” yo‘nalishi 204-guruh talabasi

4. Holning ifodalanishi

Hol ega kabi gap kesimidagi kesimlik shakllari (Pm)ning ma`noviy xususiyatini muayyanlashtiruvchi, aniqlashtiruvchi bo‘lak. Hol gap bo‘laklari qatorida kesim, egadan keyin turuvchi bo‘lakdir. Holning tuzilishiga ko‘ra turlari:

1) holning so‘z bilan ifodalanishi: Rustamjon halloslab voqeani aytib berdi. Qay holda voqeani aytib berdi? Halloslab voqeani aytib berdi. Holat(tarz) holining bir so‘z bilan ifodalanishiga misol.

2) holning so‘z birikmasi bilan ifodalanishi: Ustoz talabalar bilan do‘stlarcha salomlashib suhbatlashdi. Qay holda suhbatlashdi? Do‘stlarcha salomlashib suhbatlashdi.

O‘shanda ertasiga u dadasining o‘rtog`iga konni ko‘rsatadigan bo‘ldi. Qachon konni ko‘rsatadigan bo‘ldi? O‘shanda ertasiga ko‘rsatadigan bo‘ldi – payt holi. Quyoshli kuz ertasi juda chiroyli edi. Yo‘l bo‘yidagi qayrag`ochlarning shapaloqdek-shapaloqdek qizg`ish barglari oyoq ostida shitirlaydi, ko‘lmak suvlar jimirlaydi. Tog` shabadasi Shodasoyning sovuq shovqinini daralarga taratmoqda, uzoqda qorli cho‘qqilar quyoshga o‘chakishgandek yilt-yilt charaqlaydi, kungay yonbag`irlarda saf tortgan archalar qorayib ko‘rinadi.
Holning ma’no turlari, ularning shakllari va ichki ma’nolarini quyidagi jadvalda ko‘ring:

№	Holning ma’no turlari	Izohi	So‘rog‘i	Shakllar	Misollar
1.	Ravish holi	Fe’l kesimdan anglashilgan harakatning qay tarzda bajarilishini ifodalaydi.	qanday? qanday qilib? qay holda?	Ravish, -ib, taqlid so 'zlar	Tez o'qidi, yugurib keldi, g'ir-g'ir esdi.
2.	0'rin holi	Kesimdan anglashilgan harakat- holatning bajarilish o 'mini bildiradi.	qayerda? qayerdan? qayerga?	O'rin oti+da, +dan O'rin ravishi +ga sari, tomon, +ga qarab	Bozordan oldim. Boqqa chiqdim. Dala tomon ketdi. Dalaga qarab ketdi.
3.	Payt holi	Fe’l kesimdan anglashilgan harakat- holatning bajarilish paytni bildiradi.	qachon? qachon- gacha? qachondan? qachonday? qachondan buyon?	Payt oti +da +dan Payt ravishi +gacha, +guncha