Bolalar o'qishni maxsus hisoblar yordamida boshlashadi (Xitoyda ularni "suanpan", Yaponiyada - "soroban" deb atashadi). Asta-sekin, ular ushbu asbobning tasvirini ongda mustahkamlaydilar va tasavvurni bog'lash orqali ishlaydilar. Ko'plab o'quv videofilmlarida bolalar barmoqlarini harakatlantirib, xayolda toshlarni harakatlanishini ko'rishingiz mumkin.
2 Miyaning ikkala yarim sharini rivojlantiradi.
Hisob-kitoblar - bu mantiqiy, oqilona harakatlar, ya'ni miyaning chap yarim sharining vazifasi. Tasavvur va ijodiy fikrlash esa o'ng yarim sharlarning vazifasi. Ratsional va ijodiy fikrlashni birlashtirib, mental arifmetika ikkala yarim sharni rivojlanishiga yordam beradi va shu tufayli matematik masalalarni yechishda katta yutuqlarga erishadi.
3 Xotirani yaxshilaydi.
Bola yangi texnikani, hisoblash usulini, ko'plab muayyan manipulyatsiyalarni eslab qoladi. Bularning barchasi xotirani faol ravishda shug'ullantiradi. Agar siz yoshligingizdan bu yo'nalishda intensiv ishlasangiz, kelajakda katta hajmdagi ma'lumotlarni yodlab qolish qiyin bo'lmaydi.
4 Diqqatni jamlash va qat'iyatlilikni o'rgatadi.
Bunday g'ayrioddiy va murakkab hisoblash texnikasi to'liq kontsentratsiyani talab qiladi, shuning uchun bola natijaga erishish uchun birinchi darsdanoq chidamlilik va iroda kuchini tarbiyalaydi.
5 Matematika bo'yicha ko'nikmalarni rivojlantiradi.
Mental arifmetika - bu intellektning umumiy rivojlanishini o'z ichiga olgan ko'nikma va malakalar majmuasidir. Shunga qaramay, kurs aynan matematik hisob-kitoblarga va bolaning maktabda matematikani o'rganish jarayonini yengillashtirishga qaratilgan.
Mavzu: Zamonaviy matematika- Mental Arifmetika Reja: 1.Mental arifmetika paydo bolish tarixi. 2.Mental arifmetikaning oquvchilar uchun foydali tomonlari. 3.Ozbekistonda Mental arifmetika-ning rivojlanishi. 4. Mental arifmetikaning asl siri nimada ?
3 Mental arifmetika paydo bolish tarixi. Mental arifmetik - bu nima? Fikrlash arifmetikasi ostida hisoblarda arifmetik hisob-kitoblar tufayli fikrlash qobiliyatlari va ijodiy instinktlarni rivojlantirish dasturini tushunish odatiy holdir. O'quvchilar uchun ruhiy arifmetika usuli to'rt yildan o'n olti yilgacha beriladi. Ikki ming yil avval tashkil etilgan va bugungi kunda dunyoning ellik ikki mamlakatida faoliyat yuritmoqda. Mental arifmetik bolalarning miyaning ikkala yarmini rivojlanishiga yordam beradi. Zamonaviy matematika yani Mental arifmetika taxminan 6,7 asr muqaddam Xitoyda paydo bolib Yaponiyada rivojlangan. Hisoblash texnikasi yani abakus orqali bolaning miyasida tasavurda hisoblash soddaroq orgatiladi. Tasavvur orqali bolaning miyasi shakillanib boradi Kopchilik odamlar daholar aynan daho bolib tugiladi, deb hisoblaydi. Amaliyot esa aksini korsatadi. Yangilik dasturlarida aqliy salohiyati yuqori bolgan bolalar haqidagi xabarlar tez-tez paydo bolmoqda. Buning hech qanday hayratlanarli joyi yoq. Agar miyasining har ikkala yarimsharini rivojlantirsa, har qanday bola oqish yo ijodiyotda aqlbovar qilmas yutuqlarga erishishi mumkin. Bunda unga qiyosi yoq fan mental arifmetika yordam beradi.
1800-yillardan boshlab amerikaliklar atrofdagi dunyoni tasvirlash uchun ishlatadigan hisob-kitoblarni amalga oshirish uchun raqamlardan tobora ko'proq foydalandilar. Maktab o'quvchilari qog'oz va qalam bilan asosiy arifmetika qilishni o'rgandilar. Birinchi marta sinfda topilgan shiferlar kabi ob'ektlar alohida shaxslarga tegishli bo'lgan yillarda qog'oz qimmat edi. Darslik muqovasidagi grafikdan ko'rinib turibdiki, ba'zi talabalar doskada hisoblashni o'rgandilar. Boshqalar shiferlardan foydalanganlar. Ushbu shaxsiy shiferning yuqori qismidagi boncuklar hisoblash va oddiy arifmetikada yordam berdi. Raqamli ramkali shifer, taxminan 1890 Bolalar doskada arifmetika bilan shug'ullanmoqda, taxminan 1840 yil
5 Qol barmoqlari orqali abakusda misollar ishlash orqali miyada abakus toshlari saqlanib qoladi. Qol harakatlari 4-xil bolib qoshish ayrishni ifodalaydi. Chap qo'ldagi bosh barmoq 50 qiymatini, qolgan 4ta har bir barmoq esa 10 qiymatini beradi; o'ng qo'ldagi bosh barmoq 5 qiymatini, qolgan barmoqlarning har biri esa 1 qiymatini ifodalaydi! Shu mashgulotlar orqali oquvchilarga tasavvur rivojlanadi. Zamonaviy Matematika orqali bolalar hisoblashning qoshish ayrish, kopaytirish, va bolishga doir misollarni bemalol tasavvurda tezda hisoblashni organadi
6 Mental arifmetikaning bolalar uchun foydali tomonlari ijodiy fikrlashni o'rganish; xotira, fikrlash, mantiq va aqlni rivojlantirish; ijodkorlikni namoyish etish; maktab ish faoliyatini yaxshilash; aqlga murakkab tenglamalar hisoblash. Bunday tadbirlar tufayli talaba mantiqni rivojlantirishi va aqliy hisobini bilishi mumkin. Bundan tashqari, bola yangi bilim va ko'nikmalarga qiziqish uyg'otadi. Bunday darslarda har doim qiziqarli va qiziqarli: matematik misollarni raqslar, qo'shiqlar va she'rlar bilan almashtirish mumkin.
7 Ozbekistonda Mental arifmetika-ning rivojlanishi Aslida, an'anaviy vosita sifatida abakus va aqliy abakuslar sahnada juda ko'p namoyishlar qilishdi.Xitoy va Yaponiya asosan ushbu vositadan foydalanadigan mamlakatlardir.Qo'shma Shtatlar va Angliya ikkala abakus va aqliy abakus musobaqalariga ega va hatto Xitoyda dunyo abakus va aqliy abakus musobaqalari mavjud. O'zbekistondagi IQROKIDS maktabining o'qituvchilaridan biri, do'stlarinikiga mehmonga borish paytida Turkiyada noodatiy hisoblash usuli borligi haqida eshitib qoldi. Do'stining o'g'li tasavvurda murakkab hisob-kitoblarni shu qadar tez bajarar ediki, o'qituvchimiz keyinchalik vatanimizdagi bolalarni o'qitish maqsadida aynan shu o'ziga xos usulni o'zlashtirmoqchi bo'ldi. U bolalar bilan mental arifmetikani o'rgandi va o'quvchilarning atiga 25 foizi ushbu ajoyib mahoratni o'zlashtira olishini aniqladi. Ular yaxshi tayyorlangan yoki iqtidorli bolalar edi. Diqqat va xotirasi sust, nofaol yoki juda ham faol bo'lgan o'quvchilar yuqori tezlikda hisoblashda alohida yutuqlarga erishmaydilar.
9 Aynan shu damda klassik ta'limning zaif tomonlarini topish va har qanday bolaning rivojlanishiga yordam beradigan yangi, dinamik va universal dasturni yaratish uchun g'oya paydo bo'ldi! Bu rejani amalga oshirish uchun tajribali o'qituvchilar va bolalar psixologlari, olimlar va dasturlash sohasidagi mutaxassislar jamoasi tanlandi. Darslarning zichligi va ularni o'tkazish shakli, murabbiylarni tanlash va tayyorlash prinsiplari va o'quv qo'llanmalarini o'zgartirish kerak bo'ldi. Natijada bolalarning aqliy rivojlanishi va ehtiyojlarini to'liq qondiradigan noyob metodika vujudga keldi. Bu - IQROKIDSning mental arifmetikani o'rgatishning maxsus uslubi edi. Demak, savolga javob - "ha, mental arifmetika - barcha bolaga birdek mos keladi!"