1 azərbaycan-tüRKİYƏ ƏlaqəLƏRİ son 20 İLDƏ: UĞurlar və İmkanlar

Parlamentlərarasi əlaqələr: 
nailiyyətlər və perspektivlər

---

46
Parlamentlərarasi  əlaqələr:  nailiyyətlər  və  perspektivlər
lib, həbsxanalara salınıb, uzaq Sibir sürgünlərinə göndəriliblər. 
Stalinin ölümündən sonra ölkədə baş verən nisbi yumşalma nəticəsində 
60-cı  illərin  əvvəllərindən  etibarən  SSRİ-Türkiyə  münasibətlərində  so-
yuqluq  aradan  qalxmağa  başlayıb.  Türkiyə  nümayəndə  heyətləri  SSRİ-
yə  səfər  çərçivəsində  Azərbaycana  da  gəlirdilər.  Bu  əlaqələrdə  Türkiyə 
Böyük Millət Məclisinin (TBMM) nümayəndə heyəti xüsusi yer tuturdu. 
SSRİ-yə səfər edən türk nümayəndə heyətləri Azərbaycanı SSRİ-Türkiyə 
münasibətlərində  etibarlı  körpü  olaraq  qiymətləndirirdilər.  SSRİ-nin  sü-
qutu  ərəfəsində Azərbaycan  ilə  Türkiyə  arasında  digər  sahələrdə  olduğu 
kimi  parlamentlərarası  əlaqələrdə  də  müəyyən  addımlar  atılıb.  Lakin  bu, 
birbaşa  əlaqələr  deyildi.  1991-ci  ilin  noyabrında  hələ  SSRİ  dağılmamış 
Türkiyə  Cümhuriyyəti Azərbaycan  Respublikasının  dövlət  müstəqilliyini 
tanıyıb.  Bu,  Türkiyənin  cəsarətli  bir  addımı  idi.  Nəhayət,  dünyanı  uzun 
illər boyu qorxu altında saxlayan SSRİ-nin dağılması dünyada və regionda 
yeni bir vəziyyət yaratdı. Türkiyə region siyasətində yeni imkanlar qazanıb. 
Müstəqil əlaqələrin qurulması üçün ilk addımlar atılıb. Lakin bu əlaqələr 
daha çox hissiyyatın, uzun illər boyu bir-birindən ayrı düşmüş qardaş xalq-
ların qovuşmasını özündə əks etdirən duyğuların təcəssümü idi. 
1993-cü ildən etibarən Azərbaycan ilə Türkiyə arasında əlaqələr yeni 
təməllər  üzərində  qurulmağa  başlayıb.  Parlamentlərin  də  müstəsna  rol 
oynadığı bu əlaqələrin memarı böyük dövlət adamı Heydər Əliyev olub. 
Elə  isə  ötən  illərdə  iki  ölkə  arasında  münasibətlərin  vəziyyətini  necə 
qiymətləndirmək olar? Parlamentlərarası əlaqələr hansı inkişaf yolunu ke-
çib və qazanılan uğurlar hansılardır? Perspektivləri necə proqnozlaşdırmaq 
mümkündür?