Termodinamik potensiallar. Xarakteristik funksiyalar reja

Termodinamik potensiallar. Xarakteristik funksiyalar

REJA:

• Termodinamik potensiallar
• Xarakteristik funksiyalar
• Kimyoviy potensial

Termodinamik potensiallar — termodinamik tizim holatini toʻla tavsiflaydigan va oʻzaro bogʻlanmagan hajm V, bosim r, temperatura T, entropiya S, tizimdagi zarralar soni N va boshqa makroskopik parametrlar x{ ning aniq funksiyalari. Termodinamik potensiallar ichki energiya UqU(S, V, N, x), Gelmgolts energiyasi FqF(V, T, N, x), Gibbs energiyasi GqG(p, T, N, x), entalpiya HqH(S, p, N, x) kabi funksiyalardan iborat. Termodinamik potensiallar bir-biri bilan quyidagicha bogʻlangan: FqU—TS, GqFQpV, HqUQpV.

• Termodinamik potensiallar — termodinamik tizim holatini toʻla tavsiflaydigan va oʻzaro bogʻlanmagan hajm V, bosim r, temperatura T, entropiya S, tizimdagi zarralar soni N va boshqa makroskopik parametrlar x{ ning aniq funksiyalari. Termodinamik potensiallar ichki energiya UqU(S, V, N, x), Gelmgolts energiyasi FqF(V, T, N, x), Gibbs energiyasi GqG(p, T, N, x), entalpiya HqH(S, p, N, x) kabi funksiyalardan iborat. Termodinamik potensiallar bir-biri bilan quyidagicha bogʻlangan: FqU—TS, GqFQpV, HqUQpV.

Termodinamik potensiallardan bittasi maʼlum boʻlsa, tizimning barcha termodinamik xossalarini aniklash mumkin. Har qanday termodinamik tizim uchun Termodinamik potensiallar statistik fizika usuli yordamida hisoblanadi. Termodinamik potensiallar terminini fanga 1884-yilda fransuz fizigi P. Dyugem kiritgan. Termodinamik potensiallar usulining asoschisi J. U. Gibbs oʻzining ilmiy ishlarida "fundamental funksiyalar"ni termin sifatida qoʻllagan.

• Termodinamik potensiallardan bittasi maʼlum boʻlsa, tizimning barcha termodinamik xossalarini aniklash mumkin. Har qanday termodinamik tizim uchun Termodinamik potensiallar statistik fizika usuli yordamida hisoblanadi. Termodinamik potensiallar terminini fanga 1884-yilda fransuz fizigi P. Dyugem kiritgan. Termodinamik potensiallar usulining asoschisi J. U. Gibbs oʻzining ilmiy ishlarida "fundamental funksiyalar"ni termin sifatida qoʻllagan.

Avval ta’kidlaganimizdek, izolyasiyalangan sistemalarda o‘z-o‘zidan boruvchi jarayonlarning yo‘nalishini va muvozanat shartlarini termodinamikaning ikkinchi qonuni asosida entropiyaning maksimal qiymati bo‘yicha avvaldan aytish mumkin. Ammo amaliyotda izolyasiyalanmagan sistemalardan ko‘proq foydalaniladi. Bunday sistemalardagi muvozanatni hisoblash uchun termodinamikaga qator yangi holat funksiyalari kiritilgan.