystoma, orbital cystic mass

Öz

Summary

 Giriş

Hidrokistoma, nadir görülen, ter bezlerinden köken alan, 

derinin benign kistik lezyonudur. Ekrin ya da apokrin bezlerden 

köken alabilir. Hidrokistoma en sık olarak baş-boyun bölgesinde 

görülmektedir. Soliter lezyonlar, her iki cinsiyette de eşit sıklıkta 

görülürken, multipl lezyonlar kadınlarda daha sık gözlenir. 

Ekrin hidrokistomalar, küçük boyutlarda (1-6 mm çapta), 

tek ya da çok sayıda olabilen, ince duvarlı kistlerdir.

1

 Baş-boyun 

bölgesinde en sık periorbital-malar bölge yerleşimli olmaktadır.

2

 

Apokrin hidrokistomalar ise genellikle soliter ve 3-15 mm 

boyutlarındadır.

1

 Bu olgu sunumunda amacımız, orbital ekrin 

hidrokistomanın, nadir görülse de, orbita lezyonlarının ayırıcı 

tanısında bulundurulabileceğini ifade etmektir. 

Olgu Sunumu

Yirmi dokuz yaşında kadın hasta, sol göz üst kapağın 

medyalinde 4 senedir giderek büyüyen bir kitle şikayeti ile 

kliniğimize başvurdu. Sol göz üst kapak medyalinde bulunan 

kitle (Resim 1), palpasyonla hareketli olup ağrısızdı. Çift görme, 

kitle üzerindeki deride kızarıklık, sıcaklık artışı yoktu. Her 

iki gözde görme keskinliği (Snellen eşeli ile) 10/10, göz içi 

basınçları (temassız tonometri ile) normal sınırlardaydı. Göz 

hareketlerinde herhangi bir kısıtlılık saptanmadı. Direkt ve 

indirekt ışık refleksleri normal olarak değerlendirildi. Yarıklı ışık 

ile yapılan biyomikroskopik muayenede kitle üzerindeki deride 

patoloji izlenmedi. Her iki gözün ön segment yapıları ve fundus 

muayenesi normaldi. 

Yazışma Adresi/Address for Correspondence: Dr. Deniz Marangoz, Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göz Hastalıkları Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye

Tel.: [phone]-6524 E-posta: [e-mail] Geliş Tarihi/Received: 12.06.2014 Kabul Tarihi/Accepted: 15.12.2014

©

Türk Oftalmoloji Dergisi, Galenos Yayınevi tarafından basılmıştır.

Bu makale “Creative Commons Alıntı-Gayriticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0)” ile lisanslanmıştır.

DOI: 10.4274/tjo.98853 

Turk J Ophthalmol 2016;46:251-254

Turk J Ophthalmol 46; 5: 2016

Dört sene önce kitle ilk farkedildiğinde ve sonrasında, 

senelik takiplerde kontrastlı orbital manyetik rezonans (MR) 

görüntüleme yapılmış ve boyutlarında artış olduğu gözlenmiştir 

(Resim 2, kistik kitlenin Ocak 2014 tarihli Orbital MR 

görüntülemesi). Sol göz ön medyal bölgede yaklaşık 12x8x7 mm 

boyutunda T1 ağırlıklı kesitlerde hafif hiperintens, T2 ağırlıklı 

kesitlerde belirgin hiperintens, kontrast madde verilmesi sonrası 

alınan görüntülerde kontrastlanma paterni göstermeyen, düzgün 

sınırlı, yoğun içerikli kistik kitle lezyonu olarak raporlanmıştır.

Kitlenin cerrahi olarak eksizyonu planlanarak, sol göz üst 

kapak kıvrımının medyalinden deri insizyonu yapıldıktan sonra 

künt diseksiyon ile orbiküler kas ve septum açılarak kitleye 

ulaşıldı. Kapsül rüptürü olmaması için dikkatli bir şekilde künt 

diseksiyona devam edildi ve kistik kitle çevre dokulardan ayrıldı. 

