1. Iqtisodiyot / Hisobga olish, statistika va hisobot]
Yil oxiridagi qoldiq
Yüklə 267,79 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yil oxiridagi qoldiq Ostatok na konets goda 110
- MA’LUMOT UChUN: SPRAVOChNO
(4-sonli ilova O‘zbekiston Respublikasi moliya vazirining 2019-yil 23-yanvardagi 10-son buyrug‘i (ro‘yxat raqami 1209-10, 15.02.2019-y.) tahrirda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.02.2019-y., 10/19/1209-10/2613-son) O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirining 2002-yil 27-dekabrdagi 140-son buyrug‘iga 5-son ILOVA XUSUSIY KAPITAL TO‘G‘RISIDAGI HISOBOT 5-sonli shakl Oldingi tahrirga qarang.
(5-sonli ilova O‘zbekiston Respublikasi moliya vazirining 2019-yil 23-yanvardagi 10-son buyrug‘i (ro‘yxat raqami 1209-10, 15.02.2019-y.) tahrirda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.02.2019-y., 10/19/1209-10/2613-son) O‘zbekiston Respublikasi moliya vazirining 2002-yil 27-dekabrdagi 140-son buyrug‘iga 7-son ILOVA MOLIYAVIY HISOBOT ShAKLLARINI TO‘LDIRISh QOIDALARI 1-§. UMUMIY QOIDALAR Oldingi tahrirga qarang. 1. Mazkur Qoidalarga muvofiq moliyaviy hisobotni O‘zbekiston Respublikasining qonunchilik hujjatlariga ko‘ra yuridik shaxs hisoblangan tashkilotlar (budjet tashkilotlari, sug‘urta tashkilotlari, banklar va boshqa kredit tashkilotlari bundan mustasno), shuningdek o‘z mulkida, xo‘jalik yuritishida yoki tezkor boshqaruvida mol-mulki bo‘lgan va o‘z majburiyatlari bo‘yicha ushbu mol-mulk bilan javob beradigan, shuningdek mustaqil balans va hisob-kitob hisobiga ega bo‘lgan soliq qonunchiligiga muvofiq soliq to‘lovchi hisoblanadigan alohida bo‘linmalar taqdim etadi. (1-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) Moliyaviy hisobotni taqdim etish muddatlari O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan 2000-yil 15-iyunda 47-son bilan tasdiqlangan Choraklik va yillik moliyaviy hisobotlarni taqdim etish muddatlari to‘g‘risida nizom (ro‘yxat raqami 942, 2000-yil 3-iyul) bilan belgilanadi. 2. Yillik moliyaviy hisobot quyidagi shakllar hajmida taqdim etiladi: a) buxgalteriya balansi — 1-son shakl; b) moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot — 2-son shakl; g) pul oqimlari to‘g‘risidagi hisobot — 4-son shakl; d) xususiy kapital to‘g‘risidagi hisobot — 5-son shakl. 3. Yarim yillik va choraklik moliyaviy hisobotlar quyidagi shakllar hajmida taqdim etiladi: a) buxgalteriya balansi — 1-son shakl; b) moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot — 2-son shakl. 4. Kichik korxonalar va mikrofirmalar faqat buxgalteriya balansi — 1-son shakl va moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot — 2-son shakldan iborat bo‘lgan yillik moliyaviy hisobotni taqdim etadi. 5. Yillik moliyaviy hisobotga hisobot yilida korxona faoliyatining yakuniy natijalariga ta’sir ko‘rsatgan asosiy omillar bayon etilgan tushuntirish xati ilova qilinadi. Agar balans yil boshida o‘zgartirilgan bo‘lsa, tushuntirish xatida o‘zgartirish sabablariga izoh beriladi. Unda keyingi yil uchun qabul qilingan hisob siyosati ham keltiriladi. Agar asosiy fondlarni qayta baholash hisobot yilining birinchi sanasi holatiga o‘tkazilsa, qayta baholash natijalari hisobot yilining boshidagi moliyaviy hisobot ko‘rsatkichlarini shakllantirishda qabul qilinadi. Bunda o‘tgan yilning oxiridagi va hisobot yilining boshidagi ko‘rsatkichlarning mos kelmasligi, hisobot yilining birinchi sanasiga o‘tkazilgan asosiy vositalarni qayta baholashning natijasi deb tushuniladi va joriy davrning moliyaviy hisobotiga tuzilgan tushuntirish xatida bayon etiladi. 6. “Auditorlik faoliyati to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 2000-yil, 5-son) 10-moddasida ko‘rsatilgan yuridik shaxslar soliq idoralariga auditorlik tekshiruvi o‘tkazilganidan keyin 15 kun davomida, lekin hisobot yilidan keyingi yilning 15-mayidan kechiktirmay auditorlik xulosasi nusxasini taqdim etadilar. 7. Moliyaviy hisobot shakllarida barcha rekvizitlar va belgilangan ko‘rsatkichlar to‘ldirilishi kerak. Agar korxonada tegishli aktivlar, passivlar, operatsiyalar mavjud emasligi sababli biror-bir modda (satr, ustun) to‘ldirilmagan taqdirda, ushbu modda (satr, ustun) bo‘shlig‘i chizib qo‘yiladi. 8. Moliyaviy hisobot shakllarining manzil qismi quyidagi tartibda to‘ldiriladi: a) “Korxona, tashkilot” rekviziti — korxonaning to‘liq nomi (o‘rnatilgan tartibda ro‘yxatdan o‘tkazilgan ta’sis hujjatlariga muvofiq) va KTUTga ko‘ra uning kodi ko‘rsatiladi; b) “Faoliyat turi” rekviziti — korxonaning iqtisodiy faoliyat turi va IFUTga ko‘ra iqtisodiy faoliyat kodi ko‘rsatiladi; v) “Tashkiliy-huquqiy shakli” rekviziti — korxonaning tashkiliy-huquqiy shakli va THShTga ko‘ra tashkiliy-huquqiy shaklning kodi ko‘rsatiladi; g) “Mulkchilik shakli” rekviziti — korxonaning mulkchilik shakli va MShTga ko‘ra mulkchilik shaklining kodi ko‘rsatiladi; d) “Vazirlik, idora va boshqalar” rekviziti — ixtiyorida korxona bo‘lgan va moliyaviy hisobot yo‘naltiriladigan organning nomi(agar u mavjud bo‘lsa) hamda DBIBTga ko‘ra ushbu organning kodi ko‘rsatiladi; e) “Soliq to‘lovchining identifikatsiya raqami” rekviziti — STIR bo‘yicha korxonaning identifikatsiya raqami ko‘rsatiladi; j) “Hudud” rekviziti — MHOBT bo‘yicha kodi ko‘rsatiladi; z) “Manzil” rekviziti — korxonaning to‘liq yuridik manzili ko‘rsatiladi. 9. Moliyaviy hisobotni tuzishda O‘zbekiston Respublikasining “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi Qonuni, O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksi, Buxgalteriya hisobining milliy standartlari, shuningdek, buxgalteriya hisobini yuritish va moliyaviy hisobotni tuzish masalalari bo‘yicha boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga amal qilish lozim. 10. Korxona va tashkilotlarning mustaqil balansga ajratilmagan barcha alohida bo‘linmalarining faoliyati ko‘rsatkichlari moliyaviy hisobot shakllarining ko‘rsatkichlari tarkibiga kiritilishi lozim. 11. Moliyaviy hisobotni tuzishda hisobot sanasi bo‘lib hisobot davrining oxirgi kalendar kuni hisoblanadi. Hisobot yilida tugatilgan yoki qayta tashkil etilgan korxona yil boshidan tugatish (qayta tashkil etish) paytigacha bo‘lgan davr uchun yillik moliyaviy hisobotning amaldagi shakllari bo‘yicha hisobot taqdim etadi. 1-oktabrga qadar yangi tashkil etilgan korxonalar moliyaviy hisobotda, ular o‘rnatilgan tartibda ro‘yxatdan o‘tkazilgan oyning 1-sanasidan boshlab hisobot yilining 31-dekabriga qadar muddatdagi, hisobot yilining 1-oktabridan keyin tashkil etilgan korxonalar esa — davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan sanadan boshlab keyingi yilning 31-dekabrigacha (31-dekabr ham kiradi) muddatdagi mablag‘lar va ularning manbalarini ko‘rsatadilar (ko‘rsatilgan tartib tugatilgan (qayta tashkil etilgan) korxonalar va ularning alohida bo‘linmalari bazasida tashkil etilgan korxonalarga tatbiq etilmaydi). 12. Korxona balansining moddalari aktivlar va majburiyatlarning puxta o‘tkazilgan inventarizatsiyasi bilan asoslangan bo‘lishi kerak. Inventarizatsiya O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan 1999-yil 19-oktabrda EG/17-19-2075-son bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasi Buxgalteriya hisobining milliy standarti (19-sonli BHMS) “Inventarizatsiyani tashkil etish va o‘tkazish” da (ro‘yxat raqami 833, 1999-yil 2-noyabr) belgilangan tartibda o‘tkaziladi. Bunda yillik moliyaviy hisobotni taqdim etishga qadar doimiy ishlab turgan inventarizatsiya komissiyalari tomonidan inventarizatsiya davomida aniqlangan haqiqatda mavjud qiymatliklarning buxgalteriya hisobi ma’lumotlariga qaraganda farqlari tartibga solinishi kerak. Debitorlik va kreditorlik qarzlari ham inventarizatsiyadan o‘tkazilishi kerak va ular solishtirish dalolatnomalari yoki o‘zaro hisob-kitoblar saldosini tasdiqlaydigan xatlar bilan rasmiylashtiriladi. O‘tkazilgan inventarizatsiyalar soni va natijalari, shuningdek, ularni o‘tkazmaslik sabablari yillik moliyaviy hisobotga ilova qilinadigan tushuntirish xatida aks ettirilishi lozim. Oldingi tahrirga qarang. 13. Moliyaviy hisobot shakllari rahbar va buxgalteriya hisobi hamda moliyaviy boshqarish vazifalarini amalga oshiruvchi shaxs tomonidan imzolanadi (bundan buyon bosh buxgalter deb yuritiladi). Agar rahbar buxgalteriya hisobi va moliyaviy boshqarish vazifalarini o‘z zimmasiga olgan bo‘lsa, u bosh buxgalter o‘rniga ham imzo qo‘yadi. (13-band O‘zbekiston Respublikasi moliya vazirining 2019-yil 23-yanvardagi 10-son buyrug‘i (ro‘yxat raqami 1209-10, 15.02.2019-y.) tahrirda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.02.2019-y., 10/19/1209-10/2613-son) 14. Moliyaviy hisobotda o‘chirishlar va bo‘yashlar bo‘lmasligi kerak. Xatolar tuzatilgan hollarda tegishli izohlar beriladi va ularni tuzatish sanasini ko‘rsatgan holda moliyaviy hisobotni imzolagan shaxslar tasdiqlaydi. 15. Joriy hamda o‘tgan yil hisobot ma’lumotlarini (ular tasdiqlanganidan keyin) tuzatishlar uning ma’lumotlarini buzib ko‘rsatishlar aniqlangan hisobot davri uchun tuzilgan hisobotda amalga oshiriladi, bunda tuzatishlar hisobot davri (chorak, yil boshidan) ma’lumotlariga kiritiladi. O‘tgan davrda yo‘l qo‘yilgan fundamental (muhim) xatolarni tuzatish summasi moliyaviy hisobotda yil boshidagi taqsimlanmagan foyda saldosini o‘zgartirish orqali va aktivlar, majburiyatlar va xususiy kapitalning boshqa moddalariga tegishli tuzatishlar kiritish yo‘li bilan aks ettirilishi mumkin. Agar yillik moliyaviy hisobotni tekshirish davomida daromadlarni yashirish yoki ishlab chiqarish xarajatlari (yoki muomala xarajatlari) tarkibiga ular bilan bog‘liq bo‘lmagan xarajatlarni kiritish natijasida moliyaviy natijalarni kamaytirish hollari aniqlanganda o‘tgan yil uchun buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobotga tuzatishlar kiritilmaydi, balki joriy yilda hisobot davrida aniqlangan o‘tgan yillar foydasi sifatida aks ettiriladi. 