Prof. Dr. Nebahat taşdemir dicle üNiversitesi Tip faküLtesi NÖroloji abd baş AĞrilari



Yüklə 137,88 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix09.03.2017
ölçüsü137,88 Kb.
#10864

PROF.DR.NEBAHAT TAŞDEMiR

DiCLE  ÜNiVERSiTESi TiP FAKÜLTESi  NÖROLOJi ABD



BAŞ AĞRILARI

Atağın başlangıcı



Tarihçe

Baş ağrısı insanoğlunu uygarlığın erken dönemlerinden bu yana 



rahatsız etmiştir.

MÖ 7000 yılından kalan neolitik insan kafataslarında, bir cihaz ile 



kafatasının delindiği  ve trepanasyon denen bir işlemin bulguları 

mevcuttur.

19 yy Paul Broca kranyumdan bir kemik diliminin kaldırılmasının 



sadece 30-45 dakika aldığını göstermiş ve bir insanın trepanasyon 

işleminde sağ kalabildiğini kanıtlamıştır.

Yaklaşık MÖ 1200 den kalma eski bir Mısır baş ağrısı reçetesi olan ve 



MÖ 2500 den kalma belgelere dayandığı söylenen Ebers Papirüsü. 

Migren, nevralji ve saplanıcı baş ağrılarını tanımlamaktadır. 



Baş ağrısı Hikayesi

Ağrının lokalizasyonu



Atağın süresi

Atağın sıklığı ve zamanı



Ağrının şiddeti

Ağrının kalitesi



Birlikteliği olan özellikler

Agreve eden ve presipite eden faktörler



İyileştiren faktörler

Sosyal öykü



Aile öyküsü

Geçmişte baş ağrısı hikayesi



Başağrısı etkisi



Başağrısı Alarmı

• 50 yaşından sonra başlaması

• Ani başlangıçlı olması

• Baş ağrısının gittikçe artan paterni

• Kanserli veya HIV li hastalarda yeni başlayan 

başağrısı

• Sistemik hastalıkla birlikte başağrısı

(Ateş , ense sertliği, rash)

• Papilla ödemi

• Fokal nörolojik semptomlar ve hastalık bulguları



Baş Ağrilari

1Primer

** 


NM

:

normal



Gerilim Türü  Baş Ağrilari (Psikojenik)

• Migren

• Cluster (Küme)

• Kranial Nevraljiler

2- Sekonder **

NM:

Objektif Patol. Bulgu 

(+)


SIK BAŞ AĞRISI NEDENLERi

Primer baş ağrisi

Sekonder baş ağrisi

Tip


Prevalans(%)

Tip                    Prevalans(%)

Gerilim Türü                69

Sistemik Enfeksiyon      63

Migren

16       

Kafa travmasi                 4

idyopatik saplanici        2

Damarsal Hastalik.          1

Zorlanma sonucu           1

SAK                              <1

Küme Baş Ağrisi

0.1

Beyin Tümörü               0.1



(Rassmussen,Cephalalgia 1995)

ViH

(Önemli Başağrısı)



Primer Baş Ağrıları

1- Gerilim Türü Baş Ağrıları



(psikojenik baş ağrısı, kas kontraksiyon baş ağrısı, stres baş ağrısı, psikomyojenik başağrisi 

)

2- Migren Türü Baş Ağriları



(Auralı- Aurasız - diğer)

3- Küme (cluster) Baş Ağrıları



GERiLiM TÜRÜ BAŞ AĞRISI

1- Episodik (akut)

15 gün /ay, benzer atak özelliği

- süre.........  30 dk. – 7 gün

- ağri özelliği: basinç veya gerilim tarzinda (pulsatif değil)

- ağri hafif veya orta şiddette (günlük aktiviteyi etkilemez)

- bilateral veya değişik lokalizasyonlarda,simetrik özellik

- Fizik aktiviteyle artmaz,agreve olmaz

- bulanti ?/kusma yok, fotofobi veya fonofobiden biri olabilir

2- Kronik

15gün/ay/6 aylik periyot 


Gerilim Türü Baş Ağrisi Atak Tedavisi

i- Analjezikler  ( OTC = Over the counter = reçetesiz )

Preparat    

Günlük doz   etki süresi   yan etki  kontrendikasyon

– acetamınofen              

1000mg              30 dak.             GiS irrit.       Hepatik hast.

– Aspirin 

1000mg                 “              

“                 peptik ülser(pü)

– İbuprofen     

600-800mg            “                      “                  pü, renal hast.

– Ketoprofen

30-60 mg               “                    “                    “            “

– *NAPROKSEN

500mg                  “                    “                    “            “  

Kombine  preparatlar:aceraminofen+aspırın+cafeine   vs içerenler                                            



ia - Nonsteroidal Antienflamatuar İlaçlar (NSADler):

Naproksen            500 mg

30-60 dk                 GİS irritasyonu       peptik ülser,renal hastalik

Flurbiprofen                          (Majezik)

100 mg     “                         “                                  

ibuprofen              800mg         “     “                      “

Diclofenac             100mg   /   Mefenamik asit 500mg / Ketoprofen 75mg / Ketrolac 60mg İM vs



ii- Antidepresanlar- trisiklik grup veya SSRi ?

Kr. Gerilim Türü Baş Ağrısı-

Profilaksi-

1-Antikonvulsanlar:

Valproik asit   250 mg….2x1      2500mg  

kilo alma, sac dok,vs       KC,gebelik

2-Antidepresanlar:

Amitriptiline(Laroxyl)25mg... 2x1  300mg      

agiz kur.,sedasyon vs      glokom,uriner R

Paroxetine(Seroxat) 20mg …     50mg      

asteni,bas donm,agiz kurulugu      MAOi

Klomipramin (Anafranil) 200mg (2x1)   800mg                   

Mi,MAOi


imipramin (Tofranil)   25mg (4x1)    200mg

Maprotiline(Ludiomil) 25mg (4x1)    225mg 



IHS Migren klasifikasyonu

Aurasız Migren

Auralı Migren

Tipik auralı Migren

Uzamış auralı migren

Familyal Hemiplejik Migren 

Basiller Migren 

Başağrısız Migren Aurası

Akut auralı Migren

Oftalmoplejik Migren

Retinal Migren

Çocukluk çağının periyodik 

sendromları

Çocukluk çağının beningn

paroksismal vertigosu

Çocukluk çağının alternan

Hemiplejisi

Migren Komplikasyonları

Status Migrenosis

Migrenöz  infarktlar

Yukarıdaki kriterleri 

doldurmayan migrenöz

hastalıklar


MiGREN FAZLARI

Tam bir migren atağinin tipik fazlari şunlardir:

 Prodrom

 Aura


 Baş ağrisi

 Postdrom



Prodrom Dönemi

Mental Durum        Nörolojik              Genel           

Depresyon            Fotofobi                Ense sertliği

Hiperaktivite          Kons.güçlüğ.        Anorexia

Öforik                    Fonofobi               Diare

Talkative               Disfazi                   Konstipasyon

Irrıtable                 Hiperosmi             Susuzluk

Uyuklama             Esneme                İdrara çıkma

Huzursuzluk                                      Sıvı retansiyonu

Soğuk hissi

Açlık


Visüel Auranın Karakteristik özelliği

Aura semptomları  5-20 dk içinde gelişir. Genelikle 60 dk. 

kısa sürer. Auralar görsel, sensorial, veya motor fenomenli 

olabilir.Beyin sapı semptomları veya konuşmayı 

etkileyebilir. 

görme alanı: Skotomlar:Santral olarak başlar perifere                 

doğru yayılır. Fortifikasyonlar veya C şeklinde 

skotomlardır. Objeler hareketlidir  dönebilir veya  

sallanabilir.Auranın seyri boyunca dakikada 10 sn hızla 

yanıp sönebilir. gri, kırmızı, yeşil,sarı,veya pembe renkte 

olabilir.Baş ağrısı auranın bitiminden 60 dk. İçinde başlar.


