1-modul. O`Zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida

lxaroxrosog olmoxosiys
lxaroxr xirs ax hsooxrs
1.	Ibtidoiy jamoa tuzumi davri	Mil.avv. 1 million – III ming yilliklar
2.	Qadimgi davr: davlatchilikning shakllanishi va rivojlanishi davri	Mil.avv. II ming yilliklar – Milodiy IV asr
3. O`	rta asrlar davri	Milodiy V – XIX asr o`rtalari
4.	Rossiya imperiyasi mustamlakachiligi davri	XIX asr 2 yarmi – 1917 yil
5.	Mustabid sovet hokimiyati hukmronligi davri	1917 – 1991 yillar
6.	O`zbekistonning eng yangi tarixi davri	1991 yildan bugungi kungacha

Oltinchi davrni ―O`zbekistonning eng yangi tarixi davri deb nomlashning muhim sababi, O`zbekiston 1991 yil 31 avgustda davlat mustaqilligiga erishdi va o`zining eng yangi tarixini boshladi. Bu davrda o`zbek xalqi mustaqil taraqqiyot yo`lidan borib, qisqa fursatda asrlarga tatigulik sharafli yo`lni bosib o`tdi, jahon miqyosida o`z o`rnini topdi. Shu ma‘noda ushbu davr maxsus o`rganilishi kerak bo`lgan xalqimiz tarixining ajralmas qismiga aylandi.

Eng yangi tarix – juda ko`p ilmiy bahs-munozaralar predmeti. Ba‘zan u tor ma‘noda tushuniladi, ya‘ni so`nggi o`n yilliklar yoki ushbu davrdagi bir avlodning tarixi sifatida; boshqa yondashishda esa uning boshlanishi avvalgi tarixiy davrlardan farqli bo`lgan asrning o`ziga xos jihatlari bilan belgilanadi. O`zbekistonning eng yangi tarixi mazkur yondashuvlarga muvofiq keladi, shu bilan birga, uni davrlashtirish masalasi yuzaga keldi.
Eng yangi tarixni davrlashtirish tamoyillari bo`yicha ham turli yondashuvlar mavjud. Ba‘zi olimlar ―Eng yangi tarix deganda, ―Yangi davrni, ya‘ni Yevropa va Shimoliy
Amerikada kapitalizmning qaror topishi va rivojlanishi davrini tushunishadi. Madaniyatshunoslik yondashuvlariga asoslangan G`arbdagi tarix ilmiy maktablari ―Eng yangi tarixni ilm-fanning o`sishi, texnikadagi rivojlanish, shuningdek, ongning sekulyarizatsiyasi bilan xarakterlangan inson va jamiyat tafakkuri hamda madaniyatidagi o`zgarishlar bilan asoslashadi.
Shu bilan birga, turli ilmiy yo`nalishlarda eng yangi tarix quyidagi holatlar bilan bog`lanadi:

1. 
   chet el zulmidan ozod bo`lish;
   
2. 
   mustaqil milliy davlat barpo etish jarayoni.
   

O`zbekistonning yangi tarixi mustaqillikni qo`lga kiritish va O`zbekiston Respublikasining rivojlanish tarixidir. Shu boisdan, bu tarixning boshlanish nuqtasi sifatida sovet totalitar tuzumining so`nggi o`n yilligi davrida O`zbekiston uchun o`ta xavfli voqealarga boy bo`lgan 1989 yilni ko`rsatish mumkin. Ushbu voqealar negizida esa inqirozga yuz tutgan ma‘muriy- buyruqbozlik tizimi, respublikalarning milliy, iqtisodiy, ijtimoiy manfaatlarini inobatga olmaslik siyosati va paxta yakkahokimligi oqibatida ijtimoiy-iqtisodiy va ekologik ahvolning, insonlar hayot darajasining fojiali yomonlashuvi yotar edi. O`zbekiston tarixining eng murakkab davrida siyosat maydoniga kelgan Islom Karimovning jasorati, say-harakatlari natijasi o`laroq, respublika manfaatlari qat‘iyat bilan himoya qilindi, mamlakatni siyosiy va iqtisodiy parokandalikdan, ichki va tashqi nizolardan saqlab qolishga erishildi. Natijada 1991 yilda O`zbekiston mustaqil davlat deb e‘lon qilindi. Bu o`zbek xalqi va davlatchiligi rivojlanishida yangi, hal qiluvchi nuqta bo`lib qoladi.
Ikkinchidan, O`zbekisgonning suveren davlat sifatidagi eng yangi tarixi insoniyat tarixi rivojlanishidagi yangi bosqichga to`g`ri keldi. Bu bosqichda biz yangi davrga qadam qo`ymoqdamiz, ko`z o`ngimizda jahonda butunlay yangi tartib o`rnatilmoqsa. O`zbekistonning eng yangi tarixi esa insoniyat eng yangi tarixining ajralmas qismi sifatida zamonaviy dunyoning global voqealari bilan chambarchas bog`liq.
Bundan tashqari, eng yangi tarixni o`rganish tarixchilarning yangi avlodi paydo bo`lishi bilan izohlanadi. Bu, o`z navbatida, zamonaviy nazariyada muhim hisoblangan bir savol – tarixchining jamiyatga berayotgan o`tmish haqidagi bilimlariga nisbatan javobgarligi masalasini yuzaga chiqaradi. Va nihoyat, eng yangi tarix – uning zamondoshlari tarixi. Biz barchamiz – O`zbekiston Respublikasining fuqarolari ushbu tarixning bevosita guvohlari va ijodkorlarimiz.
Umumlashtirgan holda aytish mumkinki, O`zbekiston Respublikasining mustaqillik yillarida bosib o`tgan yo`lining mazmun-mohiyatini obyektiv baholagan holda, O`zbekistonning yangi tarixini quyidagi bosqichlarga bo`lib o`rganish maqsadga muvofiq.