Marketingni vazifalari
Bunga erishish uchun marketing quyidagi muhim vazifalarni hal etishi lozim:
• xaridorlar ehtiyojini o‘rganish va aniqlash;
• narxning faoliyatini xaridorlar ehtiyojiga moslashtirish;
• talab va taklif to‘g‘risida olingan ma’lumotlar asosida bozorni o‘rganish;
MARKETING
Mahsulotlarni sotish
Mahsulotlarni
ishlab chiqarish
• Sifat
• Xarajatlar
• Qo’yiladigan
talablar
Bozorga ta’sir
o‘tkazish
choralari
• Sotuvni
tashkil etish
• Savdo
• Reklama
Bozorni
o‘rganish
• Talab
• Taklif
• tovarlar reklamasini tashkil etish, xaridorlarni tovarlarni sotib olishga
qiziqishini orttirish;
• tovar yaratuvchi yoki uni sotuvchi narx tadqiqotlarini amalga oshirish
uchun ma’lumotlar to‘plash va tahlil qilish;
• tovarni bozorga chiqarishdagi barcha xizmatlar to‘g‘risida ma’lumotlar
olish;
• to‘ldiruvchi tovarlar va o‘rnini bosuvchi tovarlar to‘g‘risida axborot
yig‘ish;
• tovarlarga bo‘lgan talabni istiqbollash, ularni amalga oshirishni nazorat
qilishdan iboratdir.
Marketingni bosh vazifasi korxonaning mavjud va potensial imkoniyatlarini
baholash va amalga oshirish hamda bozorda talab va taklifni muvofiqlashtirish
maqsadida imkoniyatlarni aniqlashdan iborat.
Marketing yoki tadbirkorlik faoliyati aniq natijaga erishish maqsadida amalga
oshiriladi. Marketingni asosiy maqsadlari firmaning asosiy maqsadlari bilan o‘zaro
aloqadordir.
4.Marketingning asosiy funksiyalarini tushuntirib bering? Marketing konsepsiyasini olib borish uchun marketing funksiyalarini amalga oshirish orqali xal etiladi. Marketing funksiyalari 6 ta guruhga bо‘linadi:
1. marketing tadqiqotlari;
2. mahsulot assortimenti ishlab chiqarish sohasini rivojlantirish;
3. sotish va taksimot funksiyasi;
4. tovarni siljitish;
5. narxni tashkil etish funksiyasi;
6. marketing - menedjment funksiyasi.
Marketing tadqiqotlari funksiyasida xalkaro bozorni tahlil etish; sotish bozorini tadqiq etish; iste’molchi ehtiyojlarini tadqiq etish; marketing operatsiyalarini о‘rganish; axborot tuplash va kayta ishlash; marketing-miks kompleksini tadqiqqilish; raqobatlarni о‘rganish; benchmarketing; talabni va sotishni bashorat qilish va boshqalar urganiladi.
Tahliliy funksiyada tashki muxit omillari, bozor, uning elementlari va holati, iste’molchilar, bozorni tо‘zilishi, tovar va tovarni tо‘zilishi, shuningdek firmaning ichki muxiti tahlil kilinadi. Bunda firma rahbariyati tomonidan nazorat kilinadigan omillar -texnologik jarayon, moliya axvoli, tashkiliy tо‘zilish, bozorni tanlash va boshqalar hisobga olinadi.
Tashki muxit omillariga iste’molchilar, raqobat xukumat, iqtisodiyot, texnologiya, mustakil ommaviy axborot vositalari kabi nazorat kilinmaydigan omillar kiradi.
Mahsulot yaratish funksiyasi orqali marketing faoliyatida yangi mahsulotlarni yaratish, yangi mahsulotlar ishlab chiqarishni tashkil etish, ishlab chiqarish sohasia tovar raqobatdoshligi va sifatni boshqarish, shuningdek tovar siyosatini ishlab chiqish masalalari xal etiladi.
Sotish funksiyasi orqali tovarni taksimlash va sotish siyostaini ishlab chiqish, sado-taksimot tarmog‘iorqali sotuvni tashkil etish, yuk tashishni va omborga jaylashtirishni tashkil etish, tovar oborotini aniqlash, taksimot tizimini fizik oqimlarini nazorat qilish va sotishni tahlil etish urganiladi.
Tovarni siljitish funksiyasi natijasida sotishni rag‘batlantirish va reklama siyosatini ishlab chiqish; sotishni rag‘batlantirishni samarali instrumentlarini asoslash; tovarni siljitish tug‘risida multimedia texnologiyalarini asoslash; ichki firma reklamasini tashkil etish; sotuv ishlarini rag‘batlantirish; pablik rileyshnzni tashkil qilish va boshqalar tulik urganiladi.
Narxni tashkil etish funksiyasi orqali narxni shakllanish strategiyasi va taktikasini ishlab chiqish; sotuvni xar bir bozori uchun xar bir mahsulot uchun yashash davrini turli bosqichlarida narx matritsasini tо‘zish; joriy narxlar о‘zgarishi mexanizmini tо‘zish; raqobatchi narxini tahlilqilish; yangi mahsulot uchun narx belgilash kabilar xal etiladi.
Marketing-menedjment funksiyasi esa marketingni boshqarishni tashkil etish; nazorat qilish, marketing xizmatini tashkiliy tо‘zilishini ishlab chiqish, marketing faoliyati tizimida boshqaruv qarorlarini optimallashtirish, audit, marketing xizmati faoliyati samaradorligini baholash kabilarni о‘rganadi.
Marketing funksiyalari firmani boshqa funksiyalari, ya’ni ishlab chiqarish, kadrlar, moddiy texnika ta’minoti, moliyaviy, buxgalteriya hisobi funksiyalari bilan birga amalga oshiriladi.
Marketing funksiyasini firmani boshqa funksiyalaridan farki shundan iboratki, marketing funksiyasi firmalar, uning iste’molchilari, mijozlari о‘rtasida ayirboshlash jarayonini amalga oshirish va tashkil etishga qaratilgandir. Shuning uchun xam marketing funksiyasi doimo о‘zgarib boradigan ehtiyojdagi talabni shakllanishi va yaratilishi, rivojlanishida javobgarlikka egadir.
5.Bozorni o‘rganish va bozorga ta’sir etish deganda nimani tushunasiz?
6.Konversion marketing va demarketing o‘rtasidagi farqlarni tushuntirib bering. Konversion marketing - salbiy talabni bosib o‘tishga yordam beradi, ya’ni yo‘q joyda talabni vujudga keltiradi, bunga ishontirish va tovar to‘g‘risidagi yolg‘on ma’lumotlarni inkor etish orqali erishiladi. Masalan, urushdan keyingi yillarda sotuvda, sanoatda ishlab chiqilgan mayonez paydo bo‘ldi. Xaridorlar buni tezda qabul qilmadilar. Faqatgina reklama Konversiyali-talab yo‘q (salbiy), uni vujudga keltirish shart Rag‘batlantiruvchi-talab umuman yo‘q, uni vujudga keltirish kerak Rivojlanuvchi-talab mavjud, uni real holga keltirish kerak Remarketing-talab pasaymoqda, uni qayta tiklash kerak Demarketing-talab haddan tashqari ko‘p, uni pasaytirish kerak Sinxromarketing-talab o‘zgarib turibdi, barqarorlashtirish kerak Qo‘llab-quvvatlovchi marketing - talab korxona imkoniyatlariga to‘g‘ri keladi, uni barqaror holga keltirish kerak Qarshi turuvchi marketing - irratsional talab shakllangan, uni nolga tushirish kerak Marketing turlari 75 vositasi bilangina mahsulotga talab vujudga keltirildi va taklif muvozanatlashtirildi. Talab haddan tashqari yuqori, talabni pasaytirishga erishish lozim. Bu holatda demarketing turidan foydalaniladi. Demarketingni maqsadi narxni ko‘tarish, servisni qisqartirish yo‘li bilan talabni vaqtinchalik yoki doimiy pasaytirishdan iborat.
Dostları ilə paylaş: |