Migren Tani Kriterleri

i- Aurasiz Migren

-Asgari benzer 5 atak öyküsü

-Ağri süresi 4-72 saat 

(tedavi edilmemiş veya başarisiz tedavi)

- 15 yaş alti çocuklarda 2-48 saat

- Unilateral lolalizasyon

-Ağrida pulsatif karakter

- orta veya şiddetli ağri

(günlük aktiviteyi engeller)

- Fizik veya günlük rutin aktivitelerle artma özelliği

- Bulanti ve/veya Kusma

- Fotofobi ve fonofobi

ii- Aurali Migren

- pozitif semptomlu 

(skotom,fortifikasyon spektrumu)

- negatif semptomlu 

(hemianopsi,hemiparezi,parestezi,disfazi vs)


Aurali Migren Kriterleri

i-

Asgari benzer 2 atak



ii-

Aşağidakilerden asgari 3 tanesinin varliği:

1-Bir veya birden fazla reversibl beyin disfonksiyon bulgulari

2- Bir aura semptomunun 4 dk. dan daha uzun sürmesi veya 2 ve                                                                                            

daha çok semptomun ardisira oluşmasi

3- aura semptomlari 60 dk

4- Aura sonrasi baş ağrisi (birlikte veya önce başliyabilir)



iii-

Sekonder sebeplerin ekarte edilmiş olmasi (hikaye,fizik 

muayene,uygun diagnostik testler)


PRODROM

 Aurali ve aurasiz migrenden saatler-günler önce ortaya çikabilir 

 Mental değişiklikler,duygu değişiklikleri, yorgunluk, otonomik  

semptomlar,yiyecek açliği ve kimi zamanda nörolojik olaylar görülür

AURA

 Aura (eğer varsa) genellikle baş ağrisindan önce ortaya cikar

 Fakat vakalarin %7 kadarinda baş ağrisi sirasinda yada sonrasinda gözlenir 

(Russel ve Olesen,1996)

 Auraya fokal nörolojik semptomlar eşlik eder bunlar genellikle görsel 



niteliktedir (noktalar, zig-zagli veya keskin kenarli şekiller,yanip sönen 

görüntüler vs)

 Siklikla hastalar bu fenomenlerin  önce lateral görme alaninda ortaya 



çiktiklarini,daha sonra yer değiştirerek  santral görmeyi de olumsuz 

etkileyebildiklerini bildirmektedir

BAŞ AĞRiSi



Migrendeki baş ağrisi tek tarafli (ataklar arasinda veya bir atak boyunca bir yandan 



diğer yana geçebilir), çift tarafli, hafif ya da orta şiddetli,zonklayici ya da pulsatil olabilir, 

baş ve boynun herhangi bir bölgesinde ortaya çikabilir

 Ağrinin boyun bölgesinde başladiği hastalar az değildir

 Uzun süren (72 saatten  fazla) şiddetli migren atağina status migrainosus adi verilir ve 

bu vakalarda  genellikle şiddetli baş ağrisi,bulanti,kusma ve aşiri ilaç kullanimi görülür 

 Çok ağir vakalarda dehitratasyon ve kuvvetten düşme görülür

 Aura ya da baş ağrisi ile birlikte başka nörolojik,yapisal,otonomik ya da  duygusal 

bozukluklar  da ortaya çikabilir

POSTDROM



Baş ağrisindan sonra sarhoşluk sonrasindakine benzeyen semptomlarin gözlendiği 



postdrom fazi ortaya çikabilir (Halsizlik,irritabilite,konsantrasyon bozukluğu,yorgunluk)

 Kas ağrisi ve güçsüzlüğüyle de karşilaşilabilir

 Bazi hastalar ataklardan sonra kendilerini aşiri iyi veya enerjili hissedebilmektedir.Bu 

semptomlar en fazla bir gün sürer ve hasta normale döner


VARYANT FORMLARi

Tipik formlarin yani sira çoğu nadir görülen değişik migren varyantlarida 

görülebilir  

• Yaşlilik migreni 

• Baziller migren

• Oftalmoplejik migren 

• Hemiplejik migren 

• Retinal migren 

• Egzersiz migreni


Basiller Migren Tanı Kriterleri

*Aura semptomlarını takiben aşağıdaki 

semptomlardan iki veya daha fazlası

*Temporal ve nazal görme alanını ilgilendiren 

visüel semptomlar 

*Disartri, vertigo, tinnitus,işitmede 

azalma,çift görme,ataksi,bilateral 

parastezi,bilateral parezi, şuur düzeyinde 

azalma


Migren Ataği

i-

Premonitory  faz ( prodrome,atak öncesi, öncül 

bulgular)

psikiyatrik(

depresyon,hiperaktivite,öfori,irritabilite,uyku hali,huzursuzluk)



nörolojik

(fotofobi,konsantrasyon güçlüğü,fonofobi,disfazi,hipersomni vs                                                            

genel

(anoreksi,iştah artimi,susama,idrar ,su retansiyonu,diyare,konstipasyon,soğukluk  hissi)



ii-

Aura : 

