Tarmoq simulyatorlari bilan ishlash

---

3 
1-Amaliy mashg’ulot
TARMOQ SIMULYATORLARI BILAN ISHLASH 
 
Ishdan maqsad
: Muayyan dasturiy ta'minotning afzalliklari va kamchiliklarini hisobga olgan 
holda tarmoq simulyatorlari bilan tanishish.
Nazariy qism
Kompyuter va Internet paydo bo'lganidan beri, kompyuter tarmog'i ham tashkilot ichida, ham 
global miqyosda resurslar va ma'lumotlarni almashishda muhim rol o'ynadi. Ushbu tarmoqlarni 
nazorat qilish vazifasi yuklangan odamlar tarmoq muhandislari yoki tarmoq administratorlari deb 
nomlanadi. Tarmoq muhandislari va administratorlari kompyuter tizimlarini loyihalash, kuzatish 
yoki tahlil qilish uchun turli xil vositalardan foydalanadilar. Haqiqiy tarmoqlarda (tarmoq 
infratuzilmasining ishdan chiqishi yoki ishlamay qolishi bilan bog`liq) tajriba o'tkazmaslik uchun 
tizim administratorlari buning uchun tarmoq modellashtirish vositalaridan foydalanadilar.
Simulyator - bu haqiqiy hayotdagi vaziyatni taqlid (imitatsiya) qiladigan kompyuter dasturi yoki 
qurilma hisoblanadi. Bu har qanday taxminlar va xattiharakatlarga bog'liq holda hech qanday xavf 
tug'dirmasdan natijalarni berishi mumkin. Elektron qurilmalarni yaratish uchun simulyatordan 
foydalanish odatiy holdir. Shuning uchun ko'plab universitetlar elektron loyihalarni o'qitishda 
simulyatsiya dasturlaridan foydalanadilar.
Bugungi kunda IT bozorida juda ko'p tarmoq simulyatorlari tarqalmagan bo`lib, quyida keltirilgan 
simulyatorlar keng tarqalgan:
• 
BOSON NET SIM;
• 
CISCO Router eSim;
• 
Cisco Packet Tracer;
• 
Network Emulator;
• 
Dynamips;
• 
Cisco 7200 Simulator.
Ulardan eng ko'p ishlatiladiganlari Boson NetSim, Cisco Packet Tracer va Network Emulator. 
Keling, ularga batafsil to'xtalib o'tamiz.
1.1. 
Boson NetSim
. Boson NetSim - bu Cisco tarmoq uskunalarining ishlashini imitatsiya (taqlid) 
qiladigan va foydalanuvchiga Cisco IOS-ni o'rganishga yordam beradigan dastur. Ko'pgina boshqa 
dasturiy mahsulotlar, oldindan tayyorlangan laboratoriya ishlarida tizimning xatti-harakatlarini 
"taqlid qilishi", aslida tarmoqda ro'y berishi mumkin bo'lgan vaziyatlarni namoyish eta olmaydi. 

---

4 
Bundan farqli o'laroq, NetSim bu kamchilikni bartaraf etish va tarmoqning haqiqiy xatti-
harakatlarini taqlid qilish uchun Boson tomonidan ishlab chiqilgan texnologiyalardan foydalanadi. 
Ushbu texnologiyalar Boson NetSim foydalanuvchilariga Cisco IOS qanday ishlashini yaxshiroq 
tushunish uchun xayoliy laboratoriyalardan ancha uzoqroqqa borish imkonini beradi. NetSim 
Boson kompaniyasi tomonidan juda keng qo'llab-quvvatlanadi (bu, albatta, telekommunikatsiya 
tarmoqlarining jadal rivojlanishi tufayli). Shu sababli, Cisco ushbu mahsulotni imtihonga 
tayyorgarlik ko'rish uchun ishlatishni tavsiya qiladi. Shu sababli, Boson NetSim-ning turli xil 
versiyalarini chiqaradi, ularning har biri muayyan imtihonga va shunga mos ravishda 
foydalanuvchining bilim darajasiga qaratilgan. Keyingi imtihonlar uchun NetSim-ning uchta 
versiyasi mavjud: CCENT uchun NetSim, CCNA uchun NetSim va CCNP uchun NetSim.