252

Resim 1. A ve B sol göz üst kapak medyalinde kitle

Resim 2. Kitlenin manyetik rezonans görüntülemesi A. T1 ağırlıklı horizontal kesitte hafif hiperintens, B. T2 ağırlıklı horizontal kesitte belirgin hiperintens, C. ve D. 

Koronal kesitlerde sol göz üst medyal bölgede göz küresi komşuluğunda kitle

Resim 3. Kitlenin cerrahi olarak çıkarılması. A. Üst kapak medyal deri insizyonu ve künt diseksiyon sonrası ulaşılan septumun arkasında kistik kitle, B. Tüm eksize edilen 

kistik kitle, kapsül sağlam

Marangoz ve ark, Orbitada Ekrin Hidrokistoma

Kitlenin tüm eksizyonu (Resim 3) sağlandıktan sonra patolojik 

incelemeye gönderildi. Makroskopik olarak 15x15x6 mm 

ölçülerde krem-pembe renkli, şeffaf görünümlü sınırları olan, 

mikroskobik olarak ise tek sıralı kolumnar epitel ile döşeli benign 

kistik oluşum olarak değerlendirildi. İmmünhistokimyasal 

olarak ki-67 ile boyanma izlenmedi, histokimyasal boyamada 

Alcian mavisi ile kist epitelinde seyrek goblet hücre varlığı 

gösterildi (Resim 4). Patolojik inceleme sonucunda, Ekrin 

Hidrokistoma ile uyumlu kitle lezyonu olarak raporlandı.

Tartışma

Hidrokistoma, periorbital bölgede sıklıkla göz kapağında, iç 

kantusta görülmektedir.

3

 

Apokrin ter bezleri aksilla, memebaşı, dış kulak, dış genital 

ve göz kapağında olmak üzere belirli bölgelerde bulunurken, 

ekrin ter bezleri vücutta yaygın olarak bulunmaktadır.

4

 

Ekrin hidrokistoma ilk olarak Robinson tarafından 

tanımlanmış ve lezyon sayısına göre iki sınıfa ayrılmıştır: 

Robinson tipi (multipl=çok sayıda) ve Smith tipi (soliter=tek 

lezyon).

5

 Ekrin hidrokistomalar genel olarak yaz mevsiminde 

genişleyip serin havalarda spontan olarak gerileyebilmektedir.

1

 

Hidrokistomalar, tüm eksize edilebildiği takdirde rekürrens 

göstermemektedir.

6

 Ekrin hidrokistomalar, genellikle deri 

altı yerleşimli olduğu için çok küçük boyutlarda (1-6 mm)

1

 

belirgin hale gelmekte ve tanı almaktadır. Bu olgumuzda ise 

en büyük çapı yaklaşık 15 mm olan kitlenin, 4 yıllık bir süre 

içerisinde orbita içerisinde genişleme imkanı bularak bu boyuta 

ulaşabildiğini düşündürmektedir. 

Ekrin hidrokistomanın ayırıcı tanısında bulunan göz 

kapağının diğer kistik lezyonları folikül kökenli kistler, 

epidermal inklüzyon kistleri, hemanjiyoma, lenfanjiyoma, 

apokrin hidrokistoma ve ekrin akrospiromadır. 

Literatürde Valenzuela ve ark.

6

, Ssi-Yan-Kai ve Pearson

7

, 

Vignes ve ark.

8

 ve Mehta ve ark.

9

 tarafından bildirilmiş “orbital 

apokrin hidrokistoma” olguları bulunmaktadır. 

Valenzuela ve Heathcote

6

 tarafından, 47 yaşında bir erkek 

olguda sol göz üst kapak süperomedialde üç aydır bulunan ve 

periferik görme alanını kapatan ağrısız kitle bildirilmistir. Orbita 

BT değerlendirmesinde göz küresine yakın yerleşimli 13x8 mm 

boyutlarında ekstrakonal kistik kitle belirlenmiştir. Anterior 

orbitotomi ile kitle eksizyonu planlanmış ancak superomedial 

orbitaya yapışık olması nedeniyle önce kahverengi kist içeriği 

boşaltılmış ve eksize edilen kist duvarı histopatolojik incelemeye 

gönderilmiştir. Kist iç duvarı kolumnar epitel ile döşeli olup 

hücrelerin apikal sitoplazmasında PAS (Periodic Asit Schiff) 

pozitif materyal bulunmaktadır. Orbital apokrin hidrokistoma 

ile uyumlu olduğu belirtilmiştir.

Ssi-Yan-Kai ve Pearson

7

 tarafından bildirilen 46 yaşındaki 

kadın olguda, bir kaç aydır sağ alt kapak medyalinde giderek 

büyüyen yumuşak kitle, göz küresini süperolaterale itmiş ancak 

göz hareketleri normal olarak değerlendirilmiştir. Orbital 

bilgisayarlı tomografi (BT) ile 18 mm çapında kistik kitle 

saptanmış ancak cerrahi eksizyon sırasında kist bütünlüğünün 

bozulduğu ve histopatolojik incelemenin yetersiz olduğu 

bildirilmiştir. Aynı olguda iki yıl sonra rekürrens olması nedeni 

ile yapılan orbital MR görüntülemede ilk lezyon ile aynı alanda 

-orbitada inferomedyalinde- 17,5 mm’lik kistik kitle saptanmış 

ve kist kapsülü intakt olarak cerrahi eksizyonu yapılmıştır. 

Histopatolojik incelemede “benign apokrin hidrokistoma” 

olarak raporlanmıştır. 

Vignes ve ark.

8

, 18 aydır sağ göz kapağında giderek artan 

şişlik şikayeti olan 33 yaşında erkek olguyu bildirmiştir. Sağ 

göz kapakta ödem dışında patoloji saptanmamıştır. Görme 

keskinliği ve göz hareketleri normal olarak değerlendirilmiştir. 

Orbita MR görüntülemede intraorbital ekstrakonal kistik lezyon 

saptanmıştır. Cerrahi eksizyon sonrası yapılan histopatolojik 

incelemede “apokrin hidrokistoma” tanısı almıştır. 

Mehta ve ark.’nın

9

 10 gündür sol göz kapak düşüklüğü 

ve üst kapakta kitle şikayeti olan 65 yaşında kadın 

olgusunda ise 13 sene önce araç dışı trafik kazası öyküsü 

mevcuttur. Travmatik pitozis nedeniyle yedi yıl önce kapak 

tamiri geçirdiği ancak iki ay önce yapılmış göz ve görme 

muayenesinde pitozis ve kitle saptanmadığı belirtilmiştir. 

Göz hareketleri yukarı bakışta kısıtlı ve levator fonksiyonu 

sağda 14 mm iken solda 5 mm olarak saptanmıştır. 1,5 cm 

çapında sol supraorbital kenar medyalinde yumuşak kitle 

palpe edilmiştir. Orbita BT ve ultrason ile değerlendirme 

yapılmış ve cerrahi girişim sırasında levator aponevrozu 

ile olan yapışıklıklarından ayrılarak kistik kitlenin tüm 

eksizyonu gerçekleştirilmiştir. Histopatolojik inceleme 

“apokrin hidrokistoma (sudoriferöz kist)” ile uyumlu olarak 

bildirilmiştir. Yazarlar bu olgudaki kist oluşumunu iki 

mekanizmaya bağlamaktadırlar. Birincisi travma sırasında 

253

Resim 4. Kitlenin histopatolojik incelemesi. A. Hematoksilen&eozin (H&E); x100, tek sıralı küboidal döşeyici epitel, B. H&E; x200, C. Alcian mavisi pH 2,5; x200, 

döşeyici epiteldeki seyrek goblet hücresinde sitoplazmik pozitif boyanma

Turk J Ophthalmol 46; 5: 2016

yüzeyel salgı bezi hücrelerinin derin dokulara gömülmesi, 

ikincisi ise travma sonrası kapak cerrahisi sırasında epitelyal 

hücrelerin dokulara ekilmesi ve zaman içerisinde yavaş yavaş 

büyüyerek kistik yapıyı oluşturduğudur.

