34-mavzu: Saljuqiylar va Usmonli turklar davlati. 1.Saljuqiylar davlatiga qayerda asos solingan edi ?
A) o’rta osiyoda B) sharqiy yevropada S) g’arbiy yevropada D) Afrikada
2.Old osiyoga saljuqiylarning yirik xarbiy yurishlari qachondan kuchayib bordi ?
A)9-asrdan B) 10-asrdan S) 11-asrdan D) 12-asrdan
3.Saljuqiylar davlati qaysi qabiladan tashkil topgan edi ?
A) qipchoqlar B) mo’gullar S) o’g’uzlar D) tatarlar
4.11-asrda Saljuqiylar davlati qaysi xududlarda shakllandi ?
A) Vizantiya,eron B) Iroq,Ozarbayjon S)sharqiy Armaniston D) A,B,S
5.Sharqiy rim imperiyasi nima sababdan ko’chmanchi turk qabilalari xujumiga qarshilik ko’rsata olmadilar ?
A) chunki sharqiy rim ichki ziddiyatlardan zaiflashib qolgan edi
B) rim askarlari turklarga qarshi jang qilishdan bosh tortgan edi
S) rimliklar o’zlari taslim bo’lishni istagan edi D) B va S
6.Vizantiyaning yollanma askarlari Saljuqiylar sultoni Alp arslon tomonidan Mansikert jangida qaysi yili tor-mor etilgan edi ?
A) 1069 B) 1070 S) 1071 D) 1072
7.Saljuqiylar Vizantiyaga bostirib kirgan vaqtda sharqiy rim imperatori kim edi ?
A)Roman IV Diogen B) Feodisiy S) Mark Antoniy D) Yuliy Sezar
8.Vizantiyadan so’ng saljuqiylar qayerga yo’l oladilar ?
A) o’rta osiyoga B) Eronga S) kishik osiyoga D) G’arbiy rim imperiyasiga
9.Yaqin va o’rta sharq,qisman Movaraunaxrda saljuqiylar qaysi yillar oralig’ida xukmronlik qilgan ? A) 1038-1310 B) 1038-1308 S) 1040-1345 D) 1045-1355
10.Saljuqiylar davlatiga kim asos slogan edi ?
A) Sulton Saljuq B)Sulton Alp Arslon S) Sulton To’g’rulbek
D) Sulton Salim
11.Qaysi davrda O’g’uzlar qabilasi kichik osiyoni to’liq bosib olgan xolda o’zlarini qator amirliklarini tuzganlar ?
A) 10 asr boshida B) 10 asr oxirida S) 11 asr boshida D) 11 asr oxirida
12.Saljuqiylarda feudal jamiyat xollatlariga o’tish jarayoni qaysi davrlarda
shakllandi ? A) 12asrda B) 13-asrda S) 14-asrda D) A va B
13.Saljuqiylarda yer egaligining sharqdagi islom davlatlaridan farqli jixati
nima edi ? A)xususiy yerlarning davlat yerlaridan ko’pligi
B)davlat yerlarining xususiy yerlardan ko’pligi
S) Yerlar barchaga teng taqsimlanganligi D) to’gri javob yo’q
14.Saljuqiylarda Iqto nima ?
A) xarbiylar va amaldorlarga xizmati evaziga in’om etilgan yer
B) sultonga tegishli yerlar S) kambag’al axolinga berilgan yerlar D) S va D
15.Iqto yerlari dastlab qanday shart bilan berilgan ?
A)doimiy sulton xizmatida bo’lish sharti bilan
B) xizmat muddatida foydalanish sharti bilan
S)xizmatchi vafot etguncha foydalanish sharti bilan D) to’gri javob yo’q
16.Saljuqiylar davrida kichik osiyodagi eng yirik shaxarlar qaysi edi ?
A) Ko’nyo B) Suvas S) Qaysariya D) A,B,S
17.Saljuqiylar davrida sulton devoni va xujjatlari qaysi tilda olib
borilgan ? A) arab B) fors D) turk D) lotin
18.Sharqning buyuk mutaffakkiri Jaloliddin Rumiy o’z ijodining asosiy qismini qayerda o’tkazgan edi ? A) Ko’nyoda B) Suvasda S) Qaysariyada D) Vizantiyada
19.Jalloliddin Rumiy qaysi yillarda faoliyat yuritgan ?
A) 1205-1270 B) 1207-1273 S) 1208-1279 D) 1210-1282
20.Turkiy qabilalarning maxalliy axoli bilan aralashishi va turk xalqining shakllanish jarayoni qaysi davrda kuchaygan ?
A) 13-asr 30-40-yillarida B) 12-asr 20-30-yillarida S) 11-asr 40-50-yillarida
D) 13-asr 20-30-yillarida
21.Saljuqiylar davlati taraqqiyotining keyingi bosqichlariga salbiy ta’sir ko’rsatgan omil nima ?
