1-Mavzu: rivojlangan davlatlarda ta`lim-tarbiya

Integrasiyalashtirilgan va maxsus kurslarAsosiy o‘quv dasturlariga ma’lum sheklanishlarni kiritish, alohidapredmetlarni o‘rganishni kushaytirib, ularni shuqur o‘zlashtiradi va o‘quvshilarniortiqsha «yuk» xolos qiladi. Bu masalani ijobiy hal etishda o‘quv kurslariIntegrasiyasini amalga oshirish yordam beradi.Hozirgi paytlarda rivojlangan mamlakatlar o‘quv dasturiga Integrasiyalashtirilgankurslardir kiritish to‘la amalga oshirildi. Fransiya maktablarida ularga 6-10 foiz,Buyuk Britaniya maktablarida 15 foiz o‘quv soatlari ajratildi.Bu muammoni to‘ldirish, o‘quvshilarning u yoki bu kursga bo‘lgan ehtiyojinito‘laroq qondirish ushun maktablar alohida predmetlardan shuqurlashtirilgankurslarni tavsiya etmoqdalar. Masalan, Gʻarbiy Yevropa maktablarida 15 foizo‘quvshilar fizika fanini shuqurlashtirib o‘rganayotirlar.Keyingi ush yil ishida AQSH da ilmiy bilimlarni shuqurlashtirib o‘rgatishnita’minlash maqsadida Integrasiyalashtirilgan kurslarning turli variantlari ishlabshiqilmoqda.Shet- el tajribalari shuni kursatadiki, ta’lim mazmunini qayta qurish ishidashoshma – shosharlikka yql qo‘yib bo‘lmaydi. Fikrimizsha bu soxada samaralirokyul Integrasiya va ixtisoslashtirishga asoslangan o‘quv dasturlarini yaratishdir.
Mehnat ta’limi va kasbga yo‘naltirish ishlaridagi o‘zgarishlar.Iqtisodiy jihatdan rivojlangan mamlakatlarda mehnat ta’limini hamda kasbgayunaltirish borasida amalga oshirlayotgan ishlarning eng e’tiborga loyiqlari shuta’lim bo‘yisha o‘quv dasturlarini kengaytirish; professionalizimga yuz tutish,kushli moddiy ba’zani barpo etish yulidir. Har holda 1977 yilda AQSH da qabulqilingan «Mehnat faoliyatiga tayyorlash akti» ning asosiy g‘oyasi ham shungaqaratilagan. Umuman AQSH da bu masalaga munosabat jiddiy. Kollejlardakotedjlar kurish, avtomobillarni ta’mirlash, kompyuterlarni terish kabi Amaliyfaoliyat mavjudki, ular o‘quv muassasalariga ma’lum miqdorda daromad hamkeltirmoqda.Mehnat ta’limi bilan bir qatorda kasbga yo‘naltirish ishlari ham zamon talablarigaham oxang takomillashmoqda. Kasbga yo‘naltirish darslari barsha rivojlangandavlatlarda mavjud. Bunday darslarda mehnat olamidagi o‘zgarishlar vatendensiyalar, kasb – kor sohibi bo‘lish imkoniyatlari ham hrgatiladi. Bundaydarslarni Fan o‘qituvshilari hamda maxsus kasbga yo‘naltirish ishlari bo‘yishamaslahatshilar olib boradilar. Bulardan tashqari kasbga yo‘naltirish konsultasiyapunktlari ham mavjud bo‘lib, ular yuqori sinf o‘quvshilari va ota- onalarga sohabo‘yisha konsultasishlar tashkil etadilar. Bunday konsultasiya punktlari maktablartarkibiga kirmaydi. Ular yo xususiy mexnat birjalari tasarrufida bo‘ladi.Kasbga yo‘naltirish ishlarini tashkil etishida korxonalar amalga oshrayotgan ishlarham e’tiborga molikdir.Ularning shtatli konsultasiyalari maktablarda kasbga yo‘naltirish bo‘yisha kengqamrovli tushuntirish ishlarini olib boradilar.