1. O`z betinshe jumıs

Suwjarg`an ma`deniyati’: B.e. shekemgi 2 mi’n`i’nsha ji’llar ortasi’nda Orta Aziyani’n` qubla rayonlari’nda diyxanshi’li’q penen shug`i’llani’p, qon`si’ qa`wimler menen ekonomikali’q-ma`deniy baylani’sta boli’p jasag`an qa`wimlerdin` bir topari’ A`miwda`r`yani’ o`rlep kelip, Aqshada`r`ya del`ta boyi’ndag`i’ Kelteminardi’n` urpaqlari’ menen aralasi’p ha`m suwjarg`an ma`deniyati’n payda etedi. Suwjarg`anli’lar, suwg`ari’p diyxanshi’li’q etedi, sharwashi’li’q ha`m bali’qshi’li’q penen de shug`i’llanadi’. Olardi’n` materialli’q ma`deniyati’nda, a`sirese, gu`lal i’di’slardi’n` tu`ri, nag`i’slari’ Tu`rkmenstanni’n` qubla rayoni’nda, Anaw ma`kani’nda ha`m Iranni’n` shi’g`i’s taw eteklerinde jasag`an qa`wimlerdin` xojali’q buyi’mlari’na uqsawi’, bul eller arasi’ndag`i’ ma`deniy baylani’slardi’ da`lilleydi. Suwjarg`an ma`deniyati’na tiyisli esteliklerge: Qami’sli’ 1,2, Janbas 6, Bazar 1,2 ha`m Qawi’nli’ 1 jatadi’.