Mavzuni mustahkamlash uchun savollar: 1.Pedagogik innovatikaning paydo bo’lishi va rivojlanish shart-sharoitlari?
2.Pedagogik innovatikaning mohiyati, maqsad va vazifalari?
3.Pedagogik innovatikaning asosiy tushunchalari?
4.Innovatsiya va uning turlari?
2-Mavzu: Pedagogik innovatsiya va uning o’ziga xosliklari.
Reja: Innovatsion jarayonning mohiyati va tuzilishi.
Innovatsion jarayonlarni boshqarish tamoyillari.
Yangiliklar kiritishning umumiy texnologiyasi.
Tayanch tushunchalar:innovatsion jarayon,tashkiliy–boshqaruv,tasodifiy talablar,mazmunli: ta’lim, tarbiyaviy ishlar, o’quv-tarbiya jarayonini tashkil etish, ta’lim muassasasini boshqarish,qadriyatli,bashoratga yo’naltirilganlik.
1.Innovatsion jarayonning mohiyati va tuzilishi. 1. Innovatikaning tayanch tushunchasi – bu innovatsion jarayondir. Ta’limdagi innovatsion jarayonlar qoidaga muvofiq uch asosiy – ijtimoiy-iqtisodiy, psixologik –pedagogik va tashkiliy–boshqaruvga doir jihat bilan bog’liqlikda ko’rib chiqiladi. Mazkur jihatlarning mazmunidan innovatsion jarayonlar yuzaga keladigan umumiy shart-sharoitlar hosil bo’ladi. Mavjud shart-sharoitlar innovatsion jarayonning amalga oshishiga to’sqinlik qilishi ham mumkin. Innovatsion jarayonlar ham stixiyali, shuningdek, ongli boshqarilishi mumkin. Yangilik kiritish – bu eng avvalo, tabiiy va sun’iy o’zgarishlar jarayonini boshqarish funktsiyasi. SHuning uchun ta’limdagi innovatsion jarayon – bu ta’limdagi o’zgarishlarni boshqarish jarayoni.
Innovatsion jarayon innovatsion faoliyatdan tashqari o’z ichiga ko’plab uni amalga oshirish shart-sharoitlarini, shu jumladan, faoliyat sub’ektlarini qamrab oladi.
Innovatsiyalarning yuzaga kelishi sabablariga munosabatiga ko’ra innovatsion jarayonlar ikki turga bo’linadi:
Birinchi turi – innovatsion jarayonni amalga oshirishning shart-sharoitlari, vosita va yo’llarini innovatsiya ishtirokchilarini to’liq anglab yetmagan holatida ma’lum darajada stixiyali tarzda yuzaga keladi. Bunday holatda innovatsiyalar yetarlicha ilmiy asoslanmaydi va vaziyat bilan bog’liq shart-sharoitlar yoki tasodifiy talablar ta’siri ostida empirik asosda yuzaga keladi.
Ikkinchi turi – ta’lim tizimidagi innovatsiyalar fanlararo xarakterga ega ilmiy asoslangan, maqsadga yo’naltirilgan faoliyat mahsuli sifatida aks etadi. Bunday innovatsiyalarni yaratuvchilari qoidaga muvofiq, ta’lim sohasida faoliyat yurituvchi turli mutaxassislar – olimlar, ekspertlar, ta’lim muassasasi rahbarlari hisoblanadi.
Innovatsiyalarni o’zlashtirish ko’lami nuqtai nazaridan ilmiy asoslangan innovatsion jarayonlarning barcha xilma-xilligi quyidagi ikki shaklda yuzaga chiqadi: