Eng past va eng yuqori uchun sanada asoslangan matn sohasida alifbo tartibi
In order from lowest to highest. Also called alphabetical order, when a sort is based on a text field, and chronological, when
a sort is based on a date field
Autonumber field
Yozishga qaraganda katta maydonga qo`shimcha ravishda avtomatik saqlash
A field that automatically stores a numeric value ,that is one greater than
that in the last record added
Database
Tegishli
ma`lumotlarni yig`ish
An organized
collection of related data
Database schema
Ma'lumotlar bazasida jadvallar yacheykasiga ma'lumotlarning bayoni va ma'lumotlarni uzatishni tashkil
etish
A description of the data, and the organization of the data, into tables in a relational database
Datasheet
Ma'lumotlar uchun satrlar ustunlar sohalarda va yozuvlar bilan
tashkil etish
The data for a table organized with fields in columns and records in rows
Datasheet view
Satrlar ustunlar sohalarda va yozuvlar bilan, bir ma'lumot sahifasida bir stol asosiy tuzilishini ko‘rish
uchun ishlatiladi
Used to display the basic structure of a table in a datasheet, with fields in columns and records in rows
Entry
Jadval uchun
ma'lumotlar
The data for a field
Field
Jadvaldagi
maydonlarni belgilaydi
A column in a
table. Used to store data
OLAP
Хақиқий вақтда маълумотларга аналитик ишлов
бериш
On-Line Analytical Processing
OLTP
Хақиқий вақтда транзакцияларга
ишлов бериш
On-Line Transaction
Processing
Form
So`rovlar yordamida ma`lumotlarni ko`rishda ishlatiladi
A database object used for entering records into a table,
and for viewing existing records
Long integer
Uzun butun toifa
A field size that indicates a whole
number
Lookup field
Maydondagi ma`lumotlarni saqlaydi
A field that stores data; retrieved from
a field in another table
Name
Jadval nomi bo`lib,
Word or words,
soz orqali
ifodalanadi
used to describe the
data stored in a field
Primary key
Birlamchi kalit hisoblanadi
A field in a table
that is designated to contain unique data.
RDBMS
Relatsion ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimi
(Relational Database Management System) A software application that contains tools to manage data, answer queries, create user- friendly forms for data entry, and
generate printed reports.
Date/time field
Maydon sana yoki
vaqtni saqlaydi
A field that stores a
date or time
Decending order
Oliy maqsadidan
eng past uchun
In order from
highest to lowest
Design view
Jadvallar uchun maydon ta'riflar ko‘rsatadi
The table view that shows the field definitions for a
table
Yes/No field
ha / yo‘q, to‘g'ri / noto‘g'ri, yoki / off vakillik qilish.
A field that is either selected or not selected to represent yes/no, true/false, or
on/off.
ERP
Korxona
resurslarini rejalashtirish
Enterprise Resource Planning
Record
Jadvaldagi
maydonlarni uchun ma'lumotlar majmui
A set of data for fields in a table
Updating
Yozuvni
Modifying a record
o`zgartirish
Table
Ma'lumotlar bazasi obyekti. Satr va ustunlar ichiga tashkil etilgan tegishli
ma'lumotlarni saqlaydi
A database object that stores related data organized into rows and columns.
Text field
Jadvallarda belgilar (harflar, belgilar, so‘zlar, harflar va raqamlar kombinatsiyasini) hisob talab qilmaydigan va
sonlar saqlaydi
A field that stores characters (letters, symbols, words, a combination of letters and numbers) and numbers that do not require
calculations.
CRM
Mijozlar bilan o’zaro
munosabatlarni boshqarish
Customer Relations Management
LAN
Lokal hisoblash
tarmog’i
Local Area
Network
MAN
Mahalliy hisoblash
tarmog’i
Metropolitan Area
Network
WAN
Hududiy hisoblash
tarmog’i
Wide Area
Network
ISO
Xalqaro
standartlashtirish tashkiloti
International
Organization for Standardization
WWW
Umumjahon
o’rgimchak to’ri
World Wide Web
ASCII
Axborot almashishning Amerika standarti
American Standard Code for Information
Interchange
Adabiyotlar ro`yxati В.П. Базы данных. Книга 2 распределенные и удаленные базы данных: учебник.// Москва ИД «ФОРУМ» - ИНФРА-М. – 2018. – С 261.
Голицына О.Л. Базы данных: учеб. Пособие // – 4-е изд., перераб. И доп. – М.: ФОРУМ: ИНФРА-М, 2018. – 400 с.
Мартишин С.А. Базы данных. Практическое применение СУБД SQL –и NoSQL – типа для проектирования информационных систем: учеб. Пособие // - Москва: ИД
«ФОРУМ» - ИНФРА-М, 2019, – 368 с. Rahul Batra. SQL Primer An Accelerated introduction to SQL Basics.// Gurgaon, India. 2019. –P 194.
Поликов А.М. Безопасность Oracle глазами аудиториа: нападение и защита. –Москва. 2017. –336 с.
Usmonov J.T., Xujaqulov T.A. Ma‘lumotlar bazasini boshqarish tizimi// o`quv qo`llanma. - Т. : Aloqachi, 2018. – 96 b.
Usmonov J. T., Xo‘jaqulov T. A. Ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi fanidan laboratoriya ishlarini bajarish bo‘yicha uslubiy ko‘rsatma - Т. : TATU, 2016. – 55 b.
Eric Redmond, Jim R. Wilson. A Guide to Modern Databases and the NoSQL MovementAQSH, 2015. – 347 с.
Elmasri, R., S. B. Navathe: Fundamentals of Database Systems (5th Ed.)// Addison Wesley, 2015. – 671 р.
Qo‘shimcha adabiyotlar
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги ПФ-4947-сон “Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида”ги Фармони.
Мирзиёев Ш.М. Буюк келажагимизни мард ва олижаноб халқимиз билан бирга қурамиз. Тошкент. «Ўзбекистон», НМИУ, 2017. – 488 б.
Fundamentals of database systems sixth edition. Ramez Elmasri. Department of Computer Science and Engineering The University of Texas at Arlington. 2011. – 261 с.
Введение в Oracle 10g. Перри Джеймс, Пост Джеральд. 697 стр 2013
Диго С.М. Базы данных Проектирование и использование. издательство "Финансы и статистика". 2005 г. – 592 с.
Конноли Т., Брегк К. Базы данных, проектирование, реализация и сопровождения, теория и практика, Университет Пейсли, Шотландия, изд. М.- СПБ.- Киев. 2003. – 264 с.