1 A. X. O‘roqov



Yüklə 10,95 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə95/102
tarix26.10.2023
ölçüsü10,95 Mb.
#161432
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   102
Avtomobil yollarini tamirlash va saqlash texnologiyalari darslik

 
№ 
t.r. 
Normativ 
lar raqami 
va
resurslar 
kodlari 
shifri
Ish va sarflar nomlanishi, jihozlar tavsifi 
va uning og’irligi
 
O‘lchov 
birligi
Miqdori
O‘lchov 
birligig
a
Hajmga

E68-15-1 
Asfaltbeton qoplamali yo‘llarni bir 
qatlamli ta’mirlash qalinligi: 50 mm 
ta’mirlash maydoni 5 m
2
 gacha 
100 m
2
 
127,13 
1.1 

Ishchi-quruvchilar mehnat sarfi
odam.-h 
100,1 
12725,72 
1.2 

Mashinistlar mehnat sarfi 
odam.-h 
6,47 
822,53 
1.3 

Silliq o‘ziyurar yo‘l katoki 8 t 
mash.-h 
3,42 
434,78 
1.4 

686 kPa (7 atm.) 2,2 m
3
/min gacha bosimli 
ichki yonuv dvigatelli qo‘zg’aluvchi 
kompressorlar
mash.-h 
2,95 
375,03 
1.5 

Qo‘zg’aluvchi bitum qozonlari 400 dm
3
mash.-h 

127,13 
1.6 

Pnevmatik otboy bolg’alari
mash.-h 
5,9 
750,07 
1.7 

5 t gacha yuk ko‘taruvchi bortli 
avtomobillar 
mash.-h 
0,1 
12,713 
1.8 

Suyuq bitum 

0,07 
1512,85 
1.9 

Mayda donali asfaltbeton qorishmasi

11,9 
1512,85 
1.10 

Qurilish ahlati


1144,17 
Izoh: 1.3, 1.4, 1.6-bandlarda qo‘l kuchida bajarilishi mumkin bo‘lgan ishlar hisobga olingan. 
Mazkur jadvalda keltirilgan mashina va mexanizmlar o‘rniga texnologiyani buzmagan holatda 
avtombil yo‘liga xizmat ko‘rsatadigan yo‘l korxonasida mavjud bo‘lgan texnikalarni ishlatish 
mumkin.


402 
Hamma turdagi bajariladigan ishlar bo‘yicha rejali ko‘rsatkichlar shunga o‘xshash 
hisoblanadi. Bu ma’lumotlarni 10.2-jadavalda keltirilgan shaklda yig’ish tavsiya 
etiladi.
10.2-jadval 
Ish turlari bo‘yicha yo‘l xo‘jaligi korxonasining yillik topshirig’i
Ishlar nomlari
O‘lchov 
birligi 
O‘lchov birligi 
umumiy 
miqdori
Davr 
koeffistienti
O‘lchov 
birligidagi 
yillik reja
Suv sepuvchi mashina 
yordamida qoplamani chang 
va loydan tozalash
km/100 m2 
60/4500 

480/36000 
Yo‘l belgilari va ustunlarini 
yuvish
sht. 
482 

3856 
Yo‘l belgilari va ustunlarini 
bo‘yash
sht. 
482 

482 
Emirilgan yo‘l belgilarini 
almashtirish 
sht. 
482 
0,2 
96,4 
Barer to‘siqlarini bo‘yash

6840 

13680 
Avtopavilonlarni yuvish
m2/sht. 
360/18 
10 
3600/180 
O‘yiq ta’mirlash 
km/100 m2 
113/127,13 

226/254,26 
U yoki bu turdagi ishlarni ishlab chiqish grafigiga davr koeffistientlarini 
bog’lash shartida (qar. 5.4 b.) butun avtomobil yo‘li va yo‘l bo‘lagi bo‘yicha 
brigada, yo‘l-ta’mirlash bo‘limi (YTB) va TYEK ning yillik, kvartaldagi va oylik 
ta’mirlash ishlari hajmini aniqlash mumkin.
Alohida avtomobil yo‘li yoki bir hududning avtomobil yo‘llari uchun 
bajariladigan ish turlari bo‘yicha ishlab chiqilgan “davr davomiyligi” va “davr 
koeffistienti” ko‘rsatkichlari 5-10 yil oralig’ida o‘zgarmas tavsifga ega bo‘ladi va 
keyingi yillarda avtomobil yo‘llarini joriy ta’mirlash va saqlash bo‘yicha ishlarni 
rejlashtirish uchun muvofaqqiyatli foydalanilishi mumkin bo‘ladi. Avtomobil 
yo‘llarini joriy ta’mirlash va saqlash bo‘yicha ishlar sifatini oshirish uchun joriy 
ta’mirlash va saqlashga sarflanadigan moliyaviy mablag’larni hamda 
material-texnik resurslarni to‘g’ri taqsimlash zarurdir. Bugungi kunda umumiy 


403 
foydalanishdagi avtomobil yo‘llari tarmog’ini joriy ta’mirlash va saqlash uchun 
ajratilayotgan mablag’lar amaldagi sarf-xarajatlarga mos kelmaydi. Amaldagi sarf-
xarajatlar tahlili shuni ko‘rsatadiki, 1 km avtomobil yo‘lini joriy ta’mirlash va 
saqlashga sarflangan mablag’lar ba’zi bir hududlarda me’yordagidan bir necha 
borobar ko‘p talab qilishini ko‘rsatadi. Bu shuni ko‘rsatadiki, har qaysi hududning 
o‘ziga xos yo‘llardan foydalanish sharoiti mavjud va buni yo‘llarni joriy ta’mirlash 
va saqlash ishlarini rejalashtirishda hisobga olish zarur. 10.3-jadvalda O‘zbekiston 
Respublikasi hududini yo‘llardan foydalanish sharoiti bo‘yicha tumanlashtirish 
keltirilgan. 4.1-jadval asosida O‘zbekiston Respublikasi hududini yo‘llardan 
foydalanish sharoiti bo‘yicha tumanlashtirish xaritasi ishlab chiqilgan. (10.3-rasm).
10.3-jadval 
Respublika hududini yo‘llardan foydalanish sharoiti bo‘yicha 
tumanlashtirish jadvali
Mintaqalar Tumanlar

miqdori
Geografik tumanlar nomlari 

Ia 
0,42-0,50 
Sirdaryo, Yangier, Olmaliq, Bekobod, Toshkent, 
Farg’ona 
Ib 
0,51-0,56 
Andijon, Samarqand, Denov, Sherobod, Qo‘qon, 
Urganch, Xiva 
II 
IIa 
0,57-0,60 
Jizzax, Do‘stlik, G’uzor, Qarshi, Muborak, 
Namangan, Pop, Termiz 
IIb 
0,61-0,62 
Shahrisabz, Payshanba, Qushrobot 
III 
IIIa 
0,63-0,72 
Nukus, Chimboy, Jonkeldi, G’allaorol 
IIIb 
0,73-0,78 
Mo‘ynaq, Buxoro, Qorakul 
IV 
IVa 
0,79-0,88 
Qoraqalpoq, Navoiy, Nurota, Oqbaytal 
IVb 
bolee 0,88 
Moshiquduq 
IVg 
** 
Tog’li tumanlar 
Jadaldagi IVt tuman – bu tog’li tumanlar bo‘lib, yo‘llardan foydalanish sharoiti bo‘yicha tumanlashtirish 
uchun qo‘shimcha kuzatuvlar olib borish zarur.
Tumanlashtirish asosida yo‘llardan foydalanish sharoiti bo‘yicha tumanlar 
koeffistientlari ishlab chiqilgan (4.2-jadv.). Avtomobil yo‘llarini joriy ta’mirlash va 
saqlashga sarf-xarajatlarni aniqlashda yo‘llardan foydalanish hududiy sharoitlarini 


404 
hisobga olish zarurdir. Buning uchun me’yoriy sarf-xarajatlarni yo‘llardan 
foydalanish sharoiti bo‘yicha tuman koeffistientiga ko‘paytiramiz. Quyida 
avtomobil yo‘llarini joriy ta’mirlash va saqlashga haqiqiy talab qilinadigan 
sarf-xarajatlarni aniqlash uchun formula (1) keltirilgan:
S
1 KM
= S
et
K
tum
(1) 
bunda S
1 KM
- 1 km avtomobil yo‘lini joriy ta’mirlash va saqlashga haqiqiy talab qilinadigan 
sarf-xarajatlar, so‘m; S
et 
- yo‘llardan foydalanish etalon sharoitida 1 km avtomobil yo‘lini joriy 
ta’mirlash va saqlashga sarf-xarajatlar, so‘m; K
tum 
- yo‘llardan foydalanish sharoiti bo‘yicha 
tuman koeffistientlari (10.4-jadv.). 
10.5-jadval 
Yo‘llardan foydalanish sharoiti bo‘yicha tuman koeffistientlari
Yo‘llardan foydalanish sharoiti bo‘yicha mintaqalar

II 
III 
IV 
Yo‘llardan foydalanish sharoiti bo‘yicha tumanlar
Ia 
Ib 
IIa 
IIb 
IIIa 
IIIb 
IVa 
IVb 
IVt 
1,0-1,2 1,21-1,35 1,36-1,44 1,45-
1,49 
1,50-1,73 1,74-1,87 1,88-2,1 2,11-
2,12 
2,5
**
* * - tog’li tumanlar uchun shartli qabul qilingan.


405 
Rasm. 10.1. O‘zbekiston Respublikasi hududini yo‘llarni ekspluatastiya qilish 
sharoiti bo‘yicha tumanlashtirish xaritasi 

Yüklə 10,95 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   102




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin