Issiqlik almashinish jarayoni - temperaturalar farqi mavjud bo’lganda bir (temperaturasi yuqori) jismdan ikkinchi (temperaturasi past) jismga issiqlikning utishidir. Bu guruhga isitish, sovitish, bug’latish, kondenslash va suniy sovuq xosil qilish jarayonlari kiradi. Jarayonning tezligi gidrodinamik rejimga bog‘liq xolda issiqlik uzatish qonunlari bilan ifodalanadi. Issiqlik jarayonlarining xarakatlantiruvchi kuchi sifatida issiq va sovuq muxitlar o’rtasidagi temperaturalar farqi ishlatiladi. Modda almashinish jarayonlari- bir yoki bir necha komponentlarning bir fazadan fazalarni ajratuvchi yuza orkali ikkinchi fazaga utishidir. Komponentlar bir fazadan ikkinchi fazaga molekulyar va turbulent diffuziyalar yordamida utadi. Shu sababli bu jarayonlar diffuzion jarayonlar xam deyiladi. Bu guruxga absorblash, adsorblash, suyuqliklarni xaydash, ekstraklash, kristallash, kuritish jarayonlari kiradi. Jarayonlarning tezligi fazalarning gidrodinamik xarakatiga bog‘liq bulib, modda o‘tkazish konuniyatlari bilan ifodalanadi. Modda almashinish jarayonlarining xarakatlantiruvchi kuchi fazalardagi konsentrasiyalarning farki bilan belgilanadi. Kimyoviy jarayonlar (ya’ni reaksiyalar)- moddalarning o‘zaro ta’siri natijasida yangi birikmalarning xosil bo‘lishidir. Kimyoviy reaksiyalarda issiqlik va modda almashinish jarayonlari ham sodir bo‘ladi. Bu guruxdagi jarayonlarning tezligi kimyoviy kinetika konuniyatlari bilan ifodalanadi. Reaksiyalar tezligi, ayniksa, sanoat miqyosida, moddalarning gidromexanik xarakatiga, kimyoviy jarayonlarning xarakatlantiruvchi kuchi esa reaksiyaga kirishayotgan moddalarning konsentrasiyasiga bog‘liq bo‘ladi. Kimyo sanoatidagi texnologiya jarayonlari davriy va uzluksiz ravishda o‘tkaziladi. Jarayonlar vaqt davomida parametrlarning uzgarishiga karab turgun va turgunmas bo‘ladi. Tezlik, konsentrasiya, temperatura kabi parametrlar vakt davomida uzgarsa, jarayon turg‘unmas, aksincha, agar bu parametrlar o’zgarmasa jarayon turg‘un deyiladi. Kimyo va kimyoviy sanoatida asosan uzluksiz texnologiya jarayonlaridan foydalaniladi.
