116 .Baholashning FIFO usuli haqida ma’lumot bering? FIFO qisqartmasi "Birinchi kirish, birinchi chiqish" degan ma'noni anglatadi, ya'ni inventarizatsiyaga birinchi bo'lib qo'shilgan narsalar, eng qadimgi, sotish uchun inventarizatsiyadan olib tashlangan birinchi narsalar.Bu shuni anglatadiki, eng qadimiy jismoniy buyum birinchi bo'lib kuzatilishi va sotilishi kerak. Dastlab sotib olingan inventarizatsiya bilan bog'liq xarajatlar birinchi bo'lib sotish uchun joylashtiriladigan xarajatlardir. Shu tarzda, FIFO usuli bilan balansda ko'rsatilgan zaxira qiymati eng yaqinda sotib olingan ob'ektlarning zaxira narxini aks ettiradi.FIFO so'nggi xaridlarning narxini ifodalaganligi sababli, u odatda zaxiralarni almashtirish xarajatlarini aniqroq aks ettiradi. 117 Baholashning AVEKO haqida ma’lumot bering? 118 Kalkulyatsiya haqida ma’lumot bering? KALKULYATSIYA (lot. calculatio, calculo — hisoblayman, hisob-kitob) — mahsulot birligi yoki bajarilgan ish tannarxini hisoblab chiqarish. Kalkulyatsiya tannarx boʻyicha reja yoki hisobotning asosiy koʻrsatkichlaridan biri hisoblanadi. Korxonada aniq bir turdagi mahsulot birligini i. ch. va sotish boʻyicha, shuningdek, xalq xoʻjaligining sanoat, transport va b. tarmoqlarida ish birligini (tashish, taʼmirlash va b.) bajarish uchun qilingan xarajatlarni pul shaklida ifoda etadi. Kalkulyatsiya quyidagi turlarga boʻlinadi: reja Kalkulyatsiyasi (ilgʻor ishlab chiqarishni va mehnatni tashkil etishning ilgʻor usullarida mehnat sarflari meʼyorlari asosida tuziladi). Bunday Kalkulyatsiya navbatdagi davr uchun (yil, chorak) ayrim mahsulotlarning oʻrtacha tannarxini belgilashda qoʻllaniladi, ulgurji narxni belgilashga asos boʻladi; hisobot K. (xatga olish maʼlumotlari asosida hisoblanadi, reja vazifalari bajarilishini nazorat qilish uchun tuziladi, amaldagi xarajatlar darajasini koʻrsatadi); normativ Kalkulyatsiya (i. ch. vositalari va ish vaqtidan foydalanishning mavjud meʼyorlari asosida tuziladi); l o y i ha Kalkulyatsiya (boshqa koʻrsatkichlar bilan bir qatorda kapital qoʻyilmalar va yangi texnikaning iqtisodiy samaradorligini aniqlashda qoʻllaniladi). Shuningdek, tannarx Kalkulyatsiyasi ishlab chiqarish, toʻliq, tarmoq va b. K. larga boʻlinadi.