Bildiğimiz kadarıyla, Eslami ve ark.

10

 tarafından bildirilen 

14 yaşındaki dev ekrin hidrokistoma olgusu dışında literatürde 

orbital ekrin hidrokistoma olgusu bulunmamaktadır. Bu olguda 

üç aydır sağ üst göz kapağında ağrısız kitle bulunmaktadır. 

Çift görme, proptozis, pitozis bulunmamakta ve 1,5x1 cm 

boyutlarındaki kitlenin orbita BT incelemesinde sağ göz 

küresini inferolaterale iten süperomedyal yerleşimli oval kitle 

saptanmıştır. Deri insizyonu ile tüm eksizyonu yapılmıştır. 

Kitlenin incelemesinde 1x1x2,5 cm boyutlarında fibröz bağ 

dokusu ile çevrili dev ekrin hidrokistoma olarak bildirilmiştir. 

Amacımız nadir görülse de ekrin hidrokistomaların orbital 

kitle ayırıcı tanısında akılda tutulması gerektiğini vurgulamaktır.

Etik

Hasta Onayı: Alınmıştır.

Hakem Değerlendirmesi: Editörler kurulu dışında olan 

kişiler tarafından değerlendirilmiştir.

Yazarlık Katkıları

Cerrahi ve Medikal Uygulama: Deniz Marangoz, Işın Doğan 

Ekici, Ferda Çiftçi, Konsept: Deniz Marangoz, Işın Doğan 

Ekici, Ferda Çiftçi, Dizayn: Deniz Marangoz, Işın Doğan Ekici, 

Ferda Çiftçi, Veri Toplama veya İşleme: Deniz Marangoz, Işın 

Doğan Ekici, Ferda Çiftçi, Analiz veya Yorumlama: Deniz 

Marangoz, Işın Doğan Ekici, Ferda Çiftçi, Literatür Arama: 

Deniz Marangoz, Işın Doğan Ekici, Ferda Çiftçi, Yazan: Deniz 

Marangoz, Işın Doğan Ekici, Ferda Çiftçi.

Çıkar Çatışması: Yazarlar tarafından çıkar çatışması 

bildirilmemiştir.

Finansal Destek: Yazarlar tarafından finansal destek 

almadıkları bildirilmiştir.

Kaynaklar 

1.  Alfadley A, Al Aboud K, Tulba A, Mourad MM. Multiple eccrine 

hidrocystomas of the face. Int J Dermatol. 2001;40:125-129.

2.  Sarabi K, Khachemoune A. Hidrocystomas--a brief review. Med Gen Med. 

2006;8:57.

3.  Golden BA, Zide MF. Cutaneous cysts of the head and neck. J Oral Maxillofac 

Surg. 2005;63:1613-1619.

4.  Warwick R, Williams PL. Gray’s Anatomy. (35th Ed.) Longman Group Ltd: 

Edinburgh; 1973;1168-1169.

5.  Robinson AR. Hidrocystoma. J Cutan Genitourin Dis. 1893;11:293-303.

6.  Valenzuela AA, Heathcote JG. Apocrine hidrocystoma of the orbit. Orbit. 

2011;30:316-317.

7.  Ssi-Yan-Kai IC, Pearson AR. Recurrent giant orbital apocrine hidrocystoma. 

Eye (Lond). 2012;26:895-896.

8.  Vignes JR, Franco-Vidal V, Eimer S, Liguoro D. Intraorbital apocrine 

hidrocystoma. Clin Neurol Neurosurg. 2007;109:631-633.

9.  Mehta A, Rao A, Khanna A. Sudoriferous cyst of the orbit of adult origin after 

trauma. Indian J Ophthalmol. 2008;56:235-237.

10.  Eslami F, Fazel F, Ghasemibasir H, Beni AN. Giant eccrine hidrocystoma of 

orbit. JRMS. 2007;12:150-152.

254