1. Davlat va jamiyat qurilishi / Davlat dasturlari, konsepsiyalari va boshqalar]

1. Energiyani tejash va energiya samaradorligini oshirishning asosiy tashkiliy chora-tadbirlari:
a) sanoat korxonalarida:
har bir ishlab chiqarish sexida zaruratga qarab energiya resurslarini hisobga olish tizimini shakllantirish (texnik nazorat hisoblagichlarini o‘rnatish);
ishlab chiqarish korxonalarida belgilangan tartibda energiya auditi o‘tkazilishini ta’minlash va uning natijalari asosida ishlab chiqarishda energiya samaradorligini oshirish (ishlab chiqarish texnologiyasini modernizatsiya va rekonstruksiya qilish dasturlari) bo‘yicha tashkiliy-texnik tadbirlarni ishlab chiqish va amalga oshirish;
sohaning korxona va tashkilotlarida foydalanishda bo‘lgan ayrim uskunalar uchun yoqilg‘i-energetika resurslari sarfining progressiv me’yorlarini aniqlash va joriy etish;
energiyani tejash va energiya samaradorligini oshirishning asosiy elementlarini, zamonaviy texnologiyalarni joriy etish orqali energiya tejash va energiya samaradorligini oshirish vazifalarini hal etish;
korxonalarda ishlab chiqarilayotgan mahsulot birligiga sarf qilinadigan yoqilg‘i-energetika resurslarini me’yorlashni tashkil etish;
b) issiqlik ta’minoti tashkilotlari hamda kommunal sohada:
sohaning korxona va tashkilotlarida foydalanishda bo‘lgan ayrim uskunalar uchun yoqilg‘i-energetika resurslari sarfining progressiv me’yorlarini aniqlash va joriy etish;
yagona issiqlik dispetcheri orqali markazlashgan issiqlik ta’minoti tizimlarini boshqarishni joriy qilish;
issiqlik ta’minoti sohasidagi tarif siyosatini energiya resurslarini iqtisod qilish nuqtai nazaridan takomillashtirish, shu jumladan issiqlik iste’molchilarini issiqlik ta’minoti tashkilotlari bilan ikki qismli tariflar asosida hisob-kitob qilishga o‘tkazish, iste’molchilarda issiqlik energiyasi (issiq suv) sarfini o‘lchash vositalari to‘liq o‘rnatilishini ta’minlash;
issiqlik ta’minoti sifatini yaxshilash, issiqlik energiyasi sifati ko‘rsatkichlarini joriy etish, issiqlik ta’minoti tashkilotlari va iste’molchilar tomonidan iste’mol rejimlariga rioya etilishini monitoring qilish;
markazlashgan isitish tizimlari ish rejimlarini optimallashtirish maqsadida issiqlik ta’minoti tarmoqlarida hamda bino va inshootlarda issiqlik himoyasini yaxshilash bo‘yicha kompleks tadbirlarni bajarish (yangi qurilayotgan bino va inshootlarda energiya samarador va energiya tejamkor qurilish materiallaridan foydalanish, mavjud binolarda issiqlik himoyasini yaxshilash bo‘yicha tadbirlarni amalga oshirish);
qozonxonalarni modernizatsiya va rekonstruksiya qilish, samaradorligi past bo‘lgan qozonxonalarni bosqichma-bosqich foydalanishdan chiqarish, uzluksiz gaz ta’minoti mavjud hududlarga kogeneratsion gaz turbinali uskunalardan foydalangan holda, issiqlik yukini samarali kogeneratsiyaga o‘tkazish orqali issiqlik ishlab chiqarish uchun yoqilg‘i sarfini kamaytirishga qaratilgan loyihalarni amalga oshirish;
korxonalarda ko‘rsatilayotgan xizmatlar va ishlab chiqarilgan mahsulot birligiga sarf qilinadigan yoqilg‘i-energetika resurslarini me’yorlashni tashkil etish;
v) qishloq xo‘jaligida:
