1 Axborot manbalari va axborotga bulgan extiyoj Axborot savodxonligi Media savodxonlik soxasida ta’lim

Media savodxonlik soxasida ta’lim
«Media» suzi lotin tilida kzshlikdagi medium skidan olingan bulib, «Zfta, oralik, oralikdagi» ma’nolarni bildiradi. Zamonaviy kullanishda mazkur agama bir necha ma’noga ega. Birinchidan, «media» suzi OAVni: gazeta, televidenie, radio, kitob va Internetni anglatadi. Ikkinchidan, undan mediakontentni - yangilikpar, reklama e’lonlari, elektron uyinlar va filmlarni belgilash uchun foydalaniladi. Uchinchidan, u mediakontentni ishlab chikaruvchilar, jurnalistlarni, fotosuratchilarni, mediakompaniyalarni va xokazolarni xam bildirishi mumkin. Foydalanuvchilar va auditoriya, texnologik kurilmalar, kontent xamda media ishlab chikaruvchilari bilan turli interfaol munosabatda buladi. Media tashkiloti sifatida media kommunikatsiyalarni ragbatlantiruvchi ijtimoiy-madaniy funksiyani bajaradi. Bundam tashkari, media k^shtilochar vazifani xam bajarib, foydalanuvchilarga faol ishtirok etishi uchun turli makonlarni (shu jumladan, virtual makon) takdim etadi. Media va axborot savodxonligi va ta’lim tushunchasi turli xil ma’noga ega. Mazkur kullanmada bu tushuncha mediadan foydalanishni urgatish va media savodxonlikni oshirish jarayoni sifatida kurib chikiladi. Media savodxonlik soxasidagi ta’lim turli fanlar kesimida amalga oshiriladi. Shu bois mavjud xolat va maksaddan kelib chikkan xolda turli yondashuvlardan foydalanish mumkin. O ila va ta’lim bolaning epistemologik nuktai nazarining shakllanishida katta ta’sir kuchiga ega. Ular ukuvchining axborotni kayta ishlash usullariga va bilimlarni tankidiy tal kin kilishga tayyorligiga salmokdi ta’sirini utkazadi. Ukuvchilar ziddiyatli axborotga duch kelganida, ukituvchilar ularni turli xil manbalardan axborot izlashga yunaltirishlari lozim. Bu uz navbatida ukuvchilarni yangi axborotni mavjud bilimlar asosida baxolashga xamda uz nuktai nazarini shakllantirishiga zamin yaratadi. Shuningdek, ukituvchilar bitta savolga bir nechta tugri javob mavjud bulishi mumkin degan goyani ukuvchilar ongiga yetkaza olishlari lozim. Zamonaviy yoshlarni klincha «rakamli olamning aborigenlari» deb atashadi; ularning media soxasidagi kunikmalari, ukituvchilarning kunikmalariga nisbatan yaxshirok rivojlangan deb xisoblanadi. Bunday umumlashtirish anik ukuvchilarning media savodxonlik darajasi $ftasidagi tafovutni xisobga olmaydi, u esa uz navbatida juda katta bulishi mumkin. Aksariyat ukuvchilar uchun media va media kontentdan foydalanish tabiiy va odatiy jarayon bulishiga karamasdan, ukishdan tanщari vaktda xamma bolalarda xam mediadan foydalanish imkoniyati yuk. Bundan tapщari media bilan ishlash kunikmalari maksadli ravishda yunaltirilgan 5щitish jarayonisiz uz uzidan rivojlanmaydi.