Risklarni baholash usullari. Risklarni baholashning “Galstuk-Babochka” usuli

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalar universiteti Kompyuter injiniringi fakulteti 213-20guruh talabasi Xabibov Qudratning Kiberxavfsizligi fanidan bajargan
1 - Amaliy ishi

Risklarni baholash usullari. Risklarni baholashning “Galstuk-Babochka” usuli
Sababdan Oqibatgacha xavfli hodisani rivojlanish yo’llarini taxlili va sxematik tavsifilash usuli.

Xavflarni baholash usullari turli kutilgan va kutilmagan vaziyatlarni o'rganish uchun kuchli vositadir. Keyinchalik, kiberxavfsizlik asoslari kursining bir qismi sifatida ba'zi amaliy mashg'ulotlarda foydalaniladigan xavflarni baholash usullari tavsiflanadi.
“Galstuk-babochka” tahlil usuli
Ushbu usul o'rganilayotgan salbiy hodisaning sababdan oqibatga qadar rivojlanishini grafik tavsiflash va tahlil qilishdir. Ushbu usulning asosiy yo'nalishi tekshirilayotgan hodisaga qarshi choralar va uni keltirib chiqaradigan sabablarga qaratilgan.
Ushbu usulni amalga oshirish quyidagi bosqichlarni ajratishi mumkin:
1. Grafik markazida tahlil qilish uchun hodisani aniqlash.
2. Tekshirilayotgan hodisaga olib kelishi mumkin bo'lgan sabablar ro'yxatini tuzish.
3. Tekshirilayotgan voqea oldidan vaziyatning rivojlanish mexanizmini tahlil qilish
4. Hodisaning rivojlanishiga olib keladigan omillar va uning oqibatlari tavsiflanishi mumkin.
5. Hodisadan oldin deb ataladigan sabablarning rivojlanishiga to'sqinlik qiladigan to'siqlarni namoyish qilish profilaktika choralari. Eskalatsiya omillari uchun to'siqlarni ham ko'rsatishingiz mumkin.
6. Tekshirilayotgan voqea sabab bo'lishi mumkin bo'lgan oqibatlar ro'yxatini tuzish.
7. O'rganilayotgan voqeaning oqibatlarini rivojlanishiga to'sqinlik qiladigan to'siqlarni namoyish qilish.
"Galstuk-babochka" tahlilini o'tkazish orqali biz xavfli hodisalar va ularning oqibatlarning oldini olish , yumshatish yoki kutilayotgan hodisalarni kuchaytirish, tezlashtirishga yo'naltirilgan xavfli voqealar va to'siqlarning asosiy yo'llarini aniq ko'rsatadigan oddiy diagramma kiritamiz (tekshirilayotgan voqea ijobiy bo'lgan taqdirda).

Havoga zararligi gazlar
chiqishi

Mashinalarning ko’payishi

Havo tozalanmasligi

1

4


Daraxtlarni kesish

Tabiat ifloslanishi

5

2


6

Xamma joyga chiqindilari tashlash



7

3


Ishlab chiqarish zavodlarni ko’payishi

Atrof chiqindilarga to’lishi