43.Mavzu; Afrika xalqlari o'rta asrlarda
1.topshiriq: atamalarga to'liq va og'zaki javob bering. Abu Bakr Aksum Almi Aukar Fulbe Gao Lalibeli Manelik masai Misr Muso I Niara Sahroi Kabir Sudan Sulaymon Sundiata Keyt tigre tuareg tuz Vizantiya
2.topshiriq: Savvolarga javob yozing. 1) Afrikaning qayerida ildizmevali ekinlar yetishtirilmagan?_________________________
2) Sahroi Kabirning janubida qaysi xalqlar yashagan?__________________________________
3) Qaysi voqeadan so'ng Gana podshosi va zodagonlari islomni qabul qilganlar?____________________________
4) Feodal tarqoqlik va sulolaviy nizolar qaysi davlatning zaiflashuviga sabab bo'ldi?________________________
5) Misr, Hindiston va Arabiston bilan savdo aloqalari ta'sirida qaysi davlat tashkil topgan?_______________________
6) Kim Malining zaiflashuvidan foydalanib uni yengdi va mustaqil davlat tuzdi?_____________________
7) Savdo yo'llari kesishgan joyda qanday yirik qasabalar vujudga keldi?____________________________________
8) Marokash davlati qaysi davlatlarni istilo etgan?__________________________________
9) Qaysi davlatning rivojlanishiga Gana davlati qudrati to'sqinlik qilgan?_________________________
10) Qaysi davlatning daromad manbalaridan biri savdodan keladigan boj to'lovlari edi?_____________________
11) Qaysi davlatda maxsus yollanma qo'shin ham tuzilgan?___________________
12) Kimning davrida Malida ko'p sonli kuchli qo'shin tuzildi?____________________________
13) Gana podshosining qancha qo'shini bo'lgan?____________________________________
14) Afrikadagi dastlabki davlatlar qaysi daryolar havzasida vujudga kelgan?_______________________________
15) Afrikaning sharqida qaysi xalqlar yashagan?__________________________________
16) Qaysi voqeadan so'ng Ganada marokashliklar hukmronligiga chek quyildi?_______________________________
17) Gana davlati qayerda tashkil topgan?______________________________
18) Qaysi davlat o'zaro urushlar va nizolar tufayli zaiflashib borgan?____________________
19) Nimaning natijasida Mali o'z taraqqiyoti cho'qqisiga erishdi?_________________________________________
20) Qaysi davlat podshosi va amaldorlari oltin va tuz savdosidan katta foyda olgan?________________________
21) Qaysi hukmdor oltin konlarini, karvon yo'li o'tadigan hududlarni va qadimgi Gana yerlarini egallaydi?_________
22) Shoh Lalibeli ibodatxonasi qayerda joylashgan?____________________________
23) Malining qaysi hukmdori Makkaga haj safari uyushtirgan?____________________________
24) Gana va Malining shimoli-sharqida qaysi qabilalar yashagan?________________________
25) Muso I ga qancha jangchi va qul hamrohlik qilgan?__________________________
26) Mali davlatining poytaxti-______________________. Songai davlatining poytaxti-_____________________.
27) Aksum davlati qayer bilan iqtisodiy va madaniy aloqalar o'rnatgan?________________________________
28) Qaysi davlat aholisining asosiy qismi jamoalardan, jamoalar esa yirik patriaxal oilalardan tashkil topgan?________
29) G'arbiy Afrikada qaysi xalqlar yashagan?_____________________________________
30) Muso I o'zi bilan birga qancha oltinni olib ketgan?_____________________
31) Songailarning dastlabki davlat birlashmasi qaysi davlat ta'sirida bo'lgan?________________________
32) _________________ savdogarlari VII asrda G'arbiy Sudan yerlariga ________________________dan tuz keltirishgan
33) Almi qayerda o'z hukmronligini to'liq o'rnatdi?____________________________________
34) Rivoyatlarga ko'ra, Aksumning birinchi hukmdori kimning o'g'li edi?_______________________________________
35) Gana davlatida bojning asosiy qismini kimlar to'lagan?_____________________________________
36) Qaysi voqea Maliga musulmon savdogarlarining ko'chib kelishini tezlashtirdi?__________________________
37) Aksum davlati qayerda vujudga kelgan?_________________________________
38) Aksum hukmdorlari qayerlarni egallaydilar?__________________________________________
39) Qaysi davlat hukmdorlari o'z yaqinlarining taxtga tajovuzidan cho'chib, ko'pincha saroy amaldorlarini, lashkarboshilarni, va hatto jangchilarni qo'shni qabilalar vakillaridan olishgan?__________________
40) Aksum davlati Arab xalifaligidan mag'lub bo'lgach, qaysi hududdan mahrum bo'ldi?________________________
41) Rivoyatlarga ko'ra, Aksumning birinchi hukmdori kim edi?_____________________________
42) Qaysi davlatning asosiy daromad manbai tranzit savdosi va oltin konlari edi?________________________
43) Mali davlatida mahalliy aholidan soliqlar undirish kimning zimmasiga yuklatilgan?________________________
44. Afrika aholisining aksari qismi qachongacha tashqi dunyodan ajralgan holda yashagan?_____________________
45. Qachon arab savdogarlari g'arbiy Sudan yerlariga O'rta dengiz sohillaridan tuz va boshqa mollar keltirganlar?______
46. Qachon Gana davlati vujudga kelgan?____________________
47. Qachon Gana o'z taraqqiyoti cho'qqisiga erishgan?______________________
48. Qachon Abu Bakr Ganani istilo etdi?______________________
49. Qachon Mali davlat sifatida vujudga keldi?______________________
50. Qachon Mali aholisi islomni qabul qildi?________________________
51. Qachon Mali o'z taraqqiyoti cho'qqisiga erishdi?__________________
52. Sundiata Keyt qachon hukmronlik qilgan?________________________
53. Qachon Muso I Makkaga haj safari uyushtirgan?___________________
54. Qachon Mali davlati zaiflashdi?______________________
55. Qachon songailar davlat birlashmasi tuzgan?_______________________
56. Qachon Almi Malini yengib, mustaqil Songai davlatini tuzdi?_________________
57. Qachon Songai davlati yuksalgan?_________________________
58. Qachon Marokash sultoni Songaini bosib oldi?________________
59. Qachon Aksum davlati yuksaldi?___________________________
60. Qachon Aksum Arab xalifaligidan mag'lub bo'lib, Arabiston ya. oroli janubidagi yerlaridan mahrum bo'ldi?________
61. Qachon Aksum davlatida vaziyat murakkablashib, davlat parchalanib ketdi?__________________