Sotsial xizmatda personal boshqarish Eshmatova Shalola Reja: Personal tushunchasining mazmuni, boshqarish subyektlari va obyektlari
Bugungi kunda zamonaviy personalni boshqarish yo’nalishlari
2Personalni boshqarishning o‘ziga xos xususiyatlari
1 2 3 01 Personalni boshqarishning o‘ziga xos xususiyatlari
Persоnalni bоshqarishda rahbarlik uslubi tushunchasi rahbarning kоrxоna maqsadlariga erishish uchun o‘ziga bo‘ysunuvchi xоdimlar kuch-g‘ayratlari, bilim va tajribasini ana shu maqsadlarga erishishga samarali yo‘naltirishga qaratilgan kundalik ish uslublarini anglatadi.
Personalni boshqarishning o‘ziga xos xususiyatlari
tashkiliy-rasmiy uslublar ;
ijtimоiy-psixоlоgik uslublar
ma’muriy uslublar
tarbiya uslublari
Ishоntirish uslubi
Tanqid uslubi
Rahbarning jamоaga ta’sir o‘tkazishining turli vоsitalari mavjud. Ular qatоriga quyidagilar kiradi:
o
Boshqaruvning tashkiliy tuzilmasini shakllantirish va doimiy ravishda takomillashtirish, bo'linmalar va funktsional boshqaruv organlarining sonini, faoliyatini tartibga soluvchi normativ hujjatlarni, ular o'rtasidagi normativ-huquqiy hujjatlar bilan tartibga solinadigan rasmiy munosabatlarni, har bir mansabdor shaxs uchun kasbiy dasturlarni, shu jumladan lavozim yo'riqnomalari va lavozim modellarini aniqlashtirish;
Korxonaning inson resurslarini boshqarish murakkab va ko'p vaqt talab qiladigan jarayon bo'lib, quyidagi jarayonlarni o'z ichiga oladi:
1. Resurslarni rejalashtirish - kelajakda inson resurslariga bo'lgan talablarni qondirish rejasini ishlab chiqish;
2. Ishga qabul qilish – barcha lavozimlarga potentsial nomzodlar zaxirasini yaratish;
3. Saralash – ishga joylashish uchun nomzodlarni baholash va ishga qabul qilish jarayonida yaratilgan hovuzga eng yaxshilarini tanlash;
4. Ish haqi va nafaqalarni belgilash: xodimlarni jalb qilish, ishga olish va ushlab turish maqsadida ish haqi va nafaqalar tuzilmasini ishlab chiqish;
5. Kasbga yo'naltirish va moslashish - yollanma ishchilarni tashkilotga kiritish;
6. Trening - ishni samarali bajarish uchun zarur bo'lgan mehnat ko'nikmalarini o'rgatish dasturlarini ishlab chiqish;
7. Mehnat faoliyatini baholash - mehnat faoliyatini baholash usullarini ishlab chiqish;
8. Ko'tarilish, lavozimini pasaytirish, o'tkazish, ishdan bo'shatish - xodimlarni martaba zinapoyasiga ko'tarish usullarini ishlab chiqish;
9. Yetakchilarni tayyorlash - mansab o'sishini boshqarish, boshqaruv xodimlarining qobiliyatlarini rivojlantirish va ish samaradorligini oshirishga qaratilgan dasturlarni ishlab chiqish.
Xodimlarni boshqarishning umumiy va asosiy vazifasi xodimlarning sifat va miqdoriy xususiyatlarining tashkilot maqsadlariga mos kelishini ta'minlashdir.
02 Bugungi kunda zamonaviy personalni boshqarish yo’nalishlari
AQSH da shakllangan personalni boshqarish tamoyillari amerikaliklarning o‘z davlatlarini “katta imkoniyatlar mamlakati” deb hisoblanadigan tamoyili negizida asoslangan. Ya’ni, Amerika Qo‘shma Shtatlarida har bir xodimga agar u kuch-g‘ayratini ayamasa, o‘zining kasbiy mahorati va bilimini oshirib borsa, albatta muvaffaqiyatga erishadi, degan qat’iy ishonch singdirilgan. Bunday sharoitda faqat o‘z kuchiga ishonadigan, kichikroq bo‘lsa-da o‘z shaxsiy korxonasiga ega, ishchan va malakali xodim tadbirkorlikning “eng maqbul modeli” hisoblanadi. Yevropa Ittifoqiga a’zo mamlakatlar uchun esa personalni boshqarishga davlatning qonunchilik yordamida aralashuvi nisbatan kengroqdir.