SSRİ süqut etdi
Azәrbaycan müstәqilliyini elan etdi
Azәrbaycanda hakimiyyәt dәyişikliyi baş verdi
•
H.Әliyev hakimiyyәtә gәldi
Azәrbaycanla diplomatik әlaqәlәri kәsir
İqtisadiyyatı bәrba edir
SSRİnin müstәqilliyini tanıyır
SSRİdәn ayrılmış Azәrbaycanı hәrtәrәfli öyrәnir
•
Beynәlxalq araenada zәiflәyir
”Azadlığı müdafiә aktı” qәbul edilmiş
İranın konsulluqları açılmış
ABŞ prezidenti Bakıda rәsmi sәfәrdә olmuş
ABŞ Bakıda özünün sәfirliyini açmış
•
Fransa ilә ikitәrәfli müqavilә imzalanmış
Corc Buş
Lindon Conson
Bill Klinton
Ceyms Beyker
•
Vudro Vilson
1993 9 may
1991 27 iyun
1991 28 may
1991 25 dekabr
•
1992 25 dekabr
Meksika
Fransa
İngiltәrә
Kanada
ABŞ
•
Fransa
Kanada
Meksika
•
22.12.2016
84/87
599
600
601
602
603
604
605
Azәrbaycanın xarici siyasәtdә mühüm addımlar atmasını kimin adı ilә bağlaya bilәrik?
Rusiyaya rәqib,ŞәrqQәrb ölkәlәrinә isә bağlayıcı rolunu icra edir:
Çindәn Avropaya vә bütün dünyaya açılan dәhliz:
Azәrbaycanın xarici siyasәtinin maddi resurslarına aid olanlardan biri sәhvdir:
Azәrbaycanda ali qanunverici hakimiyyәtә malikdir:
Dövlәti xarici alәmdә,beynәlxalq münasibәtlәr sistemindә tәmsil edir,ölkәnin xarici alәmdә gündәlik ali
tәmaslarını yaradır,xarici siyasәt aktlarını,bәyanatları,teleqram vә mәktubları imzalayır:
Konstitusiyanın neçәnci maddәsinә görә dövlәt başçısı Azәrbaycanın xarici siyasәtinә rәhbәrlik edir?
ABŞ
•
İngiltәrә
İsa Qәnbәr
M.Әzizbәyov
N.Nәrimanov
H.Әliyev
•
Ә.Elçibәy
Türkmәnistan
Türkiyә
İran
Azәrbaycan
•
Ermәnistan
Neft daşları
BakıTiblisiӘrzurum
TRASEKA
”İpәk yolu”
•
BakıCeyhan
Demoqrafik resurslar
İqtisadi resurslar
Coğrafi resurslar
Sosial resurslar
•
Hәrbi resurslar
DİN
İcra başçısı
Prezident
Milli Mәclis
•
XİN
Xarici İşlәr Nazirliyi
Milli Mәclis
Bәlәdiyyәlәr
Prezident
•
Baş nazir
20
4
9
8
•
21
22.12.2016
85/87
606
607
608
609
610
611
612
613
Azәrbaycanda daxili vә xarici siyasәt sahәsindә ali icra hakimiyyәti funksiyasını hәyata keçirir:
Azәrbaycanın xarici siyasәtinin hәyata keçirilmәsindә fәaliyyәti olmayanı göstәrin:
Avropa İttifaqının üzvü olmayan dövlәt:
Manatın denonsasiyası haqqında fәrman imzalandı:
Bitәrәf ölkә kimi bloklara qoşulmayan ölkәlәrә nümunә ola bilәr:
Hansı illәrdә keçirilәn tәdbirlәr Azәrbaycanda böhranı aradan qaldırdı?