-

görsel

(skotom,fotopsi,geometrik formlar,fortifikasyon spektrumu, dönen objeler)

görsel hallüsinasyonlar veya distorsiyonlar

: metamorfopsi,makropsi,mozaik gorünümü vs)

-

duyusal

semptomlar

:parestezi (el-ağiz köşesi birkaç dk. süren sonra yayilan   

tarzda),bilateral olfaktor  hallusinasyonlar

-motor

: kuvvetsizlik veya ataksi dizartri veya afazi,      delüzyonlar vs., deja vu 



iii-

Baş Ağrisi

iV-

Postrome (atak sonrasi faz) :

konsantrasyon  bozukluğu, isteksizlik, yorgunluk,irritabilite,öfori,anoreksia,vs

Cocuklarda Migren

Cocuklardaki migren, yetiskinlerdekine benzeyebilir. Ancak ataklar genellikle daha 



kisa surer.  Cocukluk caginda gastrointestinal sikayetler , karinda rahatsizlik hissi ve 

davranissal  bozukluklar daha karakteristiktir.

Bulanti, kusma, karin agrisi, diyare, denge bozuklugu



Anksiyete , ani irritabilite, fonofobi,fotofobi v.s gibi bas agrisinin eslik etmedigi 

semptomlar migren esdegeridir ve migrenin santral mekanizmalarindan kaynaklanir. Bu 

nedenle, bazi cocuklarda bas agrisi olmaksizin migren gorulebilir.



TEDAVİ PRENSİPLERİ 

• AKUT ATAK TEDAVİSİ

• PROFİLAKTİK TEDAVİ

** profilakside ayda birden fazla atak sayısı             

kriter alınmalı 

-

-



asgari 2  veya daha fazla 

atak sayısı 

-

-

Prof.Dr.M.Özmenoğlu



*** 

Tedavi her  hastaya göre özel tasarlanmali !!!!



MİGRENİN  AKUT  TEDAVİSİ

i-Farmakolojik olmayan tedavi

* Sakin, Sessiz , Karanlik Oda

* Uyku

ii-Farmakolojk tedavi



ilaçlar;

-

basit analjezikler

Paracetamol,aspirin 10 - 15 mg / kg

-

NSAD

…..  Naproksen, ibuprofene 6 mg / kg

-

analjezik\antiemetik

……Metoklopramid 10 mg



- TRİPTANLAR

-ergo türevleri

-opioidler

iii-Diğer alternatif tedaviler

(davranişcı ted,akapunktur,FTR-aerobik

TENS,psikoterapi vs.)

Migren Akut Atak Tedavisi

i- Analjezikler  ( OTC = Over the counter = reçetesiz )

Preparat    Günlük doz   etki süresi  yanetki kontendikasyon

– acetamınofen              

1000mg              30 dak.             GiS irrit.       Hepatik hast.

– Aspirin 

1000mg                 “              

“                 peptik ülser(pü)

– İbuprofen     

600-800mg            “                      “                  pü, renal hast.

– Ketoprofen

30-60 mg               “                    “                    “            “

– *NAPROKSEN

500mg                  “                    “                    “            “  

Kombine  preparatlar:aceraminofen+aspırın+cafeine   vs içerenler                                            



ia- Ek preparatlar:

dexametasone 

10mg iV    5-10 dk sıvı retansiyonu   diyabet,infeks,peptik ulser,diger metab.has

*Metoclopramide          (Metpamid)       10 mg

30-60 dk    akatisia,baş dönm,uyku hali

ii- Nonsteroidal Antienflamatuar İlaçlar (NSADler):

Naproksen            500 mg

30-60 dk                 GİS irritasyonu       peptik ülser,renal hastalık



Flurbiprofen                          (Majezik)

100 mg     “                         “                                  

ibuprofen              800mg         “     “                      “

Diclofenac             100mg   /   Mefenamik asit 500mg / Ketoprofen 75mg / Ketrolac 60mg İM vs



ilaç

Doz

Yan Etkileri

Kontrendikasyonu

1- Sumatriptanlar

 5 HT 1B/1D agonistleri 

Sumatriptan 



25 mg adult adolesanlar için,



Diger adult hastalar için   ise

50mg-100 mg tek doz. Dozlar

arasi en az 2 saat b

irakilmalidir

S.c günlük max. Doz  2 enjek.

yani 12mg dir.

oral sumatriptan ise , 300 mg

dir.

Sicak basmasi



Bas dönmesi,



Enj. yerinde ağri,



Göğüs ağrisi ve yanma hissi,



Miyalji,


Uyuşukluk,



Boyun ağrisi,



Terleme


iskemik  kalp hastaliğinda



Prinzmetals  anginada Koroner 

kalp Hastaliğinda

Kontrol edilemeyen HT,



Bu preperat asla iV verilmez



Ergotamine  deriveleri ile birlikte 

kullanilmamalidir

Çocuk ve yaslilara  tavsiye

edilmez , Basiller ve Hemiplejik 

migrende  tavsiye Edilmez



ilaç

Doz

Yan Etkileri

Kontrendikasyonu

2- Ergo alkaloidleri

Ergotamine

D.ergotamine

tbl


cap sup,  1 -2 mg/gün , 24 saatte en çok  4 

mg/gün, dört günden  önce yenilenmemeli, 

ayda en çok  16 mg   veya  en fazla 6 atak 

tedavisi. inhalar  bir solukluk        (360 

mikrogram)    gerekirse  5 dk sonra bir  kez 

daha ,bir günde  en çok , dört günden  önce  

yenilenmemeli  ,  ayda en fazla 6 atak tedavisi

intranazal sprey , başlangiçta her bir burun  

deliğine   birer sikim(  tek sikim  0.5 mg)  , 

gerekiyorsa  20 dk sonra  yenilenebilir, dört 

günden  önce yenilenmemeli, 

Ayda  en fazla  6 atak tedavisi.



Lokalize ödem



Periferal uyuşukluk,



Uyuklama,



Ağiz kuruluğu



Kusma, Bulanti



Geçici taşikardi,



Bacaklarda

güçsüzlük

Periferal  vasküler Hastaliklarda



Böbrek ve K.Ciğer 



Hastaliklarinda



Hipertansiyonda



Koroner kalp hastaliğinda



Hipertiroidizmde



Peptik Ülserde



Sepsis


Gebelikte



3- Antiemetikler

Metoclopramide,

Domperidon 

10 mg/gün  tbl, 20 mg  sup  veya 10 mg  

iM  20-30 mg  tbl ,  30-60 mg sup.

4-Diğerleri,

Fenotizinler, Kortikosteroidler,


Status Migrenözüsün tedavisi

• İV tedavi başlanır.

• Antiemetikler verilir( 10 mg metpamid)

• Dihidroergotamin ile tedavi 0.5-1mg i.v

• Bir saatten fazla sürerse 0.5mg 

Dihidroergotamin i.v tekrarı yapılır.

• Dekort 4mg i.v, 5-10mg Diazem i.v

• Largactil o.1mg kg i.v verilir.



DiĞER TiP  PRiMER BAŞ AĞRiLARiNDA TEDAVi

1- Küme Baş ağrisi, Horton Veya Histamin Baş Ağrisi

Oksijen  inhalasyonu, 6-8lt/dk,



1-2 mg/gün’lik ergotamine tartarat rektal sup. Kas içine    yada deri altina 1mg dihidroergotamine

Burun spreyleri etkili  Bir tedavidir ve  1 saat  sonra  tekrarlanabilir,

Sumatiptan 6 mg deri alti tedavide seçenektir. Ancak  24 saat içinde  ergotamin almiş hastaya verilmez. Baş  

ağrisinin başlangicinda, sumatriptan deri altina uygulanmalidir. Alternatif olarak sumatriptan 20 mg/gün burun 

spreyi de uygulanabilir.



Kortikosteroidler, günde tek doz sabahlari oral  80  mg/gün  metilp- rednizolon başlanarak, günde  8 mg/gün 

azaltilmasi önerilmektedir. 

Verapamil günde  üç kez 80mg bas ağrisinin kontrol  edilebilmesi için  3 hafta gerektirebilir.Bu ilaç



kortikosteroidler ile birlikte  başlanmalidir. Günde 3 kez oral 300 mg



Lityum  karbonat hastaliğin kronik formunda  en  etkin ilaçtir



Divalproex sodyum, Bu yavaş salinimli valproik asit, 8  mg/günaatte bir oral 250 mg/gün başlanir ve kan

düzeyi   50 mg/ml  üzerinde olacak şekilde artirilir Beta  blokerler mexiletin, intranazal

iNDOMETAZiNE



2- Gerilim tipi baş ağrisi,  Kas kasilmasi, Psikomiyojenik baş ağrisi

Anksiyoitikler



Antidepresanlar



3- Kronik  Paroksismal Hemikraniyaji

indometazin 25-150mg  



Verapamil, 240 -320mg



Aspirin  1000mg



Naproxen 500mg



Migren tedavisinde 5HT1

B

\

1



Agonistleri

Generik Ad

Oral doz

Doz\24 h

Eletriptan-

Relpax

40-80                160               

Zolmitriptan-Zomig

2.5- 5                 10

Naratriptan-

Naramig

2.5                       5

Sumatriptan-

imigran

25 – 50-100            300

Migren Profilaksisi-1-

i-Antikonvulsanlar

basl.doz


Max doz             yan etki                       

kontrendikasyon

divalproex Na       250mg  2x1      1000mg      

uyku hali,sac  dok.tremor kilo alma     KC, gebelik

Gabapentin            300mg  2x1      1800mg      

bas donm,letarji  dengesizlik  \

ii-*Antidepresanlar

** 

tricyclic          10-25mg 4x1    300mg    

agiz kuru.,sedasyon,sexual disfonk,     

glokom,kalp blogu

uriner retan.kilo alma                       MAOi, 

uriner ret.

Fluoksetine(SSRi)  20mg  4x1  80mg

uyku hali,bulanti, huzursuzluk             MAOi

iii-Antiserotonin Ajanlar

:(

ç



ocuklarda daha sık kullanım)

Cyproheptadine     4mg    3x1        32mg(eriskin)    

uyku hali,GiS semp.,kilo           

glokom,uriner ret.

12mg(cocuk)      

iV-Beta Blokerler

:(çocukluk çaği migrende sık kullanım)

»

propranolol   20mg 3x1  240mg        



bradikardi,depresyon,ruya,       

astma,diyabet,depresyon

»

yorgunluk,sexuel  disfonk,hafiza  boz     konj kalp 



Migren Profilaksisi -2-

V-Kalsiyum Kanal Blokerleri

:

Verepamil      80mg     3x1     480mg



konstip,extrem.odemi       konstipasyon,kalp  blogu

Diltiazem       60mg      2x1    360mg

bradikardi,odem               kalp blogu

Vi-NSAiDler

:

Aspirin          325mg 3x1        1000mg    



GiS irrit.               Peptik ulser, bobrek hast.

Naproksen   250mg… 3x1     1500mg       “                         “

Vii-Antihistaminikler

:

Cyproheptadine(Prakten,Sipraktin)  5HT-2 Resept.antagonisti    4mg x 4-6

Viii- 2 reseptor agonisti

(Clonidine)

iX- Riboflavin (B2 vit)

400mg/ gün (75mg aspirinle kombinasyon ?)

X- Magnezyum

600mg/ gün (Magnesium Diasporal)

Xi- Botox

25-75 U iM (frontal, temporal kaslara)

Xii-Fewer Few

(= tanacetum parthenium)….….. Tabii bitkisel ilaç 

Xii-

Standart tedaviye yanit yoksa



ACE inhibitorleri, dopamin agonistleri(bromokriptine) vs 

Küme (Cluster) Baş Ağrisi Tani Kriterleri

- Asgari benzer 5 atak

-Ağri çok şiddetli, dayanilmaz karakterde

- Tek tarafli lokalizasyon 

(orbital,supraorbital veya temporal bölgede)

- Süre 15- 180 dk.

