Korxonalar faoliyatida daromad va almashtirish samarasining qo’llanishi
Daromadning o‘zgarishi byudjet chizig‘ini o‘ziga parallel ravishda siljishiga olib keladi, nima uchun deganda, narxlar nisbati o‘zgarmaydi. Daromad oshganda, byudjet chizig‘i o‘ngga - yuqoriga siljiydi, kamayganda pastga – chapga siljiydi. Xuddi shunday siljishlar ne'matlar narxi bir xil o‘zgarganda ham sodir bo‘ladi. Narxlarning pasayishi real daromadni oshiradi, natijada byudjet chizig‘i o‘ngga - yuqoriga siljiydi. Xuddi shunday narxlarning o‘sishi, real daromadni kamaytiradi - byudjet chizig‘i pastga-chapga siljiydi. Real daromadning o‘sishi natijasida byudjet chizig‘i A1, A2, A3,... An holatlarga ketma - ket siljiydi.
Daromadning o‘zgarishi byudjet chizig‘ini o‘ziga parallel ravishda siljishiga olib keladi, nima uchun deganda, narxlar nisbati o‘zgarmaydi. Daromad oshganda, byudjet chizig‘i o‘ngga - yuqoriga siljiydi, kamayganda pastga – chapga siljiydi. Xuddi shunday siljishlar ne'matlar narxi bir xil o‘zgarganda ham sodir bo‘ladi. Narxlarning pasayishi real daromadni oshiradi, natijada byudjet chizig‘i o‘ngga - yuqoriga siljiydi. Xuddi shunday narxlarning o‘sishi, real daromadni kamaytiradi - byudjet chizig‘i pastga-chapga siljiydi. Real daromadning o‘sishi natijasida byudjet chizig‘i A1, A2, A3,... An holatlarga ketma - ket siljiydi.
1 –chizma.Normal va past sifatli tovar uchun daromad – iste’mol chizig’i
Daromadlarning o‘zgarishiga mos ravishda iste'molchining yangi holatdagi muvozanat E1, E2,E3,…En nuqtalari o‘rnatiladi. Ushbu muvozanat nuqtalarini tutashtiruvchi chiziqni amerikalik olim J.Xiks «daromad-iste'mol» chizig‘i deb atadi va bu chiziq ilmiy adabiyotlarda «turmush darajasi» chizig‘i deb ham ataladi.
Daromadlarning o‘zgarishiga mos ravishda iste'molchining yangi holatdagi muvozanat E1, E2,E3,…En nuqtalari o‘rnatiladi. Ushbu muvozanat nuqtalarini tutashtiruvchi chiziqni amerikalik olim J.Xiks «daromad-iste'mol» chizig‘i deb atadi va bu chiziq ilmiy adabiyotlarda «turmush darajasi» chizig‘i deb ham ataladi.
Chizmaning ordinata o’qiga past sifatli tovar, absissa