2-§. BUXGALTERIYA BALANSI (1-SON ShAKL) 16. Buxgalteriya balansi (keyingi o‘rinlarda — balans) tuzilguniga qadar hisobot davri oxiridagi analitik hisoblar bo‘yicha aylanmalar va qoldiqlar Bosh kitobdagi sintetik hisoblar bo‘yicha aylanmalar va qoldiqlar bilan albatta solishtirilishi kerak. 17. 3-ustunda hisobot davri boshiga ma’lumotlar, ya’ni oldingi hisobot davri uchun balansning 4-ustuni ma’lumotlari ko‘rsatiladi. 18. Asosiy vositalar balansda “Boshlang‘ich (qayta tiklash) qiymati” (010-satr) moddasi bo‘yicha o‘z asosiy vositalari (ishlab turgan hamda konservatsiyada bo‘lgan) va moliyaviy ijara shartnomasi bo‘yicha olingan asosiy vositalar boshlang‘ich (qayta tiklash) qiymati bo‘yicha ko‘rsatiladi va ularning hisobi asosiy vositalarni hisobga oluvchi hisoblarda (0100) va 0310 “Moliyaviy ijara shartnomasi bo‘yicha olingan asosiy vositalar” hisobida amalga oshiriladi. Alohida “Eskirish summasi” (011-satr) moddasi bo‘yicha tashkilot tomonidan asosiy vositalarni hisobga oluvchi hisoblarda (0100) va 0310 “Moliyaviy ijara shartnomasi bo‘yicha olingan asosiy vositalar”hisobida hisobga olingan asosiy vositalar bo‘yicha hisoblangan eskirish summasi keltiriladi va ularning hisobi asosiy vositalarning eskirishini hisobga oluvchi hisoblarda(0200) amalga oshiriladi. “Qoldiq (balans) qiymati” (012-satr) moddasi bo‘yicha 010 “Boshlang‘ich (qayta tiklash) qiymati” va 011 “Eskirish summasi” satrlari farqi aks ettiriladi. 19. Nomoddiy aktivlar balansda “Boshlang‘ich qiymati” (020-satr) moddasi bo‘yicha tabiiy resurslardan, yer maydonlaridan foydalanish huquqi, patentlar, litsenziyalar, savdo belgilari, tovar belgilari, sanoat namunalariga bo‘lgan huquqlar, mualliflik huquqlari va boshqalar sifatida nomoddiy aktivlarning boshlang‘ich (qayta tiklash) qiymati bo‘yicha ko‘rsatiladi va ularning hisobi nomoddiy aktivlarni hisobga oluvchi hisoblarda (0400)amalga oshiriladi. Bu modda bo‘yicha hisobot davri uchun amalga oshirilgan hisobdan chiqarishlarni chegirgan holdagi gudvill (firma narxi) summasi ham aks ettiriladi. Buxgalteriya hisobida gudvill (firma narxi) nomoddiy aktivining summasini hisobdan chiqarish alohida hisobda amortizatsiya summasi sifatida jamlanmasdan, bevosita 0480 “Gudvill”hisobi saldosini kamaytirishga olib boriladi. Alohida “Amortizatsiya summasi” (021-satr) moddasi bo‘yicha nomoddiy aktivlar bo‘yicha hisoblangan amortizatsiya summasi keltiriladi va ularning hisobi nomoddiy aktivlar amortizatsiyasini hisobga oluvchi hisoblarda (0500) yuritiladi. “Qoldiq (balans) qiymati” (022-satr) moddasi bo‘yicha 020 “Boshlang‘ich qiymati” va 021 “Amortizatsiya summasi” satrlari farqi aks ettiriladi. 20. “Uzoq muddatli investitsiyalar, jami” (030-satr)moddasi bo‘yicha 040, 050, 060, 070, 080-satrlarda ko‘rsatilgan qimmatli qog‘ozlarga, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga, chet-el kapitali mavjud bo‘lgan korxonalarga va boshqa uzoq muddatli investitsiyalarga qo‘yilgan mablag‘lar summasi ko‘rsatiladi. Investor dividendlar olish huquqiga ega bo‘lgan va ushbu qo‘yilmalar bo‘yicha to‘liq mas’uliyatni zimmasiga olgan hollarda qimmatli qog‘ozlar balans aktivida ularning to‘la xarid qiymatida ko‘rsatiladi, ular bo‘yicha qoplanmagan summa balans passivida kreditorlar moddasiga taalluqli bo‘ladi. Qolgan hollarda xarid qilinadigan qimmatli qog‘ozlar hisobiga kiritilgan summalar balans aktivida debitorlar moddasi bo‘yicha ko‘rsatiladi. 21. “Qimmatli qog‘ozlar” (040-satr) moddasi bo‘yicha 0610 “Qimmatli qog‘ozlar” hisobida hisobga olinadigan obligatsiyalar, aksiyalar va boshqa qimmatli qog‘ozlarga kiritilgan summa ko‘rsatiladi, shu’ba va qaram jamiyatlarining qimmatli qog‘ozlari bundan mustasno. 22. “Shu’ba xo‘jalik jamiyatlariga investitsiyalar” (050-satr) moddasi bo‘yicha 0620 “Shu’ba xo‘jalik jamiyatlariga investitsiyalar” hisobida hisobga olinadigan shu’ba xo‘jalik jamiyatlarining aksiyalari, obligatsiyalari va boshqa investitsiyalariga kiritilgan mablag‘lar summasi ko‘rsatiladi. 23. “Qaram xo‘jalik jamiyatlariga investitsiyalar” (060-satr) moddasi bo‘yicha 0630 “Qaram xo‘jalik jamiyatlariga investitsiyalar”hisobida hisobga olinadigan qaram xo‘jalik jamiyatlarining aksiyalari, obligatsiyalari va boshqa investitsiyalariga kiritilgan mablag‘lar summasi aks ettiriladi. 24. “Chet el kapitali mavjud bo‘lgan korxonalarga investitsiyalar” (070-satr) moddasi bo‘yicha 0640 “Chet-el kapitali mavjud bo‘lgan korxonalarga investitsiyalar”hisobida hisobga olinadigan chet el kapitali mavjud bo‘lgan korxonalarning aksiyalari, obligatsiyalari, ustav kapitaliga ulushlari va boshqa investitsiyalariga kiritilgan mablag‘lar summasi ko‘rsatiladi. 25. “Boshqa uzoq muddatli investitsiyalar” (080-satr) moddasi bo‘yicha yuqorida sanalgan moddalarda hisobga olinmagan va 0690 “Boshqa uzoq muddatli investitsiyalar”hisobida hisobga olinadigan uzoq muddatli investitsiyalarga kiritilgan mablag‘lar summasi ko‘rsatiladi. 26. “O‘rnatiladigan asbob-uskunalar” (090-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 0710 “O‘rnatiladigan asbob-uskunalar — mahalliy” va 0720 “O‘rnatiladigan asbob-uskunalar — xorijiy” hisoblarida yuritiladigan o‘rnatiladigan asbob-uskunalar haqiqiy qiymati bo‘yicha ko‘rsatiladi. 27. “Kapital qo‘yilmalar” (100-satr) moddasi bo‘yicha hisobi kapital qo‘yilmalarni hisobga oluvchi hisoblarida (0800) yuritiladigan xo‘jalik va pudrat usulida amalga oshiriladigan tugallanmagan qurilish qiymati, foydalanishga topshirilmagan xarid qilingan asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar qiymati, asosiy podani shakllantirish xarajatlari, shuningdek erni, moliyaviy ijara shartnomasi bo‘yicha olingan asosiy vositalarni obodonlashtirishga va boshqa vositalarga qo‘yilmalar summalari ko‘rsatiladi. 28. “Uzoq muddatli debitorlik qarzlari” (110-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 0910 “Olingan veksellar”, 0920 “Moliyaviy ijara bo‘yicha olinadigan to‘lovlar”, 0930 “Xodimlarning uzoq muddatli qarzlari”, 0940 “Boshqa uzoq muddatli debitor qarzlar” hisoblarida yuritiladigan olingan veksellarning uzoq muddatli qismi, moliyaviy ijara shartnomasi bo‘yicha berilgan asosiy vositalar uchun olinadigan to‘lovlar qoldig‘i, xodimlarning uzoq muddatli qarzi va boshqa uzoq muddatli debitorlik qarzlari ko‘rsatiladi. 29. “Uzoq muddatli kechiktirilgan xarajatlar” (120-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 0950 “Vaqtinchalik farqlar bo‘yicha kechiktirilgan foyda solig‘i”, 0960 “Diskont (chegirma)lar bo‘yicha uzoq muddatli kechiktirilgan xarajatlar”, 0990 “Boshqa uzoq muddatli kechiktirilgan xarajatlar” hisoblarida yuritiladigan vaqtinchalik farqlar bo‘yicha kechiktirilgan foyda solig‘i, diskont (chegirma)lar bo‘yicha uzoq muddatli kechiktirilgan xarajatlar va boshqa uzoq muddatli kechiktirilgan xarajatlar ko‘rsatiladi. 30. “I bo‘lim bo‘yicha jami” (130-satr) moddasi bo‘yicha 012, 022, 030, 090, 100, 110, 120-satrlar bo‘yicha summa ko‘rsatiladi. 31. “Tovar-moddiy zaxiralari, jami” (140-satr) moddasi bo‘yicha 150, 160, 170, 180-satrlarda ko‘rsatilgan ishlab chiqarish zaxiralarining qoldiqlari, tugallanmagan ishlab chiqarish, tayyor mahsulot va tovarlar summasi ko‘rsatiladi. 32. “Ishlab chiqarish zaxiralari” (150-satr)moddasi bo‘yicha materiallarni hisobga oluvchi hisoblarda (1000) hisobga olinadigan xom-ashyo zaxiralari, sotibolingan yarim tayyor mahsulotlar va butlovchi buyumlar, yoqilg‘ilar, ehtiyot qismlar, qurilish materiallari, idish va idishbob materiallari, inventar va xo‘jalik jihozlari, qaytariladigan chiqindilar va boshqa moddiy qiymatliklarning haqiqiy tannarxi ko‘rsatiladi. Ushbu modda bo‘yicha, shuningdek, o‘stirishdagi va boquvdagi hayvonlarni hisobga oluvchi hisoblarda (1100) hisobga olinadigan yosh hayvonlar; bo‘rdoqiga yaylovda boqilayotgan katta yoshdagi hayvonlar; parrandalar; yovvoyi hayvonlar; quyonlar; asalari oilasi; sotish uchun asosiy podadan chiqarilgan (bo‘rdoqiga boqish uchun qo‘yilmagan) katta yoshdagi chorva mollar; aholidan sotish uchun qabul qilingan chorva mollarning haqiqiy tannarxi aks ettiriladi. Materiallarni tayyorlash va xarid qilishni hisobga oluvchi hisoblar (1500) va materiallar qiymatidagi farqlarni hisobga oluvchi hisoblardan (1600) foydalanilganda ushbu hisoblarda ko‘rsatilgan qimmatliklar “Ishlab chiqarish zaxiralari” moddasi bo‘yicha aks ettiriladi. 33. “Tugallanmagan ishlab chiqarish” (160-satr) moddasi bo‘yicha hisobi asosiy ishlab chiqarishni hisobga oluvchi hisoblar (2000), o‘zida ishlab chiqarilgan yarim tayyor mahsulotlarni hisobga oluvchi hisoblar (2100), yordamchi ishlab chiqarishni hisobga oluvchi hisoblar (2300), xizmat ko‘rsatuvchi xo‘jaliklarni hisobga oluvchi hisoblarda (2700) amalga oshiriladigan tugallanmagan ishlab chiqarish va tugallanmagan ishlar (xizmatlar) bo‘yicha xarajatlar ko‘rsatiladi. 34. “Tayyor mahsulot” (170-satr) moddasi bo‘yicha ishlab chiqarishi tugallangan, sinov va qabul qilishdan o‘tgan, buyurtmachilar bilan shartnoma shartlariga ko‘ra barcha qismlar bilan butlangan va texnik shartlar hamda standartlarga muvofiq bo‘lgan buyumlar qoldig‘i, ko‘rgazmada bo‘lgan va boshqa korxonalarga komissiyaga (konsignatsiyaga) berilgan, tayyor mahsulotlarni hisobga oluvchi hisoblarda (2800) hisobga olinadigan tayyor mahsulotning haqiqiy ishlab chiqarish tannarxi ko‘rsatiladi. Ko‘rsatilgan talablarga javob bermaydigan mahsulotlar va topshirilmagan ishlar tugallanmagan deb hisoblanadi va tugallanmagan ishlab chiqarish tarkibida ko‘rsatiladi. 35. “Tovarlar” (180-satr) moddasi bo‘yicha omborlardagi tovarlar qoldiqlari qiymati, chakana savdodagi tovarlar qiymati, ko‘rgazmada bo‘lgan va boshqa korxonalarga komissiyaga (konsignatsiyaga) berilgan tovarlar qiymati, prokatdagi buyumlari, tovar bilan band bo‘lgan va bo‘sh idishlar qiymati, yo‘ldagi tovarlar, savdo ustamasini chegirgan holda savdo yoki umumiy ovqatlanishda o‘z faoliyatini amalga oshiradigan korxonalar xarid qilgan hisobga olinadigan boshqa tovarlar qiymati ko‘rsatiladi va ularning hisobi tovarlarni hisobga oluvchi hisoblarida (2900) yuritiladi. 36. “Kelgusi davr xarajatlari” (190-satr)moddasi bo‘yicha kelgusi davr xarajatlarini hisobga oluvchi hisoblarda (3100) aks ettirilgan, hisobot davrida amalga oshirilgan, lekin u taalluqli bo‘lgan muddat davomida keyingi hisobot davrlarida moliyaviy-xo‘jalik faoliyati xarajatlariga kiritiladigan xarajatlar summasi ko‘rsatiladi. Bunday xarajatlarga ommaviy axborot vositalari nashriga obuna bo‘yicha xarajatlar, oldindan to‘langan ijara haqi va boshqalar kiradi. 37. “Kechiktirilgan xarajatlar” (200-satr) moddasi bo‘yicha kechiktirilgan xarajatlarni hisobga oluvchi hisoblarda (3200) hisobga olingan vaqtinchalik farqlar bo‘yicha kechiktirilgan foyda solig‘ining joriy qismi, diskont (chegirma)lar bo‘yicha kechiktirilgan xarajatlar va boshqa kechiktirilgan xarajatlar ko‘rsatiladi. 38. “Debitorlar, jami” (210-satr) moddasi bo‘yicha 220, 240, 250, 260, 270, 280, 290, 300, 310-satrlarda ko‘rsatilgan xaridorlar va buyurtmachilar qarzlari, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlarining qarzi, mol yetkazib beruvchilar, pudratchilar, xodimlarga berilgan bo‘naklar; budjetga, davlat maqsadli jamg‘armalariga va sug‘urta bo‘yicha bo‘nak to‘lovlari; ta’sischilarning ustav kapitaliga ulushlar bo‘yicha qarzi va turli debitorlarning qarzlari summasining umumi sifatida jami debitorlik qarzi ko‘rsatiladi. 211-satrda ma’lumot uchun debitorlik qarzining muddati o‘tkazib yuborilgan qismi ko‘rsatiladi. 39. “Xaridorlar va buyurtmachilarning qarzi” (220-satr) moddasi bo‘yicha shubhali qarzlar bo‘yicha rezerv chegirilgan xolda buyurtmachilar (xaridorlar)ga sotilgan mahsulot, tovarlar, topshirilgan ishlar va ko‘rsatilgan xizmatlar uchun qarzlar ko‘rsatiladi. 40. “Ajratilgan bo‘linmalarning qarzi” moddasi bo‘yicha (230-satr) hisobi 4110 “Ajratilgan bo‘linmalardan olinadigan hisoblar”da yuritiladigan ajratilgan bo‘linmalar (filiallar, vakolatxonalar)ning joriy qarzi aks ettiriladi. Mazkur modda bo‘yicha axborotlar ma’lumot uchun keltiriladi. 41. “Shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlarining qarzi” (240-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 4120 “Shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan olinadigan hisoblar”da yuritiladigan shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlarining joriy qarzlari (ichki idoraviy hisob-kitoblari) aks ettiriladi. Shu’ba va (yoki) qaram xo‘jalik jamiyatlariga investitsiyalar hisobi O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan 1998-yil 14-oktabrda 50-son bilan tasdiqlangan Buxgalteriya hisobining milliy standarti (8-sonli BHMS) “Konsolidatsiyalashgan moliyaviy hisobotlar va shu’ba xo‘jalik jamiyatlariga investitsiyalar hisobi”ga (ro‘yxat raqami 580, 1998-yil 28-dekabr) muvofiq bosh jamiyatning moliyaviy hisobotida konsolidatsiyalanishi lozim. 42. “Xodimlarga berilgan bo‘naklar” (250-satr) moddasi bo‘yicha xodimlarga mehnat haqi bo‘yicha, xizmat safarlariga, umumxo‘jalik xarajatlariga va boshqa kelgusi hisob-kitoblar bo‘yicha berilgan bo‘naklar summasi ko‘rsatiladi. Xodimlarga berilgan bo‘naklar hisobi xodimlarga berilgan bo‘naklarni hisobga oluvchi hisoblarda (4200) yuritiladi. Oldingi tahrirga qarang. 43. “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga berilgan bo‘naklar” (260-satr) moddasi bo‘yicha qonunchilik hujjatlariga muvofiq, muddati bir yildan kam bo‘lgan kelgusi hisob-kitoblar uchun boshqa korxonalarga to‘langan bo‘naklar summasi ko‘rsatiladi. Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga berilgan bo‘naklar hisobi mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga berilgan bo‘naklarni hisobga oluvchi hisoblarda (4300) yuritiladi. (43-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) 44. “Budjetga soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha bo‘nak to‘lovlari” (270-satr) moddasi bo‘yicha budjetga soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha bo‘nak to‘lovlari hamda ortiqcha to‘lovlar ko‘rsatiladi. Budjetga soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha bo‘nak to‘lovlari hisobi 4410 “Budjetga soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha bo‘nak to‘lovlari(turlari bo‘yicha)”hisobida yuritiladi. Oldingi tahrirga qarang. 45. “Davlat maqsadli jamg‘armalari va sug‘urtalar bo‘yicha bo‘nak to‘lovlari” (280-satr) moddasi bo‘yicha hisobi davlat maqsadli jamg‘armalariga va sug‘urtalar bo‘yicha bo‘nak to‘lovlarini hisobga oluvchi schyotlarda (4500) yuritiladigan davlat maqsadli jamg‘armalariga va sug‘urtalar bo‘yicha bo‘nak to‘lovlari va ortiqcha to‘lovlar ko‘rsatiladi. (45-band O‘zbekiston Respublikasi moliya vazirining 2019-yil 23-yanvardagi 10-son buyrug‘i (ro‘yxat raqami 1209-10, 15.02.2019-y.) tahrirda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.02.2019-y., 10/19/1209-10/2613-son) 46. “Ta’sischilarning ustav kapitaliga ulushlar bo‘yicha qarzi” (290-satr) moddasi bo‘yicha 4610 “Ustav kapitaliga ta’sischilarning ulushlari bo‘yicha qarzi”hisobida hisobga olinadigan ta’sischilarning ustav kapitaliga ulushlar bo‘yicha qarzi ko‘rsatiladi. 47. “Xodimlarning boshqa operatsiyalar bo‘yicha qarzi” (300-satr) moddasi bo‘yicha korxona xodimlarining kreditga sotilgan tovarlar bo‘yicha, xodimlarga berilgan qarzlar (zaymlar) bo‘yicha, korxonaga yetkazilgan moddiy zararni qoplash bo‘yicha qarzi va xodimlarning boshqa qarzlari ko‘rsatiladi. Xodimlarning boshqa operatsiyalar bo‘yicha qarzlari hisobi xodimlarning boshqa operatsiyalar bo‘yicha qarzini hisobga oluvchi hisoblarda (4700) yuritiladi. 48. “Boshqa debitorlik qarzlari” (310-satr) moddasi bo‘yicha hisobi turli debitorlar qarzlarini hisobga oluvchi hisoblarida (4800) amalga oshiriladigan turli debitorlarning yuqorida ko‘rsatilgan debitorlar bilan hisob-kitoblar moddalarida aks ettirilmagan qarzlari ko‘rsatiladi, xususan, olinadigan foiz va dividendlar, moliyaviy ijara bo‘yicha joriy to‘lovlar, operativ ijara bo‘yicha to‘lovlar; royalti bo‘yicha olinadigan hisoblar, qarzdorlarligi tan olingan yoki ular bo‘yicha sud yoki boshqa idoraning ularni undirish to‘g‘risida qarori olingan, moliya-xo‘jalik faoliyati natijalariga olib borilgan jarimalar, penya va neustoykalar hamda boshqa shaxslarning qarzi ko‘rsatiladi. 49. “Pul mablag‘lari, jami” (320-satr) moddasi bo‘yicha 330, 340, 350, 360-satrlarda ko‘rsatilgan kassadagi, hisob-kitob va valyuta hisoblaridagi pul mablag‘lari summasi, shuningdek boshqa pul mablag‘lari ko‘rsatiladi. Balansning ushbu moddalarida aks ettirilgan summalar bank ko‘chirmalariga va kassa hisoboti bo‘yicha pul mablag‘lari qoldiqlariga mos kelishi kerak. 50. “Kassadagi pul mablag‘lari” (330-satr) moddasi bo‘yicha hisobot davrining oxirgi sanasiga korxona kassalaridagi, milliy valyuta va chet el valyutasidagi pul mablag‘lari qoldig‘i ko‘rsatiladi. Kassadagi pul mablag‘lari hisobi kassadagi pul mablag‘larini hisobga oluvchi hisoblarda (5000) amalga oshiriladi. 51. “Hisob-kitob hisobidagi pul mablag‘lari” (340-satr) moddasi bo‘yicha hisobot davrining oxirgi sanasiga banklardagi hisob-kitob hisoblarida mavjud bo‘lgan, milliy valyutada pul mablag‘lari qoldig‘i ko‘rsatiladi. Hisob-kitob hisobida milliy valyutadagi pul mablag‘larining hisobi 5110 “Hisob-kitob hisobi”hisobida yuritiladi. 52. “Chet el valyutasidagi pul mablag‘lari” (350-satr) moddasi bo‘yicha korxonaning banklardagi valyuta hisoblarida mavjud bo‘lgan, hisobot davrining oxirgi sanasidagi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining kursi bo‘yicha milliy valyutada baholangan valyuta mablag‘larining qoldig‘i ko‘rsatadi. Chet el valyutasidagi pul mablag‘larining hisobi chet el valyutasidagi pul mablag‘larini hisobga oluvchi hisoblarda (5200) yuritiladi. 53. “Boshqa pul mablag‘lari va ekvivalentlari” (360-satr) moddasi bo‘yicha bankdagi maxsus hisoblardagi pul mablag‘larini hisobga oluvchi hisoblar (5500), pul ekvivalentlarini hisobga oluvchi hisoblar (5600), yo‘ldagi pul mablag‘larini (o‘tkazmalarini)hisobga oluvchi hisoblarida (5700)hisobga olinadigan korxonaning pul mablag‘lari qoldig‘i ko‘rsatiladi. 54. “Qisqa muddatli investitsiyalar” (370-satr) moddasi bo‘yicha hisobi qisqa muddatli investitsiyalarni hisobga oluvchi hisoblarida (5800) amalga oshiriladigan korxonaning boshqa korxonalar qimmatli qog‘ozlariga, davlat obligatsiyalari va mahalliy qarz (zayom) hamda shu singarilarga qisqa muddatli (12 oydan oshmaydigan muddatga) investitsiyalar, shuningdek boshqa korxonalarga berilgan qarzlar va boshqa joriy investitsiyalar ko‘rsatiladi. 55. “Boshqa joriy aktivlar” (380-satr)moddasi bo‘yicha hisobi 5910 “Kamomadlar va qiymatliklarning buzilishidan yo‘qotishlar” va 5920 “Boshqa joriy aktivlar” hisoblarida yuritiladigan mazkur hisobot davrida inventarizatsiyada aniqlangan va ular bo‘yicha aybdor shaxslar buzilishidan kamomadlar, o‘g‘irliklar va qiymatliklarni shikastlashdan yo‘qotishlar summasi hamda yuqorida keltirilgan bo‘lim moddalarida nazarda tutilmagan, biroq korxona mulki hisoblangan boshqa joriy aktivlar ko‘rsatiladi. 56. “II bo‘lim bo‘yicha jami” (390-satr)moddasi bo‘yicha 140, 190, 200, 210, 320, 370, 380-satrlar bo‘yicha summa ko‘rsatiladi. 57. “Balans aktivi bo‘yicha jami” (400-satr)moddasi bo‘yicha satrlarni qo‘shish yo‘li bilan olingan aktivlarning jami summasi ko‘rsatiladi 130-satr + 390-satr. 58. “Ustav kapitali” (410-satr) moddasi bo‘yicha ta’sis hujjatlarida korxona ta’sischilari ulushlarining (hissalari, nominal qiymat bo‘yicha aksiyalari, pay badallarining) yig‘indisi sifatida ro‘yxatga olingan ustav kapitali miqdori ko‘rsatiladi. Ustav kapitalining hisobi ustav kapitalini hisobga oluvchi hisoblarda (8300) yuritiladi. 59. “Qo‘shilgan kapital” (420-satr) moddasi bo‘yicha hisobi qo‘shilgan kapitalni hisobga oluvchi hisoblarda (8400) yuritiladigan aksiyalarni nominal qiymatdan yuqori narxlarda birlamchi sotishda olingan emission daromad summasi, korxonaning ustav kapitalini shakllantirishda ta’sis hujjatlarini ro‘yxatga olish sanasi bilan mablag‘larni ustav kapitaliga haqiqatda kiritish sanasidagi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining kurslari o‘rtasida yuzaga keladigan kurslardagi farq summasi ko‘rsatiladi. 60. “Rezerv kapitali” (430-satr) moddasi bo‘yicha hisobi rezerv kapitalini hisobga oluvchi hisoblarda (8500) yuritiladigan uzoq muddatli aktivlarni qayta baholashda hosil bo‘ladigan inflatsiya rezervlari, qonunchilik va ta’sis hujjatlarida nazarda tutilgan miqdorlarda sof foydadan ajratmalar hisobiga tashkil etilgan rezerv fondi, shuningdek tekinga olingan mol-mulk qiymati ko‘rsatiladi,. Mazkur modda bo‘yicha soliq solishdan ozod qilish natijasida bo‘shaydigan mablag‘larni qonunchilikda o‘rnatilgan tartibda maqsadli vazifalarni bajarishga yo‘naltirish sharti bilan bojxona to‘lovlarini, budjetga soliqlar va majburiy to‘lovlarni to‘lash bo‘yicha soliq imtiyozlari summalari ham aks ettiriladi. 61. “Sotib olingan xususiy aksiyalar” (440-satr) moddasi bo‘yicha korxonada bo‘lgan, ularni keyinchalik tarqatish yoki yo‘q qilish (bekor qilish) uchun sotib olingan xususiy aksiyalari, hissalari va paylarining qiymati ko‘rsatiladi. Sotib olingan xususiy aksiyalari, hissalari va paylari sotib olingan xususiy aksiyalarini hisobga oluvchi hisoblarida (8600) hisobga olinadi. 62. “Taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar)” (450-satr) moddasi bo‘yicha hisobi taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar)ni hisobga oluvchi hisoblarida (8700) yuritiladigan hisobot yilining sof foydasi (zarari) va o‘tgan yillarning jamg‘arilgan foydasi (zarari) aks ettiriladi. Agar korxona zarar olgan bo‘lsa, hisobot davrining oxirida ushbu zarar ushbu modda bo‘yicha “minus” belgisi bilan ko‘rsatiladi. 63. “Maqsadli tushumlar” (460-satr) moddasi bo‘yicha maqsadli tushumlarni hisobga oluvchi hisoblarida (8800) hisobga olingan, olingan grantlar, subsidiyalar, a’zolik badallari, maqsadli foydalaniladigan soliq imtiyozlari summalari va maqsadli tadbirlarni amalga oshirish uchun boshqa maqsadli tushumlar ko‘rsatiladi. 64. “Kelgusi davr xarajatlari va to‘lovlari uchun zaxiralar” (470-satr) moddasi bo‘yicha korxona tomonidan kelgusi xarajatlar va to‘lovlar uchun xarajatlarda bir tekisda taqsimlash maqsadida zaxira qilingan mablag‘lar ko‘rsatiladi. 65. “I bo‘lim bo‘yicha jami” (480-satr) moddasi bo‘yicha quyidagilarni natijasi ko‘rsatiladi: 410-satr+420-satr+430-satr-440-satr+450-satr+460-satr+470-satr. 66. “Uzoq muddatli majburiyatlar, jami” (490-satr) moddasi bo‘yicha 500, 520, 530, 540, 550, 560, 570, 580, 590-satrlarda ko‘rsatilgan korxonaning uzoq muddatli (qoplash muddati bir yildan ortiq bo‘lgan) majburiyatlari ko‘rsatiladi. 491-satrda ma’lumot uchun 500, 520, 540, 560, 590-satrlarda ko‘rsatilgan korxonaning uzoq muddatli kreditorlik qarzlari summasi ko‘rsatiladi. 67. “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga uzoq muddatli qarz” (500-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 7010 “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan hisoblar” va 7020 “Berilgan veksellar” hisoblarida yuritiladigan, olingan mol-mulk, bajarilgan ishlar va ko‘rsatilgan xizmatlar uchun mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga uzoq muddatli majburiyatlar summasi ko‘rsatiladi. 68. “Ajratilgan bo‘linmalarga uzoq muddatli qarz” (510-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 7110 “Ajratilgan bo‘linmalarga bo‘lgan uzoq muddatli qarz”hisobida yuritiladigan ajratilgan bo‘linmalar (filiallar, vakolatxonalar)ga uzoq muddatli majburiyatlar aks ettiriladi. Mazkur modda bo‘yicha axborotlar ma’lumot uchun keltiriladi. 69. “Shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga uzoq muddatli qarz” (520-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 7120 “Shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga bo‘lgan uzoq muddatli qarz”hisobida yuritiladigan shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga bo‘lgan uzoq muddatli qarzlar (ichki idora hisob-kitoblari) aks ettiriladi. 70. “Uzoq muddatli kechiktirilgan daromadlar” (530-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 7210 “Diskont (chegirma) ko‘rinishidagi uzoq muddatli kechiktirilgan daromadlar”, 7220 “Mukofot (ustama)lar ko‘rinishidagi uzoq muddatli kechiktirilgan muddatli daromadlar”, 7230 “Boshqa uzoq muddatli kechiktirilgan daromadlar” hisoblarida amalga oshiriladigan korxonaning uzoq muddatli kechiktirilgan majburiyatlari summasi ko‘rsatiladi. 71. “Soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha uzoq muddatli kechiktirilgan majburiyatlar” (540-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 7240 “Soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha uzoq muddatli kechiktirilgan majburiyatlar” hisobida amalga oshiriladigan tashkilotlarning soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha uzoq muddatli majburiyatlari summasi ko‘rsatiladi. 72. “Boshqa uzoq muddatli kechiktirilgan majburiyatlar” (550-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 7250 “Vaqtinchalik farq bo‘yicha kechiktirilgan foyda solig‘i bo‘yicha uzoq muddatli majburiyatlar”, 7290 “Boshqa uzoq muddatli kechiktirilgan majburiyatlar”hisoblarida yuritiladigan, korxonalarning moliya-xo‘jalik faoliyati bilan bog‘liq, boshqa uzoq muddatli kechiktirilgan majburiyatlari summasi ko‘rsatiladi. 73. “Xaridorlar va buyurtmachilardan olingan bo‘naklar” (560-satr) moddasi bo‘yicha 7310 “Xaridorlar va buyurtmachilardan olingan bo‘naklar”hisobida hisobga olingan, kelgusi hisob-kitoblar bo‘yicha bo‘naklar ko‘rinishida boshqa tashkilotlardan olingan uzoq muddatli qarzlar summasi ko‘rsatiladi. 74. “Uzoq muddatli bank kreditlari” (570-satr) moddasi bo‘yicha 7810 “Uzoq muddatli bank kreditlari”hisobida hisobga olingan, olingan uzoq muddatli kreditlar bo‘yicha banklardan qarz summalari ko‘rsatiladi. 75. “Uzoq muddatli qarzlar” (580-satr) moddasi bo‘yicha 7820 “Uzoq muddatli qarzlar”, 7830 “To‘lanadigan obligatsiyalar”, 7840 “To‘lanadigan veksellar” hisoblarida hisobga olingan, boshqa korxonalar va muassasalardan uzoq muddatli qarzlar bo‘yicha qarz summalari ko‘rsatiladi. 76. “Boshqa uzoq muddatli kreditorlik qarzlar” (590-satr) moddasi bo‘yicha turli kreditorlarga bo‘lgan uzoq muddatli qarzlarni hisobga oluvchi hisoblarida (7900) hisobga olingan, korxonaning ijaraga beruvchi (lizing beruvchi), xodimlar, turli jismoniy va yuridik shaxslar oldida turli xil notijoriy operatsiyalar bo‘yicha uzoq muddatli majburiyatlari summalari, sud organlarining ijro hujjatlari yoki qarorlari asosida turli tashkilotlar va ayrim shaxslar foydasiga korxona xodimlarining ish haqidan ushlangan summalar ko‘rsatiladi. 77. “Joriy majburiyatlar, jami” (600-satr)moddasi bo‘yicha 610, 630, 640, 650, 660, 670, 680, 690, 700, 710, 720, 730, 740, 750, 760-satrlarda ko‘rsatilgan korxonani joriy majburiyatlarining (bir yildan kam bo‘lgan muddatli) summasi aks ettiriladi. 601-satrda 610, 630, 650, 670, 680, 690, 700, 710, 720, 760-satrda ko‘rsatilgan korxonani joriy kreditorlik qarzlarining summasi ma’lumot uchun ko‘rsatiladi. 602-satrda korxonani joriy kreditorlik qarzlarining muddati o‘tgan qismi ma’lumot uchun ko‘rsatiladi. 78. “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga qarz” (610-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 6010 “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan hisoblar” va 6020 “Berilgan veksellar” hisoblarida yuritiladigan olingan mol-mulk, bajarilgan ishlar va ko‘rsatilgan xizmatlar uchun mol yetkazib beruvchilar hamda pudratchilar oldidagi joriy majburiyatlar summasi ko‘rsatiladi. 79. “Ajratilgan bo‘linmalarga qarz” (620-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 6110 “Ajratilgan bo‘linmalarga to‘lanadigan hisoblar”hisobida yuritiladigan, ajratilgan bo‘linmalar (filiallar, vakolatxonalar)ga joriy majburiyatlar aks ettiriladi. Mazkur modda bo‘yicha axborotlar ma’lumot uchun keltiriladi. 80. “Shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga qarz” moddasi bo‘yicha (630-satr) hisobi 6120 “Shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga to‘lanadigan hisoblar”hisobida yuritiladigan, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga joriy qarzlar (ichki idora hisob-kitoblari) aks ettiriladi. 81. “Kechiktirilgan daromadlar” (640-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 6210 “Diskont (chegirma)lar ko‘rinishidagi kechiktirilgan daromadlar”, 6220 “Mukofot (ustama)lar ko‘rinishidagi kechiktirilgan daromadlar”, 6230 “Boshqa kechiktirilgan daromadlar” hisoblarida yuritiladigan, kechiktirilgan daromad bo‘yicha korxonalar majburiyatlarining summasi ko‘rsatiladi. 82. “Soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha kechiktirilgan majburiyatlar” (650-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 6240 “Soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha kechiktirilgan majburiyatlar”hisobida amalga oshiriladigan, tashkilotlarning soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha uzoq muddatli majburiyatlari summasining joriy qismi ko‘rsatiladi. 83. “Boshqa kechiktirilgan majburiyatlar” (660-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 6250 “Vaqtinchalik farqlar bo‘yicha kechiktirilgan foyda solig‘i bo‘yicha majburiyatlar”, 6290 “Boshqa kechiktirilgan majburiyatlar” hisoblarida yuritiladigan, korxonaning moliya-xo‘jalik faoliyati bilan bog‘liq, boshqa kechiktirilgan majburiyatlar summasi ko‘rsatiladi. 84. “Olingan bo‘naklar” (670-satr) moddasi bo‘yicha olingan bo‘naklarni hisobga oluvchi hisoblarida (6300) hisobga olingan boshqa tashkilotlardan kelgusi hisob-kitoblar bo‘yicha bo‘naklar ko‘rinishida olingan qarz summasi ko‘rsatiladi. 85. “Budjetga to‘lovlar bo‘yicha qarz” (680-satr) moddasi bo‘yicha 6410 “Budjetga to‘lovlar bo‘yicha (turlar bo‘yicha) qarz”hisobida hisobga olinadigan, budjetga to‘lovlarning barcha turlari, jumladan jismoniy shaxslar daromad solig‘i summasi bo‘yicha korxonaning qarzi ko‘rsatiladi. 86. “Sug‘urtalar bo‘yicha qarz” (690-satr) moddasi bo‘yicha korxona sug‘urtalanuvchi hisoblangan va hisobi 6510 “Sug‘urta bo‘yicha to‘lovlar” hisoblarida yuritiladigan sug‘urta bo‘yicha to‘lovlarga doir qarz ko‘rsatiladi. 87. “Maqsadli davlat jamg‘armalariga to‘lovlar bo‘yicha qarz” (700-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 6520 “Maqsadli davlat jamg‘armalariga to‘lovlar” va 6530 “Shaxsiy jamg‘arib boriladigan hisoblarga to‘lovlar” hisoblarda yuritiladigan, korxonaning maqsadli davlat jamg‘armalariga qarzi ko‘rsatiladi. 88. “Ta’sischilarga bo‘lgan qarzlar” (710-satr)moddasi bo‘yicha hisobi 6610 “To‘lanadigan dividendlar”, 6620 “Chiqib ketayotgan ta’sischilarga ulushlari bo‘yicha qarz”va 6630 “Ta’sischilarning ustav kapitalini oshirish bo‘yicha ulushlari” hisoblarida amalga oshiriladigan, korxonaning ta’sischilar oldida dividendlar va chiqib ketayotgan ta’sischilarga ulushlari bo‘yicha majburiyatlari summasi ko‘rsatiladi. 89. “Mehnatga haq to‘lash bo‘yicha qarz” (720-satr) moddasi bo‘yicha 6710 “Mehnat haqi bo‘yicha xodim bilan hisoblashishlar”, 6720 “Deponentlangan ish haqi” hisoblarida hisobga olingan, hisoblangan, lekin hali to‘lanmagan mehnatga haq to‘lash summalari, mukofotlar, nafaqalar va hokazolar ko‘rsatiladi. 90. “Qisqa muddatli bank kreditlari” (730-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 6810 “Qisqa muddatli bank kreditlari”hisobida amalga oshiriladigan qisqa muddatli kreditlar bo‘yicha banklar oldidagi qarz summalari ko‘rsatiladi. 91. “Qisqa muddatli qarzlar” (740-satr)moddasi bo‘yicha hisobi 6820 “Qisqa muddatli qarzlar”, 6830 “To‘lanadigan obligatsiyalar”, 6840 “To‘lanadigan veksellar” hisoblarida amalga oshiriladigan boshqa korxonalar va shaxslardan olingan qarzlar (zayomlar) bo‘yicha qarz summalari ko‘rsatiladi. 92 “Uzoq muddatli majburiyatlarning joriy qismi” (750-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 6950 “Uzoq muddatli majburiyatlar — joriy qismi”hisobida amalga oshiriladigan korxonani uzoq muddatli majburiyatlarining joriy qismi summalari ko‘rsatiladi. 93. “Boshqa kreditorlik qarzlar” (760-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 6910 “To‘lanadigan operativ ijara”, 6920 “Hisoblangan foizlar”, 6930 “Royalti bo‘yicha qarz”, 6940 “Kafolatlar bo‘yicha qarz”, 6960 “Da’volar bo‘yicha to‘lanadigan hisoblar”, 6970 “Hisobdor shaxslarga bo‘lgan qarz” va 6990 “Boshqa majburiyatlar” hisoblarida amalga oshiriladigan korxonaning turli kreditorlari bilan operatsiyalar bo‘yicha qarz summalari ko‘rsatiladi. 94. “II bo‘lim bo‘yicha jami” (770-satr) moddasi bo‘yicha 490 va 600-satrlar bo‘yicha summa ko‘rsatiladi. 95. “Balans passivi bo‘yicha jami” (780-satr) moddasi bo‘yicha 480 va 770-satrlar bo‘yicha summalar natijasi sifatida olingan passivning jami summasi ko‘rsatiladi. 96. “Balansdan tashqari hisoblarda hisobga olinadigan qiymatliklarning mavjudligi to‘g‘risida ma’lumotnoma” 790-940-satrlarda korxonaga tegishli bo‘lmagan, lekin vaqtincha uning foydalanishida yoki tasarrufida bo‘lgan qiymatliklar (operativ ijara shartnomasi bo‘yicha olingan asosiy vositalar, mas’ul saqlashdagi, qayta ishlanayotgan va hokazo moddiy qiymatliklar), shartli huquqlar va majburiyatlar mavjudligi to‘g‘risidagi, shuningdek korxonaning balansdan tashqari hisoblarida hisobga olinadigan ayrim xo‘jalik operatsiyalarini nazorat qilish uchun axborot ko‘rsatiladi. 21-§. MUDDATI O‘TGAN DEBITORLIK VA KREDITORLIK QARZLARI RASShIFROKASI (BUXGALTERIYA BALANSIGA ILOVA) 961. Muddati o‘tgan debitorlik va kreditorlik qarzlari rasshifrokasida tashkilotning muddati o‘tgan debitorlik va kreditorlik qarzlarining hisobot davrining oxirgi sanasidagi holati aks ettiriladi. Ushbu rasshifrovka buxgalteriya balansini tuzish sanasiga tashkilotning muddati o‘tgan debitorlik va kreditorlik qarzlari mavjud bo‘lsagina to‘ldiriladi. 962. 2-ustun — “Muddati o‘tgan qarzdorlikka ega bo‘lgan debitor va kreditorlar ro‘yxati”da — debitor (kreditor)dan yuqori turadigan vazirliklar (idoralar) kesimidagi debitorlar va kreditorlar ro‘yxati keltiriladi. Agar debitor (kreditor) yuqori turadigan vazirlikka (idoraga) ega bo‘lmasa, debitor (kreditor) bo‘lgan yuridik shaxsning to‘liq nomini ko‘rsatish lozim. O‘zbekiston Respublikasining tashqarisidagi muddati o‘tgan qarzlar bo‘yicha debitor (kreditor) nomi (to‘liq yoki umumqabul qilingan qisqartirishlar bilan) qavslarda mamlakatning nomi ko‘rsatiladi. 2-ustunda 2.1, 2.2.1, 3.1, 5.1, 5.2.1, 6.1-satrlar bo‘yicha majburiy tartibda muddati o‘tgan qarzdorlikka ega bo‘lgan debitor (kreditor)ning nomini ko‘rsatish lozim. Oldingi tahrirga qarang. 963. 3-ustunda qonunchilik hujjatlarida belgilangan muddatlarida qoplanmagan, muddati o‘tgan qarzdorlikning umumiy summasi ko‘rsatiladi, xususan: (963.-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) a) 1-satr bo‘yicha muddati o‘tgan debitorlik qarzining umumiy summasi ko‘rsatiladi, u 3-ustunning 2 va 3-satrlari summasiga teng bo‘lishi kerak; b) 4-satr bo‘yicha muddati o‘tgan kreditorlik qarzining umumiy summasi ko‘rsatiladi, u 3-ustunning 5 va 6-satrlari summasiga teng bo‘lishi kerak. Muddati o‘tgan debitorlik qarzining umumiy summasi Buxgalteriya balansi 1-son shaklining 211-satri summasiga muvofiq kelishi lozim. Muddati o‘tgan kreditorlik qarzining umumiy summasi Buxgalteriya balansi 1-son shaklining 602-satri summasiga muvofiq kelishi lozim. 964. 3-ustunda 2, 2.1, 2.2, 2.2.1, 3.3.1-satrlar bo‘yicha 1-satrda aks ettirilgan muddati o‘tgan debitorlik qarzi umumiy summasining quyidagi tartibdagi rasshifrovkasi keltiriladi: a) 2-satr bo‘yicha respublika hududidagi muddati o‘tgan debitorlik qarzining umumiy summasi ko‘rsatiladi; b) 2.1-satr bo‘yicha respublika hududidagi debitorlarning nomlari bo‘yicha muddati o‘tgan qarz ko‘rsatiladi; v) 2.2-satr bo‘yicha ichki idoraviy muddati o‘tgan debitorlik qarzining umumiy summasi keltiriladi; g) 2.2.1-satr bo‘yicha 2-satrdan ajratilgan, debitorlar nomlari bo‘yicha ichki idoraviy muddati o‘tgan qarz summasi ko‘rsatiladi; d) 3-satr bo‘yicha respublika tashqarisidagi muddati o‘tgan debitorlik qarzining umumiy summasi ko‘rsatiladi; e) 3.1-satr bo‘yicha respublika tashqarisidagi debitorlar nomlari bo‘yicha muddati o‘tgan qarz ko‘rsatiladi. 965. 4, 5, 5.1, 5.2, 5.2.1, 6, 6.1-satrlar muddati o‘tgan debitorlik qarziga o‘xshash holda, ushbu Qoidalarning 96-3 va 96-4-bandlariga muvofiq to‘ldiriladi. 966. Tashkilotga bog‘liq bo‘lmagan sabablar bo‘yicha yuzaga kelgan qarzlar bo‘yicha: a) 4-ustunda tashkilotga bog‘liq bo‘lmagan sabablar bo‘yicha yuzaga kelgan umumiy muddati o‘tgan qarz ko‘rsatiladi, xususan: 1-satr bo‘yicha — muddati o‘tgan debitorlik qarzining umumiy summasi, u 5, 6, 7, 8-ustunlarda ko‘rsatilgan summaga teng bo‘lishi kerak; 4-satr bo‘yicha — muddati o‘tgan kreditorlik qarzining umumiy summasi, u 5, 7, 8-ustunlarda ko‘rsatilgan summaga teng bo‘lishi kerak; b) 5-ustunda tashkilotning O‘zbekiston Respublikasi Hukumati qarorlariga ko‘ra oldindan haq to‘lamasdan yuklab jo‘natilgan (olingan) mahsulot (ish, xizmat) bo‘yicha umumiy muddati o‘tgan debitorlik (kreditorlik) qarzi ko‘rsatiladi; v) 6-ustunda davlat zaxiralari va jamg‘armalaridan xomashyo hamda materiallarni yuklab jo‘natish nazarda tutilgan o‘tkazilgan bo‘nak to‘lovlarining summasi ko‘rsatiladi. 6-ustunda aks ettiriladigan ma’lumot faqat muddati o‘tgan debitorlik qarzi qismida to‘ldiriladi; g) 7-ustunda tashkilotning O‘zbekiston Respublikasi Hukumati qarorlariga ko‘ra qarzni qoplash muddati belgilangan muddatdan o‘tgan kechiktirilgan qarzi aks ettiriladi; Oldingi tahrirga qarang. d) 8-ustunda qonunchilik hujjatlariga muvofiq, taqdim etilgan da’volar bo‘yicha sudda ko‘rib chiqish jarayoni borayotgan muddati o‘tgan qarz summasi ko‘rsatiladi. Xuddi shu erda kreditordan ushbu qarzni undirish to‘g‘risida xo‘jalik sudi qarorlari chiqarilgan muddati o‘tgan qarz ham aks ettiriladi. (966.-bandning “d” kichik bandi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) 967. Zarurat tug‘ilgan hollarda tashkilotlarga “Tashkilotga bog‘liq bo‘lmagan sabablar bo‘yicha vujudga kelgan muddati o‘tgan qarzlar” bo‘limida qo‘shimcha ustunlar ochishga ruxsat beriladi. 968. Muddati o‘tgan debitorlik va kreditorlik qarzlari rasshifrokasi satrlarining miqdori tegishlicha 2.1, 2.2.1, 3.1, 5.1, 5.2.1, 6.1-satrlar bo‘yicha ko‘rsatiladigan debitorlar va kreditorlar miqdoriga bog‘liq. Oldingi tahrirga qarang. 