- Ayni tarafta otonomik disfonksiyon bulgulari

* konjuktival hiperemi,lakrimasyon,nasal konjesyon

* rinore, yüz ve alinda terleme, miosis,pitozis

* göz kapaği ödemi 

- günde birden fazla atak sayisi

(günaşiri ve/veya günde 8 veya daha fazla )



Küme(Cluster) Baş Ağrısı

-Akut Atak Tedavisi-



doz                             etki suresi       y.etki            kontend.

1- Oksijen %100 : 

8 L/dk  x 10-15 dk       10 dk                                   

AC hasta.

2- Sumatriptan sc    6mg                    10 dk    

atipik duyusal  semp.       İskemik kalp h

(iMiGRAN)

baş dönm., kızarıklık       hiperTA

3-Ergotamine           

2mg SL                    10-30dk  

kas krampi,bulanti,         sistemik vask hast

parestezi                        hiperTA,Koroner H

*dihidroergotamine    1 mg iM     (Türkiye`de preparatı yok)

4-Cocaine  %10               0.5 ml iN                 10-30 dk      

nasal uyusukluk

5- Lidocaine  %4             1ml   iN                    10-30 dk      “      “

6- Meperidine, diger narkotikler     100mg iM                    10dk               baş dönm,uyku hali

bulantı


Küme (cluster) Baş Ağrısı-

Profilaksi-

Preparat                      doz                       Max.doz

i- Sodyum Valproat  



(Depakin,Convulex)

250mg          2500mg  

ii- Lityum                

(Lithuril)

300mg           1200mg

iii- Capsaicin 

%0.025

Capsi-Gel,Gelocaps



intranasal, gunde 3 kez x 1 hafta

Yan etki: nasal irritasyon       Kontendikasyon: Nasal hastalik.

iV- Verepamil      isoptin                  80mg(3x1)        240mg

Yan etki: konstipasyon,extremite  ödemi

V-indomethacin    ?                             25mg(3x1)       200mg

Vi- Prednisone                                    20mg(3x1)      60-80mg 

**

(SADECE 10-14 GÜN)



Vii- Ergotamine tartarat (1mg+kafein)  / Methysergide 2mg … 8mg

AYIRICI TANI

Klinik Özellikler

Migren 

Gerilim        

Küme

Erkek/Kadin

1/3                                    2/3                                    

9/1

*

Lateralizasyon

%60 Unilat

Diffüz bilateral

%100 Unilat.

*

Lokalizasyon                 frontal,periorb.temporal



diffüz

periorbital



hemikranial

Siklik


1-4 kez/ayda

1-30 kez/ayda               1-3 kez günde(3-

12 aylik süre)

Şiddet


orta/şiddetli                              hafif/orta 

derecede


son derece şiddetli

Süre                               4-72 saat

*

değişken                        15 dk – 3 saat



Ağri karakteri                pulsatif,gerici tarzda                kaba,sikici                     keskin,oyucu 

Periodisite

±

-

+ + +



*

Aile Öyküsü                  + + +

±

±

ilişkili Semptomlar 



Aura

+ + +


** 

-

-



Otonomik Özel.     ±

-

+ + +



**

Bulanti/Kusma      + + +

-/bulanti ± ,

±

Foto/fonofobi



+ + +

-

±



Hareketle 

+ + +


-

-


Baş Ağrili Hastada Tehlike işaretleri

Baş Ağrisi ve zamansal özellikleri

• ilk ve en kötü baş ağrisi ***

• Baş ağrisinin şiddet ve sikliğinda artiş 

• ilerleyici veya yeni günlük kalici baş ağrisi

• Kr. Günlük Süregen Baş Ağrisi

• Hep ayni tarafta oluşan baş ağrisi***

• Tibbi tedaviye yanit vermeyen 

(akut veya profilaktik tedavi) 

• Hastada Baş Ağrisi + Nöbet varliği

• 50. Yaştan sonra yeni başlangiçli baş ağrisi 

• Kanser veya HiV(+)  hastada yeni başlangiçli baş ağrisi

Baş Ağrisi ile Birlikte bulgu ve semptomlar

• ateş, ense sertliği, bulanti ve kusma

• fokal nörolojik semptom ve bulgular (migren aurasi hariç)

• papilödem, kognitiv bozukluk, kişilik değişikliği



PROF.DR.NEBAHAT TAŞDEMiR

TESEKKÜRLER...



Yüklə 137,88 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin