Uslub: Ma'ruza va amaliyotning uyg'unligi.
Shakl
səhifə 137/145 tarix 30.03.2023 ölçüsü 1,92 Mb. #91507
1- dars. Mavzu Masalalarni kompyuterda yechish bosqichlari Dars
Darsning borishi va vaqt taqsimoti
Dars bosqichlari
Vaqt
1
Tashkiliy qism
3 daqiqa
2
O'tilganlarni takrorlash
7 daqiqa
3
Yangi mavzu ustida ishlash
14 daqiqa
4
Yangi mavzuni mustahkamlash
13 daqiqa
5
Uyga vazifa
3 daqiqa
O’tilgan mavzuni takrorlash.
1.Web-sahifada jadval qanday tashkil etiladi?
2.Jadvalning chegara chiziqlarini qanday formatlash mumkin?
3.Jadvaldagi sarlavha haqida ma'lumot bering.
4.Jadval sarlavhasi haqida ma'lumot bering.
5.Jadval bilan matn web-sahifada qanday joylashishi mumkin?
6.Jadval ichidagi ma'lumotlarni formatlashga oid misol tuzing.
7.Jadval chegara chiziqlarini formatlashga oid misol tuzing.
Yangi mavzu bayoni.
Web-sahifadagi axborot bir nechta bo'limdan iborat bo'lishi mumkin. Bu bo'limlarga tez «o'tish» imkoniyati web-sahifani ko'rib chiqishni osonlashtiradi. Web-sahifada bunday o'tishlar gipermatnli aloqani tashkil etadi. Gipermatn texnologiyasi o'z vaqtida WWW xizmatining oz fiirsatda ommaviylashishiga sabab bo'lgan edi.
Gipermurojaat, ya'ni hujjatning bir joyidan boshqa joyiga yoki bir hujjatdan boshqa hujjatga o'tish, juft tegi yordamida amalga oshiriladi. Bu tegning HREF parametri bor bo'lib, uning qiymati o'tish joyi manzili (adresi) bo'ladi. Web-sahifaning mazkur teg yozilgan joyi o'tish nuqtasi deyiladi. tegi parametri bilan umumiy holda quyidagicha yoziladi:
matn , bu yerda «matn» — ixtiyoriy matn bo'lib, brauzer uni ekranda belgilab ko'rsatadi, «manzil» — o'tish kerak bo'lgan joy (bo'lim) manzili. Odatda, o'tish joyini aniqlovchi matn ekranga ko'k rangda va tagiga chizilgan ko'rinishda chiqadi. Manzil ham ixtiyoriy matn bo'lishi mumkin.
Web-sahifaning o'tish kerak bo'lgan joyiga tegining NAME parametri yordamida «manzil» kiritiladi. U o'tish nuqtasidagi «manzil» bilan bir xil bo'lishi kerak. Bu teg NAME parametri bilan birgalikda umumiy holda quyidagi ko'rinishda yoziladi:
matn , bu yerda «matn» — ixtiyoriy matn bo'lib, odatda, «matn» sifatida web-sahifaning shu yeridan boshlangan bo'lim nomi yoziladi, dagi «manzil» dagi «manzil»dan ko'rib turganingizdek «#» belgisi bilan farq qiladi.
Web-sahifada o'tish nuqtasi boshqa matnlardan «ajralib» turishi uchun , uni ro'yxat tarkibiga kiritish ham mumkin. Gipermurojaat web-sahifada o'tish nuqtasida berilgan matnga sichqoncha parametrini olib kelib, sichqonchaning chap tugmasini bosish orqali amalga oshiriladi. Bu holda o'tish nuqtasidagi matn rangi o'zgaradi (odatda, pushti rangda aks etadi).
Keltirilgan misolda o'tish nuqtalari markerli ro'yxat tarkibiga kiritilgan. O'tish nuqtasi bilan o'tish joyi ekranda ko'rinib turgan bo'lsa, o'tish bajarilgani bilinmaydi.
Gipermurojaat o'tish nuqtasidagi matn o'rniga yoki matn bilan birga rasm ham qo'yish mumkin. Buning uchun o'tish nuqtasidagi matn o'rniga tegi ishlatiladi. Mazkur teg yordamida qo'yilgan rasmni brauzer avtomatik ravishda o'tish buyrug'i bilan bog'laydi. Endi web-sahifada «o'tish» uchun matndan ham, rasmdan ham foydalansa bo'ladi. Masalan, HTML-hu]jatga
,, mypie.jpg; > yozuvi kiritilsa , web-sahifada «mypic.jpg» rasm orqali «l-bob»ga o'tish mumkin bo'ladi.
tegi yordamida nafaqat bitta web-sahifa ichida, balki bir web-sahifadan boshqa web-sahifalarga o'tishni ham amalga oshirish mumkin. Buning uchun mazkur tegdagi «manzil» sifatida Internet tizimidagi biror web-sahifa manzilini, ya'ni URL-manzilni yozish kifoya. Masalan,
4 tish
O'tishdagi «manzil» sifatida diskdagi web-sahifa faylining nomini yozsa ham bo'ladi va bu holda diskdagi web-sahifa ochiladi. Bu xususiyat tarkibiy web-sahifalar (web-saytlar) yaratish imkonini beradi.
Tarkibiy web-sahifa — bir mavzuga bag'ishlangan, bir-biriga bog'liq va bir-biriga «o'tish» imkoni bo'lgan web-sahifalar majmui.
Bitta mavzuni bo'laklarga bo'lib, har bir qism uchun alohida web-sahifa tayyorlash , ularning har birida bir-biriga o'tishni tashkil etish ortiqcha ishdek tuyilishi mumkin. Ammo buning quyidagi (asosiy) afzalliklari mavjud:
•Web-sahifadagi axborot hajmi qancha kam bo'lsa, uni tahrir qilish shuncha oson bo'ladi;
•Web-sahifadagi axborot hajmi qancha kam bo'lsa, uni o'qish (ko'rib chiqish) shuncha qulay;
•Web-sahifa faylining hajmi qancha kichik bo'lsa, uni Internet tarmog'idan «olish» shuncha tez amalga oshiriladi.
tegi yordamida elektron pochtaga ham ma'lumot yuborishni tashkil etish mumkin. Buning uchun pochta adresidan awal mailto (pochtaga) so'zi yoziladi, masalan:
// mailto:axat_ar@mail.ruO// >Fikr va mulohazalaringizni yuboring.
Bu gipermurojaat ko'rinishidan boshqalaridan farq qilmaydi. Agar sichqoncha ko'rsatkichi gipermurojaatga yo'naltirilsa, holat satrida elektron pochta adresi aks etadi:
Lekin, bu adresga murojaat etilganda (Internet tarmog'ida ish- layotgan bo'lsangiz) web-brauzer elektron pochta bilan ishlash uchun o'z oynasini ochadi. Bu oynaning interfeysi har xil web-brauzerlarda turlicha bo'lishi mumkin, lekin ko'p dasturlar adres va foydalanuvchi nomi haqida xabar chiqaradi hamda «Subjekt» satrni to'ldirishni eslatadi.
Dostları ilə paylaş: