Or kökünün xüsusilə Oğuz qrupu türk dilləri üçün səciyyəvi olan Orxan antroponiminin yaranmasında da rolu vardır



Yüklə 17,25 Kb.
tarix30.04.2020
ölçüsü17,25 Kb.
#31040
maraqlı qeydlər

Or kökünün xüsusilə Oğuz qrupu türk dilləri üçün səciyyəvi olan Orxan antroponiminin yaranmasında da rolu vardır. Or və xan (kağan sözünün sıxılmış forması) sözlərindən meydana gələn Orxan adı qədim dövrlərdə formalaşan şəxs adlarımızdandır. Bu ad hələ şəxs adı kimi formalaşmazdan əvvəl titul bildirən söz kimi türk xalqlarının söz xəzinəsində mövcud olmuşdur. Orxan qədim türklərin İslamdan əvvəlki mifik dünyagörüşləri, anlayış və qavrayışları ilə bağlı bir söz olmuşdur. Belə ki, ilk inanclarında bütlərə, tanrı və tanrıçalara tapan türklər Yer Allahını Or xan, Or təkin və Erlik adlandırmışlar4 . Daha sonrakı mərhələlərdə isə bu söz şəxs adı kimi formalaşaraq bugünə kimi antroponimlər sistemində qorunub qala bilmişdir.

XV-XVI əsrlərin ən mühüm yazılı abidələri bunlardan ibarətdir: Cahan şah Həqiqini “Divan”ı, Nemətullah Kişvərinin “Divan”ı, Xətai Təbrizinin “Yusif və Züleyxa” məsnəvisi, Həqirinin “Leyli və Məcnun” mənəvisi, Həbibinin “Divan”ı, Əbri Xacə ibn Adilin “İxtiyaratiqəvaşdi-külliyyə” traktatı, Şah İsmayıl Xətainin “Divan”ı və məsnəviləri, Məhəmməd Füzulinin “Divan”ı, məsnəviləri və nəsr əsərləri (xüsusilə “Şikayətnamə”), Qurbaninin qoşmaları, müxtəlif mövzulu risalələr, məktublar, tərcümə əsərləri, (“Əsrarnamə”, “Şuhədanamə”, “Şeyx Səfi” və s.) nəhayət, Məhəmməd Əmaninin “Divan”ı. Daha bir sıra söz ustalarının (Hamidi, Xəlili, Xələfi, Tüfeyli, Əsiri, Süruri, Şahi Zəmiri, Ziyayi, E
Yüklə 17,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin