Oqilona ovqatlanish nima

3-Kurs DAVOLASH,TIBBIY- PEDAGOGIKAVA TIBBIY PROFILAKTIKA FAKULTET TALABALARI UCHUN GIGIYENA EKOLOGIYA , XG FANIDAN YAKUNIY NAZORAT TESTLARI

1. 
   Oqilona ovqatlanish nima:
   

1. 
   ratsionda ko’p miqdorda oziq moddalarni tutgan va yuqori energetik qiymatga ega bo`lgan ovqatlanish
   
2. 
   hozirgi vaqtda organizmning fiziologik ehtiyojlariga mos keladigan ovqatlanish
   
3. 
   oqsil, yog’ va uglevodlar o’zaro muvozanatlashgan oqvatlanish
   
4. 
   sifatli ovqatlanish
   
5. 
   organizmning fiziologik ehtiyojlariga mos va yuqori reaktivlikni tutuvchi, umr ko`rish davomiyligini uzaytirishga olib keluvchi ovqatlanish
   

2. 
   Oqilona ovqatlanish ahamiyatga ega:
   

1. 
   yuqumli kasalliklar bilan kasallanish darajasi uchun
   
2. 
   yuqumli bo’lmagan kasallanish darajasi uchun
   
3. 
   aholi salomatligining barcha ko’rsatkichlari uchun
   
4. 
   jismoniy rivojlanish uchun
   
5. 
   oshqozon-ichak yo’li holati uchun
   

3. 
   Ovqat ratsionining energetik qiymati nimaga mos bo’lishi kerak:
   

1. 
   maksimal energiya sarfiga
   
2. 
   organizmning fiziologik ehtiyojlariga
   
3. 
   minimal energiya sarfiga
   
4. 
   3000 kkal
   
5. 
   2700 kkal
   

4. 
   Organizmning fiziologik ehtiyoji nimalarga bog’lik bo’ladi
   

1. 
   yoshga va bo’yga
   
2. 
   jinsga, yoshga, bajariladigan ish faoliyatiga
   
3. 
   yoshi va jinsiga
   
4. 
   yoshiga, bajariladigan ish faoliyati va davomiyligiga
   
5. 
   organizmning fiziologik holatiga
   

5. 
   Muvozanatlashtirilgan ovqatlanish deb nimaga aytiladi
   

1. 
   Oila byudjetiga muvofiq ovqatlanish
   
2. 
   Suv-tuz muvozanatini ta’minlovchi ovqatlanish
   
3. 
   Azot muvozanatini ta’minlovchi ovqatlanish
   
4. 
   Ovqat moddalarini teng miqdorda tutuvchi ovqatlanish
   
5. 
   Ovqatli moddalarning eng muvofiq nisbatda bo’lishi
   

6. 
   Necha marta ovqatlanish kerak:
   

1. 
   to’rt martadan kam emas
   
2. 
   ikki martadan kam emas
   
3. 
   albatta to’rt mahal
   
4. 
   uch martadan kam emas
   
5. 
   albatta besh mahal
   

7. 
   Yilning sovuq mavsumida 3 mahal ovqatlanish tarkibida kunlik ratsionning energetik qiymati qanday taqsimlanadi?
   

1. 
   nonushta 30-35%, tushlik 40-45%, kechki ovqat 20-25%.
   
2. 
   nonushta 40-45%, tushlik 30-35%, kechki ovqat 25-30%.
   
3. 
   nonushta 20-25%, tushlik 15-20%, kechki ovqat 30-35%.
   
4. 
   nonushta 30-35%, tushlik 20-25%, kechki ovqat 40-45%.
   
5. 
   nonushta 15-20%, tushlik 20-25%, kechki ovqat 20-20%.
   

8. 
   Adekvat ovqatlanish deb nimaga aytiladi
   

1. 
   yuqori kaloriyali ovqatlanish
   
2. 
   vitaminlarni Ko’p tutgan ovqatlanish
   
3. 
   barcha gigienik talablarga javob beradigan ovqatlanish
   
4. 
   yog’sizlantirilgan maxsulotlarni tutuvchi ovqatlanish
   
5. 
   odamning shaxsiy talablariga javob beruvchi Ovqatlanish
   

9. 
   Shaxsiy tarzda ovqatlanishni tahlil qilishda qanday asosiy hisoblashlar bajarilishi kerak:
   

1. 
   ratsion tarkibidagi oqsillar, yog’lar, uglevodlar, vitaminlar va mineral moddalar miqdorini
   
2. 
   oziq moddalarning miqdori, ularning nisbati, energetik qiymati va kun davomidagi taqsimoti
   
3. 
   ratsionning energetik qiymati va uning kun davomidagi taqsimotini
   
4. 
   ratsionning energetik qiymati va oqsillar, yog’lar va uglevodlarning taqsimotini
   
5. 
   oziq-ovqat mahsulotlarining grammlardagi o’rtacha sutkalik iste’moli va ularning energetik qiymatini
   

10. 
    Taomnoma nima:
    

1. 
   har bir ovqatlanish uchun taomlarning nomi va ularni tayyorlash uchun ko’rsatma va mahsulotlarning miqdori keltirilgan ro’yhat
   
2. 
   ovqatlanish ratsioni tarkibiga kiruvchi oziq-ovqat mahsulotlarining nomi va miqdori
   
3. 
   taomlar, mahsulotlar ro’yhati, ularning miqdori, kimyoviy tarkibi va energetik qiymati keltirilgan ro’yxat
   
4. 
   sutkalik ratsionga kiruvchi oziq-ovqat mahsulotlarining kimyoviy tarkibi
   
5. 
   sutkalik ratsion tarkibiga kiruvchi taomlar va mahsulotlarning energetik qiymati keltirilgan ro’yhati
   

11. 
    Shaxsiy ovqatlanish adekvatligini sutkalik ovqat mahsulotlari to’plamini aniqlashda qaysi usuldan foydalaniladi
    

1. 
   laborator usul
   
2. 
   eksperimental usul
   
3. 
   hisoblash usuli
   
4. 
   kimyoviy usul
   
5. 
   so’rov-anketa usuli
   

12. 
    Shaxsiy tarzda ovqatlanishni tahlil qilishda qanday asosiy hisoblashlar bajarilishi kerak:
    

1. 
   ratsion tarkibidagi oqsillar, yog’lar, uglevodlar, vitaminlar va mineral moddalar miqdorini
   
2. 
   ratsionning energetik qiymati va uning kun davomidagi taqsimotini
   
3. 
   ratsionning energetik qiymati va oqsillar, yog’lar va uglevodlarning taqsimotini
   
4. 
   oziq moddalarning miqdori, ularning nisbati, energetik qiymati va kun davomidagi taqsimoti
   
5. 
   oziq-ovqat mahsulotlarining grammlardagi o’rtacha sutkalik iste’moli va ularning energetik qiymatini
   

13. 
    Agar o’rta yoshdagi odamning ovqat ratsioni tarkibiga 20 gr oqsil.100 gr yog’ va 150 gr karbonsuv kiritilgan bo’lsa, shu ovqatlanishning sifatini baholang
    

1. 
   yog`larning ko’pligi xisobiga ovqatlanish adekvat emas
   
2. 
   ovqatlanish adekvat emas chunki har qanday odam uchun xam oqsil va karbonsuvlarning miqdori yetarlicha emas
   
3. 
   ovqatlanish adekvat emas.chunki u muvozanatlashtirilgan
   
4. 
   karbonsularning ortiqchaligi xisobiga ovqatlanish muvoazanatlashmagan
   
5. 
   Ovqatlanish muvozanatlashgan.ammo past kaloriyali
   

14. 
    Ovqat ratsionidagi oqsil yog’ karbonsuvlarning nisbati 1:1.2:2 bo’lsa uning sifatiga baxo bering
    

1. 
   yog’lar bo’yicha ovqatlanish muvozanatlashmagan
   
2. 
   ovqatlanish karbonsuvlar xisobiga muvozanatlashmagan
   
3. 
   oqsil bo’yicha ovqatlanish muvozanatlashmagan
   
4. 
   yuqori kaloriyali ovqatlanish
   
5. 
   oqilona ovqatlanish
   

15. 
    Ratsiondagi ozuqaviy moddalarni qanday usulda xisoblanadi.
    

1. 
   energiya sarfi bo’yicha
   
2. 
   bajariladigan ishga sarflanadigan energiya bo’yicha
   
3. 
   faqat laborator usullar bilan
   
4. 
   ovqat maxsulotlarini kimyoviy tarkibi bo’yicha jadvaldan
   
5. 
   qabul qilingan ovqat maxsulot miqdoriga qarab
   

16. 
    Kaloriyaliligi bo’yicha ovqatlanish quyidagicha taksimlangan bo’lsa.nonushta-10%.tushlik-20%.kechki ovqat-70% uning sifatliligiga baxo bering
    

1. 
   Ovqatlanish oqilona tashkil etilmagan
   
2. 
   oqilona ovqatlanish
   
3. 
   ovqatlanish mutlaqo oqilona tuzilgan
   
4. 
   ovqatlanish tartibi faqat yoz fasli uchun
   
5. 
   ovqatlanish tartibi faqat qish fasli uchun
   

17. 
    Agar o’rta yoshli odamning ovqat ratsioni tarkibidagi oqsil miqdori 180 grammni Tashkil etsa.buni adekvat deb xisoblash mumkinmi
    

1. 
   Yo’q. bu meyordan 1.5 marta kam
   
2. 
   Xa, bu o’rta yoshli odamning fiziologik extiyojiga mos
   
3. 
   Xa,bu ruxsat etilgan qiymatlar doirasida
   
4. 
   Xa, bu 1-guruxga kiruvchi kishilar uchun
   
5. 
   Yo’q, . bu meyordan 1.5-2 marta ko’p
   

18. 
    Fiziologik ovqatlanish meyorlari bo’yicha ishga yaroqli axoli nechta guruxga bo’lingan
    

1. 
   turtta guruxga
   
2. 
   uchta yosh guruxiga
   
3. 
   beshta guruxga
   
4. 
   ikki guruxga /erkaklar va ayollar guruxi/
   
5. 
   oltita guruxga
   

19. 
    Oqatlanishning fiziologik me’yorlari bo’yicha katta yoshdagi aholining birinchi guruhiga kimlar kiradi:
    

1. 
   yengil mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   
2. 
   aqliy mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   
3. 
   o’rtacha og’irlikdagi mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   
4. 
   og’ir jismoniy mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   
5. 
   juda og’ir mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   

20. 
    Ovqatlanishning fiziologik me’yorlari bo’yicha katta yoshdagi aholining ikkinchi guruhiga kimlar kiradi:
    

1. 
   yengil mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   
2. 
   aqliy mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   
3. 
   og’ir jismoniy mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   
4. 
   o’rtacha og’irlikdagi mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   
5. 
   juda og’ir mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
   

21. 
    Jarroxlar va jarrox xamshiralari uchun Ovqat meyorlarni aniqlashda qaysi gurux bo’yicha ish yuritiladi
    

1. 
   1 gurux bo’yicha
   
2. 
   4 gurux bo’yicha
   
3. 
   3 gurux bo’yicha
   
4. 
   5 gurux bo’yicha
   
5. 
   6 gurux bo’yicha
   

22. 
    Agar ratsionda 100 gr oqsil bo’lsa yog’lar miqdori qancha bo’lishi kerak
    

1. 
   200 gramm
   
2. 
   50 gramm
   
3. 
   120 gramm
   
4. 
   80 gramm
   
5. 
   180 gramm
   

23. 
    Agar ratsionda 100 gr oqsil bo’lsa.karbonsuvlar miqdori qancha buladi
    

1. 
   560g
   
2. 
   460g
   
3. 
   200g
   
4. 
   300g
   
5. 
   50g
   

24. 
    Organizmdagi energiya sarfining necha foizi oqsillar xisobiga tuldiriladi
    

1. 
   26%
   
2. 
   13%
   
3. 
   49%
   
4. 
   5%
   
5. 
   50%
   

25. 
    To’la qiymatli oqsillar nima:
    

1. 
   almashtirib bo’ladigan aminokislotalar tutuvchi oqsillar
   
2. 
   oliy navli undan tayyorlangan non tarkibidagi oqsillar
   
3. 
   don ekinlarining oqsillari
   
4. 
   aminokislotalarning barcha to’plamini tutuvchi oqsillar
   
5. 
   yuqori ta’mli xossaga ega bo’lgan oqsillar
   

26. To’la qiymatli oqsillar tutuvchi mahsulot-manbalar - bu:

1. 
   go’sht, tuxum, baliq, sut
   
2. 
   go’sht, non, tuxum, sut
   
3. 
   go’sht, sariyog’, sabzavotlar
   
4. 
   dukkaklilar va sabzavotlar
   
5. 
   guruch, grechixa yormasi va mevalar
   

27. Himoyalangan uglevodlar nima:

1. 
   0.4%dan yuqori miqdorda kletchatka tutuvchi uglevodlar
   
2. 
   kam miqdorda kletchatka tutuvchi uglevodlar
   
3. 
   guruch va kartoshka
   
4. 
   mevalar va sabzavotlar
   
5. 
   bunday tushuncha mavjud emas
   

28.Ximoyalangan uglevodlarni kimlarga keng miqyosda tavsiya etiladi.

1. 
   bolalar va o’smirlar uchun.
   
2. 
   vazni ortiqcha bo’lgan odamlar uchun
   
3. 
   homilador ayollar uchun
   
4. 
   emiziklik ayollar uchun
   
5. 
   himoyalangan uglevodlarni iste’mol qilish mumkin emas.
   

29. Ko’p miqdorda uglevodlarni iste’mol qilish qanday oqibatlarga olib keladi:

1. 
   jigar distrofiyasiga
   
2. 
   semizlikka
   
3. 
   vaznning kamayishiga
   
4. 
   buyraklar faoliyatining buzilishiga
   
5. 
   allergik kasalliklarning shakllanishiga
   

30. Monosaxaridlarning manbalarini ko’rsating:

1. 
   mevalar va sabzavotlar
   
2. 
   shakarqamish
   
3. 
   qand lavlagi
   
4. 
   uzum va asal
   
5. 
   kartoshka
   

31. Polisaxaridlar manbalarini ko’rsating:

1. 
   guruch, non, go’sht
   
2. 
   kartoshka, non, baliq
   
3. 
   baliq , mevalar, sabzavotlar
   
4. 
   mevalar, sabzavotlar, uzum, asal
   
5. 
   non, kartoshka, yormalar
   

32. Ko’p miqdorda kletchatka tutuvchi mahsulotlarni aytib bering:

1. 
   go’sht, baliq, parranda, mevalar, sabzavotlar
   
2. 
   qora non, suli va grechixa yormalari, sabzavotlar
   
3. 
   asal va non maxsulotlari
   
4. 
   turshak, guruch, manniy yormasi, no’xat
   
5. 
   olma, qora olho’ri, asal
   

33. Gipovitaminoz nima:

1. 
   ovqat ratsionida vitaminlar miqdorining kam bo’lishi
   
2. 
   organizmga vitaminlarning ko’p miqdorda tushishi
   
3. 
   organizmga vitaminlarning yetarli miqdorda tushmasligi sababli yuzaga keladigan holat
   
4. 
   organizmda vitaminlarning ko’p miqdorda bo’lishi
   
5. 
   sutkali ovqat ratsionida vitaminlarning bo’lmasligi
   

34. Ko’p uchraydigan gipovitaminozlarni aytib bering:

1. 
   C va K gipovitaminozlari
   
2. 
   C, D va A gipovitaminozlari
   
3. 
   D va E gipovitaminozlari
   
4. 
   B guruhi gipovitaminozlari
   
5. 
   turli gipovitaminozlar
   

35. C vitaminini tutuvchi mahsulotlarni aytib bering:

1. 
   na’matak, qorag’at, mevalar, sabzavotlar
   
2. 
   bargli sabzavotlar, guruch, non
   
3. 
   non, no’xat, guruch, mosh
   
4. 
   guruch, loviya, kartoshka, piyoz
   
5. 
   piyoz, qizil qalampir, sarimsoq, non
   

36. Qaysi mahsulotlar tarkibida provitamin A- karotin bor:

1. 
   sabzi, qovoq, pomidor
   
2. 
   piyoz, qorag’at, petrushka, go’sht
   
3. 
   kartoshka, karam, lavlagi
   
4. 
   non, guruch, grechixa yormasi
   
5. 
   go’sht, jigar, non
   

37. Organizmni 'C'vitamini bilan ta’minlanganligiga bog’lik bulgan ko’rsatkichlarni ayting.

1. 
   polinevrit
   
2. 
   kserooftalmiya
   
3. 
   xeyloz
   
4. 
   teri osti kapillyarlarining rezistentligi
   
5. 
   nomoshomda ko’rish xususiyatining yemonlashuvi
   

38. 'C' vitaminining mg/soatlik ekskretsiyasi deb nimaga aytiladi

1. 
   24 soat davomida siydik orqali chiqariladigan ‘C’ vitamini miqdori
   
2. 
   2 soat davomida istemol kilinadigan ‘C’ vitamini miqdori
   
3. 
   kerak bulgan miqdorda ‘C’ vitamini tutuvchi maxsulot massasi
   
4. 
   1 soat davomida ter bezlari orqali chiqariladigan’C’ vitamini
   
5. 
   1 soat davomida siydik orqali chiqariladigan ‘C’vitamini miqdori
   

39. Organizm yetarlicha ta’minlanganda siydik orqali chiqariladigan ‘C’vitamining mg/soatlik ekskretsiyasi nimaga teng

1. 
   2.5mg/soat
   
2. 
   5 mg/soat
   
3. 
   1 mg/soatdan kam bo`lmasligi kerak
   
4. 
   0.5mg/soat
   
5. 
   1 mg/soat ortiq emas
   

40. ‘C’vitaminining mg/soatlik ekskretsiyasi qaysi reaktiv orqali aniqlanadi

1. 
   Griss reaktivi bilan
   
2. 
   Nessler reaktivi bilan
   
3. 
   Tilmans bo’yog’i yordamida
   
4. 
   Ammiak-bufer eritma
   
5. 
   Segnet tuzi
   

41. ‘C’vitaminining mg/soatlik ekskretsiyasini aniqlashning asosiy boskichlari qaysi xolda tugri ko’rsatilgan

1. 
   Ssiydik namunasini olish tajriba va nazorat namunasini titrlash.siydikning xajmini aniqlash
   
2. 
   siydik xajmini aniqlash.uning xammasini Tilmans bo’yog’i bilan titrlash.xisoblash
   
3. 
   siydikni to’plash, uning xajmini ulchash.tajriba va nazorat namunalarini titrlash va xisoblash
   
4. 
   kerakli siydik xajmini xisoblash.namuna olib uni titrlash
   
5. 
   olingan siydik namunasini titrlab.vitamin ekskretsiyasini xisoblash
   

42. Tekshirilgan teri yuzasida 25 petexiy aniklangan bo’lsa Nesterov namunasining natijasini baxolang

1. 
   2 bosqichli gipovitaminoz
   
2. 
   meyor
   
3. 
   gipervitaminoz
   
4. 
   1 bosqichli gipovitaminoz
   
5. 
   avitaminoz
   

43. Agar tekshirilgan uchastkada 3 petexiy bo’lsa.Nesterov namunasining natijasini baxolang

1. 
   ‘C’vitamini bilan organizm to`liq ta’minlangan
   
2. 
   1 bosqichli gipovitaminoz
   
3. 
   2- bosqichli gipovitaminoz
   
4. 
   3-bosqichli gipovitaminoz
   
5. 
   avitaminoz
   

44. Agar mg/soatlik siydik ekskretsiyasi 0.1mg/soatni Tashqil etsa.organizmning ‘C’ vitamini bilan ta’minlanganligini baxolang

1. 
   gipovitaminoz
   
2. 
   fiziologik meyor
   
3. 
   gipervitaminoz
   
4. 
   avitaminoz
   
5. 
   me’yoriy
   

45. Qaysi holatlarda davolovchi ovqatlanishning asosiy printsiplari to’g’ri keltirilgan:

1. 
   fiziologik to’la qiymatlik va terapevtik xususiyati
   
2. 
   fiziologik to’la qiymatlik, mahsulotlarni oqilona tanlash
   
3. 
   terapevtik xususiyati va to’g’ri termik ishlov berish
   
4. 
   xerapevtik xususiyati va yuqori kaloriyligi
   
5. 
   fiziologik to’la qiymatlik va mahsulotlarga maxsus ishlov berish
   

46. Bemorlarni ovqatlantirishda nechta asosiy davolovchi stollardan foydalaniladi:

1. 
   3 stoldan
   
2. 
   6 stoldan
   
3. 
   15 stoldan
   
4. 
   24 stoldan
   
5. 
   har bir kasallik uchun o’z stoli mavjud
   

47. DPM-larida davolovchi ovqatning sifati uchun kim javobgardir

1. 
   palata vrachi va oshpaz
   
2. 
   xamshira va oshpaz
   
3. 
   omborxona mudiri.oshpaz va katta xamshira
   
4. 
   kasalxona bosh xakimi.palataning dietvrachi.oshpaz
   
5. 
   katta xamshira va oshpaz
   

48. DPM-dagi diet vrachning asosiy vazifasi nimadan iborat

1. 
   bemorlarni Ovqatlanish sifatini va Ovqatxonadagi san.xolatni nazorat qilish
   
2. 
   taomnomani tuzish
   
3. 
   taomnomani taxlil qilish
   
4. 
   tayyor ovqatni vitaminlashtirish.maxsulotlarning saklanishini nazorat qilish va ovqatni vaqtida berilishini nazorati
   
5. 
   bemorlarning ovqatilanish sifatini, ovqatblokdagi sanitariya xolati va u yerdagi xodimlarning salomatligini nazorat qilish
   

49. Kasalxona ovqatxonasining turlari:

1. 
   markazlashgan, markazlashmagan va aralash
   
2. 
   ko’p qavatli va bir qavtli
   
3. 
   markazlashgan va markazlashmagan
   
4. 
   blokli markazlashgan
   
5. 
   blokli markazlashmagan
   

50. Kasalxonadagi markazlashgan оvqatxona turi nima

1. 
   DPM-ning o’rtasida joylashadigan ovqatblok
   
2. 
   DPM-da oziq-ovqat maxsulotlarini kabul qilish.saklash va to`lik ishlovdan o’tkazish siklini o’tkazuvchi bo`linma
   
3. 
   ko’p qavatli binoda joylashgan ovqatblok
   
4. 
   bemorlar tomonidan foydalaniladigan jamoat ovqatxonasi
   
5. 
   bunday tushuncha yo’q
   

51. Qanday turkumdagi ovqatblok uchun tayyorlovchi- oshxona kerak buladi

1. 
   markazlashgan ovqatxona uchun
   
2. 
   katta ovqatxona uchun
   
3. 
   markazlashmagan oshxona uchun
   
4. 
   kichik turdagi ovqatxona uchun
   
5. 
   xarqanday ovqatxona uchun
   

52. Uzoq vaqt davomida oqilona ovqatlanmaslik natijasida kelib chiqadigan kasallik bu-:

1. 
   semizlik
   
2. 
   alimentar
   
3. 
   alimentar marazm
   
4. 
   gipovitaminozlar
   
5. 
   avitaminozlar
   

53. Alimentar kasalliklar qanday turlarga bo’linadi

1. 
   semirish. Yurakning ishemik kasalligi. modda almashinuvi kasalligi
   
2. 
   gipotrofiya, avitaminoz va zaxarlanish
   
3. 
   juda to’yib ovqatlanish, yetarlicha bulmagan ovqatlanish va ovqatdan zaxarlanish
   
4. 
   modda olmoshinish kasalligi.ateroskleroz.gipovitaminozlar
   
5. 
   oshqozon-ichak kasalliklari.gipotrofiya va gipovitaminozlar
   

54. Quyida keltirilgan qaysi kasalliklar uchun ortiqcha ovqatlanish xavfli omil bo’lib hisoblanadi:

1. 
   ateroskleroz, diabet, endokrin kasalliklar
   
2. 
   qandli diabet, gepatit, yurak qon-tomir kasalliklari
   
3. 
   yurak qon-tomir kasalliklari, ateroskleroz, qandli diabet
   
4. 
   teri kasalliklari, podagra, revmatizm
   
5. 
   buyrak tosh kasalliklari, nefrit, gepatit
   

55. O’tkir ovqatdan zaxarlanish kelib chiqadi.

1. 
   spirtli ichimliklar istemol kilganda
   
2. 
   sifatsiz ovqatlarni istemol qilganda
   
3. 
   maxsulotlarni saklash muddatiga e’tibor berilmaganda
   
4. 
   shaxsiy gigiena koidalariga e’tibor berilmaganda
   
5. 
   spiroxeta bilan ifloslangan ovqatni istemol kilganda
   

56. Ovqatdan zaharlanishlar qaysi guruhlarga bo’linadi:

1. 
   mikrobli, mikrobli bo’lmagan va etiologiyasi aniqlanmagan
   
2. 
   bakterial, mikrobli, zamburug’li
   
3. 
   kimyoviy, mikrobli, zamburug’li
   
4. 
   bakterial, bakterial bo’lmagan, kimyoviy, zamburug’li
   
5. 
   mikrobli va kimyoviy
   

57. Mikroblarga oid ovqatdan zaxarlanish guruxiga kiradi

1. 
   toksikoinfektsiya.Gaff kasalligi
   
2. 
   botulizm.zaxarli o`tlar orqali kelib chikkan toksikozlar
   
3. 
   bakterial, zamburugli, mikstlar
   
4. 
   aflotoksikoz.Geliotropli toksikoz
   
5. 
   stafilokokkli intoksikatsiya va Gaff kasalligi
   

58. Bakterial ovqatdan zaxarlanishlarga nimalar kirmaydi

1. 
   botulizm va qo’ziqorindan zaxarlanishlar
   
2. 
   stafilokokkli intoksikatsiyalar, mikstlar va aflatoksikozlar
   
3. 
   botulizm, toksikoinfektsilar, geliotrop toksikoz
   
4. 
   fuzarioz, ergotizm
   
5. 
   toksikoinfeksiyalar va bakterial intoksikatsiyalar
   

59. Ko’proq qaysi mahsulotlar toksikoinfektsiyalarni keltirib chiqaradi:

1. 
   sut, non, go’sht mahsulotlari
   
2. 
   non, yorma mahsulotlari, sabzavotlar
   
3. 
   tort, pirojnoe, kolbasa
   
4. 
   konserva mahsulotlari
   
5. 
   submahsulotlar (buyrak, o’pka, yurak), go’sht, salatlar
   

60. Botulizm .......... ist’emol qilish natijasida kelib chiqadi.

1. 
   sut va sut maxsulotlarini
   
2. 
   go’sht va go’sht maxsulotlari
   
3. 
   suvda suzuvchi parrandalarning tuxumlari
   
4. 
   konserva maxsulotlarini
   
5. 
   sabzavot va mevalar
   

61. Sifatsiz sutni ist’emol qilganda qaysi ovqatdan zaxarlanish kelib chiqadi.

1. 
   botulizm
   
2. 
   stafilokokkli intoksikatsiya
   
3. 
   ergotizm
   
4. 
   trixodesmotoksikoz
   
5. 
   fuzarioz
   

62. Aytingchi.O`z.R. xududida keltirilgan zaxarli qo’ziqorinlarning qaysilari ko’proq uchraydi

1. 
   oq poganka.veshenka.opyata
   
2. 
   ko’k-sariq openok.oq cho’l qo’ziqorini
   
3. 
   oq poganka.shampinonlar
   
4. 
   oq muxomor, sarg`ayuvchi shampinon
   
5. 
   strochok, zontiksimon qo’ziqorin.satanin qo’ziqorini
   

63. Organizmning fiziologik extieji nimalarga bog’lik bo’ladi

1. 
   yoshga va jinsga
   
2. 
   yoshga va ish turi xamda uning advomiyligiga
   
3. 
   jinsga.yoshga.bajariladigan ishning turiga
   
4. 
   organizmning fiziologik xolatiga
   
5. 
   azot muvozanatini ta’minlovchi ovqatlanish
   

64. Keltirilgan profilaktik tadbirlarning qaysilari toksikoinfektsiyani oldini olishga ko’proq mos keladi

1. 
   shaxsiy gigienaga rioya qilish axoliga sanitariya maorifi ishlarini tushuntirish.konservalarni dikkatlik bilan sterilizatsiyalash
   
2. 
   axoliga tushunitirish ishlarini olib borish.emlashlar
   
3. 
   antitoksik zardob yuborish.veterinariya nazorati
   
4. 
   veterinariya nazorati.maxsulotni saklash koidalariga rioya qilish.tashish.maxsulotga ishlov berish va realizatsiya qilish muddatlari
   
5. 
   agromadaniyatni oshirish.veterinariya nazorati
   

65.Ovqatdan zaxarlanish xodisalarini tekshirishni kim o’tkazadi

1. 
   uchastka vrachi
   
2. 
   infektsionist
   
3. 
   DSENM vrachi
   
4. 
   tez yerdam vrachi
   
5. 
   bunday tekshirish o’tkazilmaydi
   

66. Ovqatdan zaxarlanish aniklanganda vrach DSENMga qanday xujjat junatadi

1. 
   kasallik taxiri
   
2. 
   shoshilinch xabar
   
3. 
   zaxarlanishni tekshirish bayonnomasi
   
4. 
   klinik analizlarning natijasi
   
5. 
   bak analiz natijalari
   

67. Ovqatdan zaharlanish o’choqlarida davolovchi shifokorning vazifalari:

1. 
   birinchi tibbiy yordam ko’rsatish, birlamchi so’rov, DSENM shoshilinch xabarnoma yuborish
   
2. 
   laborator tekshirishlar uchun namunalar olish
   
3. 
   bemorni birlamchi so’rash, unga tibbiy yordam ko’rsatish
   
4. 
   DSENM shoshilinch xabarnoma yuborish va laborator tekshirishlar uchun namunalar olish
   
5. 
   bemorga birinchi yordam ko’rsatish, ovqatdan zaharlanishni tekshirish, bemorni kasalxonaga yotqizish
   

68. Sutning sifati tekshirilayotganida quyida keltirilgan tekshirishlardan qaysilari amalga oshiriladi:

1. 
   zichligi, konsistentsiyasi, yog’liligi, ammiak va vodorodsulfitning borligi
   
2. 
   organoleptik, zichligi, kislotaligi va begona aralashmalarning borligi
   
3. 
   rangi, hidi, konsistentsiyasi, ta’mi, bombaj, kraxmalning borligi
   
4. 
   soda va kraxmalning mavjudligi, zichligi, suyuqligi, quruq qoldiq
   
5. 
   oqsil, yog’, uglevodlar va mineral moddalarning miqdori
   

69. Qizdirilgan pichok yordamida gushtning qaysi sifati tekshiriladi

1. 
   rangi
   
2. 
   ta’mi
   
3. 
   ammiakning borligi
   
4. 
   gelmint tuxumlarining borligi
   
5. 
   xidi
   

70. Go`shtda gelmintlarning borligini qaysi usulda aniqlanadi

1. 
   floatatsiya usulida
   
2. 
   namunani termostatda tekshirish
   
3. 
   ezilgan preparatni mikroskopiyadan o’tkazish
   
4. 
   ko’rish orqali
   
5. 
   bunday tekshirish o’tkazilmaydi
   

71. Konservalarning bombaji deb nimaga aytiladi

1. 
   konserva bankasining deformatsiyasi
   
2. 
   banka ichidagi maxsulotning buzilishi
   
3. 
   konserva bankasi tublarining shishib qolishi
   
4. 
   konserva bankasidagi chukur zang izlari
   
5. 
   banka germetikligining buzilishi
   

72. Katatermometr shunday asbobki uning yоrdamida o’lchanadi

1. 
   xonadagi havoning namligini
   
2. 
   katta xavo xarakati tezligini
   
3. 
   xonadagi juda kichik xavo xarakati tezligini
   
4. 
   ochiq joylardagi havo xaroratini
   
5. 
   xonadagi havo harakati yunalishini
   

73. Organizmga manfiy aeroionlar qanday ta’sir ko`rsatadi va undan qanday foydalanish mumkin

1. 
   uning ijobiy ta’siri fizioterapiya amaliyotida qo’llaniladi
   
2. 
   bu aeroionlar organizm uchun befarq xisoblanadi
   
3. 
   salbiy ta’sir ko`rsatganligi uchun undan extiyot bo`lish kerak
   
4. 
   xavoning chang bilan ifloslanganligidan dalolat beradi
   
5. 
   uning ijobiy ta’siri rentgenologiyada qo`llanadi
   

74. Kesson kasalligini shakllanishida qaysi gaz ishtirok etadi

1. 
   azot
   
2. 
   is gazi
   
3. 
   karbonat angidrid
   
4. 
   ozon
   
5. 
   oltingugrt angidridi
   

75. Nima uchun g’ovvosni suv ostidan sekinlik bilan ko’tarilsa kesson kasalligi rivojlanmaydi

1. 
   Bunda g’ovvos kostyumidagi bosimni sekin asta tushirsa bo`ladi
   
2. 
   G`ovvos organizmi asta-sekinlik bilan moslashadi
   
3. 
   Bunday xolatda qonda erigan azot gazi o’pka oraqali chiqishga ulguradi
   
4. 
   Bunday sharoitda g`ovvoslarda nafas olish chuqurlashadi
   
5. 
   Bunda arterial bosim ko`tarilmaydi
   

76. Xavo kislorodining sanitar axamiyati nimada

1. 
   havoni suvni va tuproqni mikroblar xamda oqsil birikmalaridan tozalaydi
   
2. 
   oksidlanish-qaytarilish jarayonidagi ishtirokida
   
3. 
   kislorodning faqat fiziologik axamiyati bor
   
4. 
   havoda kislorod kontsentratsiyasining kamayishi uning ifloslanishidan darak beradi
   
5. 
   xona xavosining ifloslanishini qiyosiy ko’rsatkichi
   

77. Yerda issiqxona samarasini shakllanishida qaysi gazning ishtiroki bor

1. 
   kislorod
   
2. 
   avtotransportdan chiqariladigan gazlar
   
3. 
   karbonat angidrid
   
4. 
   o’simliklar o’zlashtiradigan azot
   
5. 
   ozon va azot oksidlari
   

78. Kasalxona palatasi xavosidagi karbonat angidrid gazining kontsentratsiyasi qanday ko’rsatkich

1. 
   xonaning changlanganligidan dalolat beradi
   
2. 
   zaxarlilik ko’rsatkichi
   
3. 
   palata xavosining polimer destruktsiyalari bilan ifloslanishidan
   
4. 
   palata xavosi tozaligining qiyosiy ko’rsatkichi
   
5. 
   palataning gigienik tavsifi uchun befarq
   

79. Kasalxona ichi infektsiyasi nima

1. 
   faqatgina bemorlarda uchraydigan yo’qumli kasalliklar
   
2. 
   bemorni kasalxona sharoitida davolaganda yuqumli kasalikka chalinishi
   
3. 
   faqatgina DPM-da uchraydigan yo’qumli kasallik
   
4. 
   bu grippning turli toifalari
   
5. 
   bir bemordan ikkinchisiga yo’qadigan kasallik
   

80. Kasalxona xonalari xavosining bakteriologik tozalik darajasini qaysi ko’rsatkich orqali baxolash mumkin

1. 
   1 m kub xavo tarkibidagi mikroblarning soni bo’yicha
   
2. 
   Xavo tarkibidagi karbonat angidrid gazining miqdori bo’yicha
   
3. 
   Xona xavosini olmoshtirilish karraligi bo’yicha
   
4. 
   Xavo tarkibida ammoniy tuzlarining miqdori bo’yicha
   
5. 
   Xona devoir poli tarkibidagi ichak tayoqchasining soni bo’yicha
   

81. Krotov apparati yordamida...aniqlanadi

1. 
   Xona xavosining mikroblar bilan ifloslanishini
   
2. 
   Palataning yoritilganlik darajasini
   
3. 
   Xona xavosini antropogen ifloslanganligini
   
4. 
   Xavodagi gazlarning kontsentratsiyasi
   
5. 
   Kasalxona xonalaridagi mikroiqlim parametrlarini o`lchash uchun
   

82. Agar bevosita operatsiyadan oldin opreatsiya xonasining 1 m kub xavosi tarkibida 1500 ta mikrob aniqlangan bo’lsa.bu ko’rsatkichni baxolang

1. 
   bakterial ifloslanish ruxsat etilganidan 1.5 marta ko’p
   
2. 
   xona xavosi toza
   
3. 
   mikroblarning miqdori ruxsat etilgan meyordan 2 marta kam
   
4. 
   xavoning bak ifloslanganligi meyordan 7 marta ko’p
   
5. 
   bakterial ifloslanish qiymati gigienik talablarga mos keladi
   

83.Palataning insolyatsiyasi deb...

1. 
   Xonaning tabiiy yoritilish darajasi
   
2. 
   Xonaning suniy yoritilganlik darajasi
   
3. 
   Palataga quyosh nurining tug`ridan to`g`ri tushishi
   
4. 
   Xona xavosining bakteriologik tozalik darajasi
   
5. 
   Palata xavosidagi dorivor moddalarning miqdori
   

84. Palatalarning tabiiy yoritilishi va eng optimal insolyatsion tartibini ta’minlaydigan orientatsiyaining eng optimal variantini ko`rsating

1. 
   Shimoliy.janubiy
   
2. 
   Sharqiy, janubi-sharqiy
   
3. 
   Garb va janubi-garb
   
4. 
   Shimoli-sharq va shimoli-garb
   
5. 
   Xonaning insolyatsiyasi orientatsiyaga bog’liq emas
   

85. Agar operatsiya xonasining YeK-1:5.TYeK-0.8% ga teng bo’lsa tabiiy yoritilganlikni baxolang

1. 
   YK meyordan kam.TYoK esa gigienik talablarga mos keladi
   
2. 
   ikkala ko’rsatkich xam gigienik talablarga javob bermaydi
   
3. 
   TYoK gigienik meyorlarga mos keladi.YK esa meyoridan ortiq
   
4. 
   bu ko’rsatkichlar suniy yoritilganlikni ta’riflaydi
   
5. 
   ko’rsatkichlar talabdan yo’qori shuning uchun xodimlar ko’zini qamashtirishi mumkin
   

86. Ultrabinafsha chanqoqlik nima degani

1. 
   kunning yorug` vaqti davomidagi ochlik dietasi
   
2. 
   ultrabinafsha nur bilan nurlantirilganda ochiqqanlik sezgisi
   
3. 
   ovqat maxsulotlarini zararsizlantirish uchun ultrabinafsha nur bilan ishlov berish
   
4. 
   organizmning ultrabinafsha nurlar bilan yetarlicha nurlantirilmaganligi
   
5. 
   bu tushunchaning gigienaga xech qanday axamiyati yo’q
   

87. Ko’rsatilganlarning qaysi biri kasalxona xonasi xavosining bakteriologik tozaligini ta’minlashja eng ko’p axamiyatga ega?

1. 
   oqilona yoritilishi
   
2. 
   yetarlicha insolyatsisi
   
3. 
   oqilona shamollatish
   
4. 
   kvarts lampalaridan foydalanish
   
5. 
   to`g`ri sanitariya ishlovini o’tkazish
   

88. Kasalxonani daraxtlar va o`tlar bilan qoplanib ketgan qabriston yeniga joylashtirish mumkinmi

1. 
   xa yashil o`simliklar territoriya mikroiqlimini yaxshilaydi
   
2. 
   xa bu juda qulay
   
3. 
   kasalxona qabriston yaqiniga joylashtirilmasligi kerak
   
4. 
   Kasalxonadan kabristongacha bulgan masofa 50 m dan kam bulmasin
   
5. 
   Buning xechqanday axamiyati yo’q
   

89. Bemorlarni sifatli davolash va atrof muxit omillarining negativ ta’siridan ximoya qiladigan tadbirlar yigindisi...nima

1. 
   davolovchi-ximoyalovchi tartib
   
2. 
   karantinga oid tadbirlar
   
3. 
   eng yaxshi ta’sir ko`rsatadigan tartib
   
4. 
   kompleks tadbirlar
   
5. 
   xotirjamlik tartibi
   

90. Qaysi xolda davolash-profilaktika muassasalarining qurilish tizimi to`g`ri ko’rsatilgan

1. 
   markazlashgan-blokli yopiq tizim
   
2. 
   markazlashgan markazlashmagan aralash
   
3. 
   markazlashgan markazlashmagan erkin
   
4. 
   aralash erkin yopiq
   
5. 
   bir qatorli.erkin yopiq perimetrial
   

91. Kasalxona uchastkasida ajratlishi kerak bo`lgan zonalarni ko`rsating

1. 
   Yashil zona davolash binolari zonasi xo’jalik zona
   
2. 
   Qurilish zonasi.sport zonasi.xo`jalik zonasi va dam olish zonasi
   
3. 
   Sport zonasi.yashil o`simlik zonasi.xo`jalik zonasi
   
4. 
   Poliklinika.davolash korpuslari.yo`laklar.tarnsport uchun maydoncha
   
5. 
   Kasalxona territoriyasi zonalarga bo`linmaydi
   

92. Qurilish zonasi uchun umumiy maydondan 54% ajratilgan kasalxona loyixasiga baxo bering

1. 
   qabul qilsa bo`ladigan variant
   
2. 
   Qurilish zonasi uchun belgilangan meyordan 4 marta ortiq
   
3. 
   Bu gigienik meyorlardan 20% ga kam
   
4. 
   Iqtisodiy nuqtai-nazardan gigienik talablarga javob bermaydi
   
5. 
   Qurilish zonasi umumiy maydonning 60% dan kam bo`lmasligi kerak
   

93. Qaysi kasalxonalarda o`zining shaxsiy qabul bo`limi bo’lishi kerak

1. 
   Tug’ruqxona bolalar va yo’qumli kasalliklar
   
2. 
   Jarroxlik va terapiya
   
3. 
   Jarroxlik va yo’qumli kasalliklar
   
4. 
   Terapevtik va bolalar bo`limlari
   
5. 
   Tug`ruqxona va jarroxlik
   

94.Palatalar sektsiyasi qancha koyka bo’lishi kerak

1. 
   10 koyka
   
2. 
   xoxlagancha
   
3. 
   30 ta koyka
   
4. 
   45 ta koyka
   
5. 
   80 tagacha koyka
   

95. Kasalxona palatasining maksimal sigdirishi meyori qancha

1. 
   8 koyka
   
2. 
   5 koyka
   
3. 
   12 koyka
   
4. 
   4 koyka
   
5. 
   2 koyka
   

96. Radiologik bo`limda 1 ta koyka uchun qancha kv m joy kerak

1. 
   8 kv m
   
2. 
   10 kv m
   
3. 
   18 kv m
   
4. 
   6 kv m
   
5. 
   22 kv m
   

97. Nima uchun terapevtik bo`lim palatsining bor balandligi bo’yicha moyli bo`yoq bilan bo`yash mumkin emas

1. 
   Bu juda qimmatga tushadi
   
2. 
   Bunday xonalarda mikroiqlim va xavoning kimyoviy tarkibi yomonlashadi
   
3. 
   Bu xonani sanitar ishlovdan o’tkazishga xalaqit beradi
   
4. 
   Xona ichini bunday pardozlash gigienik talabga javob beradi
   
5. 
   Bunday xonalarda devorlarning yaltiraganligi uchun yoritilish sharoiti yomonlashadi
   

98. Opreatsiya bloki qaerda joylashtirilishi kerak

1. 
   Jarroxlik bo`limining markazida
   
2. 
   Rentgen xonasining yonida
   
3. 
   Ximoyalangan blokda yoki binoning aloxida qanotida
   
4. 
   Binoning pastki qavatida
   
5. 
   Jarroxlik va terapiya bo`limlari oraligida
   

99. Umumiy profildagi jarroxlik blokida xavo almashinish karraligi qanday bo’lishi kerak

1. 
   8-10 karralik
   
2. 
   2 karralik
   
3. 
   20 karralik
   
4. 
   Kam deganda 5 karralik
   
5. 
   80 karralik
   

100. Kasalxonaning yuqumli kasallik bo`limidagi boks nima

1. 
   Bemorni boshqa kasallardan ximoya qilish uchun shisha to`sig`i bilan o`ralgan bo`limning bir qismi
   
2. 
   Bokslar faqat bakteriologik laboratoriyalarda bo`ladi
   
3. 
   Bemorni to`liq ximoya qilaoladigan. tashqi va ichki kirish joyi bo`lgan xonalar kompleksi
   
4. 
   Yo’qumli kasalliklar bo`limida xonalar bokslashtirilmaydi
   
5. 
   Yo’qumli kasallik bo`limida bemorlarni bokslarga emas.balki guruxlab ximoyalash printsipi bo’yicha joylashtiriladi
   

101. Yo’qumli kasallik bo`limining chiqindi suvi...qilinadi

1. 
   Kanalizatsiyaga chiqarilishidan oldin zararsizlantiriladi
   
2. 
   Shimilib ketuvchi quduqlarga yig`iladi
   
3. 
   Umumiy kanalizatsiyaga chiqarilishi mumkin
   
4. 
   Kanalizatsiyaga quyilishidan oldin tindiriladi
   
5. 
   Maxsus idishlarda to`planib so`ngra kasalxona tashkarisiga chiqarib tashlanadi
   

102. Kasalxonani suv bilan ta’minlash uchun artezian qudug`idan foydalanish mumkinmi

1. 
   Yo’q chunki artezian suvi san.gigienik talablarga javob bermaydi
   
2. 
   Yo’q Artezian suvining xarorati juda sovuk
   
3. 
   Yo’q chunki artezian suvining qattiqligi juda yo’qori
   
4. 
   Xa
   
5. 
   Xa.agar artezian qudug`i kasalxona territorisidan chetda bo’lsa
   

103. Agar bir kun uchun 1 koykaga 200 l xisobidan suv ta’minlovchi vodoprovod bo’lsa kasalxonaning suv ta’minotini qoniqarli deb bo`ladimi

1. 
   Xa agar bu qishloq kasalxona bo’lsa
   
2. 
   Xa agar bu somatik kasalxonasi bo’lsa
   
3. 
   Xa agar bu yo’qumli kasalliklar shifoxonasi bo’lsa
   
4. 
   Yo’q 1 koyka uchun kuniga 1000 l dan kam bo`lmasligi kerak
   
5. 
   Xarqanday kasalxona uchun bu miqdordagi suv yetarli emas
   

104.Quyida keltirilganlarning qaysilari yuqumsiz endemik kasaliklarga kirmaydi

1. 
   Endemik buqoq
   
2. 
   Kvashiorkor
   
3. 
   Flyuoroz
   
4. 
   Karies
   
5. 
   Suv-nitratli metgemoglobinemiya
   

105. Ilmiy-texnika taraqqiyotining muxim axmiyatga ega bo`lgan negativ oqibatlarini ko`rsating

1. 
   Asab-ruxiy zurikishlarning ortishi
   
2. 
   Jismoniy mexnatning kamayishi
   
3. 
   Atrof muxitning ifloslanishi
   
4. 
   Ayrim fizik omillarning ta’sir intensivligini ortishi
   
5. 
   Elektr-magnitli radiotulkinlarning paydo bo’lishi
   

106. Qishloq axoli joylarida atrof muxitni ifloslovchi asosiy manbalarni ayting

1. 
   shaxarlardan ifloslanishlarni tarqalishi
   
2. 
   Dala ishlari/kimyoviy moddalarni qo’llash
   
3. 
   Avia- va avtotransport
   
4. 
   Sanoat korxonalari
   
5. 
   Chorvochilik komplekslari
   

107. Atrof muxitning ifloslanishini odam organizmiga uzoq muddatdan sunggi ta’sir samarasiga nimalarni kiritish mumkin

1. 
   Nasliy kasalliklar va xavfli o`sma kasalliklari sonining o`sishi
   
2. 
   O’tkir zaxarlanish va nafas organlari kasalliklarining ortishi
   
3. 
   Surunkali zaxarlanish.jsimoniy rivojlanish ko’rsatkichlarining pasayishi
   
4. 
   Jigarning toksik jaroxatlanish
   
5. 
   Yurak-tomir kasalliklarining ortishi
   

108. Atrof muxitning ifloslanishini oldini oluvchi muxim tadbirlar qaysi

1. 
   Sanoat korxonalarni shaxardan chetga chiqarish
   
2. 
   Sanoat korxonalri atrofida sanitar-ximoya zonalarini yaratish
   
3. 
   Texnologiyani takomillashtirish chiqindisiz texnologiya
   
4. 
   Xamma turdagi chiqindilarni ikkilamchi ishlovdan o’tkazish
   
5. 
   Sanitariyaga doir qonunlarni kuchaytirish
   

109. Atrof muxit muxofaza qilishga yo`unaltirilgan eng muxim tadbirlarni ayting

1. 
   Eski jixozlarni almashtirish sanitar tadbirlar
   
2. 
   Territoriyani tozalash va ko`kalamzorlashtirish
   
3. 
   Ma’muriy texnologik sanitar-texnik tadbirlar
   
4. 
   Sanitar-texnik tadbirlar sanoat va transport chiqindilarini tozalash
   
5. 
   Sanoat korxonalari sonini kamaytirish tarnsport vositalarini takomillashtirish
   

110. Albedo nima degani

1. 
   quyosh radiatsiyasining intensivligi
   
2. 
   Xavo xarakatining yo`nalishi
   
3. 
   Shamol tezligi
   
4. 
   Shamollatish intensivligi
   
5. 
   Quyosh radiatsiyasining qaytarilish qiymati
   

111. Xonalarni oqilona bo`lmagan mikroiqlim eng ko’p darajada...ta’sir etadi

1. 
   Yurak-tomir sistemasiga
   
2. 
   Organizmdagi issiqlikning boshqarilishiga
   
3. 
   Nafas olish organlariga
   
4. 
   Chiqarish organlariga
   
5. 
   Nafas olish tezligiga
   

112. Palatada xavo xarakati tezligini qaysi asbobda o`lchash mumkin

1. 
   Psixrometr
   
2. 
   Anemometr
   
3. 
   Katatermometr bilan
   
4. 
   Luksmetr
   
5. 
   Termometrlar bilan
   

113. Xavoning namligini qaysi asbobda o`lchash mumkin

1. 
   Termometrlarda
   
2. 
   Anemometrlarda
   
3. 
   Psixrometrlar bilan
   
4. 
   Katatermometrlar bilan
   
5. 
   Lyuksmetrda
   

114. Meteosezgirlik nima degani

1. 
   Ob-xavoning o`zgarishiga organizmning javob ta’sirlanishi
   
2. 
   Ob-xavoning kelishini oldindan aytish qobiliyati
   
3. 
   Xavo xaroratining o`zgarishiga yo’qori sezgirlik xususiyati
   
4. 
   Xavo xarakati tezligiga sezgirlik
   
5. 
   Bunday tushunchaning o`zi yo’q
   

115. Ob-xavo o`zgarganda gipertoniya kasalligi bor bemorlar xolatining yomonlashuvi nimalarga bog`liq

1. 
   Xavo xaroratining tomirlarga ta’siri
   
2. 
   qon tomirlari devoriga shamolning ta’siri
   
3. 
   Ob-xavoning sezuvchi ta’siri
   
4. 
   Bunday bemorlar ob-xavo o`zgarishiga ta’sirlanmaydi
   
5. 
   Bunday bemorlarning meteosezgirligiga
   

116. Rumblar bo’yicha shamolning qaytalanishini grafik ifodasiga nima deyiladi

1. 
   Shamol grafigi
   
2. 
   Shamol tezligi
   
3. 
   Albedo
   
4. 
   Shamollar guli
   
5. 
   Gigienaga buning xech qanday aloqasi yo’q
   

117. Shamollar guli nima maqsadda foydalaniladi

1. 
   Kasalxonalarni loyixalashtirish uchun
   
2. 
   Ob’ektlarni joyda to`g`ri joylashtirish maqsadida
   
3. 
   Shamolning tezligini belgilash uchun
   
4. 
   Shamolning yunalishini belgilash uchun
   
5. 
   Xisob-kitoblar uchun
   

118. Havo xarorati va namligini qaysi asbob bilan o`lchash mumkin

1. 
   termometr
   
2. 
   psixrometr
   
3. 
   katatermometr
   
4. 
   anemometr
   
5. 
   UG-2
   

119. Palatadagi xavo xaroratining vertikal bo’yicha o`zgarishi...oshmasligi kerak

1. 
   2.5 gradusdan
   
2. 
   0.5 gradus
   
3. 
   4gradus
   
4. 
   5 gradus
   
5. 
   1.2 gradus
   

120. Xavoda og`ir ionlarning to`planishi nimadan dalolat beradi

1. 
   Xavoning kimyoviy ifloslanishidan
   
2. 
   Xona xavosining tozaligidan
   
3. 
   Xavoni changlar bilan ifloslanganligidan
   
4. 
   Xaroratning pasayishidan
   
5. 
   Xaroratning ortishidan
   

121. Fiziotreapiyada yengil ionlardan foydalanish nimaga asoslangan

1. 
   Bu ionlar biokimyoviy jaraenlarni stumullaydi
   
2. 
   Ularning antitoksik xususiyatiga
   
3. 
   Yoqimli xidga ega
   
4. 
   Elektrostatik zaryadlarni neytrallaydi
   
5. 
   Bu ionlar oqsilanish jaraenlarini bugadi
   

122. Kesson kasalligining kelib chiqishiga qaysi omil sababchi

1. 
   Kesson sharoitida xavo bosmining ortishiga
   
2. 
   Yo’qori xavo bosimidan normal bosimga tez o`tish
   
3. 
   Past atmosfera bosimi
   
4. 
   Kislorodning past portsial bosimi
   
5. 
   Siyraklashgan xavo
   

123. Tibbiy xodimlarda kesson kasalligining belgilari qanday sharoitda kelib chiqishi mumkin

1. 
   Barokamerada ishlaganda
   
2. 
   Barokamerada 2 soatdan ortik ishlaganda
   
3. 
   Barokamerada 1 soat ishlagandan keyin
   
4. 
   Tibbiy xodimlarda bunday belgilar uchramaydi
   
5. 
   Barokameradan tez chiqqanda
   

124. Yuzaga kelgan kesson kasalligini belgilarini qanday yo’qotish mumkin

1. 
   Venaga glyo’koza yuborish kerak
   
2. 
   Analgeziyalovchi preparatlar bilan
   
3. 
   Odamni barokameraga joylashtirib bosimni oshirish kerak
   
4. 
   Bemorni tulik tinchlantirish orqali
   
5. 
   Xonani shamollatish bilan
   

125. Atmosferada karbonat angidrid gazining to`planishi natijasidagi issiqxona effektining axamiyati qanday

1. 
   Iqlimning isishi
   
2. 
   qutblarda muzlash jaryonlarining ortishi
   
3. 
   Ozon qavatining yupqalanishi
   
4. 
   Odamlarning zaxarlanishi
   
5. 
   O`simlik dunyosining yo’qotilishi
   

126. 'Ozon teshigi'ni paydo bo’lishi qanday biologik oqibatlarni keltirib chiqaradi

