1-basqısh (20 minut) Ózbekstan respublikasíndaǵÍ ekonomikalíQ

JAŃA MASSIVLER QURIW HÁM AYMAQLARDÍ ABAT ETIW BOYÍNSHA WAZÍYPALAR BELGILENDI
Prezident Shavkat Mirziyoyevtiń basshılıǵında 2-noyabr kúni xalıqtı turaq jay menen támiyinlew hám jasıl maydanlardı keńeytiw ilajların dodalaw boyınsha videoselektor májilisi ótkerildi.

Bul eki másele de Shavkat Mirziyoyevtiń saylawaldı baǵdarlamasında belgilengen áhmiyetli wazıypalardan. Xalıq penen ushırasıwlarda mámleketimiz basshısı insan qádirin ulıǵlaw, múnásip turmıs sharayatların jaratıw tiykarǵı maqset bolatuǵının aytqan edi. Bulardıń bas faktorı bolsa, bárinen burın, jaylı bolıw, abat hám bereketli jasaw bolıp esaplanadı.

Keyingi jılları elimizde ipoteka baǵdarlamaları sheńberinde 140 mıńnan artıq kvartiralı turaq jaylar qurıldı. Bul onnan aldıńǵı jıllarǵa qaraǵanda 10 márteden de kóp.

Sonıń menen birge, bul jumıslardı dawam ettiriw zárúr. Elimizde hár jılı 300 mıńǵa shamalas nekeler dizimge alınbaqta. Kelesi bes jılda xalıq sanınıń 38 millionǵa jetiwi kútilmekte.

Turaq jaylar qurılısınıń kólemi soǵan muwapıq keńeytip barıladı. Hár bir aymaqta qurılatuǵın «Jańa Ózbekstan» massivleri onda áhmiyetli orın iyeleydi. Kelesi bes jılda olarda 250 mıńnan aslam shańaraq jay menen támiyinlenedi.

Májiliste usı baǵdardaǵı dóretiwshilik jumıslarınıń shólkemlestiriwshilik, finanslıq tárepleri dodalandı.

Prezidentimiz «Jańa Ózbekstan» massivleriniń kompleksli rawajlanıw principi tiykarında qurılıwı kerek ekenligin atap ótti. Yaǵnıy, hár bir massivte sanaat joybarları, xızmet kórsetiw ob'ektleri hám sociallıq infrastruktura bir waqıtta qurıladı. Ol jerde adamlar hám jaylı, hám jumıslı boladı. Kelesi jılı Qaraqalpaqstan Respublikası hám wálayatlarda 40 sonday zamanagóy massiv qurıw mólsherlengen.

– Baǵdad rayonındaǵı jańa massivti kórdińiz. Joybar tayar, endi tájiriybe de bar. Tek ǵana bul joybardı hár bir aymaqqa beyimlestiriw kerek. Ashıq tańlaw ótkeriw júdá áhmiyetli. Ashıq-aydınlıq bolsa, sapa boladı, xalıq aldında júzińiz jarqın boladı,-dedi Prezident juwapkerlerge.

Qurılıs ministrligine wálayat hákimleri menen birge hár bir aymaqta jer maydanların anıqlap, olardıń bas rejesin islep shıǵıw boyınsha tapsırmalar berildi.

«Jańa Ózbekstan» massivlerin qurıw ushın kelesi jılı 15 trillion sum ajıratılatuǵını belgilendi. Bul qarjı ipoteka kreditin beriw ushın banklerge qaratıladı. Qurılıs investorlar esabınan ámelge asırıladı.

Mámleketimiz basshısı járdemge mútáj shańaraqlarǵa járdemlesiw, baslanǵısh tólem hám procentler boyınsha subsidiya beriw zárúr ekenligin atap ótti.

Kelesi jılı jańa massivlerde qurılatuǵın turaq jaylardıń mıńı járdemge mútáj shańaraqlar hám jalǵız hayallar ushın mámleket tárepinen satıp alınadı. Onıń ushın qurılıs shólkemlerine 220 milliard sum aldınnan ótkerip beriledi.

Házirgi kúnde turaq jaylardıń kvadrat metriniń bahası ortasha 4 million 500 mıń sumdı quramaqta. Májiliste jańa massivlerdegi bahanı usı muǵdarda saqlap qalıw wazıypası qoyıldı. Usı maqsette jańa massivlerdi ishki hám sırtqı infrastruktura menen támiyinlewge byudjetten hár jılı 1 trillion sum ajıratılatuǵını belgilendi.

Kelesi jıldan cement islep shıǵarıwshılardan payda salıǵı 20 procentten 15 procentke shekem, jer astınan paydalanǵanı ushın salıq 2 esege azaytılmaqta. Sonday-aq, cement importı ushın jeńillikler múddeti jáne bir jılǵa sozdırıladı. Olar da turaq jaylar bahasınıń sezilerli túsiwine sebep boladı.

Májiliste «Jasıl mákan» ulıwma milliy joybarın ámelge asırıw ilajları da kórip shıǵıldı. Bul joybar sheńberinde jılına 200 million túp terek hám puta nállerin egiw, sol arqalı qalalardaǵı jasıl maydanlardı házirgi 8 procentten 30 procentke arttırıw rejelestirilgen.

– Sonsha jıllarda «qaǵazda» egilgen tereklerdi esaplasa, Ózbekstanda bos orın qalmawı kerek edi. Sistema, qaralmaǵanı ushın egilgeniniń de kóbisi quwrap ketti. Házirgi hám keleshektegi ekologiyalıq jaǵdaydı esapqa alıp, terek egiwdi mámleketlik siyasat dárejesine kóterip atırmız. Sonıń ushın bul ulıwma milliy joybardı puqta tayarlıq penen, aqshası, iyesi, suwǵarıw sisteması menen ámelge asırıw kerek, – dedi Shavkat Mirziyoyev.

Sonıń ushın, birinshi gezekte, bar hám jańadan qurılatuǵın jasıl maydanlarǵa rayon yamasa qala hákiminiń qararı menen juwapker belgilenetuǵın boldı. Olar tereklerdi tárbiyalaw menen birge, bul aymaqtı abat saqlawǵa da juwap beredi.

Abadanlastırıw bólimleri arnawlı texnika menen támiyinlenedi, zárúr orınlarda suwǵarıw tarmaqları qurıladı. Ekologiya, terek egiw hám tárbiyalaw máselelerine hákimlerdiń qurılıs boyınsha orınbasarları juwapker boladı.

Mámleketimiz basshısı bul sawaplı jumısta hár bir shólkem, hár bir puqara óz ornın tabıwı kerek ekenligin atap ótti.

Kóp qabatlı turaq jaylarǵa tutas aymaqlar turaq jay múlk iyelerine jasıl maydanlar qurıw ushın biriktiriledi hám ol jerde qurılıs islewge ruqsat berilmeydi. Mákemeler háwlisi, máhálleler, jol hám atız shetlerine terekler egiledi.

Májiliste 10-dekabr'ge shekem terek egiw boyınsha «áhmiyetli 40 kúnlik» járiyalandı.

Toǵay xojalıǵı mámleketlik komitetine hákimler menen birge hár bir aymaqtıń klimat sharayatına say nállerdi kóbeytiw hám jetkerip beriw wazıypası qoyıldı. Onıń ushın komitet janında «Jasıl aymaq» unitar kárxanası hám hár bir wálayatta onıń filialları shólkemlestiriletuǵın boldı.

Tarawdaǵı jumıslarda ekologiya komitetiniń ornı atap ótilip, onıń strukturası, wákillik hám wazıypaların qayta kórip shıǵıw zárúr ekenligi atap ótildi.

Májiliste suwǵarıw sistemasın jańalaw máselesine ayrıqsha itibar qaratıldı. Hákimlerge irrigaciya tarmaqların qurıw, qudıqlar qazdırıw hám tamshılatıp suwǵarıw sistemasın engiziw boyınsha tapsırmalar berildi.

Nálshilikti rawajlandırıw, az suw talap etetuǵın terek sortların kóbeytiw ilajları da belgilendi.