Ortopedi kliNİĞİ hemşİrelik rehberi



Yüklə 314,84 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/5
tarix16.03.2017
ölçüsü314,84 Kb.
#11576
  1   2   3   4   5

T.C.

SAĞLIK BAKANLIĞI

TEPECİK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

ORTOPEDİ KLİNİĞİ

 

HEMŞİRELİK REHBERİ



2013

Derleyen:

Hem. 

Nurgül 


ŞENOL

Düzenleyen: 

Doç. Dr. Önder KALENDERER

Hem. 


Ayşen ÖZEL

Hem. Dilek TURAN

Bilimsel Danışman:  Doç.Dr. Önder KALENDERER


1

ÖNSÖZ


Hemşirelik bilim ve sanattan oluşan bir sağlık disiplinidir. Ekonomik ve 

sosyal değişimler, hemşireliğin profesyonelleşme süreci, yeniliklerin getirdiği 

değişimler, bakımda kaliteyi artırma gereksinimi hemşirelerin bilgilerini 

güncellemeleri zorunluluğunu getirmiştir.

Bu nedenlerle Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi hemşirelik hizmet içi 

eğitimi kapsamında hemşirelik bakım hizmetlerinin kalitesinin artırılması ve 

meslektaşlarımızın çalıştığı birimlerdeki uygulamalarında kaynak olabilmesi 

amaçlı bu rehber hazırlanmıştır. 

Etkinliğini ve saygınlığını bilgi birikiminden alacağına inandığımız 

meslektaşlarımıza bu rehberi hazırlarken, zor çalışma koşulları altında vakit 

ayırıp derleme yapan değerli hemşirelerimize, bilimsel danışmanlığı ile 

katkıda bulunan değerli hekimlerimize, hemşirelik mesleğine her konuda 

destek olan, özellikle bu rehberlerin hazırlanması sırasında her türlü imkanı 

sağlayan Başhekimimiz Prof. Dr. Orhan Gazi Yiğitbaşı ve çalışmalarımızda 

her zaman yanımızda olan Başhemşiremiz Gülşen İpekoğlu’na 

teşekkürlerimizi sunarız.

Hemşireler bakımın belirleyicisi ve biçimlendiricisidirler…

 Ayşen Özel 

Dilek Turan 

Önder Kalenderer



2

ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİNİN İLGİ ALANLARI 

4

İSKELET SISTEMİ 



4

ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ HASTALIKLAR 

5

A-YETİŞKİNLERDE GÖRÜLEN ORTOPEDİK HASTALIKLAR 



5

1. EL BİLEĞİ BÖLGESİ GANGLIONLARI (KİSTLERİ) 

5

2. TETİK PARMAK 



5

3. EL-BİLEK KANALI HASTALIĞI (KARPAL TÜNEL SENDROMU, CTS) 

6

4. DUPUTYREN KONTRAKTÜRÜ 



8

5. TENİSÇİ VE GOLFÇU DİRSEĞI 

8

6. OMUZ KAPANI HASTALIĞI 



9

7. DONMUŞ OMUZ 

10

8. KALÇA OSTEOARTRİTİ (KİREÇLENMESİ) 



10

    TOTAL KALÇA PROTEZİ 

11

9. MENİSKÜS YIRTIKLARI 



22

10.DİZDE KİREÇLENME (GONARTROZ) 

24

     DİZ PROTEZİ 



25

11.HALLUKS VALGUS 

31

12.TIRNAK BATMASI 



32

B-ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN ORTOPEDİ HASTALIKLARI 

33

1. DOĞUŞTAN KALÇA ÇIKIĞI (DKÇ) 



33

2. BEYİN FELCİ (SEREBRAL PALCI) 

36

3. KAMBURLUK (KİFOZ) 



38

İÇİNDEKİLER



3

4. SKOLYOZ (OMURGA EĞRİLİĞİ) 

39

5. PERTHES 



40

6. POLİDAKTİLİ 

41

7. ÇOCUKLARDA ESNEK DÜZTABANLIK 



42

8. KEMİK TÜMÖRLER 

42

A-YETİŞKİNLERDE GÖRÜLEN TRAVMATOLOJİ HASTALIKLAR 



43

1. BURKULMA 

43

2. ÇIKIK 



43

3. KIRIK 

43

4. BOYUN ZORLANMALARI 



45

5. TEKRARLAYICI OMUZ ÇIKIKLARI 

45

6. ULNAR SİNİR SIKIŞMASI 



47

7. FEMUR İNTERTROKANTERİK KIRIKLARI 

48

B-ÇOCUKLARDA SIK GÖRÜLEN TRAVMATOLOJİ HASTALIKLARI 



50

1. KÖPRÜCÜK KEMİĞİ KIRIĞI 

50

2. DİRSEK ÜSTÜ (SUPRAKONDİLER KIRIK) 



51

   ALÇILAR 

52

TRAKSIYONDAKI HASTA BAKIMI 



54

AMELİYAT ÖNCESİ HEMŞİRELİK BAKIMI 

60

AMELİYAT SONRASI HEMŞİRELİK BAKIMI 



63 

KOMPARTMAN SENDROMU 

64

YAĞ EMBOLİSİ SENDROMU 



65

VENÖZ TROMBOEMBOLİ 

66

KAYNAKLAR 67



4

ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ 

Ortopedi genel cerrahinin bir dalı olarak başlamıştır. İnsan vücudunun 

özellikle mekanik fonksiyonları ile uğraşan bir tıp dalı olarak da tarif etmek 

mümkündür. 

  

ORTOPEDİ ve TRAVMATOLOJİNİN İLGİ ALANLARI

 

Günümüzde tıbbi yaklaşımlar ve teknolojideki gelişmeler ortopedi de büyük 



ilerlemeler sağlamış ve çok geniş bir yelpazeyi kapsayan kas-iskelet sistemi 

hastalıklarının tedavisinde ortopedinin özelleşmiş ilgi alanları ortaya çıkmıştır.

• Ayak cerrahisi

• El cerrahisi

• Omuz cerrahisi

Dirsek cerrahisi

• Omurga cerrahisi

• Kalça cerrahisi

• Diz cerrahisi

• Çocuk ortopedisi

• Artroplasti

• Travma cerrahisi

• Spor yaralanmaları

• Artroskopi

• Mikrocerrahi

• Periferik sinir cerrahisi

• Tümör cerrahisi

İSKELET SİSTEMİ


5

ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ HASTALIKLAR

  

A-YETİŞKİNLERDE GÖRÜLEN ORTOPEDİK HASTALIKLAR



1.EL BİLEĞİ BÖLGESİ GANGLİONLARI (KİSTLERİ)

Sık olarak ganglion kistleri el bileğinin üst bölümünde oluşur(dorsa ganglionlar).

Ancak bazen el bileğinin arka bölümünde nabız alınan bölge ile başparmağın 

arasında da ortaya çıkabilirler. Bazense parmakların eklemleştiği alanlarda ya 

da parmakların dip noktalarında görülebilirler. Oluşum mekanizmasını başlatan 

sebepler bugün için halen bilinmemektedir. Kadınlar da erkeklerden daha 

sık olarak görülür ve en sık olarak el bileğinin üzerine sürekli yük uygulamak 

zorunda kalan jimnastikçilerde görülür.



Belirtileri

Ganglion içindeki kistik yapı eklemden geçen sinir dokuların üzerine bası 

yapacak kadar büyüdüğü zaman ağrı oluşturabilirler.

Tedavi

 Takip: Zaman içerisinde kendiliğinden kaybolabileceği için doktor kontrolu 

altında belli bir süre beklenebilir. 

Tespit: Aktivite ile ganglion boyu artacağı için, bunun sonrasında sinir basısına 

bağlı ağrı gelişebileceği için bir el bilekliği veya alçı tespiti ile takip önerilebilir.

Aspirasyon: Ganglionun ağrıya yol açtığı durumlarda veya hareket kısıtlılığı 

yaratacak kadar büyüdüğünde, ganglion içindeki sıvı aspirasyon ile dışarı 

çekilebilir.

Yukarıda anlatılan tedavi yöntemleri sonrasında ganglionun verdiği hareket 

kısıtlılığı ve ağrı giderilemediği zaman ganglionun çıkarılması gerekir. 

Ancak unutulmaması gereken nokta bu işlemin ardından ganglionun 

tekrarlayabileceğidir. Bu işlem sonrasında birkaç gün için ağrı, şişlik gibi 

problemler ile karşı karşıya kalınabilir.

2.TETİK PARMAK

Tetik çekme hareketi esnasında ortaya çıkan bir durumu belirtmek üzere 

kullanılmıştır. Parmaklarda tetik hareketinin yapılmasından sorumlu olan tendon 

ve yatağının etkilendiği bilinmektedir. 



6

Belirtileri

Parmağın tetik çeker pozisyonda kitli kalmasıdır. Bu durum genellikle 40 yaşın 

üzerinde ve diyabetli, romatizmal hastalığı bulunan kişilerde rastlanılan bir 

olaydır. Ancak her yaşta hatta yeni doğanlarda dahi görülebilir. Genç yaşlarda 

avuç içlerini fazla kullanan sporcularda (off -road bisiklet-motosiklet kullanıcıları, 

dağcılar gibi) görülebilir. 



Tedavi

Tedavinin amacı şişliği indirmek ve yakalama hareketini sağlamaktır.

1. aşama tedavi; şişliği gidermeye yönelik ilaç tedavisi, istirahat amaçlı parmak 

atelleri oluşturur. Ani ve yeni başlayan vakalarda uygundur. Eğer şikâyetler 

gerilemez ise

 2.aşamada tendonun kalınlaşmış bölgesine lokal kortizon enjeksiyonu yapılır.

 Diyabetli ya da romatizmal hastalığa bağlı bu durumun geliştiği kişilerde, 

kronik (3 aydan fazla yakınması olan) vakalarda ve sık kilitlenme olan vakalarda 

ise tedavi cerrahidir.

Ameliyat sonrası hemşirelik bakımı

• Hastanın ameliyat sonrası ANT takibi alınır.

• Hastanın yemek ve sıvı almasına hemen başlanabilir.

• Ağrısı olduğunda ağrı kesici yapılır.

• Ameliyat sonrası hastaya el egzersizleri önerilir.

• Hasta yaklaşık 2 hafta sonra ve dikişleri alınınca normal aktivitelerine dönebilir.



3.EL-BİLEK KANALI HASTALIĞI (KARPAL TÜNEL SENDROMU, CTS)

Karpal tünel sendromu, el bileğinin bir hastalığıdır. Bilekteki karpal tünelden 

geçen median sinirin sıkışması sonucu ortaya çıkar. 

Belirtileri 

• Geceleri ellerde ortaya çıkan ve zaman içinde giderek şiddetlenen uyuşmalar 

ve ağrılar olur (uykudan uyandıracak kadar)  ve bu ağrılar kola, omuza 

yayılabilir. 

• Avuç içinde ve parmaklarda his kaybı veya elektrik çarpması hissi oluşabilir.

 Özellikle baş, işaret ve orta parmaklarda görülür. 

•  Elde kuvvet kaybı olabilir (tutamama, tutulan şeyleri düşürme).

•  Eli sallamakla bu ağrılar hafifl eyebilir.



7

En sık nedeni aşırı kullanmaya bağlı bant kalınlaşmasıdır. Özellikle bileğine yük 

vererek senelerce çalışan kimselerde, daktilo-bilgisayar kullanlarda, örgü ören 

ve yoğun ev işleri yapan ev hanımlarında, oto tamircileri gibi el bileğini çok 

kullanan kişilerde sık ortaya çıkar.

Tedavi

Başlangıçta, 

• Aşırı kullanmayı engellemek, el bileğine aşırı yük binmesine neden olacak 

işlerden kaçınmak 

• Ağrı kesiciler ve antienfl amatuar ilaçlar 

• Bilek egzersizleri 

• El bileği atelleri, gece atelleri 

• Lokal ya da sistemik kortizon enjeksiyonları çoğu kimse için yeterli olmaktadır.



Ameliyat öncesi hemşirelik bakımı 

• Psikolojik hazırlık

• Fizyolojik hazırlık

• Yasal hazırlık

• Ameliyat öncesi eğitim

Ameliyat sonrası hemşirelik bakımı

• Hastanın ameliyet sonrası ANT takibi alınır.

• Hastanın yemek ve sıvı alması hemen başlanabilir.

• Ağrısı olduğunda hekim önerisi ile ağrı kesici yapılır.

