QISHLOQ XO‘JALIGI ISH FAOLIYATINI AVTOMATLASHTIRISH TIZIMINI LOYIHALASHTIRISH VA DASTURIY TA’MINOTINI YARATISH. Toxirova Sarvinoz G‘ayratjon qizi Sotvoldiyev Asadbek Abrorjon o‘g‘li Tohirov Oybek Bahodirjon o'g'li Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU Farg‘ona Filiali Annotatsiya: Iqtisodiyotda qishloq xoʻjaligi muhim oʻrin tutadi. Qishloq xo’jaligini avtomatlashtirish butun dunyoda asosiy tashvish va rivojlanayotgan mavzudir. Aholi soni keskin o’sib bormoqda va bu o’sish bilan oziq-ovqat va ish bilan ta'minlashga bo’lgan talab ham ortib bormoqda. Fermerlar tomonidan qo’llanilgan an'anaviy usullar bu talablarni qondirish uchun yetarli emas. Shunday qilib, yangi avtomatlashtirilgan usullar joriy etish talab qilinadi. Ushbu yangi usullar oziq-ovqat ehtiyojlarini qondirdi va milliardlab odamlarni ish bilan ta'minlaydi. Qishloq xo’jaligida sun'iy intellekt qishloq xo’jaligida inqilob olib keladi. Bu texnologiya ekinlar hosilini iqlim o’zgarishi, aholi sonining ko’payishi, bandlik muammolari va oziq-ovqat xavfsizligi muammolari kabi turli omillardan himoya qiladi. Sun'iy intellektning turli xil qo’llanilishini tekshirish, masalan, sug’orish, begona o’tlarni tozalash, datchiklar va robotlar va dronlarga o’rnatilgan boshqa vositalar yordamida purkash. Bu texnologiyalar suv, pestitsidlar, gerbitsidlarning ortiqcha sarflanishini tejaydi, tuproq unumdorligini saqlaydi, shuningdek, inson kuchidan unumli foydalanish, hosildorlikni oshirish va sifatni yaxshilashga xizmat qiladi.
Kalit so’zlar:Sun'iy intellekt, Gerbitsid, Pestitsid, Avtomatlashtirish, dron, Sug’orish, loyihalsh.
Fermer xo’jaligini boshqarish dasturi fermer xo’jaligi operatsiyalari va ishlab chiqarish faoliyatini optimallashtirish va boshqarish uchun ishlatiladi. Dasturiy ta'minot xo’jalik faoliyatini avtomatlashtirishga yordam beradi, masalan, yozuvlarni boshqarish, ma'lumotlarni saqlash, dehqonchilik faoliyatini kuzatish va tahlil qilish, shuningdek, ishlab chiqarish va ish jadvallarini tartibga solish. Dasturiy ta'minot fermer xo’jaligining muayyan talablariga javob berish uchun moslashtirilgan, chunki har bir firma o’ziga xos faoliyatni amalga oshiradi. Shuni ta'kidlash kerakki, dehqonchilik juda ixtisoslashgan faoliyat bo’lib, siz tanlagan dasturiy ta'minot turiga ehtiyot bo’lishingiz kerak.
Daromadni bashorat qilish va o’lchash: fermerlik endi o’tmishdagi faoliyat emas, balki boshqa har qanday biznes kabi jiddiy biznes hisoblanadi. Jiddiy tadbirkor barcha xarajatlarni va fermada olib boriladigan har qanday faoliyatni kuzatib borishi kerak. Fermer xo’jaligini boshqarish dasturi samaradorlikni oshirish hamda samaradorlikni oshirish uchun barcha moliyaviy faoliyatni kuzatishga yordam beradigan xususiyat bilan birga keladi.
Ekin rejalarini ishlab chiqish: Dasturiy ta'minot fermaning yaxlit ko’rinishini ta'minlaydi, bu esa fermerga qishloq xo’jaligi faoliyatini samarali rejalashtirish imkonini beradi. Keng qamrovli ko’rinishga erishish uchun sizga asosli qaror qabul qilish uchun tayanishi mumkin bo’lgan hisobotlarni to’playdigan, tahlil qiladigan va yaratadigan tizim kerak. Bu xususiyat mahsulotni qachon ekishni va qanday o’tkazishni, zararkunandalarga qarshi kurashning eng to’g’ri usuli va qo’llash uchun eng yaxshi o’g’it haqida tushuncha beradi.
Ekin ekish rejalarini ishlab chiqish: Fermada biznesning kundalik faoliyatida yordam beradigan bir nechta bo’lim mavjud. Dasturiy ta'minot fermer xo’jaligi xodimlariga fermer xo’jaligi rahbarining nazorati uchun fermadagi tegishli ma'lumotlarni kuzatishda yordam beradi. Tizim, shuningdek, yaxshi rejalashtirish uchun hosildorlikni kuzatib borish, turli mavsumlarda yaxshi o’sayotgan ekinlarni aniqlash imkonini beradi. Bunday ma'lumotlarga ega bo’lish fasllarni rejalashtirishga yordam beradi va mavsum davomida muhim sanalarni qayd qilib turadigan qulay taqvim ishlab chiqadi.
Tuproqdagi namlik, asosan, tuproqning dielektrik o’tkazuvchanligi (tuproq massasining o’tkazuvchanligi) asosida tuproqdagi namlik miqdorini baholaydigan sensorlar tomonidan hisoblab chiqiladi. Kerakli sug’orish miqdori dielektrik o’tkazuvchanlik asosida ham aniqlanishi mumkin. Real vaqtda sug’orishni nazorat qilish uchun dielektrik tuproq namligi sensorlaridan foydalanadigan avtomatlashtirilgan tizimni taklif qiladi. Dielektrik xususiyatlarga asoslangan o’lchash usuli eng potentsial deb hisoblanadi, tuproq turlari dielektrik namlik datchiklarining aniqligiga qanday ta'sir qilishi haqida ma'lumot berdi. Dielektrik barqarorligi faqat tuproqning quvvat yoki elektr energiyasini uzatish qobiliyatidir. Tuproq minerallar, havo va suv kabi turli qismlardan iborat bo’lib, keyinchalik uning dielektrik konsistensiyasini baholash ushbu segmentlarning har birining umumiy majburiyati bilan belgilanadi. Suvning dielektrik qiymatini baholash (Kaw = 81) tuproqning boshqa qismlari uchun ushbu izchillikni baholashdan ancha katta bo’lganligi sababli, o’tkazuvchanlikning taxminiy qiymati birinchi navbatda tuproqdagi namlikning yaqinligi bilan ifodalanadi. Dielektrik o’tkazuvchanlikva tuproqning hajmli namligi (VWC) o’rtasidagi bog’liqlikni hisoblash usullaridan biri Topp va boshqalar tenglamasidir: