1. Mülki müdafiənin yaranma tarixi rolu və vəzifələri


Geoloji təhlükəli fövqəladə hadisələr. Sel –



Yüklə 335,33 Kb.
səhifə24/106
tarix04.04.2022
ölçüsü335,33 Kb.
#54696
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   106
null

Geoloji təhlükəli fövqəladə hadisələr.

Sel –adətən qəflətən başlayır. Güclü leysan yağışları, bəzən də qarın sürətlə ərinməsi nəticəsində dağ yamac­larından axıb tökülən su özü ilə gil, qum, çınqıl, daş və hətta qaya parçaları gətirir, qarşısına çıxan hər şeyi dağıdır, əkin sahələrini, körpüləri, bir sıra hallarda sənaye və kənd təsərrüfatı tikililərini məhv edir.

Geofiziki təhlükəli fövqəaldə hadisələrdən biri zəlzələdir.

Zəlzələlər –yer qabı­ğının və yerin dərin qatlarının birdən-birə tərpən­məsi və yarılması nəticə­sində, yaxud vulkanik və uçqun hadi­sələri nəticəsində baş verib, elastiki dalğa­lar şəklində uzaq məsa­fələrə örtülən seysmik hadisə­lərdir. Zəlzələ dalğa­la­rının bila­vasitə yarandığı yerə zəlzələnin ocağı (hiposentri) deyilir. Zəlzələ ocağının mərkəzindən yuxarıda –yer üzərindəki nöqtəyə zəlzə­lə­nin episentri deyilir.

Ölkəmizdə 12 bala bölünmüş (seysmik cədvəldən) şkaladan istifadə olunur. Bu cədvələ görə zəif zəlzələrin intensivliyi 2-3 bal, güclü zəlzələlərinki 5-6 bal, çox güclülərinki 7 bal, dağıdıcı zəlzələlər 8 bal, viranedici zəlzələlər 9-10 bal, katastrofik zəlzələlər 11-12 bal sayılır.

Zəlzələ baş vermə səbəblərinə görə 3 növü mövcuddur.


Yüklə 335,33 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   106




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin