1-Mavzu: Ta’limni tashkil etish masalalari

ECTS talablari: dastlabki qadamlar 
Yuqorida taʼkidlanganidek, anʼanaviy oʻqitish tizimining salbiy jihatlaridan 
voz kechish va xalqaro standartlar talablari doirasida ishlarni tashkil etish boʻyicha 
dastlabki qadamlar qoʻyilmoqda. 
Hozirgi kunda mamlakatimizning 33 ta oliy taʼlim muassasasida kredit-modul 
tizimiga oʻtish boʻyicha ishlar jadallik bilan olib borilmoqda. Barcha kuchlar ushbu 
tizimni yaratishga safarbar etilyapti. 
“El-yurt umidi” jamgʻarmasi tomonidan muntazam ravishda xorijiy oliy taʼlim 
muassasalarida ilmiy tadqiqot ishi va pedagogik faoliyat bilan shugʻullanayotgan, 
aynan kredit-modul tizimini yaqindan biladigan vatandoshlar tomonidan seminarlar 
tashkil etilib kelinayotgani bunga bir misoldir. qolaversa, oʻzini oʻzi 
moliya­lashtirishga oʻtgan 10 ta oliy taʼlim dargohiga “El-yurt umidi” jamgʻarmasi 
huzuridagi Xalqaro ekspertlar kengashi aʼzolaridan bir nafardan ekspert maslahatchi 
sifatida biriktirib qoʻyilgan. 
Mazkur jarayonlarni toʻlaqonli amalga oshirish uchun oliy taʼlim muassasasida 
tegishli boʻlinmalar ham tashkil etilyapti. 
Xususan, Toshkent davlat iqtisodiyot universitetida Taʼlimning kredit tizimini 
boshqarish boʻlimi faoliyat yuritmoqda. Ushbu boʻlim tomonidan 2020/2021 oʻquv 
yilidan 
universitetda 
oʻqitiladigan 
barcha 
taʼlim 
yoʻnalishlari 
va 
mutaxassisliklarning ECTS kredit-modul tizimiga toʻliq transformatsiyasini amalga 
oshirish boʻyicha ishlar boshlab yuborilgan. 
Transformatsiya jarayonlari boshlandimi? 
Dastlabki hisob-kitoblarga koʻra, universitetda bakalavriyat bosqichida bir 
semestrda oʻqish 15 hafta va attestatsiya uchun 6 (bir semestrda 3 hafta imtihonlar 
uchun ajratilgan) hafta ajratilmoqda. Shunda 4 yilda oʻqish haftalari soni 144 tani, 

---

attestatsiyalar 24 haftani hamda umumiy taʼtillar bilan hisoblaganda jami 204 
haftani tashkil etmoqda. Barcha taʼlim yoʻnalishi va mutaxassisliklar oʻquv 
rejalarida har bir bosqichda fanlar ikki qismga, yaʼni asosiy va tanlov fanlariga 
ajratilgan holda aks ettirilmoqda. ECTS talabidan kelib chiqib, talabaga har yili 60 
kreditdan 4 yil ichida jami 240 kreditni toʻplash majburiyatini yuklash 
rejalashtirilmoqda. Shunda talaba 4 yil davomida maʼruza, amaliy hamda 
laboratoriya mashgʻulotlari va imtihon jarayonlarida ishtirok etishiga 2880 soat, 
mus­taqil taʼlimga 4320 soat, jami 7200 soat vaqt sarflashi lozim boʻladi. 
Bizning misolimizda 1 kredit = 12 akademik soat + 18 soat mustaqil taʼlimni 
tashkil etadi. Shu bois 1 kredit 30 soatga teng deb qaralib, talabaning haftalik 
auditoriya yuklamasi 20 soatga teng. Malakaviy amaliyot uchun ajratilgan kredit 
miqdori tegishli fan yoki fanlar hisobiga amalga oshirilishi koʻzda tutilgan.