Ketoatsidotik koma -qandli diabetning eng xavfli asoratlaridan biri bo’lib,butub organizmning, birinchi navbatda markaziy nerv tiziming keton tanachalari bilan zaharlanishi,suvsizlanishi va kislota – ishqor tengligining atsidoz tomonga siljishi bilan xaraktrlanadi.
Qandli diabet kasalligi bilan shifoxonalarga yotqizilgan bemorlarning o’rtacha 1.6% ida kuzatiladi.
Insulinga qaram diabetga chalingan bemorlarga yetarlicha insulin yubormaslik (insulin dozasini noto’g’ri hisoblash yoki sutka davomida noto’g’ri taqsimlash)
Davoalsh jarayonida insulin preparatlarini almashtirishda yangi preparatlarga nisbatan bemorlar organizmining sezuvchanligini taxminiy aniqlamaslik
Insulin yuborishda texnik xatolarga yo’l qo’yish (sifatsiz shpritslardan foydalanish yoki bir joyga qayta –qayta in’eksiya qilish)
Qandaydir sabablar bilan insulinterapiyani to’xtatib qo’yish
Organizmda insulinga nisbatan ehtiyoj oshsa (homiladorlik,ayrim infeksion omillar ta’sirida :gripp , pnevmoniya yoki boshqa kasalliklarda,ovqatdan zaharlanish,miokard infarkti,diuretik yoki kortikosteroid preparatlarni uzoq muddat qo’llanganda, operatsiyadan uzoq myddatda ochlik, jismoniy va ruhiy va boshqa holatlarda)
Patogenezi
Diabetik ketoatsidotik yoki diabetik komaning kelib chiqish mxanizmida kuchayib boruvchi insulin yetishmovchiligi va glukogon giperskretsiyasi yotadi. Organizmda insulin tanqisligi mushak va yog’ hujayralari membranasidan glukoza o’tishini susaytiradi ,glukoza fosforlanishi va oksidlanishini to’xtatadi, jigar hamda mushak to’qimalarida glikogen sintezi kamayadi va oqibatda jigar yog’ infiltratsiyasi paydo bo’ladi,hujayra ichki glukoza miqdorining kamayishi kompensator mexanizmini,ya’ni sog’lom odamlarda glikogenoliz,glukoneogenez,lipolizni oshiradi,qandli diabetga chalingan odamlarda nazorat qilib bo’lmaydigan yuqori giperglikemiya rivojlanadi.Natijada kontrinsulyar gormonlar sekretsiyasi (glukogon glukoneogenez va glikognolizni tezlashtiradi.