A) 1243-yilgi mo’g’ullar bosqini B) maxalliy xalqlarning noroziliklari
S) O’zaro urushlar D) to’xtovsiz olib borilgan bosqinchilik urushlari
22.Kichik Osiyodagi Saljuqiylar davlati qaysi davrga kelib butunlay parchalanib ketdi ? A) 13-asr oxirida B) 14-asr boshida S) 14-asr oxirida D) 15-asr boshida
23.Kichik Osiyoning shimoliy-g’arbiy xududi va eskishaxarga yaqin joyda Saljuqiylar davlati ornida qaysi beylik tashkil topgan edi ?
A) usmon beyligi B) O’rxon beyligi S) Bursa beyligi D) B va S
16 24.Usmoniylar imperiyasining taraqqiyotiga sabab bo’lgan omillar
nima edi ? A) zaiflashib borayotgan Vizantiya imperiyasiga qo’shni bo’lgani
B)keng istilolar sababli boshqa qabilalar jangchilarining Usmoniylarga kelib qo’shilishi S) Saljuqiylar davlatining barxam topishi D) A,B,S
25.Usmoniylar sulolasi asoschisi Usmon qaysi yillarda faoliyat yuritgan ?
A) 1299-1326 B) 1295-1328 S) 1300-1356 D) 1305-1359
26.Sulton usmon davrida dastlab qaysi xududlar bosib olingan edi ?
A) Bursa va uning atroflari B) Nikeya S) Nikomediya D) A ,B,S
27.Sulton Usmonning o’gli O’rxon qaysi xududlarni bosib olish orqali Qora dengiz soxillariga chiqqan ? A)Bursa va uning atroflari B) Nikeya S) Nikomediya D) BvaS
28.Usmon beyligining dastlabki boshqaruv uslubi qanday bo’lgan ?
A) murakkab B) sodda S) qonuniy boshqaruv D) to’gri javob yo’q
29.Usmon va uning o’g’li O’rxonga bey unvoni qay tariqa berilgan edi ?
A) maxalliy yig’inda B) qabila boshliqlari yig’inida S) saylov asosida D) A va S
30.Dastlab Usmoniylarda beylarning asosiy vazifasi nima edi ?
A) xalqni boshqarish B) askar yig’ish S) turkiy xalqlarning xarbiy kuchlarini va qo’shni xududlarni istilo qilinishini ta’minlash D) to’g’ri javob yo’q
31.O’rxonning boshqaruvi paytida Usmoniylarda ilk bor qaysi lavozim ta’sis etilgan ?
A) jarchi B) qo’shinboshi S) vazir D) yasovul
32.Sulton O’rxon davrida Usmoniylarda…..?
A) tanga pul zarb qilinadi B) davlat yerlari ma’muriy birliklarga bo’lindi
S)xarbiy isloxot o’tkaziladi. D) A,B,S
33.Usmoniylarda Musallam nima ?
A)xarbiy qo’shinning piyoda va otliq qismiga ajratilgan birligi
B) sultonning xos navkarlari S) qo’shinboshi D) jangovor ko’rik
34.Usmoniylar davlati faoliyati davomida qaysi xududlarni boshqargan edi ?
A) kichik osiyo,sharqiy yevropa B) yaqinsharq va shimoliy afrika
S) qisman Kavkaz va Qrim D) barcha javoblar to’gri
35.Usmoniylar davlati qaysi yillarda faoliyat yuritgan ?
A) 1299-1922 B) 1290-1910 S) 1285-1915 D) 1299-1919
36.Usmoniylar istilosiga qadar Bolqon yarimorolida qanysi yirik davlatlar mavjud
edi ? A) Vizantiya B) Serbiya S) Bolgariya ,Bosniya D) barcha javoblar to’g’ri
37.Bolqon davlatlarini turklar istilosiga qarshi birlashuviga imkon bermagan omil nima edi ? A) siyosiy tarqoqlik B) ichki ziddiyatlar S) qoloqlik D) A va B
38. Usmoniylarning Bolqondagi dastlabki bosqinlari qaysi yillar oralig’ida bo’lib o’tgan ? A) 1353-1357 B) 1355-1359 S) 1356-1360 D) 1354-1362
39.Bolqondagi istilolarda davrida Usmoniylar poytaxti bolqonning qaysi shaxriga ko’chirilgan edi ? A)Tirnovo B) Kosovo S) Edirne D) Nikopol
40.14-asrning 80-yillaridan usmoniylar qaysi davlatga xujum boshlagan ?
A) bolgariya B) serbiya S) bosniya D) vizantiya
41.Serblar usmoniylar tomonidan qaysi yili mag’lubiyatga uchratildi ?
