1 – mа’ruzа. Elektr o’lchash usullari va asboblari bo’yicha umumiy ma’lumotlar. Rеjа

n

(X) 

deyiladi. 

Sezgirlik  –  bu  o’lchash  vositasining  tashqi  signalga  nisbatan  ta’sirchanligi, 

sezuvchanligidir.  Umumiy  holda  sezgirlik  o’lchash  vositasining  chiqish  sigali 

o’zgarishini  shu  o’zgarishning  sababchisi  –  kirish  signaliga  olingan  nisbati 

o’lchanayotgan kattalikka nisbatan asbobning sezgirligini belgilaydi. 

---

X

Y

X

Y

S

x















lim

0

 

Sezgirlikning 

o’lchamligi 

kirish 

va 

chiqishdagi 

kattaliklarning 

o’lchamliklaridan aniqlanadi. 

O’lchash  vositalarining  sezgirligini  teskari  qiymati 

S

C

1



,  ularning 

doimiyligi  deyiladi  va  u  o’lchash  o’zgartkichlari,  o’lchash  asboblarining  asosiy 

xususiyatlaridan biri bo’lib hisoblanadi. 

Ko’rsatuvchi strelkali asboblarning (ko’rsatkichi) sanoq qurilmasi shkala va 

ko’rsatkichdan  tuzilgan.  Shkaladagi  sonli  qiymatlar  ko’rsatilgan  belgilar 

shkalaning  sonli  belgilari  deyiladi.  Shkalaning  ikki  qo’shni  belgilari  orasidagi 

oraliq shkalaning bo’linmasi deyiladi. Shkalaning ikki qo’shni belgisi mos kelgan 

kattalik qiymatlari ayirmasi shkala bo’linmasining qiymati deyiladi.