Spirtlar va fenollarni xossalariga doir mashqlar va masalalar yechish

---

3-MAHG’ULOT 
SPIRTLAR VA FENOLLARNI XOSSALARIGA DOIR MASHQLAR VA MASALALAR YECHISH 
 
1. Spirtlarning nomlanishi va izomeriyasiga oid testlar. 
1. 
Quyidagi moddani xalqaro nomenklatura bo’yicha nomlang. 
(CH
3
)
3
CC(OH)(CH
3
)(C
2
H
5
) 
A) 2-etil-3,3-dimetilbutanol-2 B) 2,2-dimetil-3-etilbutanol-3 
C) 2,2,3-trimetilpentanol-3 D) 3,3-dimetil-2-etilbutanol-2
2. 
Izomer bo’lgan moddalarni ko’rsating: 1) aldegid; 2) alkan; 3) bir atomli to’yingan spirt; 4) dien; 5) 
aren; 6) oddiy efir.
A) 1,3 B) 3, 6 C) 2, 4 D) 4, 5
3. 
Quyidagi modda nomini toping: CH
2
C(OH)CH(OH)CH(CH
3
)
2
A) 4-metilpenten—1-diol-2,3 B) 2-metilpentanol-3,4
C) 2-metilpenten-1-ol-3,4 
D) 4,4-dimetil-2,3-diolbuten-1
4.
C
4
H
10
O
2
tarkibli ikki atomli spirtning nechta izomeri bor? 
A) 2 ta B) 4 ta C) b ta D) 8 ta E) 10 ta 
5.
C
5
H
11
OH tarkibli bir atomli spirtning qaysi izomerlari oksidlanganda aldegid hosil bo'lmaydi?
1) 2-metilbutanol-1; 2) 3-metilbutanol-2; 3) 2-metilbutanol-2; 
4) 2,2-dimetilpropanol-1; 5) 3-metilbutanol-1; 6) pentanol-3. 
A) 2, 3, 6 B) 1,4, 5 C) 2, 3 D) 4, 5 
6.
 
Berilgan moddalarning qaysilari fenol bilan reaksiyaga kirishadi? 
1) propilen; 2) xlorid kislota; 3) bromli suv; 4) natriy karbonat; 5) metanal; 6) natriy gidroksid.
A) 1, 2 B) 1, 3, 4, 5, 6 C) 3, 4, 5, 6 D) 1, 2, 4 
7. 
Para krezol molekulasida uglerod atomlarining oksidlanish darajasi yig’indisini toping.
A) -6 B) -8 C) -5 D) -9 
8. 
Fenol bilan reaksiyaga kirishmaydigan moddani aniqlang. 
A) HCl B) Na C) suv D) NaOH 
9. 
Dissotsilanish darajasi kamayib brogan elektrolitlar qatorini toping. 
1) Karbol kislota; 2) etanol; 3) 2.4-dinitrofenol; 4)pikrin kislota; 5) paranitrofenol;
A) 4,5,1,3,2 B) 4, 3, 1, 5, 2 C) 4,1,5, 3,2 D) 4,3,5,1,2 
Mustaqil ishlash uchun masalalar 
1. Glitserin molekulasidagi uglerod atomlarining oksidlanish darajalari yig`indisini toping. 
A) – 3
B) – 5 C) – 4
D) – 2
2. 
Etilenglikol molekulasidagi uglerod atomlarining oksidlanish darajalari yig`indisini toping. 
A) – 3
B) – 4
C) 0 
D) – 2
3. 
Izobutilspirt molekulasining ikkinchi uglerod atomining oksidlanish darajasini toping. 
A) – 2
B) – 1
C) – 3
D) 0 
4. 
Geksen-3-ol-2 dagi uglerod atomlarining oksidlanish darajalarini aniqlang. 
A) -3, -1, -1; -2, 0, -3 B) -3, 0, -1, -1, -2, -3 C) -3, +1, -2, -1, -1, -3 
D) -3, -1, -1, 0, -2, -3 E) -3, +1, -1, -2, +1, -3 
5. 
Propil spirt molekulasida nechta va qanday orbitallar ishtirok etgan? Atomlarda taqsimlanmagan 
elektron juftlar soni (St) nechta?
l) s-7; 2) s-8; 3) sp
3
- 12; 4) sp
3
- 14; 5) sp
3
- 16; 6) sp
2
- 3; 7) St = 2; 8) St = 4
A) 1,4,6 B) 2,3,8 C) 2,5,7 D) 2,5,8 E) 2,4,7 
6. Quyidagi sxema bo’yicha hosil bo’ladigan modda x
5
ni aniqlang. 
C
2
H
4
5
,
4
)
(
,
3
3
2
1
4
2
2
2
3
x
x
х
x
x
x
SO
H
O
H
H
кат
t
AlCl
Na
HBr











 







A) 2-metilpropanol-2 B) 2-metilpropanol-1
C) butanol-1
D) butanol-2 E) butanal 
7. 
Quyidagi genetik o’zgarishlar qatorida hosil bo’lgan A,B va S moddalar nomlarini aniqlang:

---

1,3-dixlorbutan 



