1. Hozirgi iqtisodiy bilimlarning asosiy xususiyatlari Ijtimoiy-iqtisodiy yo’nalishining shakllanishi va rivojlanishi

Mavzu: Hozirgi zamon iqtisodchilarining jahon iqtisodiyotiga oid go’yalari

REJA:
1.Hozirgi iqtisodiy bilimlarning asosiy xususiyatlari
2.Ijtimoiy-iqtisodiy yo’nalishining shakllanishi va rivojlanishi
3.Keynsning iqtisodiy qarashlari, keynschilik, yangi Keynschilik

Hozirgi davr iqtisodiy bilimlarining asosiy xususiyatlari.

XIX asroxiriva XX asrboshlaridabundaysharoit, xozirgidavriqtisodiyg`oyalariningshakllanishivarivojlanishiuchunboshlangichnuktabo’ldi.
Iqtisodiybilimlartarixidamazkurg`oyalarningvujudgakelishivarivojlanishiasosanuchxilyo’nalishgaajratibo’rganilmoqda:
Bo’lar: 1. Ijtimoiy-institustional; 2. Keynschilikvayangikeynschilik; 3. Neoklassik.
Ijtimoiy-institustionalyo’nalishningboshlanishi XIX asrningoxirlarigato’g`rikeladiva XX asr 20-30 yillaridaAQShdakengtarkalgan.
Kechkiinstitustionalizm (1 jaxonurushidankeyin) J.M.Klarkning "iqtisodiyinstitutlarvainsonlarfarovonligi" asarlarida, G.A.Berlining "Mulksizxoqimiyat" va "XX asrkapitalistikinqilobi" asarlarida, G.Minzningakstionerlarsoniortishi, kapitalmulkningkapitalfunkstiyadanajralishjarayonixaqidagimaqolalaridakaydetilgan.
UesliKlerMitchell (asari: «Iqtisodiynazariyatiplarito’g`risidalekstiyalar»(1935) nomibilanbog`liq.UVeblenningshog`irdibo’lib, ishlabchiqarishvabiznesqarama-qarshiligito’g`risidagifikrnimerosqilibolgan.
Odamlarningjamiyatdagixulkinitadqiqotpredmetidebxisoblaydi. Ijtimoiypsixologiya, an’anavaurf-odatlariqtisodiyxodisalarnibelgilovchiomillarsifatidaqaraladi. Mitchellbo’yicha, iqtisodiykursatkichlar, sonvarakamlaro’zgarishidagiqonuniyatlarxalqiluvchio’rinniegallaydi.
J.M.Keyns (1884-1946) "Kapitplizmnitartibgasolish"gaoidg`oyatadqiqotchilaridanbiribo’libklassikmaktabgaqarshidavlatningiqtisodiyotgafaolaralashuvitarafdoridir. U qiymatningmexnatnazariyasini, qo’shimchaqiymatniinkoretadi. Ularniishlabchiqarishomillarikonstepstiyasibilanalmashtiradi. A. Marshallning, kembridjmaktabiningdavomchidir. Uning bosh asari “Bandlik, foizvapulningumumiynazariyasi»(1936)dir (kiskacha “Umumiynazariya» deb ataladi).
Keynsg`oyalarningdavomchilarini, ya’nikeynschilarniuchoqimgaajratishmumkin