1-mavzu: Morfemika va morfema haqida umumiy ma’lumot. So‘zning grammatik strukturasi. Reja

10.Glossariy
1.Morfemika- so’zningtarkibiyqismlarini o’rganuvchi fan.

2.Morf- shakl, belgi

3.Morfema – morflarningumumiynomi

4.O’zakmorf- leksikma’noanglatadigan, so’zyasalishigavashaklyasalishigaasosbo’ladiganqism.

5.Affiksalmorf- asosgaqo’shilib, yangiso’zyokishaklyasaydiganqo’shimcha

6.Suffiks- yasovchiasosdankeyinqo’shiladiganqo’shimcha

7.Prefiks- yasovchiasosgaoldtomondanqo’shiladiganqo’shimcha

8.Soddalashish –

9.Morfologikqaytabo’linish-

10.Affiksalpolisemiya-

11.Affiksalomonimiya-

12.Affiksalsinonimiya-

13.Affiksalantonimiya-

14.So’zyasalishi –tildagima’lumvositalarvausullaryordamidayangiso’zhosilqilish

15.Yasovchiasos-so’zyasalishigayokishaklyasalishigaasosbo’ladiganqism

16.Yasalma- yasovchiqo’shimchayokimustaqilma’noliikkivaundanortiq

17.Affiksatsiyausuli-so’zyasovchiaffikslaryordamidayangiso’zyasash

18.Fonetikusul- so’zurg’usiniko’chirishyo’libilanso’zyasash

19.Semantikusul- mavjudso’zgayangima’noyuklashyo’libilanyangiso’zhosilqilish

20.Kompozitsiyausuli-ikkiyokiundanortiqmustaqilma’noliso’zningbirikuvidanhosilqilinganyangiso’z

MorfemikavaSo’zyasalishibo’yichatestlar

1.Qaysiqatordao’zakQso’zyasovchiqo’shimchaQso’zyasovchiqo’shimchaQso’zyasovchiqo’shimchashaklidaso’zberilgan.
A) yamoqchiniki
V) sanoqsiz
S) pishiqchilik
D)barchaso’zlaro’zakvaikkiso’zyasovchiqo’shimchadaniborat
E) barchaso’zlaro’zakvauchso’zyasovchiqo’shimchadaniborat.


2.Tubso’zlarberilganqatornitoping.
A) jirkanch, qoray, qisqar
V) vasvasa, do’mbira, qarsak
S) tortqila, savala, ezg’ila
D) VvaS
E) barchajavoblardayasamaso’zberilgan.


3.Omonimo’zakkaomonimqo’shimchaqo’shilishibilanhosilbo’lganomonimso’znitoping.
A) olma, suzma
V)to’lat, kechik
S) changi, tinchi
D) barchajavoblarto’g’ri
E) VvaS

4. Yarqiramasifatiqaysiqatordamorfemalargato’g’riajratilgan.

A) yarq-o’zakmorfema, -irava –ma-so’zyasovchimorfema
V)yarq-o’zakmorfema, -ira-so’zyasovchimorfema, -ma-shaklyasovchimorfema
S) yarqira-o’zakmor-fema, -ma-bo’lishsizlikshaklinihosilqiluvchiqo’shimcha
D) yarqira-o’zakmor-fema, -ma –so’zyasovchimorfema
E) yarq-o’zak, -ira-so’zyasovchimorfema, -maso’zyasovchivashaklyasovchimorfema.

5. Tinch (sifat), -quvonch (ot), qadrdon (sifat) –kuldon (ot) so’zlaridagi–chva–donqo’shimchalarivazifasigako’raqandayqo’shimchahisoblanadi.

A) omonimqo’shimchalar
V) ko’pma’noliqo’shimchalar
S) so’zyasovchiqo’shimcha
D) sinonimqo’shimcha
E) AvaS

6. Bilimdonlikdanso’zidanechtamorfema (ma’noloiqism) bor.

A) 2 ta

V) 3 ta

S) 4 ta

D) 5 ta

E) 6 ta

7. Shaklyasovchiomonimqo’shimchalarqaysiqatordaberilgan.

A) -(i)sh, -(i)l
V) –ma, -qin, -g’ich
S) –im, -ch, -cha
D) –q, -don, -gi
E) barchajavoblardaomonimshaklyasovchilarberilgan.
8. Yasamaso’zlarqatorinitoping.
A) tortiboldi, olibchiqdi
V) yonaboshladi, qarabqo’ydi
S) yoziboldi, o’qibchiqdi
D) yig’labyubordi, aytaoldi
E) javoblardayasamaso’zyo’q.
9.