1. Əməliyyat sistemi haqqında anlayış

Əməliyyat sistemləri yerinə yetirdiyi funksiyalarına görə üç (3) qrupa bölünür: 

- birməsələli (biristifadəçili); 

- çoxməsələli (çoxistifadəçili); 

- şəbəkə. 

Birməsələli  ƏS  -  müəyyən  bir  anda  konkret  bir  məsələ  ilə  bir  istifadəçinin  işi  üçün  nəzərdə 

tututlmuşdur. Bu tip ƏS-nin nümayəndəsi Microsoft firması tərəfindən MS-DOS-dur. 

Çoxməsələli ƏS - komputerdən, multiproqram vaxt bölgüsü rejmində kollektiv istifadəsini təmin 

edir. Bu tip ƏS-nə UNİX, OS/2, Windows 95, Windows 98, Windows 2000 və.s misal göstərmək olar. 

Çoхməsələli əməliyyat sisteminin birməsələli sistemdən əsas fərqi bir neçə istifadəçinin eyni vaхtda 

---

 

2 

 

kompüterdə  işləməsi  zamanı  müхtəlif  terminallar  tərəfində  dəstəklənməsi  və  hər  bir  istifadəçinin 

informasiyalarının icazəsiz müraciətdən qorunmasıdır.  

Şəbəkə  ƏS  –  kompüter  şəbəkləri  ilə  işləmək  üçün  nəzərdə  tutulmuşdur.  Belə  ƏS  -  də 

informasiyanın  şəbəkəyə  qoşulması,  kompüterlər  arasında  emalı,  ötürülməsi  saхlanması  daha  asan 

olur. Bu ƏS-nə UNIX , Novell, NetWare, Windows NT, Windows  Server, IBM LAN, Linux kimi əməliyyat 

sistemləri  tanınmış  şəbəkə  əməliyyat  sistemləri  hesab  olunur.  Windows  NT  geniş  yayılmış  32 

mərtəbəli  şəbəkə  əməliyyat  sistemidir.  İki  modifikasiyası  mövcuddur:  Windows  NT  Server  və 

Windows NT Work Station.       

Windows NT server - əsasən şəbəkə resurslarının idarə olunması üçündür. 

Windows  NT  Work  Station  Windows  NT-nin  versiyasıdır,  lokal  kompüterlərdə  və  işçi 

stansiyalarda  işləmək  üçün  nəzərdə  tutulub.  Bu  sistem  bütünlükdə  32  mərtəbəlidir  və  olduqca 

etibarlıdır,  çoхməsələli  rejimdə  işləyir.  ƏS  komputerin  qoşulması  ilə  yüklənir  və  istifadəçi  ilə 

hesablama sistemi ilə rahat və əlverişli ünsiyyət üsulu (interfeys) təqdim edir.