 Ameliyat sonrası öneriler

• Daktilo ve bilgisayar kullanırken, zaman zaman ellerin istirahat ettirilmesi 

• Ev işlerinde bileğe çok güç binen durumlarda dikkatli olunması

• Gece uykuda bileğin üstüne yatılmaması

• Özellikle geceleri ellerde uyuşmalarla uyanılıyor ise, uyku bölünüyorsa el-bileği 

kanalı hastalığı başlangıcı sayılması 

• Ameliyat sonrası hastaya el egzersizleri önerilmesi

• Hastaya yaklaşık 2 hafta sonra dikişlerinin alınması ile normal aktivitelerine 

dönebileceğinin belirtilmesi

Tedavisi mümkün olan bu hastalıkta basit bir cerrahi girişim kalıcı çözüm 

sağlayabilir.


8

4.DUPUTYREN KONTRAKTÜRÜ

El ayasında yer alan fasya adı verilen bir katmanın kalınlaşması ile ailesel geçiş 

gösteren bir hastalıktır.

Belirtiler

Bu hastalıkta elin parmaklarının hareketini sağlayan tendonlar, kalınlaşma 

nedeniyle hareketlerini kaybedebilir. Bu hastalığın ailesel olduğu, sigara 

kullanımı, damar hastalıkları ile ilişkisi, epilepsi ve diyabet ile bağlantılı olduğu 

bilinmektedir. 

Tedavi

Tedavide zaman zaman steroid enjeksiyonları ağrılı olan nodüller için kullanılsa 

da ana tedavi cerrahidir.

Ameliyat sonrası hemşirelik bakımı

• Hastanın ameliyat sonrası ANT takibi alınır.

• Hastanın yemek ve sıvı almasına hemen başlanabilir.

• Ağrısı olduğunda ağrı kesici yapılır.



5.TENİSÇİ ve GOLFÇU DİRSEĞİ

Tenisçi dirseği dirsek dış kısmındaki çıkıntı çevresinin ağrılı bir hastalığıdır. 

Golfçu dirseği aynı problemin dirseğin iç kısmında olanıdır.

Belirtileri

Ağrı dirsek dış tarafından aşağı doğru yayılır. Ağrıyı özellikle yakalama hareketi 

ve ağırlık kaldırma arttırır. Tenis oynayanlarda sık görüldüğü için bu isim 

verilmiştir. Tenis, golf dışında boyama, tornavida kullanma, yakalama gibi birçok 

aktivitede bu tür zorlanmalar olabilir.

Tedavi

İlk olarak kolu dinlendirme, buz uygulaması, ödem giderici ilaç kullanımı önerilir. 

Ani ve şiddetli başlangıçta alçı veya hazır ateller dinlendirme amacıyla 

diğer tedavilerle beraber kullanılabilir. 2-3 hafta içinde o bölgeye kortizon 

bazlı enjeksiyonlar yapılır. Yakınmalar geçer geçmez önkol adeleleri için 

germe ve kuvvetlendirme egzersizleri başlanmalıdır. Tekrarlamasını önleyen 

ve iyileşmenin tamamlanmasını asıl sağlayanın egzersiz tedavisi olduğu 

unutulmamalıdır. Hekim yeniden spora veya olayı başlatan aktiviteye 

dönüldüğünde koruyucu dirseklik kullanılmasını önerebilir. Geçmeyen 

vakalarda ameliyat kesin bir çözüm sağlayabilir. 



9

Ameliyat sonrası hemşirelik bakımı

• Hastanın ameliyat sonrası ANT takibi alınır. 

• Hastanın yemek ve sıvı alması hemen başlanabilir.

• Ağrısı olduğunda ağrı kesici yapılır.



6.OMUZ KAPANI HASTALIĞI (TORASİK OUTLET SENDROMU, TOS)

TOS ismini köprücük kemiği ile 1. kaburganın arasındaki boşluktan alır. Bu dar 

geçiş yolu kola giden ana damarlar, ana sinirler ve bazı adeleler tarafından 

doldurulur. TOS, bu aralıkta veya çıkışında damar ve/veya sinirlerin basıya 

uğraması sonucu çıkan rahatsızlıkların bütününe verilen addır. TOS; yaralanma, 

hastalık veya doğuştan anomaliler nedeniyle olabilir. Kötü duruş pozisyonu, 

şişmanlık bu hastalık belirtilerini belirginleştirir.

Belirtiler

Kol ve elde soğukluk, çabuk üşüme, çabuk yorulma şikâyetleri olur. Muayenede 

o kolda tansiyon daha düşük, nabız daha hafif alınabilir. Bu yakınmaların şiddeti 

bası miktarı ile doğru orantılıdır. Net tanımlanamayan ağrılar olur. Bu ağrılar 

boyun, omuz, kol ve ele yayılabilir. Hastanın beraberindeki psikolojik sorunlar 

nedeniyle genellikle tüm problemleri psikolojik sanılarak hastalık atlanılabilir.