zamonaviy, yuqori samarali va resurs tejaydigan texnologiyalardan foydalanish, texnik va texnologik modernizatsiya qilinishiga erishish hamda qishloq xo‘jaligi mashinalarini yangilash asosida energiya samaradorligini oshirish;
energiya samarador va energiya tejamkor texnologiyalarni hamda qayta tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalarini joriy etish orqali ishlab chiqarilayotgan mahsulot tannarxini pasaytirish;
sohaning korxona va tashkilotlarida foydalanishda bo‘lgan ayrim uskunalar uchun yoqilg‘i-energetika resurslari sarfining progressiv me’yorlarini aniqlash va joriy etish;
qishloq xo‘jaligi korxona va tashkilotlarida foydalanilgan energiya resurslarining hisobga olish tizimini to‘laqonli tashkil etish (hisoblagichlarni to‘liq o‘rnatish), ekin maydonlarini sug‘orish uchun foydalaniladigan nasoslarda iste’mol qilingan elektr energiyasini nazorat qilish va hisobga olishning avtomatlashtirilgan tizimiga ega bo‘lgan suvni nazorat qilish va hisobga olishning avtomatlashtirilgan tizimini joriy etish hamda ularni integratsiyalashni ta’minlash;
g) transport sohasida:
barcha turdagi transport vositalari uchun sarf qilinadigan energiya resurslari me’yorlarini ishlab chiqish;
sohaning korxona va tashkilotlarida foydalanishda bo‘lgan ayrim uskunalar uchun yoqilg‘i-energetika resurslari sarfining progressiv me’yorlarini aniqlash va joriy etish;
energiyani tejash va energiya samaradorligini oshirish hamda qayta tiklanuvchi energiya manbalarini joriy etish bo‘yicha tadbirlarni moliyalashtirish maqsadida xalqaro moliya institutlari va xorijiy hamda mahalliy investorlarning mablag‘larini jalb etish choralarini ko‘rish;
d) qurilish sohasida:
bino va inshootlar qurilishida hamda aholi turar joylarida energiya samaradorligini oshirish va energiyani tejashning me’yoriy ko‘rsatkichlarini ishlab chiqish va joriy etish;
sohaning korxona va tashkilotlarida foydalanishda bo‘lgan ayrim uskunalar uchun yoqilg‘i-energetika resurslari sarfining progressiv me’yorlarini aniqlash va joriy etish;
energiyani tejash va energiya samaradorligini oshirish hamda qayta tiklanuvchi energiya manbalarini joriy etish bo‘yicha tadbirlarni moliyalashtirish maqsadida xalqaro moliya institutlari va xorijiy hamda mahalliy investorlarning mablag‘larini jalb etish choralarini ko‘rish;
e) davlat boshqaruvi idoralari faoliyati va xizmat ko‘rsatish sohasida:
energiyani tejash va energiya samaradorligini oshirish sohasida hududiy (viloyat, tuman va shahar) va idoraviy dasturlarni, shuningdek, davlat tashkilotlarida energiyani tejash va energiya samaradorligini oshirish sohasida yillik chora-tadbirlarni ishlab chiqish va amalga oshirishni ta’minlash;
elektr energiyasi, tabiiy gaz hamda markazlashtirilgan issiqlik ta’minoti va (yoki) boshqa energiya resurslari ta’minotida hisobga olish tizimining qonunchilik talablariga muvofiqligini ta’minlash;
xizmat ko‘rsatuvchi tashkilotlarning ixtiyoriy va majburiy energetik tekshiruvlarini (energiya auditini) o‘tkazish;
o‘tkazilgan ixtiyoriy va majburiy energetika tekshiruvlari (energiya auditi) natijalari bo‘yicha energiyani tejash va energiya samaradorligini oshirish yuzasidan tashkiliy-texnik tadbirlarni ishlab chiqish hamda bajarilishini ta’minlash.