1-mavzu: Korporativ boshqaruv predmeti, maqsadi va vazifalari Ma’ruzachi: PhD. М.Ibragimova 01
02
Fanning predmeti,maqsadi va vazifalari,korporativ boshqaruv tushunchasi Korporativ boshqaruvning kelib chiqishi REJA: 01 Fanning maqsadi —
bozor iqtisodiyoti sharoitida korporatsiyalarni boshqarish borasida talabalarga nazariy hamda amaliy professional bilim berishdir.
Korporatsiyalami boshqarish
fanining predmeti
xo‘jalikning barcha miqyosida bozor iqtisodiyoti qonunchiligi, tamoyillari va uslublari hamda boshqaruv munosabatlarini o‘rganishdir.
«Korporatsiyalarni boshqarish»
fanining asosiy vazifalari bo‘lib,
quyidagilar hisoblanadi:
— korporatsiyalarni boshqarish bilan bog‘liq o‘yinlarni o‘tkazishning ijobiy tomonlarini o‘rganish
— korporatsiyalarni boshqarish bilan bog‘liq o‘yinlarni o‘tkazishning ijobiy tomonlarini o‘rganish
— islohotlarning o’zbek modelini chuqur o'rganish;
— korporatsiyalar haqida aniq tushunchalar va bilimlarga ega bo'lish;
— korporatsiyalarni boshqarish mazmuni, maqsadi va ahamiyati ni o‘rganish;
Korporativ boshqaruv- bu biznesning tashkiliy-huquqiy ramiylashtirilishini,tashkiliy strukturalarning optimallashuvini boshqarish,qabul qilingan maqdsadlarga muvofiq kompaniyada ichki va tashqi firma munosabatlarini tashkil qilishdir.
Korporativ boshqaruvning kelib chiqishi va rivojlanishini bir nechta bosqichga bo’lish mumkin: 1.XVII asrda Ost-Ind (East Company) kompaniyasi 24 a’zodan iborat bo’lgan direktorlar kengashini tashkil qildi. Birinchi marta mulkchilik va boshqartuv vazifalari bo’lib olindi; 2.1776-yil Adam Smit o’zining “Xalqlarning boyligining sabablari va tabiatlari haqidagi tadqiqotlari” asarida ta’kidlaydiki:”Tashlab qo’yilgan mulklar boshqaruv uchun muammolarni keltirib chiqaradi”,ya’ni boshqaruv va menejrlarni nazorat qilish uchun salbiy mexanizmni hisoblanadi; 3.1844-yilda birinchi marta aksionerlik jamiyatlari haqida qonun qabul qilindi.Qonunchilikda mulkchilikning yangi javobgarligi shaklidagi majburiyatlari joriy etildi. 4. 1931-yilda A.Berli va G. Minzlar “Zamonaviy korporatsiya va xususiy mulkdor’ nomli maqolasini nashrdan chiqardi.(AQSH) .Unda birinchi marta mulkchilik vazifalarining nazorat vazifalaridan to’la to’kis farqi ajratib berildi; 5. 1933-1934 yillarda AQSHda qimmatbaho qog’ozlar haqida qonun qabul qilindi.1933-yilda qabul qilingan ushbu qonun fond bozorini tartibga soldi; 6. 1968-yilda Yevropa ittifoqi “Kompaniyalar to’g’risida” qonun qabul qilindi; 7. 1990-yillarning boshida tadbirkorlik imperiyasi inqirozga uchradi. Buyuk Britaniyada kleishmovchilklar yuzaga keldi : bir qator kompaniyalar (Polly Peck,BCCI, Maxwell ),aksiyadorlarni aldash bilan shug’ullanganliklari korporativ boshqaruvning amaliyotida investorlarni himoyalashni takomillashtirish kerakligini ko’rsatdi;
8. 1992-yil Kedberi qo’mitasi birinchi marta korporativ boshqaruvning moliyaviy jihatlari bo’yicha kodeksni nashr etdi(Buyuk Britaniya)
9. 1992-1993-yillarda korporativ boshqaruv bo’yicha qator ma’ruzalar qabul qilindi;
E’tibor uchun rahmat!
2021-2022
