Salmonellalar Enterobacteriaceae ailesinde bulunur



Yüklə 429,5 Kb.
tarix16.07.2017
ölçüsü429,5 Kb.


Salmonella, Shigella ve Yersinia’ların Mikrobiyolojisi ve İnfeksiyon Oluşturma Mekanizmaları


Salmonellalar

  • Enterobacteriaceae ailesinde bulunur.

  • Salmonella cinsinde 2200 kadar serotip vardır.

  • Serotip adları;

  • Yaptığı hastalık S. enteritidis

  • İzole edildiği hayvan ve hastalık S. typhimurium

  • İzole eden araştırıcıdan S. scottmüelleri

  • İzole edildiği şehir S. İstanbul



Salmonella’ların Yapısı

  • Basillerdir (2-5m 0.7-1.5 m)

  • Sporsuzdur

  • Hareketlidirler (S.gallinarum ve S.pullorum hariç )

  • Gram olumsuz



  • Vi antijeni Kapsülümsü yapı (S.typhi ve bazı serotiplerde)

  • Fimbria

  • Çoğunda tip 1(mamnoza duyarlı, HA yapan)

  • Tip 2 (MR) S.gallinarum ve diğerlerinde

  • S. paratyphi A fimbriasızdır



Üreme ve Kültür Özellikleri

  • Fakültatif anaeropturlar

  • 20-42OC’de üreyebilirler optimum 37OC’dir

  • Ortalama pH 7.4

  • Buyyonda homojen bulanıklık yaparlar

  • Kolonileri;

    • Jelozda 2-3mm çapında,düzgün,yuvarlak
    • Kanlı agarda düzgün, gri, nemli görünümlüdür.


Salmonella’ların üretilmesinde kullanılan besiyerleri

  • Çoğaltıcı Besiyerleri:

    • Tetratiyonatlı buyyon, Selenit F

  • Ayırıcı ve seçici besiyerleri:

    • Mac Conkey agar (Safra tuzu,laktoz)
    • EMB agar (Laktoz,sukroz,eosin metilen mavisi)
    • Deoksikolat sitrat agar
    • XLD agar( kırmızı ortası siyah koloni)
    • HE agar (yeşil, ortası siyah koloni)


Biyokimyasal özellikleri

  • Glukozu S. typhi ve S.gallinarum yalnız asit yaparak parçalar.

  • Diğerleri hem asit hem gaz oluştururlar

  • Laktozu,genellikle sukrozu, adanitol,salisini kullanmazlar.



  • TSI Besiyeri

  • Dipte asit, H2S oluştururlar.

  • (S. paratyhi hariç)





  • Sitrat olumludurlar



MR + ve VP-



Direnç durumları

  • 55o C’de 20 dk ölürler

  • Kuruluğa dirençsizdirler

  • Lağım,kuyu sularında, toprakta uzun süre canlı kalabilirler

  • Soğuğa dirençlidirler.

  • Dezenfektanlara duyarlıdırlar

  • Kv, brillant y, malaşit y,deoksikolat,safra tuzları,bizmut sitrat, tetratiyonata uygun yoğunluklarda dayanıklıdırlar

  • Tetrasiklin,ampisiline,streptomisine,sulfonamid ve kloramfenikole direnç gelişimi vardır.

  • Beta-laktamaz üreten suşlar bulunmaktadır.



Antijenik yapı

  • O somatik antijen:

    • Lipopolisakkarit yapısındadır.
    • Sıcaklığa (110oC 2.5 saat), alkole (%96 4 saat) dayanıklı, formole dayanıksızdır.
    • Antiserumuyla küçük, kum taneleri gibi aglütinasyon verir
    • Genellikle IgM yapısında antikorlar oluşur
    • 1,2,3 gibi sayılarla adlandırılırlar


  • H kirpik antijeni

    • Protein yapısındadır.
    • Tüm hareketli kökenlerde vardır.
    • 60oC’de ısıtılmaya ve alkole duyarlı, formole dirençlidir.
    • Antiserumuyla iri tanecikli, pamuk atığı görünümde aglütinasyon verirler.
    • Oluşan antikorlar IgG yapısındadır.
    • İki değişik antijen yapısındadır
    • Faz1 ve faz2 olarak adlandırılır.


  • Vi anijeni

    • O antijeninin dışındadır
    • Polisakkarit yapısındadır
    • S. typhi, S. paratyhi A, C ve S. dublin tarafından oluşturulur.
    • S. typhi’nin Vi antijeni yapısal ve immünolojik olarak Citrobacter freundii’nin Vi antijenine benzer.


  • M antijeni

    • S. paratyphi B kültürü birkaç gün oda sıcaklığında bekletildiğinde oluşur.

  • Fimbria (pilus) antijeni

    • Çoğunda tip 1 fimbrialar vardır.
    • 24-48 saatlik buyyon kültürlerinde ortaya çıkarlar.
    • Formole dayanıklı, sıcaklığa dayanıksızdır.


  • Salmonellalar

  • Kauffmann-White şemasına göre taşıdıkları antijenlere göre sıralanır ve adlandırılırlar.

  • Salmonella typhi 9, 12 (Vi) :d:-



Virulans ve Patojenite Özellikleri

  • Yüzey antijenleri

  • O antijeninin lipit A kısmı toksiktir. Endotoksin özelliğindedir. Ateş, lökopeni, sonra lökositoz, hiperglisemi sonra hipoglisemi, letal şok oluşturur.

  • Vi antijeni taşıyan S. typhi daha virülandır. Serumun bakterisidal etkisini azaltır. C3’ün bakteriye tutunmasını önleyerek fagositozu önler. Makrofaj içinde ölümü engeller.