A) 1389 B) 1390 S) 1395 D) 1398
42.Serblarning mustaqilligini yoq’otishi qayerda sodir bo’ldi ?
A) kosovoda B) nikopolda S) edirnrda D) Vizantiyada
43.Usmoniylar Bolgariya poytaxti Tironovo shaxrini qaysi yili
egalladilar ? A)1389 B) 1390 S) 1395 D) 1393
44.Usmoniylar va venger,valax,bolgarlardan tuzilgan 60 ming kishilik ritsarlar qo’shinlari ortasidagi jang qaysi yili bo’lib o’tdi ?
A)1389 B) 1390 S) 1396 D) 1398
45.Turk sultoni boyazid yildirimning faoliyati yillarini aniqlang ?
A) 1389-1402 B) 1355-1359 S) 1356-1360 D) 1354-1362
46.Yildirim so’zining ma’nosi ?
A) shiddatli B) daxshatli S) jasur D) porloq
47.Amir Temur va Boyazid o’rtasida Anqara jangi qaysi yili bo’lib o’tdi ?
A)1389 B) 1390 S) 1395 D) 1402
48.Amir Temurning Boyazid ustidan erishgan g’alabasi Vizantiyaning yana necha yil yashashiga imkon bergan ? A) 30 yil B) 40 yil S) 50 yil D) 60 yil
49.Usmoniylar sultoni Mexmet II ning faoliyati yillarini aniqlang.
A) 1451-1481 B) 1389-1402 S) 1455-1490 D) 1460-1490
50.Konstantinopol turklar tomonidan qaychon egallandi ?
A) 1453-yil 29-mayda B) 1456-yil 29-martda
S) 1456-yil 29-may D) 1958-yil 19-may
51.Usmoniylarda tumori nima ?
A) qo’shinning jang qilish uchun mashq joyi B) qo’shinning suvoriylariga berilgan va 3-5 piastr daromad beradigan yer-mulki S)dexqonlardan olinadigan yer solig’i
D) sultonga qarashli bo’lgan xazina
52.Usmoniylarda sultonning sodiq jangchilari nima deyilgan ?
A) tumori B) yanicharlar S) suvoriylar D) A va S
53.Yevropa va Osiyoni bog’lab turgan savdo yo’llarini usmoniylar qo’liga o’tishi qaysi omil bilan bo’g’liq ? A) Vizantiya poytaxtini egallanishi B) Serbiyani egallanishi S) Bolgariyani egallanishi D) Bosniyani egallanishi
54.Usmoniylar tomonidan Qirim yarimoroli qaysi yili bo’ysundirildi ?
A) 1465 B) 1475 S) 1485 D) 1495
55.Usmoniylar faoliyati davomida Old Osiyoning qaysi xududlarini bosib olganlar ?
A) Mesopotamiya ,Armaniston B) Gruziyaning g’arbiy qismi S) Suriya va Arabiston D) A,B,S
56.Qrim yarimorolidan so’ng Usmoniylarga qaysi xududlar bo’ysundirilgan ?
A) moldaviya B)Valaxiya S) Vizantiya D) A va B
57.Usmoniylarda qaysi davrda madaniyatning turli soxalari keng rivojlangan ?
A) 15-asr oxiri B) 16-asr boshi S) 16-asr o’rtasi D) 16-asr oxiri
58.Usmoniylar davrida yetishib chiqqan shoirlar nomi qaysi javobda berilgan ?
A) mexri xotun B) Mulla Maxmud S) Xoja Sinon D) A va B
59.Usmoniylar imperiyasida ajoyib me’morchilik durdonalari bilan jaxonga tanilgan me’mor ismi qaysi javobda berilgan ?
A) mexri xotun B) Mulla Maxmud S) Xoja Sinon D) A va B
60.Quydagilardan qaysi biri usmoniylar davrida yani 1490-1588 yillarda faoliyat yuritgan ? A) mexri xotun B) Mulla Maxmud S) Xoja Sinon D) A va B
61.Quydagilardan qaysi biri usmoniylar davrida dengiz sayyoxi edi va Baxriya asarining muallifi bo’lgan ?
A) mexri xotun B) Mulla Maxmud S) Xoja Sinon D) Piri Rais
62.Usmoniylar davrida ko’p jildli asar bo’lgan “Sayoxatnoma "ning muallifi ?
A) Evliya Chalabiy B) Mulla Maxmud S) Xoja Sinon D) Piri Rais
63.Usmoniylar davrida Yevropa manbalari asosida jaxonning turli mamlakatlari tasvirlangan”Jaxonnoma” asari kimning qalamiga mansub edi ?
A)Evliya Chalabiy B) Xoja Xalifa S) Xoja Sinon D) Piri Rais