Yuridik shaхslardan olinadigan foyda solig`i ma’ruzachi : O’. Baytanov

YURIDIK SHAХSLARDAN OLINADIGAN FOYDA SOLIG`I

Ma’ruzachi : O’.Baytanov

Reja:
1. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig`ining joriy qilinishi, iqtisodiy mohiyati va ahamiyati
2.Soliq to`lovchilar tarkibi, soliq ob`ekti va soliq bazasi
3.Jami daromadlar tarkibi va jami daromaddan chegirmalar
4. Foyda solig`i stavkalari va ularni tabaqalanishi

SOLIQNING HUQUQIY VA IQTISODIY ASOSLARI

O`zbekiston Respublikasi davlat byudjeti daromadlari 1991 yilga qadar asosan dalat korxonalari foydasidan ajratiladigan ajratmalar hisobidan shakllanar edi. Ushbu foydadan ajratma davlat tomonidan belgilangan majburiy to`lov bo`lib, u korxonalar balans foydasining 90 foizgacha bo`lgan qismini byudjetga olib ketar edi. Qolgan mablag`lar esa korxona tomonidan emas, balki yuqori tashkilot topshirig`iga ko`ra tegishli fondlarga taqsimlanar edi.

Bozor munosabatlari rivojlanishi bilan iqtisodiyotni soliqlar yordamida tartibga solish xususan, foydadan ajratmalar o`rniga daromad solig`ini joriy etish zarurati paydo bo`ldi va 1992 yildan boshlab barcha turdagi xo`jalik yurituvchi sub`ektlar “Daromad” solig`ini to`lashga o`tdilar.
1995 yil yanvar oyidan boshlab soliqlarning rag`batlantiruvchi rolini kuchaytirish maqsadida mamlakatimizda korxonalarning foydasidan olinadigan soliq joriy etildi.
2008 yil 1 yanvardan kuchga kirgan Soliq kodeksining 23-moddasiga ko`ra yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig`i umumdavlat soliqlari tarkibiga kirib, u davlat byudjeti daromadlarini shakllantirishda asosiy manbalardan biri hisoblanadi.

Foyda solig’i to’lovchi yuridik shaxslar quyidagilardir
10/11/2023

• O‘zbekiston Respublikasining soliq rezidentlari bo‘lgan yuridik shaxslar;

2) O‘zbekiston Respublikasining norezidentlari bo‘lgan yuridik shaxslar;
3) O‘zbekiston Respublikasidagi manbalardan daromadlar oluvchi O‘zbekiston Respublikasi norezidentlari bo‘lgan yuridik shaxslar;
4) soliq to‘lovchilar konsolidatsiyalashgan guruhining mas’ul ishtirokchilari bo‘lgan yuridik shaxslar;
5) soliq davrida tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilishdan olgan daromadlari bir milliard so‘mdan ortiq bo‘lgan yoki o‘z ixtiyori bilan foyda solig‘ini to‘lashga o‘tgan yakka tartibdagi tadbirkorlar;
6) oddiy shirkat shartnomasi doirasida amalga oshiriladigan faoliyat bo‘yicha oddiy shirkatning ishonchli shaxsi

10/11/2023