Norveç fenomeni nә aid xüsusiyyәtlәr sırasına daxil deyil
Küveyt çiçәklәnmәsi nә aid xüsusiyyәtlәr sırasına daxil deyil;
Xarici İşlәr Nazirliyi
Milli Mәclis
Bәlәdiyyәlәr
Prezident
•
Baş nazir
Xarici İşlәr Nazirliyi
Milli Mәclis
Prezident
Bәlәdiyyәlәr
•
Baş nazir
Litva
Fransa
İngiltәrә
Azәrbaycan
•
Latviya
2006cı ildә
2002ci ildә
2003cü ildә
2005ci ildә
•
2004cü ildә
İran,Türkmәnistan
•
İsrail,Azәrbaycan
ABŞ,Türkiyә
Gürcüstan,Ermәnistan
Pakistan,İngiltәrә
19972003
19982006
19942000
19932005
•
19952005
neft ehtiyatlarının hәcminin çox olması (14 mlrd. ton)
•
tranzit üçün açıqlıq vә inkişaf etmiş (neft isçtehlakçısı) olan ölkәlәrlә әhatәnin gәlir artımına tәsiri
yataqların qәnaәtlә mәnimsәnilmәsi
neft ehtiyyatlarından әldә olunan gәlirlәrdәn sәmәrәli istifadә
neft gәlirlәrindәn qazanılan maliyyә vәsaitinin ilk növbәdә neftlә әlaqәdar olan emal, maşınqayırma vә kimya
sәnayesinә qoyulması
neftdәn gәlәn gәlirlәr qeyrineft sektoruna (әn çoxda turizm) da qoyulur
•
22.12.2016
86/87
614
615
616
617
618
619
Nigeriya faciәsi nә aid xüsusiyyәtlәr sırasına daxil deyil
Hollan xәstәliy (sindromu) inkişaf modelini xarakterizә edәn cәhәtlәr sırasına daxil deyil
İran tәcrübәsi inkişaf modelini xarakterizә edәn sәnәtlәr sırasına daxil deyil:
Azәrbaycanın Norveçlә Küveytin neftlә inkişaf yolu nu getdiyinә dair dәlillәr sırasına daxil deyil
Azәrbaycanın neft vә qaz strategiyasının әn yaxşı halda holland xәstәliyi , daha pis halda Nigeriya
faciәsi ilә yekunlaşa bilәcәyi ehtimal edәnlәrin dәlillәri sırasına daxil deyil
H. әliyevin Azәrbaycan Respublikası Dövlәt Neft Fondu nun tәsis edilmәsi haqqında fәrmanı neçәnci
ildә olmuşdur?
әhalinin sayının çox olması adambaşına düşәn neftin miqdarını azaldır
•
mövcud ehtiyyatlar 13,3 mlrd. tondan ibarәtdir
böyük hәcmdә neft ehtiyatlarına malikol
gәlirlәrin xeyli hissәsi sülalәyә çatır
neft gәlirlәrinin hakim elitanın ixtiyarında olması onların zәnginlәşmәsinә, әhalinin isә dәhşәtli yoxsulluqda
olmasına gәtirib çıxarır.
neft gәlirlәrinә nәzarәt uğrunda şiddәtli mübarizә bir sıra hallarda «vәtәndaş müharibәsi» ilә nәticәlәnmişdir.
bu ölkәdә vә «Nigeriya qrupuna daxil oedilәn dövlәtlәrdә (İraq, Liviya) neft gәlirlәri yalnız hakim dövlәtldәr
ixtiyarındadır vә tәmamilә ona sәrf olunur
karbohidrogen ehtiyatlarına malik ölkәlәr sırasında әn ağır , acınacaqlı vәziyyәtdә olanıdır
neft gәlirlәrinin әksәr hissәsini ABŞ mәnimsәyir
•
neft gәlirlәrinin tәbii sәbәblәr üzündәn azalmasına görә sosial sahәyә ayrılan xәrclәrindә azalması
neft gәlirlәri şәraitindә iqtisadiyyatın digәr önәmlmi sahәlәrinin inkişafının unudulması
neft gәlirlәri şәraitindә enerji bölmәsinin zәiflәmәsi
•
Bu sindrom Niderland iqtisadiyyatında 19601970ci illәrdә baş verәn neqativ proseslәrin ifadәsidir
әhalinin sosial problemlәrinin әsasәn ilkin neft gәlirlәrinin hesavına hәll edilmәsi
Neft gәlirlәrinin ucuz idxala şәrait yaratmasının ölkәdaxili iqtisadiyyat sahәlәrini (kәnd tәsәrrüfatı) tәnәzzülә
uğratması\
İİR dönәmindә neft gәlirlәrinin böyük bir hissәsinin lüzumsuz müharibәyә sәrf olunması. (İranİraq) müharibәsi
«neft amili»nin iran «islam inqilabı»nın katalizatoruna çevrilmәsi
neft gәlirlәri ölkәdә sosial bәrabәrliyi artırmışdır
•
Gәlirlәrin müәyyәn qisminin rejimin sosial bazasının genişlәndirilmәsinә vә teokratik hakimiyyәtin ömrünün
uzadılmasına ayrılması
tikinti sektorunun sürәtli inkişafı abadlıq işlәrinin görülmәsi
son 5 ildә Azәrbaycanda Ümumi Daxili mәhsulun artması
neft gәlirlәrinin müәyyәn hissәsinin yüksәk faizlәrlә xarici banklarda saxlanması hesabına xeyli maliyyә şәraitinin
qazanılması
Xәzәrin hüquqi statusu mәsәlәlәrindә mәqsәdyönlü tarazlaşdırılmış siyasәt aparması
Büdcәdәn ölkәnin müdafiә qabiliyyәtinin güclәn lәndirilmәsi üçün ayrılan hәrbi xәrclәrin azaldılması
•
qeyrineft sektorunun yetәrincә inkişaf etdirilmәsi
•
ARin neft ehtiyatının hәcmi ölkәnin «Küveytlәşmәsi»nә әsla әsas vermir
XX әsrin әvvәllәrindә dünya neft sivilizasiyasının «nәhәng mәrkәzi» olan Bakı hazırda Yerin enerji xәritәsindә
«kiçik nöqtә»dir
Azәrbaycan tarixәn neft sivilizasiyasının beşiyi sayılsa da heç vaxt öz neftinin sahibi ola bilmәyib vә yaxın
gәlәdәkdә dә olmayacaqdır
neft gәlirlәrindәn ölkә daxilindә düzgün sәmәrәli istifadә olunmaması
2002
1994
1998
1999
•
1995
22.12.2016
87/87
620
621
622
ARın Norveç neft uğuru nu qazanmasının mümkünsüzlüyünü irәli sürәnlәrin gәtirdiyi dәlillәr sırasına
daxil deyil
Son dövrlәrdә Respublikamızda xarici şirkәtlәrin işlәdiyi neft sektoruna investisiya axınının azalmasının
sәbәblәri sırasına daxil deyil?
1974cü ildә neft istehsalına görә birinci yerә çıxmışdır?
әrazilәrinin ölçülәrindәki fәrq
•
norveçin neft istehlakçısı olan inkişaf etmiş ölkәlәrlә әhatәsi, Azәrbaycanın isә dünya bazarından uzaqlığı
Norveçin «taranzitә açıqlığı», azәrbaycanın isә «tranzitә qapalılığı » faktı
әhalinin sayındakı fәrq
neft gәlirlәrindәn istifadә yolları
korrupsiyanın yüksәk sәviyyәyә çatması
rәqabәt imkanlarını xeyli mәhdudlaşdıran inhisarlaşmanın olması
mülkiyyәt hüquqlarının pozulmasının kütlәvi sәciyyә daşıması
investorların riskli ölkәlәrә maliyyә vәsaiti yönәltmәk istәmәmәsi
respublikamızda neft ehtiyatının kәskin şәkildә azalması
•
İran
İraq
SSRİ
•
ABŞ
Küveyt