1. 
   Teri rak kasalligini oshiradi
   
2. 
   Yerdagi tirik mavjudotlarni o`ldiradi
   
3. 
   Iqlimni o`zgartiradi
   
4. 
   Yerda iqlimni isitadi
   
5. 
   Buning xechqanday oqibai bo`lmaydi
   

127. Yashash xonalaridagi karbonat angidrid gazining miqdori...bo`lganda xavo toza deb qachon aytiladi

1. 
   0.5%
   
2. 
   1%
   
3. 
   0.1%gacha
   
4. 
   0.01%
   
5. 
   0.05%
   

128. DPM-da bemorni davolaganda kelib chiqqan yo’qumli kasallikka nima deyiladi

1. 
   Gripp
   
2. 
   Ichburug`
   
3. 
   Stafilokokkli infektsiya
   
4. 
   Anaerobli infektsiya
   
5. 
   Kasalxona ichi infektsiyasi
   

129. Litosferaning qaysi qismi tabiiy radioaktiv elementlarni katta miqdorda ushlashi bilan ta’riflanadi:

1. 
   tog’ jinslari
   
2. 
   o’rmonli tuproqlar
   
3. 
   loyli tuproqlar
   
4. 
   qumli tuproqlar
   
5. 
   loy tuproqlar
   

130. Kasalxona ichi infektsiyasini oldini olish bo’yicha bo`lgan tadbirlar guruxini ayting

1. 
   Oqilona rejalashtirish, shamollatish, xonalarni uz vaqtida xullab artish, xavo muxitini sanatsiya qilish
   
2. 
   Bemorlar va xodimlarni vaqtsinatsiya qilish, manbani soglomlashtirish
   
3. 
   Manbani uzatilish yo`llarini yo’qotishga, organizmning qarshilik kursatish qobiliyatini oshirishga qaratilgan tadbirlar
   
4. 
   Xavoni konditsionerlash, yo’qumli kasalni ajratish
   
5. 
   Bo`limni bokslashtirish, muntazam xo`llab tozalash
   

131. Operatsiya xonasini operatsidan oldin va keyin bak.ifloslanishiga qiyosiy baxo berishda qaysi usuldan foydalanish mumkin

1. 
   kolorimetrik
   
2. 
   sedimentatsion
   
3. 
   titrometrik
   
4. 
   tortish
   
5. 
   vizual
   

132. Opreatsiya xonasida xavoning bakterial tozaligini ta’minlash bo’yicha eng ishonchli tadbirlar qaysilar

1. 
   xonani oqilona shamollatish, sifatli tozalash, kvartslash
   
2. 
   kvaprts lampasi bilan zararsizlantirib turish
   
3. 
   yaxshi yoritish.muntazam shamollatib turish.tozalash
   
4. 
   dezinfektsiyalovchi vositalar bilan tozalash.kvartslash
   
5. 
   instrumentlarni sterillash.xodimlarning kuli va kiyimini sterillash
   

133. Davolovchi-ximoyalovchi tartib nima

1. 
   Bemorlarni sifatli davolash va ularni tashqi muxit omillarining negativ ta’siridan -ximoya qilishga karatilgan tadbirlar majmuasi
   
2. 
   Postelda yotish tartibi
   
3. 
   Shaxsiylashtirilgan davoalsh tartibi va shovqindan ximoya qilish
   
4. 
   Bemorni davolash va tinch sharoit yaratish
   
5. 
   Zamonoviy kasalxonada bemorni davolash
   

134. Kasalxona quyida keltirilgan qaysi ob’ektlar bilan yaqin qurilmasliligi kerak

1. 
   Yengil sanoat
   
2. 
   Tikuvchilik korxonalari
   
3. 
   Stadionlar
   
4. 
   Parklar
   
5. 
   Kimyo sanoati
   

135. Kasalxona qabriston bilan yonma-yon joylashtirish mumkinmi

1. 
   Yo’q bu bemorlar uchun psixologik pressing
   
2. 
   Xa bu juda qulay
   
3. 
   Agar uchastka tutashmagan bo’lsa unda mumkin
   
4. 
   Yo’q bu ko`mish marosimlariga xalaqit beradi
   
5. 
   Yo’q chunki qabriston xavosi ifloslangan bo’lishi mumkin
   

136. Markazlashtirilgan kasalxona nima degani

1. 
   Kasalxonaning barcha bo`limlari bitta binoda joylashadi
   
2. 
   Xar bir bo`lim aloxida binoda joylashadi
   
3. 
   Xamma binolar bir-biri bilan tutashtirilgan
   
4. 
   Xamma bo`limlar mamuriy korpus bilan bog`langan
   
5. 
   Bunday kasalxona bo`lmaydi
   

137. Markazlashmagan kasalxona nima

1. 
   Xarbir bo`lim aloxida ximoyalangan kirish yo`lagiga ega
   
2. 
   Xarbir bo`lim aloxida binoda joylashadi
   
3. 
   Bo`limlar kasalxona territoriyasining cheti bo`ylab qurilgan
   
4. 
   Xamma bo`limlar bitta binoda joylashgan
   
5. 
   Ma’muriyat va dorixona aloxida boshqa bo`limlar bitta binoda
   

138. Kasalxona uchastkasida qaysi zona uchun eng ko’p joy ajratiladi

1. 
   Qurilish zonasi uchun
   
2. 
   Xo`jalik zonasi uchun
   
3. 
   Patologoanatomik korpus uchun
   
4. 
   Maydonlar yo`llar va yo`lkalar uchun
   
5. 
   Ko`kalamzorlashtirish zonasi uchun
   

139. Kasalxonaning umumiy qabul bo`limida bolalarni qabul qilish mumkinmi

1. 
   Mumkin faqat kattalardan so`ng
   
2. 
   Mumkin faqat kattalarni qabul qilishdan oldin
   
3. 
   Yo’q bolalar bo`limida o`zining qabulxonasi bo’lishi kerak
   
4. 
   Xech qanday chegarasiz qabul qilish mumkin
   
5. 
   Yo’q qabulxonani avval shamollatib olish kerak
   

140. Palatalar bo`limi tarkibiga nechta palatalar sektsiyasi kiradi

1. 
   2 kam bo`lmasligi
   
2. 
   3 dan kam bo`lmasligi
   
3. 
   1-2
   
4. 
   4-5
   
5. 
   Chegaralanmaydi
   

141. Qanday qurilish turida palatalar bo`limi eng yaxshi shamollatilish sharoitini ta’minlaydi

1. 
   ikki tomonlama qurilganda
   
2. 
   qisman ikki tomonlama qurilganda
   
3. 
   bir tomonlama qurilganda
   
4. 
   ikki koridorlik tizimda
   
5. 
   sirkulyar turda
   

142. Kasalxonadagi xamma xonalarning devorini butun balandligi bo’yicha moyli bo`yoq bilan bo`yasa nima bo`ladi

1. 
   Xonalarda mikroblarning soni kamayadi
   
2. 
   Bo`yoqlarning xididan qututlish juda qiyin bo`ladi
   
3. 
   Xonalardagi mikroiqlim va xavoning kimyoviy tarkibi o`zgaradi
   
4. 
   Xonalar gigiena nuqtai-nazardan juda muvofiq bo`ladi
   
5. 
   Xavoning bakteriyalar bilan ifloslanishi ortadi
   

143. Keltirilgan xonalarning qaysilari opreatsiya bloki tarkibiga kirmaydi

1. 
   Xushsizlantirish xonasi
   
2. 
   Bog`lash xonasi
   
3. 
   Xodimlar uchun sanpropusknik
   
4. 
   Bayyonnoma tuzish xonasi
   
5. 
   Gipslash xonasi
   

144. Yarim boks boksdan nimalari bilan farqlanadi

1. 
   Xojatxonasi yo’q
   
2. 
   Koridor bilan bog`lanish eshigi yo’q
   
3. 
   Xonalar bir-biri bilan boglanmaydi
   
4. 
   Tashqi kirish eshigi yo’q
   
5. 
   Yarim bokslar umuman tashkil etilmaydi
   

145. Tug`uruqxonaning qabul bo`limida nechta ko’rish xonasi bo`ladi

1. 
   2 kam bo`lmasligi
   
2. 
   bitta
   
3. 
   to`rtta
   
4. 
   1-2
   
5. 
   buning axamiyati yo’q
   

146.Tug`ishdan keyingi palatalarning siklik to`ldirilishini gigienik axamiyati nimada

1. 
   qabul qilish va chiqarishni yengil nazorat qilish uchun
   
2. 
   tuqqan ayollarni kuzatishni yengillashtirish
   
3. 
   palataning to`liq san.ishlovidan o’tkazish imkoniyati yaratiladi
   
4. 
   chaqaloqlarga ishlov berish yengil amalga oshiriladi
   
5. 
   gigienik ahamiyatga ega emas
   

147. Yo’qumli kasalliklar shifoxonasida chiqindi suvlarga ishlov berishda qaysi usulni nazarda tutish lozim

1. 
   tindirish
   
2. 
   kaogulyatsiya qilish
   
3. 
   ftorlash
   
4. 
   dezaktivatsiya qilish
   
5. 
   zararsizlantirish
   

148. Agar kasalxonani suv bilan ta’minlash uchun ochiq suv manbai va artezian qudug`i bo’lsa.qaysi biridan foydalanish maqulroq

1. 
   ochiq suv manbaidan
   
2. 
   artezian qudugidan
   
3. 
   agar suvni zararsizlantirish ko`zda tutilgan bo`lsa ochiq manba
   
4. 
   agar suv 10 m chuqurlikdan ortiq bo`lmasa artezian qudugi
   
5. 
   ochiq manba chunki unda suv xajmi katta
   

149. Yilning issiq kunlarida ratsionning umumiy energetik qiymati 3 mahal ovqatlanish tartibi qanday taqsimlanadi?

1. 
   nonushta 40-50%, tushlik 20-25%, kechki ovqat 30-40%.
   
2. 
   nonushta 20-25%, tushlik 40-45%, kechki ovqat 30-40%.
   
3. 
   nonushta 30-35%, tushlik 40-45%, kechki ovqat20-25%.
   
4. 
   nonushta 30-35%, tushlik 20-25%, kechki ovqat 40-45%
   
5. 
   nonushta 15-20%, tushlik 30-35%, kechki ovqat 40-50%.
   

150. Gigienik reglament tushunchasi nimani angalatadi.

1. 
   Odam organizmi uchun tashqi muxit omillarining eng muvofiq yoki indifirent miqdorini belgilovchi xujjat
   
2. 
   Sog`liqni saqlashdagi xar qanday muassasaning asosiy faoliyatini belgilovchi xujjat
   
3. 
   Atrof muxit omillarining fizikaviy va kimyoviy omillarini ta’riflovchi xujjat
   
4. 
   Zararli sharoitlarda mexnat sharoitini chegaralovchi xujjat
   
5. 
   Odamning kun tartibini reglamentlovchi xujjat
   

151. Keltirilgan tushunchalarning qaysi biri oqilona ovqatlanishni tavsiflaydi:

1. 
   yuqori miqdorda oqsil tutgan sifatli ovqatlanish
   
2. 
   yuqori miqdorda yog’larni tutgan yuqori kaloriyali ovqatlanish
   
3. 
   fiziologik ehtiyojlarga muvofiq oziq moddalar va energiya bilan ta’minlaydigan ovqatlanish
   
4. 
   yoshga mos ovqatlanish
   
5. 
   yuqori miqdorda vitaminlar va mineral moddalarni tutgan, yosh va jinsga mos ovqatlanish
   

152. Ovqatlanish adekvat, balanslangan bo’lishi, ovqat sifatli va qabul qilish kun mobaynida to’g’ri taqsimlangan bo’lishi kerak – berilganlar oqilona ovqatlanishga bo’lgan talablarni aks ettiradimi

1. 
   yo’q
   
2. 
   tavsif qisman berilgan
   
3. 
   xato izohlar berilgan
   
4. 
   ha
   
5. 
   tavsif ortiqcha talablardan tashqil etgan
   

153. ABT (ASU)da ishlovchilarining oqilona ovqatlanishini mehnat jadalligining qaysi guruhi bo’yicha hisoblanadi:

1. 
   1 guruh
   
2. 
   2 guruh
   
3. 
   3 guruh
   
4. 
   4 guruh
   
5. 
   5 guruh
   

154. Tog’-kon va yer ostida ishlovchilarining ovqatlanish ratsionini hisoblashda mehnat jadalligining qaysi guruhiga kiritiladi:

1. 
   5 guruhga
   
2. 
   3 guruhga
   
3. 
   4 guruhga
   
4. 
   2 guruhga
   
5. 
   1 guruhga
   

155. Ovqatlanishning fiziologik me’yorlarini o’zgarmas, doimiy belgilangan deb hisoblasa bo’ladimi:

1. 
   ha, chunki bu gigienik me’yor
   
2. 
   ha, chunki bu me’yorlar laborator hayvonlarda aprobatsiya qilingan
   
3. 
   yo’q, chunki bu me’yorlar faqat laborator hayvonlarda aprobatsiya qilingan
   
4. 
   ha, chunki bu me’yorlar ilmiy asoslangan
   
5. 
   fiziologik me’yorlar amaldagi energiya sarfi bilan o’zgarib turadi
   

156. Turli iqlim sharoitlari uchun fiziologik me’yorlarda farqlar bo’ladimi?

1. 
   kaloriyalar bo’yicha ham, ovqatning tarkibi bo’yicha ham farqlar albatta bo’ladi
   
2. 
   hech qanday farqlar yo’q
   
3. 
   janub sharoitida kaloriya o’rta kenglikdagiga qaraganda 10%ga yuqori
   
4. 
   yilning mavsumiga bog’liq holda farqlar bor
   
5. 
   shimolda janubga qaraganda kaloriya 20%ga yuqori bo’ladi
   

157. O’zbekiston sharoitida ovqatlanish gigienasi sohasida asosiy muammolarni ko’rsating

1. 
   past kaloriyalilik, meva va sabzavotlarni ko’p tutishi
   
2. 
   yog’lar va mevalarning yuqori miqdorda ekanligi
   
3. 
   oqsillar, uglevodlar va mineral moddalarning yuqori miqdorda tutishi
   
4. 
   ovqatlanishning balanslanmaganligi, vitaminlarni ko’p miqdorda tutishi
   
5. 
   yetarlicha kaloriyali emasligi, balanslanmagan, zaharlanishlar xavfi
   

158. Qaysi oziq moddalar uchun plastik funktsiya asosiy hisoblanadi

1. 
   yog’lar uchun
   
2. 
   uglevodlar uchun
   
3. 
   vitaminlar uchun
   
4. 
   mineral moddalar uchun
   
5. 
   oqsillar uchun
   

159. Qaysi oziq moddalar uchun energetik funktsiya asosiy hisoblanadi

1. 
   yog’lar uchun
   
2. 
   uglevodlar uchun
   
3. 
   oqsillar uchun
   
4. 
   vitaminlar uchun
   
5. 
   mineral moddalar uchun
   

160. Qaysi oziq-ovqat mahsulotlari to’la qiymatli oqsillarni tutadi

1. 
   sariyog’da va hayvon yog’ida
   
2. 
   meva va sabzavotlarda
   
3. 
   go’shtda, sutda, parranda, baliqda, tuxumda
   
4. 
   non va non mahsulotlarida
   
5. 
   guruchda, fasol, grechixa va boshqa yormalarda
   

161. Qaysi oziq-ovqat mahsulotlari to’la qiymatli bo’lmagan oqsillarni tutadi

1. 
   sabzavotlar, mevalar va baliq
   
2. 
   parranda go’shti va tuxumi
   
3. 
   don mahsulotlari
   
4. 
   sut va sut mahsulotlari
   
5. 
   go’sht, sariyog’ va o’simlik yog’i
   

162. Yuqumli kasallik bo’limining chiqindi suvini nima qilish kerak

1. 
   Shimilib ketuvchi quduqlarga yig’iladi
   
2. 
   Umumiy kanalizatsiyaga chiqarilishi mumkin
   
3. 
   Kanalizatsiyaga quyilishidan oldin tindiriladi
   
4. 
   Kanalizatsiyaga chiqarilishidan oldin zararsizlantiriladi
   
5. 
   Maxsus idishlarda to’planib so’ngra kasalxona tashqarisiga chiqarib tashlanadi
   

163. Kasalxonani suv bilan ta’minlash uchun artezian qudug’idan foydalanish mumkinmi

1. 
   Yo’q, chunki artezian suvi sanitar-gigienik talablarga javob bermaydi
   
2. 
   Yo’q, artezian suviningharorati juda sovuq
   
3. 
   Yo’q, chunki artezian suvining qattiqligi juda yuqori
   
4. 
   Ha, bu eng yaxshi va foydalansa buladigan variant
   
5. 
   Ha, agar artezian qudug’i kasalxona territorisidan chetda bo’lsa
   

164. Kasalxonaning suv ta’minotini qoniqarli deb bo’ladimi, agar bir kun uchun 1 koykaga 200 l hisobidan suv ta’minlovchi vodoprovod bo’lsa

1. 
   har qanday kasalxona uchun bu miqdordagi suv yetarli emas
   
2. 
   ha, agar bu qishloq kasalxonasi bo’lsa
   
3. 
   ha, agar bu somatik kasalxona bo’lsa
   
4. 
   ha, agar bu yo’qumli kasalliklar shifoxonasi bo’lsa
   
5. 
   yo’q, 1 koyka uchun kuniga 1000 l dan kam bo’lmasligi kerak
   

165. Yuqumli kasalliklar shifoxonasida chiqindi suvlarga ishlov berish usuli

1. 
   Tindirish
   
2. 
   Kaogulyatsiya qilish
   
3. 
   Ftorlash
   
4. 
   Zararsizlantirish
   
5. 
   Dezaktivatsiya qilish
   

166. Agar kasalxonani suv bilan ta’minlash uchun ochiq suv manbai va artezian qudug’i bo’lsa, qaysi biridan foydalanish ma’qulroq

1. 
   Ochiq suv manbaidan
   
2. 
   Agar suvni zararsizlantirish rejalansa, ochiq manba
   
3. 
   Artezian qudug’idan
   
4. 
   Agar suv 10 m chuqurlikdan ortiq bo’lmasa, artezian qudug’i
   
5. 
   Ochiq manba, chunki unda suv xajmi katta
   

167. Suvning gigienik tutgan o’rni

1. 
   badanni toza tutish, kiyim bosh, turar joylarni toza saqlash, ovqat tayyorlash, sog’lomlashtiruvchi va chiniqtiruvchi omil
   
2. 
   organizmga tushadigan moddalarning universal erituvchisi
   
3. 
   organizmdagi biokimyoviy jarayonlarni ta’minlash
   
4. 
   terining tarangligini ta’minlab, termoregulyatsiyani normal ketishini ta’minlaydi
   
5. 
   yuqumli kasal tarqatuvchi mikroblar va invaziyalarni yuqish omili hisoblanadi
   

168. Suvning epidemiologik ahamiyati:

1. 
   organizmda biokimyoviy jarayonlarni yaxshi kechishini ta’minlaydi
   
2. 
   suv ko’pgina yuqumli kasalliklarni tarqatuvchi omil bo’lishi mumkin
   
3. 
   endemik kasalliklarni kelib chiqishi va rivojlanishiga olib keladi
   
4. 
   mikroorganizmlar uchun suv muxiti saqlanishi va ko’payishi uchun muvofiq muhit hisoblanadai
   
5. 
   gelmintlarning invazion xossalarini saqlaydi
   

169. O’zbekiston aholisini ichimlik suvi bilan ta’minlashdagi asosiy muammolarni ko’rsating

1. 
   vodoprovod suvi bilan ta’minlanganlik
   
2. 
   suv manbalarining uzoqligi va sho’rlanganligi
   
3. 
   aholini yetarlicha ichimlik suvi bilan ta’minlanmaganligi, suv manbalarining tanqisligi, manbalarning ifloslanganligi
   
4. 
   manbalarning ifloslanganligi va manbalardan foydalanishdagi texnik qiyinchiliklar
   
5. 
   suv omborlarining yo’qligi va ulardan foydalanishning iloji yo’qligi
   

170. Bizning sharoitda uchraydigan va quyida keltirilgan manbalarning qaysi biri yer osti suvlariga kiradi

1. 
   sizot va taqir suvlar
   
2. 
   quduq, buloq va artezian suvlari
   
3. 
   suv omborlaridagi va vodoprovod suvlari
   
4. 
   artezian va sizot suvlari
   
5. 
   ko’l, artezian suvlari, yuzaki suvlar
   

171. Aholini markazlashgan suv bilan ta’minlash qaysi tartibda amalga oshiriladi

1. 
   artezian qudug’idan ko’tarish, to’plash, saqlash va aholiga uzatish
   
2. 
   suvni olish, tindirish, saqlash va aholiga uzatish
   
3. 
   suvni olish, haydash minorasiga ko’tarish, saqlash, aholiga uzatish
   
4. 
   quduqlarni jihozlash, ularni nazorat qilib aholiga tarqatish
   
5. 
   suvni olish, tozalash, zararsizlantirish va aholiga uzatish
   

172. Ichimlik suvining sifatini normalashda qaysi ko’rsatkichlar guruhidan foydalaniladi

1. 
   organoleptik, fizikaviy, kimyoviy, bakteriologik
   
2. 
   biologik, bakteriologik, fizikaviy, organoleptik
   
3. 
   organoleptik, bakteriologik, kimyoviy, biologik
   
4. 
   rangliligi, tiniqligi, hidi,
   
5. 
   kimyoviy tarkibi, tiniqligi, bakteriologik ko’rsatkichi
   

173. Suvni zararlantirishning asosiy usullari

A. qaynatish

B. xlorlash

C. filtratsiya

D. tindirish

E.koagulyatsiyalash
174. Suvga ishlov berishda -koagulyatsiya, filtrlash, cho’ktirish qaysi bosqichga kiradi

1. 
   suvni zararsizlantirish
   
2. 
   erigan RMlarni dezaktivatsiya qilish
   
3. 
   suvni tindirish
   
4. 
   suvni deftorlash
   
5. 
   suvni temirsizlantirish
   

175. Suvning gigienik ahamiyati?

1. 
   fiziologik ehtiyojlar
   
2. 
   erituvchi, katalizator, dezinfektsiya
   
3. 
   xonalarni tozalashda, ovqat tayyorlashda, xazm bo’lishi
   
4. 
   uy-joy, badan, kiyim-boshlarni toza tutishda
   
5. 
   yong’inga qarshi maqsadda, badan tozaligi, erituvchi
   

176. Suv orqali vujudga keladigan endemik kasalliklar?

1. 
   bo’qoq, flyuoroz, itay-itay, ichterlama
   
2. 
   ichburug’, ichterlama, flyuoroz
   
3. 
   bo’qoq, flyuoroz, oshqozon-ichak kasalliklari
   
4. 
   ichburug’, rishta, gelmintozlar, gepatit V
   
5. 
   flyuoroz, itay-itay, suv-nitratli metgemoglobinemiya
   

177. Suvni zararsizlantirish samarasi quyigilarga ko’ra o’tkaziladi:

1. 
   ichimlik suvida qoldiq xlor bo’yicha
   
2. 
   koli-titr, koli–indeks;
   
3. 
   xlorli ohakda faol xlorning miqdori;
   
4. 
   suvni xlorni yutishi bo’yicha;
   
5. 
   suvni tiniqligi.
   

178. Suv orqali bo’ladigan epidemiyalarning o’ziga xos xususiyatlarini ko’rsating

1. 
   bemorning og’ir holati, gospitalizatsiyaning qiyinligi
   
2. 
   yoppasiga tarqalishi, o’choqlilik, kontaktli dumning mavjudligi
   
3. 
   o’choqlilik, diagnoz qo’yishning qiyinligi
   
4. 
   diagnoz qo’yishning qiyinligi
   
5. 
   gospitalizatsiyaning qiyinligi
   

179. O’zbekistonda ichimlik suvi tarkibida ftorning me’yorini kamaytirilishi nima bilan tushuntiriladi

A. iqlimning quruqligi va yuqori namligi

B. organizmdan ko’p terlash orqali ajralishi va ftorning ko’p ajralishi

C. flyuorozning profilaktikasi uchun

D. O’zbekistonda ftorning yuqori miqdori

E. ko’p ichimlik ichganlik uchun
180. Suvning tindirish va tiniqlashtirish usullariga kiradi

A. chuchuklashtirish, gamma nurlar qo’llash

B. tindirish, distillyatsiya;

C. filtratsiya va yumshatish

D. tindirish, koagulyatsiya, filtrlash

E. ozonlash

181. Suvning kimyoviy zararsizlantiri sh usullari?

A. qaynatish

B. tindirish

C. UYuCh

D. UBN

E. ozonlash

182. Suvning organik ifloslanishini ko’rsatmaydigan kimyoviy ko’rsatkichlari ayting

A. ftor miqdori, qoldiq xlor miqdori

B. yuqori oksidlanuvchanlik

C. oqsil uchligi mavjudligi, KBE

D. azot, ammiak, nitritlarning mavjudligi

E. nitritlarning yuqori ko’rsatkichlari

183. DPMning suv iste’moli me’yorlarini belgilovchi 3 omilni ko’rsating:

1. 
   suv ta’minoti tizimiga
   
2. 
   DPM sohasiga, DPMda o’rinlar soniga, DPM turiga (kasalxona, poliklinika)
   
3. 
   o’rinlar soniga va DPM sohasiga
   
4. 
   suv manbaining xarakteriga
   
5. 
   DPM turiga (kasalxona, poliklinika)
   

184. Suvning ta’mi va begona ta’mini kim aniqlaydi

A. har qanday odam

B. laborantlar

C. degustatorlar

D. suvning xidi aniqlanmaydi

E. odoratorlar.

185. Suvli infektsiyalarning profilaktikasida birlamchi ahamiyatga ega bo’lgan tozalash usulini ko’rsating

A. cho’ktirish, tindirish, koagulyatsiya va filtratsiya

B. xlorlash, qaynatish, deftorlash

C. xlorlash, qaynatish, tirdirish, yumshatish

D. tindirish va zararsizlantirish

E.tindirish, koagulyatsiya, filtratsiya, zararsizlantirish, dezodaratsiya

186. Nomuvofiq vaziyatda suvni xlorlash usullari

A. normal dozalarda

B. dezaminlash

C.ozonlash

D. gamma nurlar bilan

E.giperxlorlash

187 Ichimlik suvining bakteriologik ko’rsatkichlari:

A. koli titr, koli indeks, umumiy mikroblar soni

B. anaeroblar titri

C. termofillar titri

D. patogen mikroorganizmlar mavjudligi

E. gelmintlar tuxumini borligi

188.Suvni maxsus ishlov berish usullarini ayting

A. koagulyatsiya, tindirish

B. ftorlash, dezodoratsiya, temirsizlantirish

C. xlorlash, yodash

D. temirsizlantirish

E.filtratsiya

189. Suvni zararsizlantirishning kimyoviy usullarini ayting

A. qaynatish, ultrabinafsha nurlar bilan nurlantirish

B. tindirish, koagulyatsiya va tiniqlashtirish

C.xlorlash, ozonlash, kumushning oligodinamik ta’siridan foydalanish

D. mexanik cho’ktirish va filtratsiya

E.magnit nurlanishlarni ta’siri

190. Ekotizimda suvning yuqori darajadagi oksidlanuvchanligi nimadan dalolat beradi

1. 
   oqsil moddalarning mavjudligidan
   
2. 
   ammoniy tuzlarining mavjudligidan
   
3. 
   ftorning mavjudligi
   
4. 
   suvda organik moddalarning ko’pligidan
   
5. 
   xlorning mavjudligi
   

191. Suv havzalarida o’z-o’zidan tozalanish jarayoni nima hisobiga sodir bo’ladi?

A. quyosh nurlari, kimyoviy- biokimyoviy jarayonlar

B. suvning biokimyoviy reaktsiyalari

C. biokimyoviy omillar ta’siri

D. fito- va bioplanktonlarning hayot faoliyati

E. aralashish, cho’kish, quyosh nuri, kimyoviy- biokimyoviy jarayonlar

192. Issiq iqlim sharoitida ichimlik suvi tarkibida ftorning kamaytirilishi nima bilan izohlanadi?

A. flyuoroz profilaktikasi uchun

B. iqlimning quruqligi va yuqori namlili bilan

C. ko’p terlash orqali ftorning chiqib ketishi bilan

D. suvga bo’lgan ehtiyojning yuqoriligi bilan

E.issiq iqlim sharoitida ftorning miqdorining ko’pligi
193. Yer osti suv havzalari ning kamchiliklari:

A. tozalash inshootlarining yetishmasligi

B. yuqori darajada mineralizatsiya, yuqori darajada qattiqligi

C. yuqori darajada mineralizatsiya

D. suv olishning qiyinligi

E.yuqori darajada qattiqligi, past harorat

194.Suvni gelmintologik tekshirish uchun suv namunasi xajmi qancha bo’lishi kerak

A. 1- 3 l

B. 2 l

C. 30- 35 litrdan kam emas

D. 1,5 litrdan ko’p emas

E. ahamiyati yo’q

195. Ochiq suv havzasidan bakteriologik tekshirish uchun suv namunasi xajmi qayerdan olinadi

A. suv yuzasidan 15-20 sm chuqurlikda

B. suv havzasi yuzasidan

C. suv havzasidan 25-30 sm chuqurlikdan

D. suv tubidan 10-15 sm balandlikda

E. suv tubidan 2 metr balandlikda

196. Suvni organoleptik xossalarini tekshirish uchun qanday idishga namuna olinadi:

A. polietilen

B. shisha va polietilen

C. plastmassa idishga

D. maxsus idishga

E. shisha

197. Suvning harorati qayerda o’lchanadi

A. bevosita suv havzasida

B. laboratoriyada suvni tekshirayotganda

C. suv namunasi olish bilan

D. laboratoriyada 2 soatdan keyin

E. sanitar-gigienik laboratoriyada

198.Suvni pH o’tkaziladi:

A.namuna olish bilan

B. laboratoriyada

C. bevosita suv havzasida

D. sanitar-gigienik laboratoriyada

E. laboratoriyada suvni tekshirayotganda

199.Suvning loyqaligini aniqlash uchun suv nima bilan konservatsiyalanadi

A. sulfat kislota bilan

B. natriy ishqori bilan

C. xloroform bilan

D. xloramin bilan

E. tuzli eritma bilan

200. Oksidlanuvchanlik va ammiakni aniqlash uchun suv nima bilan konservatsiyalanadi:

A. xloroform bilan

B. natriy ishqori bilan

C. xloraminom

D. 25 % li sulfat kislota bilan

E. soda bilan

201. Xloroform bilan suv namunasining qaysi ko’rsatkichlarini aniqlash uchun qo’llanadi:

A. organoleptik ko’rsatkichlar

B. oqsilanuvchanlik va ammiak

C. bakteriologik tahlil

D. tuzlar

E. boshqa sanitar- kimyoviy ko’rsatkichlar

202. Suvning organoleptik xossalariga kiradi:

A. hidi, ta’mi (begona ta’mi), rangdorligi, loyqaligi

B. hidi, ta’mi (begona ta’mi);

C. rangdorligi, loyqaligi

D. hidi, ta’mi (begona ta’mi), rangdorligi, quruq qoldiq

E.ta’mi, begona ta’mi, rangdorligi, loyqaligi

203. Ichimlik suvining eng muvofiq harorati:

A. 12 ⁰C dan yuqori

B. 7- 12 ⁰C

C. 7 ⁰Cdan past

D. 20 ⁰Cdan yuqori

E. 20 ⁰C

204. Ichimlik suvining ta’mi nimaga bog’liq:

A.suvning haroratidan

B. suvning harorati va erigan gazlarga

C. suvning harorati, erigan gaz va tuzlarga

D.erigan og’ir metall tuzlariga

E.rangdorligiga

205.Suvning loyqaligi necha mg/litrdan ko’p bo’lmasligi kerak:

A. 0,5

B. 1,0

C. 0,9

D. 1,5

E. 1- 2
206. Suv tarmog’i (vodoprovod) suvining hidi necha balldan oshmasligi kerak:

A. 3

B. 0

C. 4

D. 5

E.2
207. Suvdagi begona ta’mi necha balldan oshmasligi kerak:

A. 2

B. 3

C. 0

D. 5

E.1

208. Loyqalikni tekshirish usuli:

A. kolorimetrik

B. fotometrik

C. sintsillyatsion

D.tortish usuli

E.filtratsiya

209. Suv tarqatish tarmog’ida suvning sifati Davlat Standarti “Ichimlik suvi” talablariga javob beradi, qachonki:

A. hidi va begona ta’mi 0 ball, rangdorligi 10⁰ , loyqaligi 2,5 mg/l;

B. hidi va begona ta’mi 3 ball, rangdorligi 30⁰, loyqaligi 1,5 mg/l;

C. hidi va begona ta’mi 2 ball, rangdorligi 20⁰, loyqaligi 1,5 mg/l

D. hidi va begona ta’mi 3 ball, rangdorligi 10⁰, loyqaligi 2,0 mg/l

E. hidi va begona ta’mi 4 ball, rangdorligi 15⁰, loyqaligi 1,0 mg/l

210. Tabiiy suvlarning rangdorligi nimaga bog’liq:

A. gumin moddalar, temirning kolloid birikmalari va suv o’tlarining rivojlanganligi

B. gumin moddalari

C. suv o’tlarining rivojlanganligi

D. gumin moddalar va temirning kolloid birikmalari

E.temirning kolloid birikmalari

211.Tabiiy suvning rangdorligi nimaga bog’liq:

A. yuza- faol moddalar

B. kaltsiy va magniy tuzlari

C. suv o’tlarining rivojlanganligi

D. temir birikmalari

E. gumin moddalari

212. Me’yoriy hujjatlarda suvning epidemik xavfsizligi quyidagi qaysi ko’rsatkichlari bilan ta’minlanadi:

A. bevosita

B. bilvosita

C. koli indeks bo’yicha

D. gelmint tuxumlari

E. biologik

213. Ichimlik suvi DSt 950-2011 “Ichimlik suvi” ga muvofiq epidemik xavfsizligini baholash quyidagi ko’rsatkichlar bo’yicha o’tkaziladi:

A. koli- indeks, umumiy mikroblar soni

B. koli- indeks, umumiy mikroblar soni, termotolerant koli formali

C. koli- indeks, umumiy mikroblar soni, patogen mikroorganizmlar

D. bakteriyalar, koli- faglar, sulfit redutsiyalovchi klostridiyalarning sporalari

E. koli indeks, koli titr

214. Ichimlik suvining epidemik xavfsizligining bevosita ko’rsatkichlari:

A. saprofit mikroflora va ichak tayoqchalari bakteriyalari guruhi

B. ichak tayoqchalari bakteriyalari guruhi

C. o’tkir ichak infektsiyalari qo’zg’atuvchilari

D. saprofit va parazitar mikroflora

E. toksikoinfektsiyalar qo’zg’atuvchilari

215. Ichimlik suvida viruslar bo’lishining bilvosita ko’rsatkichi:

A. hidi

B. pH

C. tiniqligi

D. loyqaligi

E. rangdorligi

216. Eng ko’p miqdorda suv havzasiga chiqindi suvlarining biogen elementlari tushadi:

A. xo’jalik maishiy chiqindi suvlari

B. sanoat korxonalari

C. yog’inlar

D. chiqindi suvlar

E. qishloq xo’jalik dalalaridan

217. Suv havzalarining o’z-o’zidan tozalanishi – bu:

A. suvning birlamchi xossalari va tarkibini tiklanishiga olib keluvchi barcha tabiiy jarayonlar yig’indisi

B. organik ifloslanishni kamayishiga olib keluvchi biologik mexanizmlar

C. organik ifloslanishni ko’payishiga olib keluvchi biologik mexanizmlar

D. suvning birlamchi xossalari va tarkibini oksidlanishiga olib keluvchi barcha tabiiy jarayonlar yig’indisi

E. ushbu jarayonga ta’sir etuvchi fizik omillar

218. Koli-indeks nima:

1. 
   1 dm³ suvdagi koli-faglarning soni
   
2. 
   1 dm³ suvdagi ichak guruhiga kiruvchi bakteriyalar miqdori
   
3. 
   1 sm³ suvdagi ichak guruhiga kiruvchi bakteriyalar miqdori
   
4. 
   1 sm³ suvdagi mikroblarning umumiy soni
   
5. 
   1 sm³ suvdagi barcha bakteriyalar soni
   

219. Mikroorganizmlar- sanitar ko’rsatkichlar hisoblanadi

A. suv saprofitlari

B. koli- faglar

C. ichak tayoqchasi guruhi bakteriyalari

D. o’pka tayoqchasi guruhi bakteriyalari

E. koli titr va mikroblar soni
220. Quduq suvida ichak tayoqchasi guruhi bakteriyalari indeksi necha bo’lganda epidemik xavfli hisoblanadi:

A. 3;

B. 10

C. 50

D. 100

E.400
221. Suv sabab bo’lishi mumkin:

A. ichak yuqumli kasalliklari kelib chiqishiga

B. ichak bakterial va virusli kasalliklari

C. ichak bakterial infektsiyalar, virusli kasalliklar, gelmint invaziyalar

D. ichak bakterial infektsiyalar, gelmint invaziyalar

E. ichak bakterial infektsiyalar, virusli kasalliklar, gelmintlar invaziyalari va transmissiv kasalliklar kelib chiqishiga
222. Suvli epidemiyalar uchun xos:

A. tez boshlanishi, aholining kasallanishining keskin ko’tarilishi, tez kamayishi va kontaktli xodisalarning«epidemik dumi»

B. tez boshlanishi va sekin kamayishi

C. sekin boshlanishi va sekin kamayishi

D. tez boshlanishi, aholining kasallanishining keskin ko’tarilishi va sekin kamayishi

E. tez boshlanishi, aholining kasallanishining keskin ko’tarilishi

223.Ichimlik suvi epidemik xavfliligining bilvosita ko’rsatkichi

A. o’tkir ichak yuqumli kasalliklari qo’zg’atuvchisi

B. saprofit mikroflora va ichak tayoqchalari

C. gelmint invaziyalari

D. ichak infektsiyalarining barcha guruhlari

E. umumiy mikroblar soni

224.Suvni fekal ifloslanishining bilvosita ko’rsatkichlari:

A. qattiqligi va ITGB

B. mikroblar soni va ITGB indeksi

C. ammiak, nitritlar va nitratlar

D. mikroblar soni va ammiak;

E. ITGB

225. Suvni fekal ifloslanishining bevosita ko’rsatkichlari :

A. permanganat oksidlanuvchanlik va KBE₅

B. ammiak va ammoniy tuzlari

C. nitritlar va nitratlar

D. mikroblar soni va ITGB indeksi

E.ammoniy tuzlari

226.Virusologik xavfliligining bilvosita ko’rsatkichlariga kiradi:

A. loyqaligi va rangdorligi

B. rangdorligi va bakteriofaglar

C. bakteriofaglar

D. rangdorligi va tiniqligi

E. loyqaligi va bakteriofaglar

227. KBE ko’rsatkichi suvda qanday organik moddalarning miqdorini tavsiflaydi:

A. oson oksidlanuvchi

B. qiyin oksidlanuvchi

C. o’rtacha oksidlanuvchi

D. oksidlanmaydigan

E. oksidlanadigan

228. «Sovuqda oksidlanuvchanlik» ko’rsatkichi suvda oksidlanadigan moddalarni tavsiflaydi:

A. organik birikmalarning

B. anorganik birikmalarning

C. nitrat birikmalari

D. oqsil birikmalarining

E.organik va anorganik

229. Suvda qiyin oksidlanuvchi organik moddalarning bo’lishi qaysi ko’rsatkichni tavsiflaydi:

A. KBE

B. oksidlanuvchanlik

C. KXBE

D. nitratlar

E. ammiak

230. Suv manbaining uzoq vaqtdan beri va doimiy ifloslanishini ko’rsatadi:

A. ammiak va nitratlarning bo’lishi

B. ammiak va nitritlarning bo’lishi

C. nitratlarning bo’lishi

D. ammiak, nitritlar, nitratlarning bo’lishi

E.ammiak va ammoniy tuzlarining bo’lishi

231. Suvning davriy ifloslanishini tavsiflaydigan ko’rsatkich:

A. ammiak va nitritlarning bo’lishi

B. nitratlarning bo’lishi

C. ammiak, nitritlar, nitratlarning bo’lishi

D. nitratlarning bo’lishi

E.ammiak va nitratlarning bo’lishi

232. Suv havzalarida o’z-o’zidan tozalanish jarayonlarining tugaganligini ko’rsatadi:

A. nitratlarning bo’lishi

B. ammiak va nitratlarning bo’lishi

C. ammiak va nitritlarning bo’lishi

D. ammiak, nitritlar, nitratlarning bo’lishi

E.ammoniy tuzlarining bo’lishi

233. Suv namunasida nitritlarini aniqlash uchun qaysi reaktivdan foydalaniladi:

1. 
   Nessler reaktivi
   
2. 
   Griss reaktivi
   
3. 
   sulfofenol kislotasi
   
4. 
   segnet tuzi
   
5. 
   alyuminiy sulfat
   

234. Suv namunasining pushti rangga kirishi qaysi moddalar bilan sifat reaktsiyasi o’tkazilganda paydo bo’ladi:

A. ammoniy tuzi

B. nitratlar

C. nitritlar

D. ammiak

E. temir
235. Suv namunasida azot kislotasiga (nitratlar) sifat reaktsiyasi o’tkazilganda qaysi reaktiv qo’llanadi:

A. Nessler

B. Griss

C. segnet tuzi

D. sulfofenol kislotasi

E.alyuminiy sulfat
236. Ammoniy tuzi, nitritlar va nitratlarni miqdoriy aniqlash uchun suv namunasini dastlabki tayyorlash qanday olib boriladi:

A. zararsizlantirish bilan

B.qizdirish bilan

C. qaynatish

D. sovutish

E.rangsizlantirish

237. Yet osti suv manbasida chuqurlashgan sari suvning bakteriologik ko’rsatkichlari:

A. yaxshilanadi

B. yomonlashadi

C. o’zgarmaydi

D. keskin yaxshilanadi

E. kam yomonlashadi

238. Ichimlik suvi quyidagi gelmintozlarning kelib chiqishiga

olib keladi:

A. trixinelleza va difillobotrioz

B. askaridoz, trixotsefalez, drakunkulez va shistosomoz

C. askaridoz va difillobotrioz

D. askaridoz va trixotsefalez

E. askaridoz, trixotsefalez va drankulez

239. Leptospiroz va tulyaremiyaning suvli epidemiyalari asosan qanday suv ta’minoti bilan bog’liq:

A. markazlashgan

B. har qanday suv ta’minotida

C. markazlashmagan

D. mahalliy

E. mahalliy va markazlashgan

240. Suv basseynida cho’milganda kelib chiqishi mumkin bo’lgan epidemiya:

A. poliomielit

B. gepatit

C. virusli diareya

D. laringo-konyuktival isitma

E. tulyaremiya

241. Ichimlik suvining kimyoviy tarkibiga gigienik talablar:

qaysi birikmalarga nisbatan qo’yiladi

A. faqat tabiiy kelib chiqishiga ko’ra

B. suvga ishlov berishda qo’llanadigan reagentlar uchun

C. faqat antropogen tabiatga ega bo’lgan

D. texnogen tabiatga ega bo’lgan

E. tabiiy kelib chiqishiga ko’ra, suvga ishlov berishda qo’llanadigan reagentlar, antropogen va texnogen tabiatga ega bo’lgan va odamning xo’jalik faoliyati bilan bog’liq bo’lgan kimyoviy moddalar

242. Ichimlik suvining toksikologik xavfi unda quyidagi kimyoviy moddalarning bo’lishi bilan aniqlanadi:

A. stabil, kumulyativ va uzoq vaqtdan keyingi biologik samaraga ega bo’lgan moddalar

B. stabil

C. stabil, kumulyatsiya xususiyatiga ega bo’lgan

D. uzoq vaqtdan keyingi biologik samaraga ega bo’lgan moddalar

E. nostabil kumulyatsiya xususiyatiga ega bo’lgan

243. Suvning tuzli tarkibi va minerallashishning miqdoriy darajasi qaysi qiymatlar bilan aniqlanadi:

A. xloridlar sulfatlar

B. quruq qoldiq va qattiqlik

C. mineral tuzlar

D. temir tuzlari

E.oksidlanuvchanlik va KBE₅

244. Doimiy qattiqlik suvdagi qaysi moddalarga bog’liq:

A. ishqoriy-er metalli bikarbonatlar va karbonatovlar

B. kaltsiy va magniy gidrokarbonatlari

C. xloridlar, kaltsiy va magniy karbonatlar va sulfatlar

D. karbonat tuzlari

E. kaltsiy va magniy sulfatlarga

245. Qattiq ichimlik suvi qaysi kasallikning rivojlanishida etiologik omili hisoblanishi mumkin:

A.endemik bo’qoq

B. flyuoroz

C. endemik karies

D. urolitiaz

E.kvashiorkor

246. Suv tarkibida sulfatlarning miqdori necha mg/l dan oshmasligi kerak:

A. 350

B. 45

C. 240

D. 100

E. 500

247. Suv namunasida sulfat ionlariga sifat reaktsiyasini o’tkazishda qaysi reaktivdan foydalaniladi:

A. bariy xlorid

B. xlorid kislota;

C. xlorli suv

D. alyuminiy sulfat

E.natriy ishqori

248. Ichimlik suvida quruq qoldiq necha mg/litrdan oshmasligi kerak:

A. 350;

B. 1000

C. 500;

D. 400

E.300

249. Toza suvda vodorod soni qaysi kimyoviy moddalarni erishi bilan ko’payadi:

A. ishqorlar

B. ammiak tuzlari

C. kislotalar

D. organik moddalar

E.temir tuzlari

250. Gumin moddalarni tutuvchi botqoq suvlari qanday tabiatga ega bo’ladi:

A.ishqoriy

B. neytral

C. tuzli

D. kislotali

E.o’zgarmas

251. Bikarbonatlarga boy yer osti suvlari qanday tabiatga ega:

A. kislotali

B. neytral

C. tuzli

D. o’zgarmas

E.ishqoriy

252. Suv tarmog’idagi suvning pH me’yori:

A. 6- 9

B. 14

C. 10

D. 7

E.3- 7

253. Suvda nitratlarning miqdorini qaysi usul bilan aniqlanadi:

A. titrometrik

B. fotometrik

C. filtratsion

D. qaynatish

E.sintsilyatsion

254. Vodoprovod suvida nitratlar miqdori oshmasligi kerak, mg/l:

A. 350;

B. 500;

C. 45

D. 70

E.60

255.Xloridlarni miqdorini aniqlash uchun suv namunasini dastlabki tayyorlashda nima o’tkaziladi:

A. bug’latish

B. rangsizlantirish

C. zararsizlantirish

D. neytrallash

E.qaynatish

256. Vodoprovod suvida xloridlar miqdori oshmasligi kerak, mg/l:

A. 500;

B. 45

C. 250

D. 150

E.350

257. Suv tarkibida ftorning me’yori nimaga bog’liq holda belgilanadi:

A. iqlim tasmasi

B. suv manbai turiga

C. suvga ishlov berish sxemasi

D. suvni zararsizlantirish

E.haroratga

258. Ichimlik suvi inson organizmiga tushuvchi asosiy manba hisoblanadi:

1. 
   yod
   
2. 
   ftor
   
3. 
   temir
   
4. 
   aluminiy
   
5. 
   natriy
   

259. Flyuorozning patogenezida yetakchi omil –qaysi almashinuvning buzilishi

A. suv- tuz balansi

B. kislota- ishqor muvozanati

C. fosfor- kaltsiy almashinuvi

D. moddalar almashinuvi

E.tuzlar almashinuvi

260.Ichimlik suvida ftorning midori qanday bo’lganda flyuoroz rivojanii mumkin, mg/l:

A. 0,5 – 0,7;

B. 0,7 – 1,5;

C. 0,3- 0,6

D. 2,0 – 3,0

E.1,0- 1,8

261. Suv tarkibida ftorning miqdori qanday bo’lganda karies rivojlanishi mumkin, mg/l:

A. 1,5;

B. 2,0

C. 0,9

D. 1,0dan kam

E.0,5dan kam

262.Uzoq vaqt davomida yuqori darajada nitratlar tutgan suvni iste’mol qilish natijasida qanday kasallik kelib chqadi:

A. metgemoglobinemiya

B. flyuoroz;

C. karies;

D. urolitiaz

E. bo’qoq

263. Yuqori miqdorda ftor tutgan suvni iste’mol qilganda kelib chiqadi:

A. metgemoglobinemiya

B. flyuoroz

C. karies;

D. urolitiaz

E.endemik bo’qoq

264 Tarkibida 1mg/ldan kam ftor tutgan suvni iste’mol qilganda kelib chiqadi

A. flyuoroz;

B. giperkeratoz;

C. karies

D. urolitiaz

E.endemik bo’qoq

265. Endemik kasalliklarga kiradi:

A. askaridoz, tulyaremiya;

B. urov kasalligi (Kashin- Bek);

C. urov kasalligi (Kashin- Bek) va askaridoz

D. urov kasalligi (Kashin- Bek) va nitrit- nitrat metgemoglobinemiya, flyuoroz i gipoftorozlar

E.urov (Kashin- Bek) va nitrit- nitrat metgemoglobinemiya

266.Doimiy kimyoviy suv tarkibi quyidagi manbalar uchun xos:

A. meteor

B. ochiq suv havzalari

C. vodoprovod

D. yer osti

E. qatlamlararo

267. Yuqori minerallashgan suv quyidagi manbalar uchun xos:

A. artezian

B. meteor

S. ochiq suv havzalari

D. vodoprovod

E.yer osti

268. Yer osti suvining quruq qoldiq va qattiqlik bo’yicha tarkibi chuqurlashgan sari:

A. kamayadi

B. ko’payadi

C. o’zgarmaydi

D. yo’qoladi

E.o’zgaradi

269. Suv havzalarida o’z-o’zidan tozalanish nima hisobiga amalga oshadi?

A. quyosh nurlari,kimyo- biokimyoviy jarayonlar

B. suvda biokimyoviy reaktsiyalar

C. aralashish, cho’kish, quyosh nurlari, kimyo-biokimyoviy jarayonlar

D. biologik omillar ta’siri

E.fito- va bioplanktonlarning hayot faoliyati

270. Suvga maxsus ishlov berish usullarini ayting:

A. koagulyatsiyalash, tindirish

B. xlorlash, yodlash

C. temirsizlantirish

D. ftorlash, dezodoratsiya,temirsizlantirish

E.filtratsiya

271. Vodoprovod elementlari:

A. tindirgichlar, filtrlash uskunalari

B. zararsizlantiruvchi uskunalar

C. tarqatish tarmog’i

D. suv olish, zararsizlantirish uskunalari

E.suv olish, tozalash inshootlari, tarqatish tarmog’i

272. Ichimlik suvining bakteriologik ko’rsatkichlarini ayting:

A. Koli titr, Koli indeks, umumiy mikroblar soni

B. anaeroblar titri

C. termofillar titri

D. patogen mikroorganizmlar borligi

E.gelmint tuxumlari borligi

273. Suvni kimyoviy zararsizlantirish usullari?

A. qaynatish

B. xlorlash, ozonlash, kumush bilan ishlov berish

C. tindirish

D. UYuCh,

E.UBN

274. Koagulyantlarni ko’rsating:

A. kaliy bixromat, Trilon B

B. Trilon B, bariy xlorid

C.alyuminiy sulfat, temir xlorid, temir sulfat

D. temir sulfat, xlorli ohak

E.temir xlorid, bariy xlorid

275. Suv orqali tarqalmaydigan kasalliklar?

A. vabo, tulyaremiya,

B. ichterlama

C. ichterlama va vabo

D. kuydirgi, ko’kyo’tal, botulizm

E.ichburug’, ichterlama

276. Oqsil uchligini aniqlashning ahamiyati:

A. fiziologik

B. epidemiologik

C. suvning organoleptik xossalari ko’rsatkichi

D. suvning xavfsizligini belgilaydi

E.suvning organik ifloslanganlik ko’rsatkichi

277. Markazlashgan suv ta’minotida suv manbaidagi sanitariya himoya zonalarini ayting:

1. 
   qattiq tartibdagi zona, chegaralash va kuzatish zonalari
   
2. 
   qurilish inshootlari zonasi
   
3. 
   qattiq tartibli, kuzatish zonalari
   
4. 
   kuzatish va bosh inshootlar zonalari
   
5. 
   suv himoyalash zonasi, suv xo’jaligi zonasi, sanoat zonasi
   

278. Qat’iy tartibli zona qaysi manbalarda qo’llanmaydi:

A. bosh inshootlar hududida

B. cho’milish, chiqindi suvlar to’kish joylarida

C. suv olish inshootlari joylashgan joyda

D. nasos stantsiyasi joylashganda

E.toza suv rezervuarlari joyida

279. Suvning zararsizlantirilganligining samaradorligi qaysi ko’rsatkichlar bo’yicha aniqlanadi:

A. koli titr, koli indeks

B. xlorli ohakda faol xlorning miqdori bilan

C. ichimlik suvida qoldiq xlorning miqdorini aniqlash bilan

D. suvning xloryutishi bo’icha

E. suvning tiniqligi bo’yicha

280. Suvnig qaysi ko’rsatkichlari uning epidemik xavfsizlik darajasini ta’minlaydi:

A. koli indeks, suvning organoleptik xossalari

B. umumiy mikroblar soni, suvning fizik xossalari

C. koli titr, KBE, suvning oksidlanuvchanligi

D. koli titr, koli indeks, umumiy mikroblar soni

E. umumiy mikroblar soni, suvning organik ifloslanishi

281. Suvli epidemiyalarning profilaktikasi uchun birinchi darajali ahamiyatga ega bo’lgan tozalash usullarini ko’rsating:

A. cho’ktirish, tindirish, koagulyatsiya va filtratsiya

B. xlorlash, qaynatish, deftorlash

C. xlorlash, qaynatish, tindirish, yumshatish

D. tiniqlashtirish, koagulyatsiya, filtratsiya, zararlantirish, dezodoratsiya

E. tindirish va zararsizlantirish

282