1 Mavzu: Kompyuter tarmoqlari. Asosiy tushunchalar

31 Mavzu: Aloqa liniyalarining tarkibi va xususiyatlari.
Reja:

1. 
   Mahalliy tarmoqlarning rivojlanishi
   
2. 
   Koaksial kabellar
   

Mahalliy tarmoqlarning rivojlanishi davomida kabellarning bir nechta turlari paydo bo'ldi, standartlarning tobora murakkab talablari natijasida ularning sifati ham oshib kelmoqda Ulardan ba'zilari ilgari qo’llangan bo’lsa qolganlari endi qo'llanila boshlandi va ularning yordami bilan bizga kerakli yuqori tezlikda ma'lumotlarni uzatish imkoniyati paydo bo'ldi. Mahalliy tarmoqlarning rivojlanishi davomida kabellarning bir nechta turlari paydo bo'ldi, standartlarning tobora murakkab talablari natijasida ularning sifati ham oshib kelmoqda Ulardan ba'zilari ilgari qo’llangan bo’lsa qolganlari endi qo'llanila boshlandi va ularning yordami bilan bizga kerakli yuqori tezlikda ma'lumotlarni uzatish imkoniyati paydo bo'ldi. Bugun biz siz bilan simli LANlarni qurishda keng qo'llaniladigan kabellar va ulagichlarning asosiy turlari haqida gaplashamiz. Koaksial kabellar - Koaksial kabellar (coaxial cable), ular televizion antennaga juda o’xshash. O’tkazish tezligi: 10 Mbit/sek. Asosan bino ichidagi tarmoqni hosil qilishda foydalaniladi. koaksial kabellar Bunday kabellar to`rt qatlamdan tashkil topgan bo’ladi: uning eng ichki qatlami metall simdan iborat. Bu izolyastiya bilan o`ralgan bo’lib, u 2- qatlamini tashkil qiladi. 3-qatlam izolyastiyasi yupqa metall ekran bilan qoplangan bo’ladi. To’rtinchi qatlam plastik qatlamdan iborat bo’lib u uchta qatlamni qoplaydi. Koaksial simning asosiy afzalligi Koaksial simning asosiy afzalligi, uning katta kenglikda ishchi chastotalariga ega bulganligi tufayli katta xajmdagi ma’lumotlar oqimini yuqori tezlikda uzatishi mumkinligidadir. Bu imkoniyat yuqori tezlik bilan ishlaydigan lokal kompyuter tarmoqlarini yaratish imkoniyatini beradi.Koaksial simlarning ikkinchi afzalligi ularning turli tashqi qarshiliklarga chidamliligi va nisbatan uzoq masofalarga ma’lumotlarni (signal shaklidagi) uzatishi mumkinligidadir.Afsuski, bu simlarni to’ridan-to’g’ri kompyuterga ulab bo’lmaydi. Buning uchun qo’shimcha bog’lovchi sifatida BNC bog’lovchisidan foydalaniladi. Koaksial simining asosiy xususiyati uning universalligidir, ya’ni uning yordamida deyarli barcha turdagi: tovush, video va xokazo signallarni uzatish mumkin.Afsuski, bu simlarni to’ridan-to’g’ri kompyuterga ulab bo’lmaydi. Buning uchun qo’shimcha bog’lovchi sifatida BNC bog’lovchisidan foydalaniladi. Koaksial simining asosiy xususiyati uning universalligidir, ya’ni uning yordamida deyarli barcha turdagi: tovush, video va xokazo signallarni uzatish mumkin.BNC ulagichi. Kabelning uchlarida o'rnatiladi va T-ulagichi va barrel-ulagichga ulanish uchun ishlatiladi.BNC ulagichi. Kabelning uchlarida o'rnatiladi va T-ulagichi va barrel-ulagichga ulanish uchun ishlatiladi.BNC T-ulagichi. Bu kompyuterni asosiy magistralga ulash uchun ishlatiladigan troynik. Uning dizayni birdaniga uchta ulagichni o'z ichiga oladi, ulardan biri tarmoq kartasidagi ulagichga ulangan, qolgan ikkitasi magistralning ikki uchini ulash uchun ishlatiladi.BNC T-ulagichi. Bu kompyuterni asosiy magistralga ulash uchun ishlatiladigan troynik. Uning dizayni birdaniga uchta ulagichni o'z ichiga oladi, ulardan biri tarmoq kartasidagi ulagichga ulangan, qolgan ikkitasi magistralning ikki uchini ulash uchun ishlatiladi. BNC barrel ulagichi. Uning yordamida siz magistralning yirtilgan uchlarini ulashingiz yoki tarmoqning radiusini oshirish uchun qo'shimcha simlarni ulashingiz va qo'shimcha kompyuterlarni va boshqa tarmoq qurilmalarini ulashingiz mumkin. BNC barrel ulagichi. Uning yordamida siz magistralning yirtilgan uchlarini ulashingiz yoki tarmoqning radiusini oshirish uchun qo'shimcha simlarni ulashingiz va qo'shimcha kompyuterlarni va boshqa tarmoq qurilmalarini ulashingiz mumkin.O‘ralgan juft simlar eng arzon va bugungi kunda keng tarqalgangan kabellarda ishlatiladi. o‘ralgan juft аsоsidаgi kabel bir nechta juft dielektrik (plastikli) qobig‘idagi izolyatsiyalangan, buralgan miss simlarni tashkil qilаdi. U ancha egiluvchan va joylashtirishga qulay. Odatda kabelga ikki yoki to‘rta o‘ralgan juftliklar kiradi. O‘ralgan juft simlar eng arzon va bugungi kunda keng tarqalgangan kabellarda ishlatiladi. o‘ralgan juft аsоsidаgi kabel bir nechta juft dielektrik (plastikli) qobig‘idagi izolyatsiyalangan, buralgan miss simlarni tashkil qilаdi. U ancha egiluvchan va joylashtirishga qulay. Odatda kabelga ikki yoki to‘rta o‘ralgan juftliklar kiradi. Juft o`ramli (UTP) kabellar Himoyalanmagan o'ralgan juftlik (UTP, himoyalanmagan o'ralgan juft). O'zining plastik himoyasiga ega bo'lgan o'tkazgichlarga qo'shimcha ravishda ortiqcha simlari ishlatilmaydi:Himoyalanmagan o'ralgan juftlik (UTP, himoyalanmagan o'ralgan juft). O'zining plastik himoyasiga ega bo'lgan o'tkazgichlarga qo'shimcha ravishda ortiqcha simlari ishlatilmaydi: o'tkazgichlari umumiy folga ekraniga ega: Ekranli folga o’raglan juftlik (S/FTP, folga bilan o'ralgan juft). Ushbu kabelning har bir jufti o'zining folga bilan o'ralgan va barcha juftliklar mis ekranga joylashtirilgan: Ekranli folga o’raglan juftlik (S/FTP, folga bilan o'ralgan juft). Ushbu kabelning har bir jufti o'zining folga bilan o'ralgan va barcha juftliklar mis ekranga joylashtirilgan: 2. Koaksiyal kabel. Etkazish tezligi 10-100 Mb/s - mahalliy liniyalarda muvaffaqiyatli, faqat kabel televideniesi minorasi. 3. Optik tola. Uzatish tezligi 1 Gb/s. JBda 1-3 fazaning o'rtasida, o'rtada yotish chiziqli, tobto. ko'rgazma ishtirokchisidan keyin keskinlik tushadi. Shuning uchun qo'shiq orqali regeneratorlarni (pídsilyuvachi) qo'yish kerak. Radioliniyalar: 1.Radio kanali. Etkazish tezligi 100-400 Kb/s. Vikoristovuyu radio chastotasi 1000 MGts gacha. Ionosfera yordamida 30 MGts gacha, ko'rish chizig'i orasidagi elektromagnit to'lqinlarni kengaytirish mumkin. Ale cey diapazoni ko'proq shovqinli (masalan, havaskor radio aloqasi). Víd 30 dan 1000 MGts gacha - bo'shliqning ionosferasi va ko'rish chizig'i talab qilinadi. Antennalar balandliklarga o'rnatiladi (regeneratorlar har ikki tomonga o'rnatiladi). Radio va televidenieda Vikoristovuyutsya.2.Mikroto'lqinli liniyalar. 1 Gb/s gacha uzatish tezligi. 1000 MGts dan ortiq Vykoristovuyut radio chastotalar. Shuning uchun parabolik antennalarning to'g'ridan-to'g'ri ko'rinishi kerak. Regeneratorlar orasida 10-200 km. uchun Vykorivuyutsya telefon qo'ng'irog'i, teleko'rsatuvlar va ma'lumotlarni uzatish. 3. sun'iy yo'ldosh qo'ng'irog'i. Mikroto'lqinli chastotalar tebranadi va sun'iy yo'ldosh regenerator bo'lib xizmat qiladi (bundan tashqari, ko'plab stantsiyalar bilan). O'zingizning xususiyatlaringiz, mikro-nayli chiziqlardagi scho. 2. Diskret kanal uchun tarmoqli kengligiDiskret kanal diskret signallar.Aloqa kanali uchun binoning o'tkazuvchanligi - ong uchun maksimal nazariy jihatdan mavjud uzatish tezligi, xarajat berilgan qiymatdan tanlangan. Etkazish tezligi - bir soat ichida uzatiladigan ma'lumotlarning o'rtacha miqdori. Axborotni uzatish tezligini va diskret aloqa kanalining o'tkazish qobiliyatini o'zgartirish muhim ahamiyatga ega. 2.2 Diskret havola-to-parol kanali Biz xotirasiz diskret aloqa kanallarini ko'rishimiz mumkin. Xotirasiz kanal kanal chaqiriladi, buning uchun uzatish terisi signal uchun belgiga ega, signallar ilgari uzatilganidek, krossoverlar yo'ldan mustaqil ravishda AOK qilinadi. Shuning uchun, krossoverlar belgilar o'rtasida qo'shimcha korrelyativ bog'lanishlarni yaratmaydi. "Xotirasiz" nomi oxirgi uzatish paytida kanal qandaydir tarzda oldinga uzatish natijalarini eslab qolishini anglatadi. Kompyuter telekommunikatsiya tizimlari kompyuterlar o'rtasida ma'lumot almashish deyiladi. Kompyuter kanallarini quyidagi belgilarga ko'ra tasniflash mumkin: kodlash usuliga ko'ra axborotni raqamli va analogga bo'lish mumkin; aloqa usuliga ko'ra uni ko'rinish va kommutatsiyalarga bo'lish mumkin; axborotni uzatish usuliga ko'ra ular simli va simsiz, optiklarga bo'linadi. Analog- analog kanallar uchun uzatiladigan ma'lumotlar doimiy bo'lmagan shaklda beriladi, shuning uchun fizik miqdorning qiymati doimiy bo'lmagan qatorga o'xshaydi. raqamli- axborot raqamli (diskret, impulsli) signallar sifatida boshqa jismoniy tabiatga ega bo'lganlarga uzatiladigan barcha kanallar. Oʻtish- bir xil miqdordagi dilerlardan yaratilgan barcha kanallar, ulardan ma'lumotni o'z vaqtida uzatishdan kamroq, qo'ng'iroq seansi tugagandan so'ng, bunday kanal ochiladi. Ko'rilgan kanallar- uch soat davomida tashkil etilgan va uzoq vaqt davomida doimiy xususiyatlarga ega bo'lishi mumkin bo'lgan barcha kanallar va o'tkazish qobiliyati.