T. C. MĠLLÎ EĞĠTĠm bakanliğI
Diğer Lokal Anestezik Ġlaçlar
Yüklə 1,41 Mb. Pdf görüntüsü
|
1.2.3. Diğer Lokal Anestezik Ġlaçlar
Bunların bir kısmı benzoik asit esterleridir. Yağlı solüsyon, serpme tozu ve süpozituvar halinde kullanılır. Bu ilaçlar arasında benzokain, butesin pikrat, butilamino benzoat, ortoform ve siklometikain bulunur.
Lokal anesteziklere; vazopressör olarak sıklıkla adrenalin (epinefrin) ve bikarbonat ilave edilir. Lokal anesteziklere vazopressör ilave edilmesinin amacı ilacın uygulama yerinden yavaĢ emilini sağlamaktır. Böylece kısa ve orta etkili lokal anesteziklerin hem etki süreleri uzar hem de kan pik konsantrasyonları yavaĢ yavaĢ yükselir. Uzun etkili lokal anesteziklere vazopressör ilaçlar ilave edilmesinin amacı ise kan pik konsantrasyonlarının yavaĢ yükselmesini sağlamaktır.
Adrenalinli lokal anestezikler, güneĢ ıĢığından korunmak için renkli ampullerde ve flakonlarda bulundurulur ve tek kullanımlıktır. Adrenalin, lokal anesteziklere genellikle 1:200 000 oranında (1 mL = 5 µg ) ilave edilir. Epidural ve periferik sinir bloklarında, infiltrasyon anestezisinde bir defada verilebilecek maksimum total adrenalin dozu yaklaĢık 3 mg/kg dır.
Rejyonel anestezi; bilinç kaybına yol açmadan, vücudun belli bölgelerindeki sinir iletisinin ve ağrı duyusunun lokal anesteziklerle, geçici olarak ortadan kaldırılması olarak tanımlanır. Mental blok (bilinç kaybı, amnezi,vb.) dıĢında anestezinin tüm komponentlerini içerir.
7 Santral sinir bloklarında amaç; lomber veya sakral bölgeden yapılan uygulama ile vücudun alt kısmında duyu ve motor iletim geçici süre bloke etmek ve ameliyatın baĢarılı bir Ģekilde yapılmasını sağlamaktır.
Santral sinir blokları;
Acil hastalar,
Poliklinik hastaları,
Tok hastalar,
YaĢlı hastalar,
Doğum,
Alt ve üst ekstiremitelerdeki kısa süreli cerrahi giriĢimler (30 dakika ile 1saat sürmesi beklenen) de uygulanır.
Avantajları
Santral sinir bloklarının avantajlarını Ģu Ģekilde sıralaya biliriz.
Ekonomik olarak daha ucuzdur.
Hasta genel anestezi korkusu yaĢamaz.
ĠĢlem sırasında hasta ile iletiĢim kurulabilir.
Hasta erken rehabilite edilir.
Komplikasyonlar genel anesteziye oranla daha azdır.
Postoperatif yan etkiler minimaldir.
Etkin postoperatif analjezi sağlar.
Enfeksiyon riski düĢüktür.
Yara iyleĢmesi hızlı olur.
Çocuklarda psikolojik travma daha azdır.
Hastanın bilinci korunur ve solunum etkilenmez.
Bulantı ve kusma minimaldir.
Metabolik ve endokrin değiĢiklikler minimal düzeydedir.
Prostatektomi, kalça ve pelvik cerrahi giriĢimleri gibi bazı operasyonlarda kan kaybı daha azdır.
Dezavantajları
Santral sinir bloklarının dezavantajlarını Ģu Ģekilde sıralayabiliriz.
Blokların oluĢması için belirli bir süreye ihtiyaç duyulması,
UzamıĢ motor blok,
Ġdrar retansiyonu,
Analjezinin her zaman yeterli olmaması ve ek analjezik veya hafif bir genel anesteziye ihtiyaç duyulması,
verilmesi sonucu sistemik toksisite geliĢmesi,
8
Rejyonal anestezinin torakotomi gibi bazı operasyonlar için uygun bir yöntem olmaması,
Santral nöral bloklarda oluĢan yaygın sempatik blokaj sonucu hipotansiyon oluĢması,
Damarın travma sonucu delinmesi,
Sinir yaralanması, (sinirin direkt iğne ile hasar görmesi veya ilacın sinir içine verilmesi ile geçici veya kalıcı sinir hasarı oluĢabilir.)
BaĢ ağrısı, (spinal anesteziden sonra geçici baĢ ağrısı oluĢabilir.)
Bel ağrısı,
Enfeksiyon,
Postoperatif hipotansiyon,
Sinir hasarına bağlı uzun süreli sekellere neden olmasıdır.
Santral sinir bloklarının kontrendikasyonları
Santral sinir bloklarında oluĢan kontrendikasyonlar kesin ve rölatif olarak ayrılır.
Kesin kontrendikasyonlar o
Cilt Enfeksiyonları: Santral bloğun uygulanacağı cilt alanında enfeksiyon olması halinde blok uygulanması kontrendikedir. Enfeksiyonun daha derin dokulara taĢınması, septisemi vb. riskleri vardır. o
Hemofili gibi kanama diyatezi olanlar ile heparin veya antikoagülan ilaç alan hastalarda uygulanan blok giriĢimleri hematom veya kontrol edilemeyen kanamalara neden olabilir. o
Ġntrakraniyal basıncı yüksek olan hastalarda blok uygulanması kontrendikedir.
Rölatif kontrendikasyonlar o
YaĢ: Yeterli premedikasyon ve sedasyonla genç hastalar ve çocuklarda santral blok giriĢimleri uygulanabilir. o
PsiĢik reaksiyonlar ve psikiatrik hastalar: Ġstekli olmayanlar ve zorluk çıkaranlarda rejyonel anestezi uygulanmamalıdır. Bu hastalarda giriĢimden sonra sıklıkla sahte baĢ veya bel ağrısı yakınmaları, zayıflama ve paraliziler gözlenir. o
BaĢ ağrısı varlığında, serebral problemlerde, omurilik veya periferik sinir sistemine ait dejeneratif nörolojik hastalıklarda blok uygulamaları yapılmamalıdır. o
veya yeterli
transfüzyon yapılmadan santral blok
uygulanmamalıdır.
9 Santral sinir bloğun avantajları, dezavantajları, endikasyonları ve kontrendikasyonları tüm santral blok uygulamaları için geçerlidir.
Elektif majör cerrahi giriĢimlerde hasta, ameliyattan bir gün önce hastaneye yatırılır. Santral giriĢim öncesi hastalar bilgilendirilerek onayları alınır. Acil durumlar dıĢında tüm hastaların rutin inceleme; anamnez, fizik muayene ve laboratuar tetkikleri yapılır.
Preoperatif vizit: Tüm anestezi uygulamaları öncesinde görülmesi önemlidir. Preoperatif vizit, anesteziste; hastayı inceleme, hastaya anestezinin tipini açıklama ve hastanın bilgilendirilmesi olanağı sağlar.
Oral beslenme: Bloktan en az 6 saat önce ağızdan yiyecek ve içecek alınması kesilir. Toksik bir reaksiyonda veya blok giriĢiminin baĢarısız olması halinde genel anesteziye geçilmesi kaçınılmaz olabilir. Bu önlem aspirasyon riskini ortadan kaldırmıĢ olur.
hasta ile iletiĢim çok önemlidir.
Premedikasyon: Blok uygulamalarında oral, subkütan, intramüsküler veya intravenöz yolla premedikasyon uygulanabilir. Acil giriĢimlerde intravenöz yol tercih edilmeli opioidler, benzodiazepinler, antihistaminikler ve antikolinerjikler 3 - 5 dakika içinde intravenöz yolla verilir.
Bulundurulması gereken malzemeler;
Sinir blok setleri
Steril örtü malzemeleri,
DeğiĢik ebatlardaki iğneler, (18 ve 24 numaralı) ve enjektörler ( 2,5,10,20ml‟lik)
iğneleri (quincky, tuohy)
ĠV kateterler,
Steril eldiven,
Turnike,
Antiseptik solüsyonlar,
Tespit malzemeleri, (yapıĢtırıcı bantlar ve diğer aksesuarlar)
Elektrodlar ve EKG pedleri,
Lokal anestezik ilçalar,
phenylephrine, calcium, propofol, succinylcholine, antidot ilaçlar;flumazenil, naloxone vb).
Sinir stimülatörü elektrotları ve ekipmanı,
10
Acil müdahale malzemeleri; laringoskop, airway (nazal, oral), gayd, laringeal maske, değiĢik boyutta endotrakeal tüpler, end - tidal CO 2 dedektörü, oksijen maskeleri,
DeğiĢik intravenöz (IV) sıvılar ve setler.
Rejyonal blokta kullanılacak tüm malzemeler mümkünse birden fazla çekmeceye sahip, hareketli bir masa sistemi içinde bulundurulması gerekir. Malzemeler gruplandırılarak çekmecelere yerleĢtirilmelidir. Bu iĢlemler anestezi ekibinin hazırlık aĢamasında, zamanı daha iyi kullanmasını ve malzemelere daha kolay ulaĢmasını sağlar. Masada, acil bir durumda gerekli olan ambu, aspiratör ve benzeri cihazların bulundurulması, sık sık kontrol edilerek eksiklerin giderilmesi ve tüm malzemelerin düzenli yerleĢtirilmesi gerekir. Resim 1.3‟ü inceleyiniz. Resim1.3:Malzemelerin bulunduğu hareketli masa
Santral bloklarda kullanılan iğne ve kateter çeĢitleri aĢağıda kısaca açıklanmıĢtır.
Spinal iğneler: Spinal iğnenin çapının ve iğne ucunun özelliklerinin spinal anestezi sonrası baĢ ağrısına etkisi bilindiğinden artık ince iğneler (27 ve 29 G gibi ) tercih edilir. Günümüzde bir çok spinal iğne tipi ve ucu geliĢtirilmiĢtir. Resim 1.4‟ü inceleyiniz. Resim 1.4:Spinal iğne
11
Ucu spinal aralıkta olan iğnenin içinden kateter geçirilerek bu alana yerleĢtirilir ve iğne çıkartılıp kateter spinal alanda bırakılır. Sürekli spinal analjezi elde etmek için kullanılır. Resim 1.5‟iü inceleyiniz.
Epidural iğneler ve kateterler : DeğiĢik kalınlık, boy ve uç Ģekillerinde epidural ve kaudal giriĢ amaçlı iğnelerdir. Resim 1.6 ve 1.7‟yi inceleyiniz. Resim1.6: Santral blokta kullanılan iğneler
Resim1.7: Epidural kateter
12
intravasküler yerleĢme, dura delinmesi ve parestezi gibi sorunlar, yumuĢak ve fleksibl uçlu kateterlerin kullanıma girmesi ile ortadan kalkmıĢtır. Kateterlerin radyopak madde içeren naylon ve polyester gibi maddelerden yapılması, vücutta çok uzun süre ile kalabilmesini sağlar.
(Docking system, Adjustable Kombine spinal –epidural ) geliĢtirilmiĢ ve spinal iğnenin hareketine bağlı olarak geliĢen bazı sorunların çözülmesine yardımcı olunmuĢtur.
Ayrıca uygulamada kullanılan helezon telli polimer kaplı epidural kateterler ve Racz kateterleri de vardır.
Blok uygulamalarında hasta pozisyonu çok önemlidir ve giriĢimin baĢarısını direkt olarak etkiler. Blok ugulamalarında, hasta ve anestezist için en uygun pozisyon verilir. GiriĢim ameliyat masası, ameliyathane sedyesi veya muayene masasında yapılır. Eğer oturur pozisyon gerekli ise hasta ameliyat masası veya sedyede oturtulur. Ameliyat masasına alınan hastada omuz, kol, diz askı ve yastıklara yumuĢak ve nazikçe yerleĢtirilip tesbit edilir. Blokaj alanı içinde kalan tüm basınç noktaları dikkatle korunmalı ve yastıklarla desteklenmelidir. Bu, ekstremitelerde oluĢabilecek nörolojik komplikasyonların önlenmesini de sağlar.
Santral bloklarda hastaya verilen pozisyonlar aĢağıda kısaca açıklanmıĢtır;
Lateral dekubitus (yan) pozisyon: Kombine spinal-epidural ve kaudal blokta (bebeklerde) tercih edilen pozisyondur, genellikle bir yardımcı gerektirmez, hasta rahattır ve çok az efor harcar. Bu pozisyonda, hasta dizlerini karnına çekmiĢ, baĢ fleksiyona getirilmiĢ, üstteki kolu göğüs üzerinde alttaki kolu baĢının altında ya da elleri ile bacaklarını veya boynunu kavramıĢ olarak sağ veya sol yanı üzerine yatırılır, baĢının altına bir yastık konur. Tek taraflı blok isteniyorsa avantajlıdır. ġekil 1.1‟i, resim 1.8 ve 1.9‟u inceleyiniz.
Resim 1.8: Standart lateral dekubitus (yan ) pozisyon Resim 1.9: Bebekte yan pozisyon
13
Hasta; masanın kenarında bacakları aĢağıya sarkık, ayaklarının altına bir tabure konmuĢ, çenesi sternuma değecek Ģekilde baĢ fleksiyona getirilmiĢ ve kollar karın üzerinde birbirine sarılmıĢ olarak oturtulur. (Bir yardımcı hastanın masadan düĢmesini önlemek ve pozisyonunun korunmasını sağlamak üzere yanında durmalıdır.) Bu pozisyon, iĢaret noktalarının belirlenmesini kolaylaĢtırır, uygulayıcı için rahat bir pozisyondur. Şekil 1.2’i inceleyiniz. ġekil 1.2: Oturur pozisyon Oturur pozisyonu; spinal sıvı basıncı düĢük olan hastalarda, saddle blok (alçak spinal blok) yapılmak istenen hastalarda, ĢiĢman hastalarda, intertorakanterik kırığı olan bu nedenle yan yatmakta zorlanan hastalarda tercih edilir.
Yüzüstü (prone) pozisyon: Hasta, iliak kemiklerin ortası masanın fleksiyon noktasının üstüne gelecek Ģekilde yüz üstü yatırılır. Masaya fleksiyon verilerek bacaklar ve baĢ düĢürülür; böylece lomber vertebraların spinaları arasındaki mesafe açılır. Yüz üstü pozisyon, genellikle yalnızca ortopedik sorunlar, rektal ve sakral giriĢimlerde hipobarik solüsyonlarla uygulanır.
Trendelenburg: Bazı özel durumlarda daha yüksek anestezi sağlayabilmek için tercih edilir. Masanın baĢ kısmına eğim verilerek hasta, tredelenburg pozisyonuna getirilir.
Santral bloklarda hasta hazılığı aĢağıda sıralanmıĢtır.
Hasta, operasyon masasına alınır.
Hastaya, iĢlem hakkında bilgi verilir.
Damar yolu açılarak sıvı infüzyonuna baĢlanır.
Hasta monitörize edilir, monitör ayarları yapılır.
Vital bulgular, kontrol değerleri alınarak kaydedilir.
Santral blok uygulaması için uygun olan pozisyon verilir.
Hasta pozisyonu desteklenir.
14 1.6.4. Santral Bloklarda Dikkat Edilecek Noktalar
Blok setinin hazırlarken steriltesinin bozulmamasına dikkat edilmelidir.
hazırlaır.
Hasta monitörize edildikten sonra ilk monitör bilgileri kaydedilir.
Uygulama öncesi oksijen tüpleri, aspiratör, ambu, maske gibi araçların kontrolleri dikkatli bir Ģekilde yapılır.
hazırlık önceden yapılır.
15 UYGULAMA FAALĠYETĠ
Santral blok uygulamalarında hazırlık yapınız.
Öneriler
Eldiven giyiniz.
Enfeksiyonları önlemede etkisini hatırlayınız.
hale getiriniz.
Cihaz ve
malzemeleri eksiksiz hazırlamalısınız.
Blok tipine uygun blok setini hazırlayınız.
Steriliteyi bozmamaya özen
göstermelisiniz.
ĠĢlemler sırasında asepsi kurallarına uymalısınız.
Antiseptik solüsyon hazırlayınız.
Lokal anestezik ilacı hazırlayınız.
Acil ilaçları hazır bulundurunuz.
Ġlaçları doktor
istemeden enjektöre çekmemelisiniz.
Genel anesteziye geçme ihtimaline karĢı gerekli hazırlıkları yapınız.
Resüsitasyon malzemelerini kontrol ediniz.
Hazırlıkları eksiksiz yaptığınızdan emin olmalısınız.
hazırlayınız.
Tespit malzemelerini hazırlayınız.
Ġnfüzyon sıvısı hazırlayınız.
Hastayı masaya alınız.
Hasta ile iletiĢim kurmalısınız.
Hasta kimlik bilgilerini kontrol ediniz.
Hastaya monitörizasyon için uygun pozisyon veriniz.
Hasta ile konuĢarak uygulama amacını açıklamalısınız. UYGULAMA FAALĠYETĠ
16
Hastayı monitörize ediniz.
Verileri anında kaydetmelisiniz.
Kayıt için anestezi formunu kullanmalısınız.
ediniz.
Hastaya infüzyon sıvısı takınız.
Sıvı akıĢ hızını hastanın özeliğini dikkate alarak yapmalısınız.
veriniz.
Hasta mahremiyetine özen göstermelisiniz.
Hasta pozisyonunu destekleyiniz.
Hastaya oturur
pozisyonda ise
omuzlarından, yan yatar pozisyonda ise diz ve baĢ kısmından desteklemelisiniz.
17 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seçeneği iĢaretleyiniz. 1. AĢağıdakilerden hangisi, lokal anestezi çeĢitlerinden biri değildir? A)
B)
Ġnfiltrasyon anestezisi C)
GeniĢ alan bloğu D)
Arterial sinir bloğu E)
Rejyonel intravenöz anestezi Kataloq: mte program modul -> moduller pdf moduller pdf -> T. C. MİLLÎ EĞİTİm bakanliğI moduller pdf -> T. C. MĠLLÎ EĞĠTĠm bakanliğI Yüklə 1,41 Mb. Dostları ilə paylaş:
|