Hastaya önerilerimiz

1. Köşe germe egzersizi; Bir duvar köşesine yarım metre uzakta durunuz. Omuz 

genişliğinde her bir elinizi bir duvara koyunuz. Köşeye doğru göğsünüzde bir 

gerilme hissedene kadar eğiliniz. 5 saniye tutunuz.

2. Boyun germe; Sol elinizi başınızın üstüne, sağ elinizi omuzunuzun arkasına 

koyunuz. Başınızı boyun sağında gerilme hissedene kadar sola çekiniz. 5 saniye 

tutunuz. Sonra diğer tarafta tekrarlayınız.

3. Omuz çevirme; Omuzlarınızı yukarı, arkaya ve aşağı gererek çeviriniz.

4. Boyun çekme: Boynunuzu düz olarak geriye bastırınız. Bu sırada çene 

seviyesini koruyunuz. 5 saniye tutunuz.



Tedavi 

Yukarıdaki önlemlere rağmen 3 ay içinde belirgin iyileşme bulguları yoksa 

cerrahi tedavi önerilir.


10

7. DONMUŞ OMUZ

Kolun baş üzerine kaldırma konusunda zorluk varsa, diğer omuza dokunamıyor 

veya kol arkaya götürülemiyorsa, omuz hareketlerinde bir kısıtlanma var 

demektir. Donmuş omuz genellikle tek omuzda olur. 



Belirtiler

Hareket kısıtlılığı “Donmuş Omuz” hastalığında ilk belirtilerdir. Donmuş omuz 

hastalığının nedeni bilinmemektedir. Donmuş omuz aynı zamanda omuz 

ekleminin bir kırık veya ameliyat gibi nedenlerle uzun süre tesbit edilmesi 

sonucunda da gelişebilir. 

Donmuş omuz yavaş ve sinsice gelişir. Hastalık genellikle 3 aşamada gelişir.

I.  Aşama; Geceleri daha fazla olmak üzere ağrı vardır.

II. Aşama; Ağrı azalmaya başlar ve kol hareketleri ağrısız hale gelir. Ancak hareket 

kısıtlılığı artmıştır.  

III. Aşama; İlerleme durur. Hastaların bir kısmında hareket yeteneğinde dereceli 

bir artış olur. 

Tedavi

1- İlaç ve egzersiz tedavisi. Egzersizler ağrılı olabilir ancak düzenli yapmak 

omuzda hareket kısıtlılığının gelişmesini engelleyebilir. Egzersizlere başlamadan 

omuzu ısıtmak - sıcak uygulamak ağrıyı azalttığı gibi hareket açıklığını arttırır. 

Egzersiz sonrası ise enfl amasyonu azaltmak için soğuk-buz uygulaması yapılır.

2- Fizik tedavi; Omuz hareketlerinde kısıtlılığın artmaya devam ettiği durumlarda 

zaman geçirmeden başlanmalıdır. Fizyoterapi sırasında ev egzersizlerine uymak 

fizik tedavi süresini azalttığı gibi etkisini de arttırır.

3- Eklem içi kortikosteroit uygulaması

4- Genel anestezi altında manüplasyon

5- Omuz artroskopisi

Ameliyat sonrası hemşirelik bakımı

• Hastanın ameliyat sonrası ANT takibi alınır. 

• Hastanın yemek ve sıvı almasına hemen başlanabilir.

• Ağrısı olduğunda ağrı kesici yapılır.



8. KALÇA OSTEOARTRİTİ (KİREÇLENMESİ)

Kalça eklemi ağırlığınızı taşıdığı için aşınma ve bozulmaya en sık uğrayan 

eklemlerdendir. Bu durum tıpta osteoartrit, günlük kullanımda kireçlenme 


11

olarak adlandırılır ve kalçanın en sık rastlanılan hastalığıdır. Tüm eklemlerde 

olduğu gibi kalça ekleminin hem topu hem de yuvası kıkırdakla kaplıdır. Bu 

kıkırdak yapı bu iki kemiğin birbiri üzerinde ağrısız ve minimal sürtünme ile 

kaymasını sağlar. 

Bu kıkırdağın bozulması, aşınması ve yer yer kaybolmasına osteoartrit veya 

kireçlenme denir.

Belirtiler

 İlk belirtiler sabah kalkıldığında kasıkta ve uyluk ön-iç tarafında ağrı ve 

rahatsızlık hissidir. Ağrı aktiviteyle artar, istirahatle azalır. Bu belirtiler kalça 

hastalıklarının birçoğunda olabilir. 

Tedavi edilmeyen osteoartritler yıllar içinde ilerleyerek ağrısız yürümeyi imkânsız 

hale getirir. Bu durumda gittikçe adelelerde de zayıfl ık ve yetmezlik oluşur 

Ailelerde bir yatkınlık görülebilir. Fakat gelişimi ileri yaşlarda şişman, kaza sonucu 

kıkırdağı yaralanmış kişilerde daha sıklıkla görülür. 

Hastaya önerilerimiz 

Osteoartritin erken devrelerinde cerrahi olmayan tedaviler hastalığın 

ilerlemesini yavaşlatabilir. 

• Kalçayı fazla kullanmaktan kaçınılmalıdır.

• Düzenli fizik aktivite yapılmalıdır (özellikle yüzme, su aerobiği, salon bisikleti 

adele kuvvetini korur ve eklem hareket açıklığının korunmasına yardımcı olur). 

• Anti-romatizmal, anti-enfl amatuar ilaçlar kullanılabilir. 

• Geceleri yeterli derecede uyunmalıdır. 

• Fazla kilolar varsa verilmelidir. 

• Baston kullanımı önerilmelidir.



Tedavi

Kalça osteoartritinin kesin tedavisi total kalça protezidir.



TOTAL KALÇA PROTEZİ

• Kalça kireçlenmesi

• Kalça kırıkları

• Avaskuler nekroz durumlarında uygulanır.



12

En sık soru protez yapım yaşı ve ne kadar ömrü olduğudur. Burada hastanın 

kişisel özellikleri; yaş, cinsiyet, ağırlık ve hareket seviyesi belirleyicidir. İyi ellerde 

yapılması şartıyla hastaların %98’inde protez  en az10 yıl dayanır. Günümüz 

modern cerrahi tekniği ve protezleri ile protez ömrü 20-25 yıla çıkmıştır. 

Kalça protezinin iyi ellerde yapılması kadar ameliyathane ve ameliyat sonrası 

bakım hizmetleride çok önemlidir. Bu ameliyatın en önemli komplikasyonu 

% 1-2 oranında görülen enfeksiyondur. Hastaların ameliyatın ertesi günü 

yürümelerine, 2. gün tuvalete oturmalarına izin verilir. Dikişler ortalama 

15 günde alınır ve sonrasında banyoya izin verilir. Hasta ameliyatın ertesi 

gününden itibaren kalça-diz bükme ve adele güçlendirme egzersizlerine 

başlanır. Bu egzersizler kalça fonksiyonlarının tamamen kazanılmasına 

kadar devam eder. Genellikle 6. haftada tüm kalça fonksiyonları geri döner. 

Kalçada şişlik ve protezin varlığını hastalar 3-6 ay hissedebilirlerse de yürüme 

ilk haftadan sonra ağrısızdır. Hastlar 3-6 ay içinde protez varlığını tamamen 

unutmaktadırlar



Total kalça protezi ameliyatında hemşirelik bakımı

Total Kalça Protezi (TKP) ameliyatında hemşirelik bakımının temel amacı; 

hastanın alışageldiği yaşam biçimine en yakın koşullarda yaşamını sürdürmesi, 

oluşabilecek komplikasyonları önlemeye yönelik hastayı rahatlatıcı önlemlerin 

alınması ve fiziksel, psikolojik ve sosyal yaşamında mümkün olan en kısa 

zamanda kendi kendine yeterli duruma gelmesine yardımcı olmaktır. TKP 

ameliyatı öncesi ve sonrası hasta eğitimi, bireyin anksiyetesini azaltıp durumuna 

uyum sağlamayı ve iyileşme sürecine bireysel katılımı amaçladığından; 

hastanede kalış süresini kısaltıp bireye ve kuruma ekonomik kazanımlar 

sağlayacağı gibi, verilen bakımın gerçek anlamda bireysel olmasında da önemli 

olacaktır.

TKP ameliyatı öncesi hemşirelik bakımı

Ameliyat öncesi dönem, ameliyat edilmek için hastaneye kabul edilen bireyler 

için en travmatik dönemlerden biridir. Çünkü birey ameliyat gibi yaşamı 

tehdit edebilen bir olayı beklerken olabilecek pek çok şeyden korkmakta ve 

şiddetli anksiyeteden acı çekmektedir. Ameliyat öncesi dönemde pek çok 

hastanın korku ve endişe deneyimlemesi, ameliyat sırasında ne beklendiği, 

ne olabileceği ve ne zaman olacağı konusunda hastalara yeterli bilgi 

verilmemesinden kaynaklanmaktadır. TKP ameliyatı öncesinde korku, anksiyete 

ve bilgi eksikliğinin yanı sıra bireyler sıklıkla ağrı da yaşamaktadırlar. Psikolojik 


13

hazırlık ve ameliyat öncesi eğitimlerle ve alınacak tıbbi önlemlerle, hastaların 

ameliyatlarıyla çok daha kolay baş edebilmeleri sağlanabilmektedir. TKP 

ameliyatı olacak hastaların ameliyat öncesi yaşadıkları durumlar ve hemşirelik 

müdahaleleri aşağıda açıklanmıştır.  

Bilgi eksikliği: Ameliyat öncesi olası komplikasyonları yaşamalarını önlemek 

amacıyla hemşire tarafından hastalara gereksinimleri olan eğitimin yapılması 

ve onların bu sürece katkılarının sağlanması gerekir. Bu amaçla ameliyat öncesi 

dönemde hastalara; derin solunum, öksürme, dönme ve ekstremite egzersizleri 

uygun zamanlarda ve hastanın anlayacağı şekilde öğretilerek, olası solunum 

ve dolaşım sistemi komplikasyonlarını yaşamalarının önlenmesi sağlanmalıdır 

Hasta ve yakınlarının bilgi eksikliği ve buna bağlı anksiyete yaşamasını önlemek 

amacıyla ameliyat, ameliyatın hangi amaçla uygulanacağı, ameliyat öncesi ve 

sonrası yapılması gereken egzersizler, ortalama hastanede kalma süresi,

ameliyat sonrası dönemde gerekli ilaçlar, önlemler ve olası komplikasyonlar 

konusunda bilgilendirilmeleri gereklidir   

 Korku ve Anksiyete: Hastalar cerrahi girişimin kendileri için gerekli/zorunlu 

olduğunu kabul etseler de, bu durumda anksiyete kaçınılmaz bir yaşam 

deneyimi olabilmektedir. Bu dönemde yeterli psikolojik hazırlık yapılamaması 

/ yapılmaması; hastanın cerrahi girişim stresine uyum gösterememesine, 

cerrahi girişime ilişkin sorularının yanıtsız kalması; anksiyete ve korkunun 

oluşması ve cerrahi girişimi erteleme kararını almasına, cerrahi girişim sonrası 

dönemde iyileşmenin gecikmesi ve komplikasyonların oluşmasına neden 

olabilmektedir. Bu nedenle cerrahi girişim öncesi dönemde psikolojik hazırlıkta 

hastanın kendini ifade etmesine fırsat verilmesi, cerrahi girişimle ilgili gerekli 

açıklamaların yapılarak hastanın rahatlatılmasını gerektirmektedir. Hastanın 

bilgilendirilmesi, açıklamalarla güvenin kazanılması ve iletişim yolunun daima 

açık tutulması, endişe ve korkuların azaltılmasında yardımcı olmaktadır. Bireyler 

arasında farklılıklar olmasına karşın, ameliyat öncesi hastaların tümü ameliyattan 

korktuklarını ifade etmektedirler. TKP ameliyatı olacak hastalar sıklıkla; ölmekten, 

sakat kalmaktan, ailesine eskisi gibi yetememekten, iş yapma potansiyelini 

kaybetmekten, ameliyat sonrası ağrı yaşamaktan, anesteziden uyanamamaktan 

ve anestezinin etkisi altında iken kontrolsüz olmaktan korkmaktadırlar. TKP 

ameliyatı olacak hastanın psikolojik hazırlığı, bu süreçte yer alan sağlık ekibi 

üyelerinden her birinin kendi üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmeleri 

ve işbirliği içinde olmaları ile mümkündür. Hasta bakımındaki rolü ve işlevi 



Yüklə 314,84 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin