Sana Mavzu. Lipidlar almashinuvi. Uog’larni to’qimalarda parchalanishi. Glisirining oksidlanishi

---

Sana 
 
 
 
Mavzu . Lipidlar almashinuvi. 
Uog’larni to’qimalarda parchalanishi . 
Glisirining oksidlanishi 

---

Dars shiori
Tarixni yaxshi bilgan inson - kelajakka 
ishonch bilan qaraydi  

---

Dars bosqichlari
1 Kirish
2 O’tilgan mavzu yuzasidan savol-javob 
3 Klaster 
4 Yangi mavzu bayoni 
5 Mavzuni mustahkamlash 
6 Daftarga qayd qilish
 

---

Reja
• Yog‘larning hazmlanishi
• Yog‘lar hazm bo‘lishiga o‘t kislotalarning 
ta’siri
• Yog‘larning qondagi transport shakllari
• Yog‘ kislotalarining oksidlanishi
• Yog‘ kislotalarning ω-oksidlanishi
 

---

 
Yog‘larning oziqlanishdagi 
ahamiyati
• Yog‘lar organizm massasining 15% ini tashkil etadi. 
Organizmdagi yog‘lar ikki guruhga bo‘linadi: rezerv 
(zaxira) yog‘lar va sitoplazmatik yog‘lar.
• Vazni 70 kg bo‘lgan odam kuniga 90 g o‘simlik va 
hayvonot yog‘larini iste’mol qiladi. Yog‘larga bo‘lgan 
ehtiyoj odam faoliyatiga bog‘liq. Energetik manba 
sifatida 1 g yog‘ oksidlanib 38,9 kJ (9,3 kkal) hosil 
qilsa, 1 g uglevod va 1 g oqsil faqat 17,2 kJ (4,1 kkal) 
hosil qiladi.

---

 
Yog‘larning hazmlanishi
• Yog‘lar ogiz boshligida hazm bo‘lmaydi. Luqma me’daga 
tushadiva u yerda kislotali muhit yuqori bo‘lganligi uchun 
yog‘lar parchalanmaydi. Lipaza uchun optimal muhit 
pH 5,5-7,5. 
Go‘daklar 
oshqozonida
yog‘lar parchalanadi, chunki ular 
iste’mol qilgan yog‘lar sut yog‘lari bo‘lib, ular emulsiyalangan 
holatda hamda sut oshqozondagi kislotani bog‘lab muhitni 
kuchsiz ishqoriy tomonga siljitadi. Shuning uchun go‘dak 
me’dasida lipaza fermenti ishlab chiqiladi va u sut tarkibidagi 
yog‘larni parchalaydi.
•

---

 Katta yoshdagi odamlarda yog‘lar 
o‘n ikki barmoqli ichakda
parchalanadi. Me’da osti bezining shirasi o‘n ikki barmoqli 
ichakka quyiladi va uning tarkibida 
lipaza
fermenti bordir. 
Bu fermentning ta’sir etishi uchun quyidagi sharoitlar 
bo‘lishi zarur:
 ichak shirasidagi muhit kuchsiz ishqoriy bo’lmoqligi; 
yog‘lar emulsiyalangan holatda bo‘lishi lozim. 
 Pankreatik shira tarkibidagi bikarbonatlar oshqozondan 
tushgan xlorid kislotani neytrallaydi. 
 Jigar o‘z navbatida kuchli emulgator safroni o‘n ikki 
barmoqli ichakka quyadi.

---

• Yog‘lar hazm bo‘lishiga o‘t kislotalarning