  • Enterotoksin ve sitotoksin (S. cholerasuis ve S. enteritidis)

  • Siderofor sentezi (enterobaktin, aerobaktin)

  • Plazmitler

  • Bakteriyosin



Salmonella’ların neden olduğu hastalıklar

  • Genel infeksiyon niteliğindeki hastalıklar (Tifoid)

  • Enterokolitler

  • Sepsis ve lokalize organ hastalıkları



Genel infeksiyon niteliğindeki hastalıklar

  • Etkenler: S. typhi, S.parayphi A, S. paratyphi B, S.paratyphi C ve S. typhimurium

  • TİFO

  • Etken: S. typhi

  • Yalnızca insanlarda enfeksiyon yapar.

  • Ekzotoksini yoktur.

  • PARATİFO

  • Diğer seotipler tarafından oluşturulur. Tifodan daha hafif seyirlidir.





  • Ağız yoluyla 105-108 sayıdaki bakterilerin vücuda girmesiyle enfeksiyon oluşturulur

  • İnfeksiyonun oluşmasında bakterinin serotipi, sayısı, virulansı ve savunma önemlidir.

  • Bakteriler ince bağırsakta mukusu aşarak enterositlere,peyer plakları hizasında özelleşmiş epitel hücrelerine girerler.

  • Peyer plaklarında makrofajlar içine alınırlar, mezenterik lenf bezlerine gelirler. Buralarda çoğalarak kana karışırlar ve doku ve organlara yayılırlar.

  • Dokularada tifo nodülleri oluşur. Kılcal damarlarda nekroz gelişir, peyer plaklarında ülserler ve nekroz geliştiğinden bağırsak kanamaları görülür.



  • Kuluçka süresi 10-14gündür.

  • Kırıklık, halsizlik, iştahsızlık, baş ağrısıyla başlar.

  • Ateş 37.5C-38oC 1. Hafta sonuna doğru 39.5oC-40oC’ye ulaşır.

  • 2.haftada 40oC-41oC nabız sayısı düşer. Karın ve göğüs bölgesinde roseoller görülür.Orta kıvamlı ishal, genelde kabızlık olur.

  • 3.haftanın sonunda ateş düşmeye başlar

  • 4.haftanın sonunda normale döner.

  • Bağırsak delinmesi, kanaması, bronkopnömoni,miyokardit,arterit,nefrit



Enterokolit niteliğindeki Salmonellozlar

  • En sık izole edilenler S.enteritidis, S.typhimurium

  • S.oranienburg,S.suipestifer, S.anatum, S.newport

  • Kuluçka dönemi 2-48 saattir.

  • Ağızdan alınan bakteriler bağırsak epiteline penetre olurlar. Enterotoksin ve sitotoksinlerinin etkisiyle bağırsakta inflamasyon doku nekrozu ve buna bağlı ateş, ishal ve kolit gelişir.

  • Besin zehirlenmesi gibi başlayan infeksiyonlar sepsis ve genel infeksiyona dönüşebilir.







Sepsis ve lokal organ hastalıkları

  • En sık izole edilen etkenler S.partyphi C, S.choleraesuis, S.typhimurium

  • Ağız yoluyla alınan bakterilerin ince bağırsaklardan hızla kana geçmeleri ve diğer organlara yayılmalarıyla meydana gelir.



Taşıyıcılık

  • Geçici taşıyıcılık bir yıldan kısa süreli taşıyıcılık

  • Kronik taşıyıcılık bir yıldan daha uzun süreli taşıyıcılık. Bakteri dışkı ve idrarla atılmaktadır.



Laboratuvar Tanısı

  • Tifo ve paratifolarda etkeni izole etmek için

  • kullanılan örnekler;

    • Kan, kemik iliği (hastalığın ilk haftası).
    • Dışkı (2.hafta ve sonrası)
    • İdrar (2.haftadan sonra bulunur. Fakat üretme şansı az)
    • Safra (4. hafta sonra ve taşıyıcıları belirlemek için)


Tifo ve paratifo

  • Kan kan kültürü şişelerine ekilir 37oC’de 10 güne kadar bekletilir.

  • Diğer örnekler çoğaltıcı (Selenit F), ayırtedici besiyerlerine (EMB, SS) ekilir.

  • Laktoz negatif kolonilere diğer biyokimyasal işlemler uygulanır.



Serolojik Tanı

  • Genel enfeksiyon tipinde

  • O antikorları ilk haftanın sonuna doğru,

  • H antikorları 2.haftanın sonunda oluşmaya başlar.

  • Gruber-Widal veya grup aglütinasyonu



  • Enterokolitlerde etkeni üretmek için;

  • Hastalığın başladığı günden itibaren dışkı kültürleri yapılır.

  • Sepsis ve lokal enfeksiyonlarda;

  • Ateşin yüksek olduğu dönemlerde kan incelenir. Bakterinin yerleştiği organa göre (idrar, BOS, eklem, plevra, periton sıvıları, apse) uygun örnek alınır.



Epidemiyoloji

  • S.typhi insanlarda infeksiyon yapar.

  • Tifo dışı salmonellozların kaynağı insan ve hayvanlardır.

  • Bulaşma fekal-oraldir.

  • Çiftlik hayvanları, kümes hayvanları ve ürünleri, kedi, köpekle bulaşabilir.

  • Soğuk kanlı hayvanlarla da bakteri taşınır.




Yüklə 429,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:



Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2020
rəhbərliyinə müraciət
    Ana səhifə
Stomatologiya
Anesteziologiya
Cərrahlıq
Ginekologiya
Tibb