969. Muddati o‘tgan debitorlik va kreditorlik qarzlari rasshifrokasi rahbar va bosh buxgalter tomonidan imzolanadi. (969-band O‘zbekiston Respublikasi moliya vazirining 2019-yil 23-yanvardagi 10-son buyrug‘i (ro‘yxat raqami 1209-10, 15.02.2019-y.) tahrirda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.02.2019-y., 10/19/1209-10/2613-son) 3-§. MOLIYAVIY NATIJALAR TO‘G‘RISIDA HISOBOT(2-SON ShAKL) Oldingi tahrirga qarang. 97. “Mahsulot (tovarlar, ishlar va xizmatlar)larni sotishdan sof tushum” (010-satr)moddasi bo‘yicha mahsulot, tovarlar, ishlar va xizmatlarni sotishdan olingan tushum ko‘rsatiladi, bunda soliqlar (qo‘shilgan qiymat solig‘i, aksiz solig‘i) hamda qaytarilgan tovarlar va tayyor mahsulotning qiymati, xaridorning sotish narxlaridan chegirmalari chegiriladi. (97-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi moliya vazirining 2019-yil 23-yanvardagi 10-son buyrug‘i (ro‘yxat raqami 1209-10, 15.02.2019-y.) tahrirda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.02.2019-y., 10/19/1209-10/2613-son) 010-satr asosiy (operatsion) faoliyatning daromadlarini hisobga oluvchi hisoblar (9000) ma’lumotlari bo‘yicha to‘ldiriladi. Asosiy faoliyati mol-mulkni ijaraga (lizingga) berish hisoblangan korxonalar 010-satr bo‘yicha joriy hisobot davriga tegishli bo‘lgan daromad summasini aks ettiradilar. Vositachi korxonalar 010-satrda komission haqlar summasini aks ettiradilar. 98. “Sotilgan mahsulot (tovar, ish va xizmat)larning tannarxi” (020-satr) moddasi bo‘yicha sotilgan mahsulot (tovar, ish, xizmat)lar tannarxini hisobga oluvchi hisoblarda (9100) hisobga olingan, sotilgan mahsulot (tovar, ish va xizmat)larning tannarxi summasi ko‘rsatiladi. Savdo korxonalari ushbu satr bo‘yicha sotilgan tovarlarning xarid qiymatini aks ettiradilar. 99. “Mahsulot (tovar, ish va xizmat)larni sotishning yalpi foydasi (zarari)” (030-satr) mahsulot (tovar, ish va xizmat)lar sotishdan sof tushum bilan sotilgan mahsulot (tovar, ish va xizmat)larning tannarxi o‘rtasidagi farq (010-satr-020-satr) sifatida aniqlanadi. 100. “Davr xarajatlari, jami” (040-satr)moddasi bo‘yicha 050, 060, 070-satrlar bo‘yicha jami summa aks ettiriladi. 101. “Sotish xarajatlari” (050-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9410 “Sotish xarajatlari”hisobida amalga oshiriladigan: mahsulotni sotish xarajatlari, ya’ni mahsulotni iste’molchiga yetkazish, transport vositalariga ortish bilan bog‘liq xarajatlar, marketing bilan shug‘ullanadigan bo‘limlar va xodimlarning xarajatlari va hokazolar aks ettiriladi. 102. “Ma’muriy xarajatlar” (060-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9420 “Ma’muriy xarajatlar”hisobida yuritiladigan: korxonani boshqarish xarajatlari, boshqaruv xodimlari mehnatiga haq to‘lash xarajatlari, umumma’muriy maqsaddagi asosiy vositalarni ta’mirlash xarajatlari, umumxo‘jalik maqsadidagi xonalarning ijara haqi va boshqa ma’muriy xarajatlar ko‘rsatiladi. 103. “Boshqa operatsion xarajatlar” (070-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9430 “Boshqa operatsion xarajatlar”hisobida amalga oshiriladigan: kadrlarni tayyorlash va qayta tayyorlash xarajatlari, axborot, auditorlik va maslahat xizmatlariga haq to‘lash xarajatlari, kompensatsiya va rag‘batlantirish xususiyatdagi to‘lovlar, ish haqini hisoblashda hisobga olinmaydigan to‘lovlar va xarajatlar, bank, Qimmatli qog‘ozlar markaziy depozitariysining va qimmatli qog‘ozlar bozori professional ishtirokchilarining xizmatlariga haq, zararlar, jarimalar, penyalar va operatsion faoliyat jarayonida yuzaga keladigan, ishlab chiqarish jarayoni, moliyaviy faoliyat bilan bog‘lanmagan va xarajatlarning favqulodda moddalari sifatlariga ega bo‘lmagan boshqa xarajatlar aks ettiriladi. 105. “Asosiy faoliyatning boshqa daromadlari” (090-satr) moddasi bo‘yicha hisobi asosiy faoliyatning boshqa daromadlarini hisobga oluvchi hisoblarida (9300) amalga oshiriladigan asosiy vositalar va boshqa aktivlarning chiqib ketishidan foyda, undirilgan jarima va penyalar, o‘tgan yillar foydasi, operativ ijaradan daromadlar, kreditorlik va deponentlik qarzini hisobdan chiqarishdan daromadlar, xizmat ko‘rsatuvchi xo‘jaliklarning daromadlari, tekin (bepul) moliyaviy yordam va boshqa operatsion daromadlar ko‘rsatiladi. 106. “Asosiy faoliyatning foydasi (zarari)” (100-satr) moddasi bo‘yicha mahsulot (tovar, ish va xizmat)larni sotishning yalpi foydasi (zarari)dan (030-satr) davr xarajatlari summasini (040-satr) ayirish hamda asosiy faoliyatdan boshqa daromadlar summasini (090-satr) qo‘shish yo‘li bilan aniqlanadigan korxonani asosiy faoliyatining moliyaviy natijalari ko‘rsatiladi. 107. “Moliyaviy faoliyatning daromadlari, jami” (110-satr) moddasi bo‘yicha 120, 130, 140, 150, 160-satrlar bo‘yicha jami summa aks ettiriladi. 108. “Dividendlar shaklidagi daromadlar” (120-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9520 “Dividendlar ko‘rinishida daromadlar”hisobida yuritiladigan: O‘zbekiston Respublikasi hududida va undan tashqarida boshqa korxonalar faoliyatida ulushli ishtirok etishdan olingan daromadlar, korxona egaligida bo‘lgan aksiyalar va boshqa qimmatli qog‘ozlar bo‘yicha dividendlar aks ettiriladi. 109. “Foizlar shaklidagi daromadlar” (130-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9530 “Foizlar shaklidagi daromadlar”hisobida yuritiladigan, uzoq muddatli va joriy investitsiyalar bo‘yicha foizlar ko‘rinishida daromadlar ko‘rsatiladi. 110. Asosiy faoliyati mol-mulkni moliyaviy ijaraga berish hisoblanmagan tashkilotlar “Moliyaviy ijaradan daromadlar” (140-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9550 “Moliyaviy ijaradan daromadlar”hisobida yuritiladigan mol-mulkni moliyaviy ijaraga berishdan olgan daromadlarini aks ettiradilar. 111. “Valyuta kursi farqidan daromadlar” (150-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9540 “Valyuta kursi farqidan daromadlar”hisobida amalga oshiriladigan, valyuta operatsiyalari bo‘yicha ijobiy kurs farqlaridan, shu jumladan balansni tuzish sanasida balansning valyuta moddalarini qayta baholashdan daromadlar aks ettiriladi. 112. “Moliyaviy faoliyatning boshqa daromadlari” (160-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9510 “Royalti ko‘rinishida daromadlar”, 9560 “Qimmatli qog‘ozlarni qayta baholashdan daromadlar”. 9590 “Moliyaviy faoliyatning boshqa daromadlari” hisoblarida amalga oshiriladigan qimmatli qog‘ozlarni qayta baholashlarni o‘tkazishdan daromadlar, royalti ko‘rinishida daromadlar va moliyaviy faoliyatdan boshqa daromadlar ko‘rsatiladi. 113. “Moliyaviy faoliyat bo‘yicha xarajatlar, jami” (170-satr) moddasi bo‘yicha 180, 190, 200, 210-satrlar bo‘yicha jami summa aks ettiriladi. 114. “Foizlar shaklidagi xarajatlar” (180-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9610 “Foizlar shaklidagi xarajatlar”hisobida amalga oshiriladigan, bank kreditlari va qarzlar bo‘yicha foizlarni to‘lash xarajatlari ko‘rsatiladi. 115. “Moliyaviy ijara bo‘yicha foizlar shaklidagi xarajatlar” (190-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9610 “Foizlar shaklidagi xarajatlar”hisobida yuritiladigan moliyaviy ijara bo‘yicha foizlarni to‘lash xarajatlari aks ettiriladi. 116. “Valyuta kursi farqidan zararlar” (200-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9620 “Valyuta kursi farqidan zararlar” hisobida amalga oshiriladigan, valyuta operatsiyalari bo‘yicha va balans tuzish sanasida balansning valyuta moddalarini qayta baholashdan salbiy kurs farqlari aks ettiriladi. 117. “Moliyaviy faoliyat bo‘yicha boshqa xarajatlar” (210-satr) moddasi bo‘yicha hisobi 9630 “Qimmatli qog‘ozlarni chiqarish va tarqatish xarajatlari” va 9690 “Moliyaviy faoliyat bo‘yicha boshqa xarajatlar” hisoblarida amalga oshiriladigan, qimmatli qog‘ozlarni chiqarish va tarqatish bilan bog‘liq xarajatlar hamda moliyaviy faoliyatga doir boshqa xarajatlar aks ettiriladi. 118. “Umumxo‘jalik faoliyatining foydasi (zarari)” (220-satr) moddasi bo‘yicha asosiy faoliyatning foydasi (zarari) summasiga (100-satr) moliyaviy faoliyatning daromadlari summasini (110-satr) qo‘shish va moliyaviy faoliyat bo‘yicha xarajatlar summasini (170-satr) ayirish yo‘li bilan aniqlanadigan korxonaning umumxo‘jalik faoliyatidan moliyaviy natijalari ko‘rsatiladi. 119. “Favquloddagi foyda va zararlar” (230-satr) moddasi bo‘yicha “Daromadlar (foyda)” ustuni 9710 “Favquloddagi foydalar”hisobining ma’lumotlari, “Xarajatlar (zararlar)” ustuni esa 9720 “Favquloddagi zararlar”hisobining ma’lumotlari bo‘yicha to‘ldirilib, favqulodda voqealar natijalari ko‘rsatiladi. 120. “Foyda solig‘ini to‘lagunga qadar foyda (zarar)” (240-satr) moddasi bo‘yicha +/- belgisini hisobga olgan holda 220 va 230-satrlarni qo‘shish natijalari aks ettiriladi. 121. “Foyda solig‘i” (250-satr) moddasi bo‘yicha 9810 “Foyda solig‘i bo‘yicha xarajatlar”hisobida hisobga olingan hisobot davri boshidan hisoblangan foyda solig‘i summasi ko‘rsatiladi. Oldingi tahrirga qarang. 122. “Foydadan boshqa soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar” (260-satr) moddasi bo‘yicha qonunchilik hujjatlariga muvofiq tashkilot foydasi hisobidan to‘lanayotgan soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlarni yil boshidan hisoblangan summasi aks ettiriladi. Amaldagi qonunchilik hujjatlariga muvofiq soliq solishning soddalashtirilgan tartibi nazarda tutilgan korxonalar 260-satr bo‘yicha hisoblangan yagona soliq to‘lovi, yagona yer solig‘i, tadbirkorlik faoliyatining ayrim turlari bo‘yicha qat’iy belgilangan soliq summasini aks ettiradilar. (122-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) 123. “Hisobot davrining sof foydasi (zarari)” (270-satr) moddasi bo‘yicha 240-250-260-satrlar ayirmasi sifatida aniqlangan hisobot davrining yakuniy moliyaviy natijasi ko‘rsatiladi. 124. “Budjetga to‘lovlar bo‘yicha ma’lumotnoma”da (280-470-satrlar) korxonalar tomonidan soliq qonunchiligiga muvofiq budjetga va davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlarni hisoblangan va to‘lanadigan soliqlar va to‘lovlar turlari bo‘yicha ko‘rsatiladi. Mazkur ma’lumotnomaning 480-satrida korxonalar tomonidan hisobot davri uchun budjetga soliqlar va davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlarning hisoblangan va to‘langan jami summasi ko‘rsatiladi. Oldingi tahrirga qarang. Agarda korxonalarda hisobot davri uchun hisob-kitoblar bo‘yicha qonunchilik hujjatlari bilan o‘rnatilgan tartibga muvofiq qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha manfiy farq mavjud bo‘lsa, “Hisobot davri uchun hisob-kitob bo‘yicha to‘lanadi” ustuni bo‘yicha 310-satrda ushbu manfiy farq summasi “minus” belgi bilan ko‘rsatiladi. (124-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) 5-§. PUL OQIMLARI TO‘G‘RISIDA HISOBOT(4-SON ShAKL) 138. Pul oqimlari to‘g‘risida hisobotda pul mablag‘lari harakati nuqtai nazaridan korxonaning moliyaviy resurslaridagi barcha o‘zgarishlar aks ettiriladi. Operatsion, investitsion va moliyaviy faoliyat borishida pul mablag‘larining harakati hisobot davrining boshi va oxirida pul mablag‘larining qoldiqlari o‘rtasida o‘zaro bog‘liqlikni aniqlash imkonini beradigan tarzda aks ettiriladi. 139. “Mahsulot (tovar, ish va xizmat)larni sotishdan kelib tushgan pul mablag‘lari” (010-satr) moddasi bo‘yicha hisobot davrida sotilgan mahsulot (tovar, ish va xizmat)lar uchun korxonaning bankdagi hisoblariga va kassasiga kelib tushgan pul mablag‘lari summasi ko‘rsatiladi. 140. “Material, tovar, ish va xizmat uchun mol yetkazib beruvchilarga to‘langan pul mablag‘lari” (020-satr) moddasi bo‘yicha mol yetkazib beruvchilarga materiallar, tovarlar, ishlar va xizmatlar uchun to‘langan pul mablag‘lari summasi ko‘rsatiladi, bundan uzoq muddatli aktivlarni xarid qilish uchun to‘lovlar mustasno. 141. “Xodimlarga va ular nomidan to‘langan pul mablag‘lari” (030-satr) moddasi bo‘yicha xodimlarga mehnatga haq to‘lash ko‘rinishida to‘langan pul mablag‘lari summasi, shuningdek davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘langan mablag‘lar summalari, budjetga jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘ini to‘lash, kasaba uyushmasiga ajratmalar, alimentlar, uy-joy fondiga, xodimlarga berilgan bank kreditlari bo‘yicha to‘lash, xodimlarga ko‘rsatiladigan xizmatlar uchun korxonaning haq to‘lashi, kassadan va bank hisoblaridan xodimlar bilan va ular nomidan operatsiyalarga doir boshqa sarflashlar ko‘rsatiladi. 142. “Operatsion faoliyatning boshqa pul tushumlari va to‘lovlari” (040-satr) moddasi bo‘yicha “Chiqim” ustunida royalti, turli xil taqdirlashlar, komission yig‘imlar va boshqa operatsion faoliyatdan to‘langan pul mablag‘lari summasi, “kirim” ustunida esa ulardan olingan pul mablag‘lari summasi ko‘rsatiladi. 143. “Jami: operatsion faoliyatning sof pul kirimi/chiqimi” (050-satr)moddasi bo‘yicha, “Kirim” ustuni bo‘yicha “+” belgisining va “Chiqim” ustuni bo‘yicha “-” belgisining ta’sirini hisobga olib, 010, 020, 030, 040-satrlarni qo‘shish natijasi ko‘rsatiladi. Bunda “Kirim” ustuni summasi “Chiqim” ustuni summasidan oshgan holda, oshgan saldo “Kirim” ustuni bo‘yicha, teskari holda esa — “Chiqim” ustuni bo‘yicha aks ettiriladi. 144. “Asosiy vositalarni sotibolish va sotish” (060-satr) moddasi bo‘yicha korxonalar “Chiqim” ustunida mol yetkazib beruvchilarga to‘langan asosiy vositalarni xarid qilganlik uchun pul mablag‘lari summasini, “Kirim” ustunida esa — asosiy vositalarni sotishdan kelib tushgan mablag‘lar summasini ko‘rsatadilar. 145. “Nomoddiy aktivlarni sotib olish va sotish” (070-satr) moddasi bo‘yicha korxonalar “Chiqim” ustunida nomoddiy aktivlarni xarid qilganlik uchun mahsulot yetkazib beruvchiga to‘langan pul mablag‘lari summasini, “Kirim” ustunida esa — nomoddiy aktivlarni sotganlik uchun kelib tushgan mablag‘lar summasini ko‘rsatadilar. 146. “Uzoq va qisqa muddatli investitsiyalarni sotib olish va sotish” (080-satr) moddasi bo‘yicha “Chiqim” ustunida qimmatli qog‘ozlar va investitsiyalar boshqa dastaklarini xarid qilish uchun to‘langan pul mablag‘lari summasi, shu jumladan vositachilarga komission taqdirlashlar va birjada to‘langan foizlar ko‘rsatiladi, “Kirim” ustunida esa qimmatli qog‘ozlar va investitsiyalar boshqa dastaklarini sotishdan kelib tushgan pul mablag‘lari summasi aks ettiriladi. 147. “Investitsion faoliyatning boshqa pul tushumlari va to‘lovlar” moddasi bo‘yicha (090-satr) “Chiqim” ustunida boshqa investitsion faoliyatga oid to‘langan pul mablag‘lari summasi, “Kirim” ustunida esa — olingan pul mablag‘lari summasi ko‘rsatiladi. 148. “Jami: investitsion faoliyatning sof pul kirimi/chiqimi” (100-satr)moddasi bo‘yicha, “Kirim” ustunida “+” va “Chiqim” ustuni bo‘yicha “-” belgisining ta’sirini hisobga olgan holda, 060, 070, 080, 090-satrlarni jamlash natijasi ko‘rsatiladi. Bunda “Kirim” ustuni summasi “Chiqim” ustuni summasidan oshgan holda, oshgan saldo “Kirim” ustuni bo‘yicha, teskari holda esa — “Chiqim” ustuni bo‘yicha aks ettiriladi. 149. “Olingan va to‘langan foizlar” (110-satr) moddasi bo‘yicha “kirim” ustunida olingan foizlar summasi, “Chiqim” ustunida esa to‘langan foizlar summasi ko‘rsatiladi. 150. “Olingan va to‘langan dividendlar” (120-satr) moddasi bo‘yicha “kirim” ustunida olingan dividendlar summalari ko‘rsatiladi, “Chiqim” ustunida esa to‘langan dividendlar summalari aks ettiriladi. 151. “Aksiyalar chiqarishdan yoki xususiy kapital bilan bog‘liq bo‘lgan boshqa instrumentlardan kelgan pul tushumlari” (130-satr)moddasi bo‘yicha hisobot yilida chiqarilgan (sotilgan) aksiyalar yoki xususiy kapital bilan bog‘liq boshqa dastaklar uchun aksiyadorlardan kelib tushgan pul mablag‘lari summasi aks ettiriladi. 152. “Xususiy aksiyalarni sotib olganda va ularni sotganda pul to‘lovlari va tushumlari” (140-satr) moddasi bo‘yicha sotib olingan xususiy aksiyalarni sotishdan kelib tushgan pul mablag‘lari summalari, shuningdek korxonada bo‘lgan xususiy aksiyalar, hissalar va paylar uchun, ularni keyingi sotish yoki yo‘q qilish (bekor qilish) maqsadida, egalariga to‘langan pul mablag‘lari summasi ko‘rsatiladi. 153. “Uzoq va qisqa muddatli kredit va qarzlar bo‘yicha pul tushumlari va to‘lovlari” (150-satr)moddasi bo‘yicha “Kirim” ustunida hisobot davrida kelib tushgan kreditlar va qarzlar summasi, “Chiqim” ustunida esa — kreditlar va qarzlar bo‘yicha to‘lovlar ko‘rsatiladi. 154. “Moliyaviy ijara bo‘yicha pul tushumlari va to‘lovlari” (160-satr)moddasi bo‘yicha “Chiqim” ustunida ijaraga beruvchiga (lizing beruvchiga) to‘langan pul mablag‘lari summasi, “Kirim” ustunida esa — ijarachidan (lizing oluvchidan) kelib tushgan pul mablag‘lari summasi ko‘rsatiladi. 155. “Moliyaviy faoliyatning boshqa pul tushumlari va to‘lovlari” (170-satr) moddasi bo‘yicha “Chiqim” ustunida boshqa moliyaviy faoliyatning to‘langan pul mablag‘lari summasi. “Kirim” ustunida esa — olingan pul mablag‘lari summasi ko‘rsatiladi. 156. “Jami: moliyaviy faoliyatning sof kirimi/chiqimi” (180-satr) moddasi bo‘yicha “Kirim” ustuni bo‘yicha “+” va “Chiqim” ustuni bo‘yicha “-” belgisining ta’sirini hisobga olgan holda, 110, 120, 130, 140, 150, 160, 170-satrlar summasi ko‘rsatiladi. Bunda “Kirim” ustuni summasi “Chiqim” ustuni summasidan oshgan holda, oshgan saldo “Kirim” ustuni bo‘yicha, teskari holda esa — “Chiqim” ustuni bo‘yicha aks ettiriladi. 157. “To‘langan foyda solig‘i” (190-satr) moddasi bo‘yicha to‘langan foyda solig‘i summasi ko‘rsatiladi. 158. “To‘langan boshqa soliqlar” (200-satr)moddasi bo‘yicha to‘langan soliqlar, bojlar va ularga tenglashtirilgan yig‘imlar hamda ajratmalar summasi ko‘rsatiladi, bundan foyda solig‘i mustasno. 159. “Jami: to‘langan soliqlar” (210-satr) moddasi bo‘yicha 190 va 200-satrlar summasi aks ettiriladi. 160. “Jami: moliyaviy-xo‘jalik faoliyatining sof pul kirimi/chiqimi” (220-satr)moddasi bo‘yicha, “Kirim” ustuni bo‘yicha “+” va “Chiqim” ustuni bo‘yicha “-” belgisining ta’sirini hisobga olgan holda, 050, 100, 180, 210-satrlar summasi ko‘rsatiladi. Bunda “Kirim” ustuni summasi “Chiqim” ustuni summasidan oshgan holda, oshgan saldo “Kirim” ustuni bo‘yicha, teskari holda esa — “Chiqim” ustuni bo‘yicha aks ettiriladi. 160-1. “Chet el valyutasidagi pul mablag‘larini qayta baholashdan yuzaga kelgan kurs farqlari saldosi” (221-satr) moddasi bo‘yicha hisobot davri mobaynida hosil bo‘lgan, chet el valyutasidagi pul mablag‘larini qayta baholashdan yuzaga kelgan ijobiy yoki salbiy kurs farqlari saldosi aks ettiriladi (5000, 5200, 5500, 5600, 5700). 161. “Yil boshidagi pul mablag‘lari” (230-satr) moddasi bo‘yicha korxona balansini 320-satri 3-ustuni bo‘yicha qayd etilgan, pul mablag‘larini hisobga oluvchi hisoblardagi (5000, 5100, 5200, 5500, 5600, 5700) pul mablag‘lari qoldiqlarining summasi ko‘rsatiladi. 162. “Yil oxiridagi pul mablag‘lari” (240-satr)moddasi bo‘yicha korxona balansini 320-satri 4-ustunida qayd etilgan, pul mablag‘larini hisobga oluvchi hisoblardagi (5000, 5100, 5200, 5500, 5600, 5700) pul mablag‘lari qoldiqlarining summasi ko‘rsatiladi. 163. “Chet el valyutasidagi pul mablag‘larining harakati to‘g‘risida ma’lumotnoma” bo‘limida hisobot davrida xorijiy valyutada pul mablag‘larining harakati ko‘rsatiladi. Valyuta mablag‘lari operatsiyalarni amalga oshirish paytida O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining kursi bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi milliy valyutasida, valyuta mablag‘lari qoldig‘i esa — hisobot davrining oxirgi sanasida aks ettiriladi. 164. “Yil boshiga qoldiq” (250-satr) moddasi bo‘yicha hisobot davri boshida korxonaning valyuta hisoblari va kassasida bo‘lgan valyuta mablag‘lari summasi ko‘rsatiladi. 165. “Kelib tushgan valyuta mablag‘lari, jami” (260-satr) moddasi bo‘yicha 261, 262, 263, 264-satrlarda ko‘rsatilgan, hisobot davrida valyuta tushumlarining umumiy summasi ko‘rsatiladi, bu satrlarda aks ettiriladi: a) 261-satr bo‘yicha — “Sotishdan olingan tushum” — korxona tomonidan hisobot davrida olingan valyuta tushumi summasi; b) 262-satr bo‘yicha — “Konvertatsiya qilingan” — sotib olingan xorijiy valyuta summasi; v) 263-satr bo‘yicha — “Moliyaviy faoliyat bo‘yicha” — moliyaviy faoliyatdan olingan valyuta mablag‘lari summasi; g) 264-satr bo‘yicha — “Boshqa manbalar” — 261, 262, 263-satrlarda nazarda tutilmagan manbalar hisobiga korxonaning valyuta hisoblari va kassasiga boshqa valyuta tushumlari summasi. 166. “Sarflangan valyuta mablag‘lari, jami” (270-satr) moddasi bo‘yicha korxona tomonidan 271 — 273-satrlarda ko‘rsatilgan turli maqsadlarga sarflangan valyuta mablag‘larining umumiy summasi aks ettiriladi, bu satrlarda aks ettiriladi: a) 271-satr bo‘yicha — “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lovlar” — mol-mulkni olishga, bajarilgan ishlarga va ko‘rsatilgan xizmatlarga sarflangan valyuta mablag‘lari summasi; b) 272-satr bo‘yicha — “Moliyaviy faoliyat bo‘yicha to‘lovlar” — moliyaviy faoliyat bo‘yicha sarflangan valyuta mablag‘lari summasi; v) 273-satr bo‘yicha — “Boshqa maqsadlar uchun” — 271, 272-satrlarda sanalmagan boshqa maqsadlarga sarflangan valyuta summasi. 166-1. “Chet el valyutasidagi pul mablag‘larini qayta baholashdan yuzaga kelgan kurs farqlari saldosi” moddasi bo‘yicha (280-satr) hisobot davri mobaynida hosil bo‘lgan, chet el valyutasidagi pul mablag‘larini qayta baholashdan yuzaga kelgan ijobiy yoki salbiy kurs farqlari saldosi aks ettiriladi (5000, 5200, 5500, 5600, 5700). 167. “Yil oxirida qoldiq” (280-satr) moddasi bo‘yicha hisobot yili oxirida korxonaning valyuta hisoblari va kassasida bo‘lgan, satrlar ma’lumotlari: 250+260-270+/-280-satrlar bo‘yicha aniqlanadigan valyuta mablag‘lari summasi aks ettiriladi. 6-§. XUSUSIY KAPITAL TO‘G‘RISIDA HISOBOT (5-SON ShAKL) 168. Xususiy kapital to‘g‘risida hisobot hisobot yilida korxonani xususiy kapitalining shakllanish manbalari kesimida holati va harakatini aks ettiradi. 169. “Yil boshidagi qoldiq” (010-satr) moddasi bo‘yicha yil boshidagi holat bo‘yicha quyidagi axborot aks ettiriladi: a) 3-ustunda — “Ustav kapitali” — ta’sis hujjatlarida qayd etilgan va ustav kapitalini hisobga oluvchi hisoblarida (8300) ko‘rsatilgan ustav kapitalining summasi ko‘rsatiladi; b) 4-ustunda — “Qo‘shilgan kapital” — qo‘shilgan kapitalni hisobga oluvchi hisoblarida (8400) qayd etilgan qo‘shilgan kapital summasi ko‘rsatiladi; Oldingi tahrirga qarang. v) 5-ustunda — “Rezerv kapitali” — qonunchilik hujjatlariga muvofiq tashkil etilgan, rezerv kapitalini hisobga oluvchi hisoblarida (8500) qayd etilgan rezerv kapitali mablag‘lari summasi aks ettiriladi; (169-bandning “v” kichik bandi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) g) 6-ustunda — “Taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zararlar)” — taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar)ni hisobga oluvchi hisoblarida (8700) qayd etilgan, yil boshida taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar) summasi ko‘rsatiladi; d) 7-ustunda — “Sotib olingan xususiy aksiyalari” — sotib olingan xususiy aksiyalarini hisobga oluvchi hisoblarida (8600) qayd etilgan, korxonada bo‘lgan sotib olingan xususiy aksiyalarining summasi; ularni keyin tarqatish yoki yo‘q qilish uchun, ko‘rsatiladi; e) 8-ustunda — “Maqsadli tushumlar va boshqalar” — maqsadli tadbirlarni amalga oshirish uchun budjetdan, maxsus jamg‘armalar, boshqa korxonalar, jismoniy shaxslardan grantlar, subsidiyalar, a’zolik badallari ko‘rinishida tekin (bepul)ga olingan aktivlar va boshqa maqsadli tushumlar, shuningdek xususiy kapitalini shakllantirishning boshqa manbalari ko‘rsatiladi. Oldingi tahrirga qarang. 170. “Qimmatli qog‘ozlar emissiyasi” (020-satr) moddasi bo‘yicha qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda hisobot yilida qimmatli qog‘ozlarni chiqarish va sotishdan olingan nominal qiymat va emissiya daromadi summasi aks ettiriladi. (170-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) Oldingi tahrirga qarang. 171. “Uzoq muddatli aktivlarni qayta baholash” (030-satr) moddasi bo‘yicha hisobot yilining birinchi sanasi holati bo‘yicha har yili qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda o‘tkaziladigan asosiy fondlarni qayta baholashdan tashqari, asosiy vositalar, nomoddiy aktivlar va boshqa uzoq muddatli aktivlarni qayta baholash summasi aks ettiriladi. (171-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) 172. “Ustav kapitalini shakllantirishda paydo bo‘lgan valyuta kursi farqi” 040-satr)moddasi bo‘yicha buxgalteriya hisobida 8420 “Ustav kapitalini shakllantirishdagi valyuta kursi farqi”hisobida aks ettiriladigan, ta’sis hujjatlarini ro‘yxatdan o‘tkazish sanasida va mablag‘lar ustav kapitaliga haqiqatda kiritilgan sanada Markaziy bank kurslari o‘rtasida yuzaga keladigan, korxonaning ustav kapitalini shakllantirishda hisobot yili uchun kurslardagi farq aks ettiriladi. Oldingi tahrirga qarang. 173. “Rezerv kapitaliga ajratmalar” (050-satr) moddasi bo‘yicha ta’sis hujjatlariga ko‘ra va qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda hisobot yili uchun rezerv kapitalga ajratmalar summasi aks ettiriladi. (173-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 30-noyabrdagi 20-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3338, 30.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son) 174. “Joriy yilning taqsimlanmagan foydasi (zarari)” (060-satr) moddasi bo‘yicha hisobot yilida olingan sof foyda (zarar) summasi ko‘rsatiladi. 175. “Tekinga olingan mol-mulk” (070-satr) moddasi bo‘yicha hisobot yilida turli manbalardan tekinga olingan mol-mulkning qiymati ko‘rsatiladi. 176. “Maqsadli foydalanish uchun olingan mablag‘lar” (080-satr) moddasi bo‘yicha hisobot yilida olingan grantlar, subsidiyalar, a’zolik badallari va maqsadli foydalanish uchun boshqa maqsadli tushumlar ko‘rsatiladi. 177. “Hisoblangan dividendlar” (090-satr) moddasi bo‘yicha hisobot davrining taqsimlanmagan foydasidan va avvalgi yillardan to‘plangan foydadan joriy hisobot yilida hisoblab yozilgan dividendlar summasi ko‘rsatiladi. 178. “Xususiy kapitalini shakllantirishning boshqa manbalari” (100-satr) moddasi bo‘yicha xususiy kapitalini shakllantirishning boshqa manbalari summasi ko‘rsatiladi. 179. “Yil oxiridagi qoldiq” (110-satr) moddasi bo‘yicha tegishli ustunlar bo‘yicha hisobot davri oxirida xususiy kapitalining saldosi ko‘rsatiladi. Bunda, 030, 040, 050, 100-satrlarda aks ettirilgan va 8420 — “Ustav kapitalini shakllantirishda kursdagi farq”, 8510 — “Uzoq muddatli aktivlarni qayta baholash bo‘yicha tuzatishlar”, 8520-”Rezerv kapital” hisoblarida, maqsadli tushumlar (8800) hisoblarida hamda kelgusi xarajatlar va to‘lovlar rezervini hisobga oluvchi (8900) hisoblarda hisobda turgan xususiy kapitali manbalarining yil boshidagi summaga nisbatan kamayishi minus belgisi bilan ko‘rsatiladi. Shuningdek, minus belgisi bilan hisobot yilidagi hisoblangan dividendlar (090-satr) va qoplanmagan zarar (060-satr) summasi aks ettiriladi. 180. “Xususiy kapitalning ko‘payishi (+) yoki kamayishi (-)” moddasi bo‘yicha (120-satr) yil boshidagi summa bilan qiyoslaganda hisobot yili oxirida xususiy kapitalning ko‘payishi yoki kamayishi summasi aks ettiriladi. 181. Aksiyadorlik jamiyatlari 130 dan 150-satrlargacha bo‘lgan satrlarni ma’lumot uchun to‘ldiradilar. 8-§. TUShUNTIRISh XATI 192. Moliyaviy hisobotga tushuntirishlar korxonaning hisob siyosatini ochib berishi va hisobotdan foydalanuvchilarni korxonaning mulkiy va moliyaviy holatini real baholash uchun zarur bo‘lgan qo‘shimcha ma’lumotlar bilan ta’minlashi kerak. 193. Moliyaviy hisobotga tushuntirish xati O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan 1998-yil 26-iyulda 17-07/86-son bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasi Buxgalteriya hisobining milliy standarti (1-sonli BHMS) “Hisob siyosati va moliyaviy hisobot” (ro‘yxat raqami 474, 1998-yil 14-avgust, O‘zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo‘mitalari va idoralarining me’yoriy hujjatlari axborotnomasi, 1999-yil, 5-son)da nazarda tutilgan talablarga muvofiq tuziladi. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirining 2003-yil 17-oktabrdagi 118-son (ro‘yxat raqami 1209-1, 2003-yil 12-noyabr), 2004-yil 9-dekabrdagi 129-son (ro‘yxat raqami 1209-2, 2004-yil 20-dekabr), 2005-yil 6-maydagi 45-son (ro‘yxat raqami 1209-3, 2005-yil 19-may), 2007-yil 12-apreldagi 39-son (ro‘yxat raqami 1209-4, 2007-yil 19-may), 2012-yil 11-sentabrdagi 68-son (ro‘yxat raqami 1209-5, 2012-yil 11oktyabr), 2015-yil 18-maydagi 44-son (ro‘yxat raqami 1209-6, 2015-yil 21-may), 2016-yil 19-oktabrdagi 80-son (ro‘yxat raqami 1209-7, 2016-yil 3-noyabr), 2017-yil 17-noyabrdagi 155-son (ro‘yxat raqami 1209-8, 2017-yil 14-dekabr), 2018-yil 1-fevraldagi 16-son (ro‘yxat raqami 1209-9, 2018-yil 1-mart), 2019-yil 23-yanvardagi 10-son (ro‘yxat raqami 1209-10, 2019-yil 15-fevral) buyruqlari bilan kiritilgan o‘zgartirish va qo‘shimchalar bilan; Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.11.2021-y., 10/21/3338/1117-son Yüklə 267,79 Kb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||