1-Mavzu: Sotsiologiya fanining nazariy asoslari

2-Mavzu bo
’
yicha tayanch atamalar. 
Antik davr sotsiologiyasi-eramizdan avvalgi XII-IV asarlarda yashagan mutaffakkirlarning jamiyat to
’
g
’
risidagi 
qarashlari. Antik dunyo sotsiologiyasining ilk namunalari Kichik Osiyoning soxili Ioniya o
’
lkasi shaharlarida vujudga kålgan. 
Antik dunyo olamining "Оltindavri"- insoniyatning buyuk daxolari Sokrat, Låvkipp, Dåmokråt, Platon, Aristotållar 
yashab ijod qilgan davr. 
Ijtimoiy tånglik- mazmuniga ko
’
ra 2 xil miqdor jixatdan va mavqå martabaga ko
’
ra fikrlanadi. Fuqarolarning iqtisodiy, 
siyosiy, ma
’
naviy jixatdan tångligi tushuniladi. 
Mitraizm okimi- yaxshilik va yomonlik o
’
rtasidaгi kurash, ijtimoiy jarayonlarni konfmåntologik yondashuv orqali xal 
etishga urinishlar. Bu /arbiy Åvroпа, butun Rim impåriyasi, Axmoniylar, Kushon va Sosoniylar impåriyalarida ta
’
sirli oqim 
bo
’
lgan. 
Jabariylar-insonning hamma amallari oldindan uning taqdiriga yozib qo
’
yiladi, shuning uchun u o
’
zi qilayotgan 
ishlarga ma
’
sul emas, dågan g
’
oyani ilgari suruvchilar. 
Qadariylar- Ollox inson faoliyatlari va amallarining ximoyachisi emas, dågan nuqtai nazarda turuvchilar guruxi. 
Моturidiy inson yaxshi va yomon amallari o
’
z erkiga ko
’
ra tanlash va bu yulda Olloxning madadini olishi nazariyasini 
ilgari suruvchi g
’
oya.
MAVZU BO
’
YICHA UMUMIY SAVOLLAR. 
1.Antik dunyo sotsiologlari inson mavqåi to
’
g
’
risida qanday fikrlarni ilgari surgan. 
2.Platon va uning sotsiologik qarashlari. 
3.Aristotål
’
va uning sotsiologik qarashlari. 
4.Mitroizm oqimi to
’
g
’
risida nimalarni bilasiz. 
5.Konfusiylik va uning ilgari surgan g
’
oyalari. 
6.Al-Моturidiy va uning idåal jamiyat to
’
g
’
risidagi qarashlari. 
7.Al-Farobiy va uning idåal jamiyat to
’
g
’
risidagi qarashlari. 

---

8.Al-Båruniy va uning sotsiologik qarashlari. 
9.Ibn Sino va uning sotsiologik qarashlari. 
10.YUsuf Xos Xojib va uning jamiyat to
’
g
’
risidagi qarashlari. 
11.Alishår Navoiy va uning ijtimoiy gurux va tabaqalar to
’
g
’
risidagi qarashlari.